شرایط پذیرش دانشجویی در آلمان
پذیرش
اصولاً راه تحصیل در مراکز آموزشی آلمان بر روی تمام
خارجی ها گشوده است به شرط این که متقاضی شرایط لازم برای دریافت پذیرش
تحصیلی را داشته باشد.
بخش روابط بین الملل (Akademisches
Auslandsamt) درهر دانشگاهی مسئول ارزیابی مدارک و شرایط متقاضی برای صدور
پذیرش تحصیلی است. متقاضیانی که آخرین مدرک تحصیلی شان در آلمان به رسمیّت
شناخته نمی شود، این امکان را دارند که با گذراندن دوره ی کالج سطح علمی
خود را به سطح متقاضیان ورود به دانشگاه برسانند. متقاضی تحصیل در آلمان می
تواند برای جمع آوری اطّلاعات مورد نیاز پیرامون تحصیل در آلمان، رشته های
تحصیلی ومیزان معلومات لازم در زبان آلمانی به موسّسه ی تبادلات دانشگاهی
(آکادمیک) آلمان(DAAD) در کشور خود مراجعه نماید. دانشجویان می بایست
مدرک زبان معتبری ارائه دهند که برای صدور پذیرش دانشجویی ضروری است. برای
ارزیابی سطح زبان آلمانی و دریافت مدرک مورد نظر آزمون های گوناکونی
برگزار می شوند که داوطلب می تواند در یکی از آنها شرکت کند. تنها
دانشجویان رشته های بین المللی نیازی به ارائه ی مدرکی که دال برسطح
معلومات زبان آلمانی باشد، ندارند. زبان مورد نیاز برای این دسته از
دانشجویان زبان انگلیسی است.
درخواست پذیرش دانشجویی (Bewerbung)
در
ابتدا دانشگاهی را که در آن قصد ادامه ی تحصیل دارید انتخاب کنید. دفترهای
روابط بین الملل دانشگاه ها (Akademisches Auslandsamt) مسئول توزیع جواز
دانشجویی به متقاضیان واجد شرایط اند. نامه یا یک Email به زبان آلمانی یا
انگلیسی به این بخش ارسال کنید و از آنها بخواهید که فرم های درخواست
پذیرش و کتابچه های راهنما را برای شما ارسال کنند. پس ازپر کردن فرم های
مربوطه، آن ها را به همراه مدارک مورد نیاز، به بخش روابط بین الملل
دانشگاه مربوطه ارسال کنید. برای آغاز تحصیل در نیم سال زمستانی ( آغاز:
اوّل اکتبر) باید مدارک خود را حد ّاکثر تا ۱۵ ژانویه و برای شروع تحصیل
در نیم سال تابستانی( آغاز: اوّل آوریل)، باید این مدارک را حداکثر تا
۱۵ژوئیه ارسال کرده باشید.
برای این درخواست به مدارک زیر نیاز دارید:
رونوشت
تأییدشده ازمدارک دیپلم، پیش دانشگاهی و کارنامه ی کنکور( دانشجویان
ایرانی جهت دریافت پذیرش تحصیلی در آلمان نیاز به ارائه مدرکی دارند که
موفّقیّت آنها را در کنکور سراسری تأیید کند یا مدرکی که بر پایان
تحصیلات دانشگاه آزاد اسلامی متقاضی گواهی دهد.)
تمام مدارک لازم
(دبیرستان، دانشگاه) باید توسط مترجم رسمی به زبان آلمانی یا انگلیسی ترجمه
شده و از طرف وزارت دادگستری، وزارت امور خارجه ایران و نیز سفارت آلمان
تأیید شوند.
یک عدد عکس رنگی گذرنامه ای
شرح
حال مختصر شامل اطّلاعات دقیقی درباره ی مقاطع تحصیلی، مدرسه هایی که در
آنها درس خوانده اید، آزمون های مهمی که در این مسیر پشت سر گذاشته اید و
اطّلاعاتی از این قبیل.
تأییدیّه ای درباره ی پایان تحصیلات دانشگاهی ( اگر تحصیلات دانشگاهی خود را در ایران آغاز کرده و به پایان رسانده اید)
مدرک زبان به منظور تأیید معلومات زبانی شما.
از
ماه مه سال ۲۰۰۴ به دانشجویان خارجی این امکان داده شده است که درخواست
خود برای دریافت پذیرش تحصیلی در آلمان را همزمان برای چندین مرکز آموزش
عالی در آلمان ارسال کنند. برای ارزیابی مشترک مدارک، ارگانی تشکیل شده که
به آن “اَسیست” (Assist) می گویند. اگر دانشگاه مورد نظر شما عضو این ارگان
باشد، می توانید مدارک خود را به این مؤسّسه بفرستید.
Assist مدارک
متقاضیان را بررسی کرده و در صورت کامل بودن مدارک و برآورده بودن شرایط
برای دریافت پذیرش ، این مدارک را به دانشگاههای منتخب متقاضی می فرستد.
مرکز
اصلی توزیع سهمیه ی دانشجویی ZVS مسئول توزیع سهمیّه ی رشته های تحصیلی
ویژه ای مانند رشته ی پزشکی است و متقاضیان واجد شرایط را بین دانشگاه های
شهرهای گوناکون تقسیم می کند.
آن دسته از علاقمندان به تحصیل در
آلمان، که از کشورهای عضو اتّحادیّه ی اروپا می آیند، مدارک خود را برای
دریافت پذیرش مستقیماً به مرکز اصلی توزیع جواز دانشجویی ZVS می فرستند.
ولی دانشجویان سایر کشورها باید مدارک خود را به بخش روابط بین الملل
دانشگاه ها (Akademisches Auslandsamt) ارسال کنند.
از نیمسال
زمستانی تحصیلی سال ۲۰۰۰/۲۰۰۱ به دانشگاه های آلمانی این اجازه داده شده
است که در رشته های تحصیلی که در سراسر آلمان با محدودیّت هایی برای صدور
پذیرش روبرو هستند، ۲۴ درصد دانشجویان خود را به طور مستقل، با گفت وگوی
حضوری انتخاب کنند.
مصاحبه ی حضوری این امکان را برای متقاضی فراهم
می کند که در مورد انگیزه های خود در انتخاب رشته ی مورد نظر سخن گوید.
همچنین بررسی بسیاری از توانایی های متقاضی، که از طریق خواندن شرح حال او
امکان پذیر نیست، ممکن است در جریان گفت وگویی حضوری صورت گیرد.
توجّه:
صدور پذیرش دانشجویی به معنای صدور اجازه ی تحصیل در آلمان نیست. همه ی
متقاضیان تحصیل در آلمان به روادید دانشجویی احتیاج دارند. برای دریافت
روادید، باید پذیرش دانشجویی ضمیمه ی فرم درخواست روادید دانشجویی شود.
شرایط پذیرش (Zulassung)
پذیرش
تحصیلی تنها برای کسانی صادر می شود که دارای همه ی شرایط لازم برای ادامه
ی تحصیل در آلمان باشند. متقاضیانی که سطح علمی شان برای تحصیل در آلمان
کافی است، می توانند با داشتن دیگر شرایط لازم، برای دریافت پذیرش
دانشجویی اقدام کنند. اگر سطح علمی داوطلب پایین تر از سطح علمی مورد نیاز
برای تحصیل در مراکز آموزش عالی آلمان باشد، داوطلب می بایست در آزمونی
نهایی شرکت کند که به (Feststellungsprfung) معروف است. معیارهای تعیین سطح
علمی داوطلب در ایالت های گوناگون، متفاوت است. چگونگی برگزاری این آزمون
ها و پذیرش داوطلبان برای شرکت در این آزمون ها به عهده ی کالج هایی است که
با دانشگاه ها همکاری تنگاتنگ دارند.
نکته های مهم برای دریافت پذیرش:
تعداد
متقاضی در رشته هایی ویژه، بیش از ظرفیت پذیرش است. متقاضیان آلمانی و
کشورهای عضو اتّحادیّه ی اروپا با شیوه های گزینشی برای این رشته ها انتخاب
می شوند. برای این منظور معدّل داوطلب مهم است. انتخاب داوطلبان از دیگر
کشورها در این گونه رشته های دانشگاهی با روش های گزینشی صورت نمی گیرد.
ولی در رشته هایی مانند پزشکی یا روانشناسی، سهمیّه مشخّصی برای داوطلبان
این کشورها در هر نیمسال تحصیلی در نظر گرفته می شود. در این جا هم معدّل
داوطلبان تعیین کننده است.
نام نویسی (Einschreibung)
“آزادی
دانشگاهی” یک قاعده ی کلّی در مراکز آموزش عالی آلمان است. یک جنبه ی آن
این است که در آلمان هر دانشجو میتواند آزادانه مرکز آموزش عالی مورد نظر و
استادان خود را انتخاب نماید. البتّه شرط لازم برای این انتخاب آزادانه،
برآورده کردن شرایط لازم برای دریافت پذیرش است. در این میان دانشگاههای
خصوصی (Privatuniversitten) ، مراکز آموزش عالی هنر و موسیقی (Kunst
Musikschulen) و مراکز آموزش عالی تربیت بدنی (Sporthochschulen)،معمولاً
دانشجویان خود را از طریق آزمون ها و گفت وگوهای حضوری انتخاب میکنند.
در
بیشتر مراکز آموزش عالی، داوطلب می تواند بلافاصله پس از احراز شرایط مورد
نیاز، نام نویسی کند. ثبت نام دانشجویان دریک زمان مشخّص پیش از شروع
نیمسال تحصیلی، در دفترامور دانشجویی (Studentensekretariat) دانشگاه
مربوطه صورت می گیرد.
مدارک زیر به هنگام نام نویسی در مراکز آموزش عالی مورد نیاز است:
فرم درخواست نام نویسی
کارنامه ی پایان تحصیلات دبیرستانی (به همراه ترجمه ی تائید شده)
جواب پذیرش ( Zulassungsbescheid) از دفتر روابط بین الملل دانشگاه مربوطه
در صورت لزوم تأئیدیّه ی داشتن معلومات کافی در زبان آلمانی ( برای دانشجویان رشته های بین المللی تأییدیّه ای برای زبان انگلیسی)
گواهی از مرکز آموزش عالی کشور محل سکونت (در صورتی که در کشور خود تحصیلات دانشگاهی را شروع کرده و به پایان رسانده اید.)
تأییدیّه ی بیمه ی درمانی
با
ارائه ی این مدارک نام نویسی با موفّقیّت به پایان می رسد. در پایان می
باید مبلغی به عنوان عوارض دانشجویی ( Semesterbeitrag) پرداخت شود. پس از
گذراندن این مرحله ها، داوطب به طور رسمی دانشجوی مرکز آموزشی مربوطه
محسوب میشود.
مدارک و کارنامه های مورد نیاز Dokumente und Zeugnisse
متقاضیان تحصیل در آلمان، باید مدارک گوناگونی را به اداره های مختلف ارائه دهند.
تمام
مدارکی که به زبانی غیر از آلمانی صادر شده اند، معمولاً می باید ترجمه
شوند. رونوشت تأئیدشده ی ترجمه، برای ارائه به اداره های گوناگون کافی
است.
ـ توجّه: به هیچ اداره و سازمانی اصل مدارک خود را تحویل ندهید. ارائه ی رونوشت مدارک کافی است.
پاسخ به پرسش های متداول در مورد زندگی و تحصیل در آلمان
پرسش های متداول:
۱) شرایط ادامه تحصیل در آلمان چیست؟
برای شروع به تحصیل:
ارائه مدرک دیپلم و پیش دانشگاهی
قبولی قطعی در یکی از دانشگاه های دولتی ایران و ارائه کارنامه سبز رنگ کنکور
برای ادامه تحصیل درآلمان:
ارائه مدرک دیپلم
به پایان رساندن سال دوم دانشگاه دولتی در ایران
ارائه کارنامه سبزرنگ سازمان سنجش و ریز نمرات واحد ها ی گذرانده
برای دانشجویان دکترا و فوق لیسانس:
ارائه مدرک دیپلم و پیش دانشگاهی و لیسانس به همراه ریز نمرات هرکدام
◄ کلیه متقاضیان باید قبل از شروع به تحصیل از طریق شرکت در امتحانDSH و یــا
Test-Daf، سطح زبانی مورد نظر را کسب کنند. متقاضی هنگام در خواست پذیرش باید حدود 400 الی 800 ساعت زبان آلمانی گذرانده باشد.
۲) مرکز ASSIST چیست؟
در
سال 2004 تعداد 50 مرکزآموزش عالی درآلمان تحت پوشش سیستم ارزش یابی مشترک
مدارک تحصیلی به نام ASSIST در آمدند.مرکز ASSIST با بررسی مدارک تحصیلی
مشخص می کند که امکان ادامه تحصیل در کدام شهر و رشته در آلمان ممکن می
باشد. چنان چه دانشگاه مورد نظرتان جزء این مجموعه باشد باید در خواست خود
را مستقیماً به ASSIST ارسال نمایید. دقّت فرمایید که آخرین اطلاعات راجع
به ASSIST از پایگاه اینترنتی www.uni-assist.de قابل دریافت است.
۳) آیا این امکان وجود دارد که در آلمان رشته ی تحصیلی را تغییر داد؟
اجازه
تحصیل تنها در همان رشته ای امکان دارد که فرد در ایران درآن پذیرفته شده
است.تغییر رشته فقط در صورتی امکان پذیر است که فرد مجدداً در کنکور سراسری
شرکت کند و در رشته دلخواه خود قبولی به دست آورد. دانشگاه تصمیم گیرنده
است که آیا می توانید با توجه به معدل دیپلم یا پیش دانشگاهی و قبولی
دانشگاه سراسری، دانشگاه پذیرش بگیرید.لازم به ذکر است که گرفتن پذیرش در
رشته هایی نظیر پزشکی و دندان پزشکی که دارای ظرفیت محدود می باشند، مشکل
است.
۴) آیا می توان در مقطع فوق لیسانس رشته ی تحصیلی را تغییر داد؟
در
آلمان امتحان ورودی در مقطع کارشناسی ارشد برای راه یافتن به این دوره
برگزار نمی شود بلکه مدرک دوره کار شناسی ملاک است. از آن جایی که دوره
کارشناسی ارشد، به عنوان ادامه کارشناسی در نظر گرفته شده است، دانش دوره
لیسانس پیش شرط ورود به این دوره می باشد.در نتیجه تغییر رشته ممکن نیست.
۵) آیا با داشتن مدرک کاردانی می توان در آلمان ادامه تحصیل داد؟
قبولی
در مقطع کاردانی برای ورود به دانشگاه های آلمان کافی نیست.چنان چه فردی
پس از اتمام آن در کنکور کاردانی به کار شناسی شرکت کند و در مقطع کارشناسی
همان رشته پذیرفته شوند، می تواند از آلمان در خواست پذیرش کند.
۶) مدّت زمان تحصیل در آلمان چه قدر است؟
طول
مدّت تحصیل برای بسیاری از رشته ها 8 ترم است .در صورت عدم قبولی در چند
در درس و یا گذراندن تعداد واحد ها، کمتر از حد در نظر گرفته شده، دوره
تحصیل طولانی تر می شود. دوره PHD بسته به رشته 3 الی 4 سال طول می کشد.
۷) تفاوت بین دانشگاه و دانشگاه های فنی- حرفه ای چیست؟
- دانشگاه ها اساس کار خود را بر پایه مباحث نظری قرار می دهند و زمینه
ساز مشاغل و فعّالیّت های علمی هستند. مدرک دانشگاه ها برای ادامه تحصیل در
دوره PHD پذیرفته می شود. - در دانشگاه های فنی- حرفه ای دروس عملی هستند. قبل از ورود یا هم
زمان با تحصیل گذراندن دوره کـــار آمــــوزی الزامی می باشد. دانشگاه های
فنی- حرفه ای برای افرادی پیشنهاد می شود که پس از اتمام تحصیل مایلند در
بخش صنعت و اقتصاد مشغول به کــار شوند.رشته های مهندسی محور اصلی این
دانشگاه ها می باشند. بعد از فارغ التحصیلی، امکان تحصیل در مقطع دکترا
همواره ممکن نیست.
۸) هزینه ی تحصیل در آلمان چه قدر است؟
به
طور کلی تحصیل در دانشگاه ها ی آلمان رایگان است. اما به عنوان مثال ایالت
“نرد راین وست فالن” از دانشجویانی خارجی که قبلاً در کشور خود مدرک
تحصیلی اخذ کرده اند و تمایل دارند برای بار دوم مدرک کارشناسی یا کارشناسی
ارشد بگیرند، شهریه در یافت می کند. این در حالی است که تعداد زیادی از
دانشگاه ها هزینه تحصیل نمی گیرند اما معمولاً بورسیه ای هم برای دانشجویان
در نظر گرفته نمی شود. برای تأمین مخارج زندگی ( اجاره مسکن، بیمه خدمات
درمانی، خوراک و کتاب) حدوداً 650 یورو در ماه نیاز است. لازم به ذکر است
که در حال حاضر دانشگاه های خصوصی و تعدادی از دانشگاه ها در مقطع کارشناسی
هزینه تحصیل در یافت می کنند.
۹) آیا مدرک دانشگاه های ایران در آلمان پذیرفته می شود؟
آغاز
به تحصیل با داشتن مدرک دیپلم و گواهی نامه پیش دانشگاهی در ایران و قبولی
قطعی در یکی از دانشگاه های سراسری مستلزم به گذراندن دوره کالج است. پس
از به پایان رساندن کالج فرد می تواند وارد دانشگاه شود.
کسی که در
ایران دو سال در دانشگاه سراسری تحصیل کرده است می تواند پس از قبول شدن در
امتحان زبان DSH وارد ترم یک دانشگاه شود. فردی که بیش از دو سال در
دانشگاه دولتی ایران تحصیل کرده است، از طرف دانشگاه تعیین سطح علمی می شود
و وارد ترم معادل می گردد. همان طور که واضح است ریز نمرات تأثیر به سزایی
در تعیین سطح دارد.فردی که در دانشگاه آزاد پذیرفته شده است باید مدرک
کارشناسی خود را اخذ کند تا بتواند در آلمان شروع به تحصیل کند. در مورد
دانشگاه آزاد واحد های گذرانده شده ارزیابی و معادل سازی نمی شوند و تحصیل
باید از ترم یک آغاز شود.
۱۰) آیا مدرک دانشگاه های آلمان در ایران معتبر است؟
به
طور کلی مشکلی در پذیرفته شدن مدارک اخذ شده از آلمان وجود ندارد.تأیید
مدارک از طریق وزارت علوم انجام می گیرد. مدرک ماگیستر(Magister) ، دیپلم
(Diplom) و مستر(Master) از آلمان، در ایران به عنوان کار شناسی ارشد
شناخته می شوند.
۱۱) چه مدارکی برای در خواست ویزا از سفارت آلمان مورد نیاز است؟
گذر نامه معتبر
عکس
مدرک دیپلم( نظام قدیم)، مدرک پیش دانشگاهی( نظام جدید)
پذیرش تحصیلی و یا تأییدیه در خواست
تأییدیه مالی
ریزنمرات تحصیلی
۱۲) تعهّد نامه مالی چیست؟
متقاضیان
تحصیل درآلمان برای در خواست ویزا به ضمانت مالی از طرف بستگان در آلمان
نیاز دارند. چنان چه یکی از بستگان در آلمان بخواهد مخرج شما را به عهده
بگیرد، باید فرم تعهد مالی را از وزارت اتباع خارجی دریافت کند و پس از
تکمیل آن را برای شما بفرستد. شما باید این فرم را هنگام درخواست ویزا به
سفارت تحویل دهید.
وضعیت مالی می تواند از طریق حساب بانکی هم نشان
داده شود.در این صورت لازم است تا مبلغ 8000 یورو در حسابی به نام شخص در
خواست کننده موجود باشد. چنان چه ویزا صادر شود این مبلغ به حسابی در آلمان
حواله می شود.در طول اقامت در آلمان امکان برداشت از این حساب وجود دارد.
ویزای دانشجویی سال به سال تمدید می شود و نیاز است که برای هر سال مبلغ
8000 یورو در حساب وجود داشته باشد.
۱۳) آیا این امکان وجود دارد که بدون دانستن زبان آلمانی به آلمان سفر کرد و در آن جا قبل از ورود به دانشگاه در کلاس زبان شرکت کرد؟
خیر.
در چنین شرایطی نمی توان به عنوان دانشجو وارد آلمان شد. برای تحصیل در
دانشگاه های آلمان باید حداقل 400 الی 800 ساعت زبان آلمانی گذرانده شده
باشد و مدارک زبانی آرائه شود. به این دلیل که در دانشگاه ها به طور کلی
کلاس زبان در سطح مقدماتی برگزار نمی شود. چنین انتظار می رود که متقاضیان
خارجی، د انش زبان آلمانی دارند و با آن تحصیل را شروع می کنند. این بدان
معنی است که اگر مدرک زبان ارائه ندهید، در خواست شما برای تحصیل در آلمان
رد می شود. برای درخواست ویزا باید حتماً پذیرش از دانشگاه داشته باشید.
قبل از شروع به تحصیل باید هر دانشجوی خارجی امتحان زبان DSH را قبول شود.
در صورت قبولی دراین امتحان شروع به تحصیل ممکن است.
۱۴) آیا این امکان وجود دارد که امتحان زبان برای ورود به دانشگاه را در ایران انجام داد؟
امتحان
DSH تنها در دانشگاه های آلمان برگزار می شود و فقط می توان دو بار در آن
شرکت کرد. اما این امکان وجود دارد که در امتحانات ZOP, GDS, KDS, Test-Daf
شرکت کرد. این امتحانات معادل DSH هستند و برای ورود به دانشگاه قبول شدن
در آن ضروری می باشد.
۱۵) آیا دانشجویان در حین تحصیل اجازه ی کار دارند؟
تمام
دانشجویان خارجی این حق را دارند که 90 روز در سال به صورت تمام وقت کار
کنند. اما توجه کنید که با درآمد حاصل از آن نمی توان هزینه کلیه مخارج
زندگی را تأمین کرد. چنان چه بتوانید مشغول به کار شوید ماهانه حد اکثر 250
یورو در آمد خواهید داشت. از طرفی در نظر داشته باشید که آمار بیکاری در
آلمان نسبتاً بالاست(15 در صد) و پیدا کردن کار دانشجویی با حقوق مناسب
دشوار است.
۱۶) آیا می توان بعداز اتمام تحصیل و اخذ مدرک در آلمان اقامت کرد؟
اعتبار
اجازه اقامت شما در آلمان با به پایان رسیدن دوره تحصیل شما از بین می
رود. با این حال در صورتی که بعد از اتمام تحصیل، حد اکثر در طول یک سال
بتوانید شاغل شوید، اجازه اقامت شما بسته به مدّت زمان قرار داد کاریتان
قابل تمدیداست.