سخنی با والدین
کودک شما هفت
ساله است .می تواند به خوبی حدود نیم ساعت تمرکز کند ،می تواند برخی مسائل
را کاملاً توضیح دهد . به آسانی و بدون اضطراب مدتی از شما دور باشد.
باکودکان دیگرگروه های کوچک تشکیل می دهد و مدّتها با آنها سرگرم می شود.
لباسش را می تواند بپوشد و به تنهایی به دستشویی می رود و نظافت می کند .
مفاهیمی مثل بالا ،پایین ،عقب جلو و
رنگ ها را به خوبی می داند . اسم و فامیل خود را می داند و می تواند تا 10
بشمارد. او آماده است که به کلاس اول برود و شما شادی ای دارید در عمق وجود
تان ……
امّا این شادی با اضطرابی سخت همراه
است .با اضطرابی که نمی توانید آن را نادیده بگیرید.از اطرافیان می شنوید
که پایه ی اوّل ،پایه ی سختی است …به دنبال بهترین مدرسه ،بهترین معلّم و
بهترین ها برای فرزندتان هستید.
برای کم کردن این اضطراب و هم چنین
برای آسان تر کردن و هموار کردن راهتان باید دست به کار شوید…همین الان
آغاز کنید…کارهایتان را مرتّب کنید و بچّه ها را حاضر کنید….
توصیه هایی برای آماده سازی کودکان برای ورود به کلاس اوّل ،شاید بتواند چراغ راه پرفراز و نشیب تان باشد.
آماده سازی و پرورش کودکان برای ورود به کلاس اوّل :
پرورش مهارت های عمومی:
· از چند هفته قبل نسبت به مدرسه ی کودک اطمینان حاصل کنید . جابجایی کودک در روزهای اوّل مدرسه اصلاً کار جالبی نیست.
· سلام کردن و برقراری ارتباط با بزرگتر ها را به او بیاموزید.
· اجازه گرفتن و با نوبت صحبت کردن را در منزل تمرین کنید .
· به کودک این اطمینان را بدهید
که اگر در مدرسه مشکلی داشت ، می تواند خیلی آسان آن مشکل را با معلّم یا
مدیر مدرسه در میان بگذارد.
· به موقع حرف زدن به موقع سکوت کردن و به موقع اظهار وجود کردن را حتماً به او یاد بدهید.
· آداب دستشویی رفتن و رعایت بهداشت فردی را به طور کامل در او کنترل کنید.
· نحوه ی صحبت کردن او را مورد
ارزشیابی قرار بدهید . بلند ، آرام ، مودب و دوستانه حرف زدن را با او
تمرین کنید. در بازی های ساده گاهی معلّم شوید، گاهی یک دوست و گاهی خود
دانش آموز.
· حتماً قبل از شروع مدرسه او را به مدرسه بیاورید . کلاس ها ،سرویس بهداشتی ،حیاط و دفتر را به او نشان دهید.
· پوشیدن و در آوردن لباس ها و کفش ها را بارها و بارها با او تمرین کنید.
· هنگامی که برای او وسیله ای می
خرید ، حتماً او را همراه ببرید.(خرید وسایل را زیاد به تعویق نیندازید .
این امر برای کودک پر از شادی و نشاط است. اجازه بدهید تا چند هفته مرتّب
وسایلش را چک کند و با آنها ارتباط برقرار کند .)
· در خرید کیف مدرسه نهایت دقّت
را به خرج بدهید. برای کودک کیفی بخرید که اندازه و جنس مناسبی داشته باشد .
کیف بچّه ها ترجیحاً از نوع کوله پشتی باشد امّا دسته ای هم برای حمل آسان
داشته باشد. کیف باید دارای چند جیب متعدد باشد تا طبقه بندی وسایل برای
کودک میسّر باشد.
· نگهداری و حفظ وسایل را به او
یاد بدهید . وسایلش را برایش معرّفی کنید و موارد استفاده و مکان آن را در
کیف و یا جامدادی برایش توضیح دهید.
· دفتر هایش را جلو چشمش جلد
کنید و اسم و فامیلش را روی همه ی وسایلش بچسبانید.چشم کودک را با مارک
مداد رنگی و سایر وسایل آشنا کنید.
· استفاده از لیوان و دستمال و سایر وسایل مربوط به طرز خوردن تغذیه در مدرسه را در منزل تمرین کنید .
· پیاده و سوار شدن به سرویس و
آداب استفاده از سرویس و نکات ایمنی را به آموزش دهید . سعی کنید با برنامه
ریزی دقیق و مرتّب ، اضطراب ناشی از جاماندن از سرویس را به حداقل برسانید
.
· در منزل به او مسئولیّت بدهید . این امر موجب پرورش حس دقّت ،اتکاء به نفس و مسئولیت پذیری در وی می شود.
پرورش مهارت های جسمانی:
· حتماً واکسن کودک را یکی دو ماه قبل از آغاز مدارس تزریق کنید.
· از لحاظ سلامت عمومی او را
بررسی کنید . آزمایش انگل و سنجش سلامت عمومی زیر نظر متخصص تغذیه و ترمیم
دندان ها ی پوسیده احتمال غیبت های مکرر در طول سال تحصیلی را به حداقل می
رساند .
· موقعیت ها یی را پیش بیاورید
که او بتواند ساعت ها در خارج از منزل بازی کند . این امر باعث می شود که
آمادگی جسمانی او بالا برود .
· در برنامه تابستانی او حتماً
کلاس سفال و نقّاشی را بگنجانید . این دو برنامه ماهیچه های ظریف انگشتان
دست کودک را تقویت می کند .
· در بین بازی های کودک ، بازی
هایی نظیر پرتاب توپ در حلقه ، بازی با خمیر ، بازی های فکر ی، حل کردن
ماز (مارپیچ) های ساده- موجود در انواع مجلات کودک – حتماً شاخص تر باشد.
· حتماً ساعاتی در منزل به کتاب خواندن ، تماشای تلویزیون و آرام و ساکت بودن گذرانده شود .
· نزدیک به شروع مدارس ، ساعت خواب او را به طور جدّی تنظیم کنید.
پرورش مهارت های تخصصی:
· اگر به نظر خودتان یا به عقیده
ی مربیان پیش دبستانی ، کودک شما بیش فعّال ، کم توجّه یا کم تمرکز است
رفع مشکل را هر چه زودتر آغاز کنید. اوّل مهر برای حل این گونه مسائل بسیار
دیر است .
· یک دفتر خط دار در اختیار کودک قرار دهید و مفهوم ، اوّل و آخر خط، بالا و پایین دفتر و یک خط در میان را به او یاد بدهید.
· نحوه ی پاک کردن مطالب و نحوه ی تراشیدن مداد ها را به او آموزش بدهید.
· سعی کنید مشکلات تکلّمی کودک
را رفع کنید . در منزل گاهی به زبان نوشتاری با او حرف بزنید . موقع خواندن
کتاب ،عیناً متن کتاب را برای او بخوانید و از قصّه گویی به زبان عامیانه
بپرهیزید.
· طرز گرفتن مداد و نشستن را به او آموزش دهید.
· در منزل با اوپر کردن نقطه چین و خط چین وکار کنید .
· تشخیص سمت چپ و سمت راست را به او یاد بدهید .
· دسته بندی و طبقه بندی چیزها را بر اساس ویژگی های مشترک به او بیاموزید . (انواع لوبیا- اسباب بازی ها – کفش ها – لباس ها )
· مکان مناسب را برای انجام تکالیف تعینین کنید . آن مکان باید عاری از هر گونه عامل مخل و محرّک باشد.
· شعر خوانی و آموزش قرآن دایره ی فهم زبان کودک را بالا می برد .
· به او این اعتماد به نفس را
بدهید که در کارهایش از دیگران تقلید نکند . امّا در صورت تقلید او را
سرزنش نکنید . چون در این مقطع سنّی تقلید یکی از ابزارهای آموزش است .
مطالبی که والدین باید بدانند:
اواسط سال تحصیلی تصمیم به تعویض مدرسه ی یا کلاس کودک نگیرید.
قداست معلّم را حفظ کنید . اگر با برخی از روش های معلم موافق نیستید، آن را با خود معلم و یا با شورای مدرسه مطرح کنید .
ارتباط خود را با مدرسه حفظ کنید . به این ترتیب هر کدام می دانید که اوضاع در مدرسه یا منزل چگونه پیش می رود .
هرگز کودکتان را با کسی _حتّی با خواهر
و برادرش _ مقایسه نکنید . هر کودک مجموعه ای از ویژگی های منحصر به فرد
است که شما نمی توانید آن ها را عوض کنید .
محیط خانه را گرم و صمیمی کنید . به خاطر رشد و تعالی کودکتان از بحث های بیهوده در منزل بپرهیزید
کلاس اولی ها و آنچه والدین و مسوولان مدارس باید بدانند
به لحاظ دیدگاه روانشناسی اجتماعی ورود به هر کاری برای اولین بار با یکسری
از مسایل و مشکلات خاصی همراه است که در صورت آگاهی از چنین مسایل و کسب
آگاهی توسط اطرافیان و ایجاد آمادگی در فرد می تواند برای او و دیگران لذت
بخش باشد و خاطره خوشی را در اذهان باقی بگذارد و در غیر اینصورت ممکن است
دشواری های فراوانی را ایجاد کند.
یک کارشناس امور خانواده در گفت و
گو با خبرنگار ایرنا، با اشاره به اینکه ورود دانش آموزان پیش دبستانی و به
اصطلاح کلاس اولی ها به محیط های آموزشی جز اولین تجربه های ارزشمند
فرزندان به شمار می رود، افزود: این امر ممکن است به نوبه خود ترس، اضطراب،
مشکلات تغذیه ای و مشکلات خواب را به دنبال داشته باشد.
محمدرضا یارقلی
بیان کرد: بر این اساس می توان با اقدامات و فعالیت هایی از سوی والدین و
مدرسه اولین روزهای مدرسه را جز خاطرات شیرین و به یاد ماندنی برای آنان به
ثبت رساند و زمینه های کسب موفقیت های بعدی را فراهم کرد.
وی اظهار
کرد: انجام فعالیت ها توسط خانواده ها و مدارس در شرایط زمانی قبل و بعد از
ورود به محیط های آموزشی از اهمیت بالایی برخوردار است.
این کارشناس
امور خانواده بابیان اینکه تمهیداتی باید از سوی خانواده ها قبل از ورود
کودکان به مدرسه انجام گیرد، ادامه داد: قبل از شروع مدرسه باید فرزندان
کلاس اولی به مدرسه برده شوند تا با فضای محیط آشنا شوند و علاوه بر آن
کودکان باید در خرید لوازم مدرسه نیز شرکت داده شوند.
وی اظهار کرد:
بازگو کردن خاطرات خوب خود و دیگر اعضای خانواده از مدرسه، درج مشخصات دانش
آموز بر روی وسایل شخصی و تهیه یک کارت کوچک حاوی مشخصات فردی از دیگر
مسایلی است که باید به آن توجه شود.
یارقلی افزود: چنانچه فرزندان از مشکلات خاص روحی، روانی و جسمی رنج می برند حتما باید اولیا مدرسه را در جریان بگذارند.
** تمهیدات مدرسه قبل از ورد دانش آموزان
وی
برگزاری جلسات توجیهی و آموزشی برای اولیا دانش آموزان قبل از ورود به
مدرسه را بسیار اثر گذار عنوان کرد و گفت: این موضوع علاوه بر افزایش آگاهی
والدین مشارکت آنها را در مسایل مختلف افزایش می دهد.
این کارشناس امور
خانواده، ایجاد فضای شاد و مفرح برای دانش آموزان، برگزاری جشن شروع مدرسه
و فراهم کردن وسایل کمک آموزشی برای دانش آموزان به ویژه کلاس اولی را از
اقدامات مدارس ذکر کرد.
** مشارکت خانواده و مدرسه پس از شروع کلاس ها:
یارقلی
با بیان اینکه همراه کردن کلاس اولی در روزهای اول مدرسه اهمیت زیادی
دارد، ابراز کرد: توجه به حرف ها، احساسات آنان بعد از برگشت از مدرسه
موضوع مهمی است و در واقع والدین باید شنونده خوبی برای آنان باشند.
وی
اظهار کرد: خانواده ها باید به این اصل مهم توجه داشته باشند که از مدرسه
نباید به عنوان حربه و تنبیه استفاده شود چرا که آثار منفی بر روحیه دانش
آموز دارد.
این کارشناس امور خانواده، توجه به تغذیه، خواب و استراحت
کافی، واگذاری مسوولیت برخی امور ساده و نگهداری وسایل شخصی و اجازه شرکت
در اردوهای کوتاه مدت از دیگر اقدامات تاثیر گذار در این بخش ذکر کرد.
یارقلی
افزود: برقراری ارتباط منظم و مداوم با اولیای مدرسه، کنترل وسایل شخصی
فرزندان، نظارت بر انجام تکلیف نه دخالت های بی مورد از دیگر موضوعات مورد
توجه است.
وی یادآوری کرد: ایجاد و تداوم فضای شاد و با نشاط در محیط
آموزشی کمک فراوانی به فعالیت های دانش اموز دارد و توجه به این موضوع
ضرورت دارد.
این مدرس دانشگاه خاطر نشان کرد: منطقی کردن انتظارات از
دانش آموزان توسط مدرسه و خانواده و توجه به شرایط روحی و روانی آنان به
ویژه در روزهای اول مدرسه اهمیت ویژه ای دارد.
