گرایشها و موقعیتهای شغلی کارشناسی ارشد مجموعه مهندسی کامپیوتر (کد 1277)
گرایش نرم‌افزار
نرم‌افزارها به دو قسمت سیستمی و کاربردی
تقسیم می‌شوند، نرم‌افزارهای سیستمی، همان برنامه‌هایی هستند که کامپیوتر
برای فعال شدن به آنها نیاز دارد و معمولاً از سوی سازندگان سیستم‌های
کامپیوتری به بازار عرضه می‌گردد. نرم‌افزارهای کاربردی، برنامه‌هایی هستند
که کاربران متناسب با نیاز خود از آنها استفاده می‌کنند. فارغ‌التحصیلان
گرایش نرم افزار باید بتوانند انواع برنامه‌های نرم‌افزاری کاربردی را
طراحی، نوشته و اجرا نمایند. برنامه‌نویسی بانک‌های اطلاعاتی، سایت‌ها و
… از جمله توانمندی‌های اکتسابی دیگر این گروه می‌باشد. فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر
در گرایش نرم افزار در تمامی بخش‌های صنعت، مراکز انفورماتیک و IT
شرکت‌های مختلف، وزارت‌خانه‌های مختلف، بخش‌های خصوصی تهیه نرم‌افزار،
طراحی سایت و سایر شغل‌های مرتبط می‌توانند مشغول به کار شوند، و اصولاً
بازار کار گرایش نرم افزار از بقیه گرایشها بیشتر است.
گرایش معماری سیستم های کامپیوتری
سخت افزار در واقع همان ساختمان فیزیکی
کامپیوتر می‌باشد. شامل صفحه کلید، صفحه نمایش، Case، پرینتر، اسکنر، CDها،
انواع ICها و به طور کلی تمام قطعات کامپیوتر که قابل لمس هستند، می‌باشد.
طراحی ICهای مختلف، مدارهای منطقی، طراحی انواع مدارات مرتبط با کامپیوتر،
طراحی ساخت وسایل جانبی کامپیوتر، از جمله توانمندی‌های فارغ‌التحصیلان
این گرایش می‌باشد. بازار کار گرایش معماری کامپیوتر به نسبت دو گرایش دیگر
کمتر است و شاید یکی از دلایل آن عدم تولید کامپیوتر و وسایل جانبی در
داخل کشور باشد ولی به دلیل وجود فارغ‌التحصیلان کم در گرایش معماری
کامپیوتر، بازار کار این گرایش نیز تقریباً فراهم است. طراحی و ساخت
مدارهای مجتمع و بهینه‌سازی شبکه‌ها از جمله توانایی‌های این گروه است.
گرایش هوش مصنوعی و رباتیکز
گرایش هوش مصنوعی که از دو گرایش قبلی
سابقه کمتری در دنیا و کشور ما دارد در چند سال اخیر به گرایش‌های کارشناسی
ارشد، مهندسی کامپیوتر اضافه شده است. در واقع گرایش هوش مصنوعی سعی
می‌کند تمایز بین انسان و ماشین را که هوش نامیده می‌شود از بین ببرد (که
البته این امر به نظر به این زودی‌ها ممکن به نظر نمی‌رسد). فارغ‌التحصیلان
این گرایش باید توانایی طراحی سیستم‌های هوشمند از قبیل روبات‌ها، قطعات
مکانیکی هوشمند مورد استفاده در صنایع پیشرفته را پیدا کنند. ساخت اعضای
مصنوعی بدن از دیگر توانمندی‌های فارغ‌التحصیلان این گرایش است. به دلیل
جدید بودن گرایش هوش مصنوعی در ایران فعلاً فارغ‌التحصیلان این گرایش در
پروژه‌های تحقیقاتی و پژوهشی شرکت دارند، تا پروژه‌های طراحی، ساخت و اجرا.
پذیرش این گرایش به لحاظ تعداد بعد از گرایش نرم‌افزار، بالاترین پذیرش
محسوب می‌شود.
گرایش الگوریتم ها و محاسبات
گرایش الگوریتم و محاسبات، گرایشی جدید
است و داوطلبان را با الگوریتم‌های توزیعی، ریاضیات محاسباتی پیشرفته آشنا
می‌کند. در این گرایش مباحث الگوریتم بسیار گسترده‌تر و کاربردی‌تر مورد
بررسی قرار می‌گیرد.
کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوتر
رشته مهندسي کامپيوتر
که به طراحي و ساخت اجزاي مختلف کامپيوتر مي پردازد، لذا از اهميت بسيار
زيادي در دنياي امروز برخوردار است. هدف از طي اين دوره تربيت کارشناساني
است که در زمينه تحليل، طراحي، ساخت و راه اندازي دستگاهها و مجموعه هاي
سخت افزاري جديد، بررسي و شناخت مجموعه هاي سخت افزاري و نرم افزاري موجود،
نگه داري، عيب يابي و تعمير و اصلاح و توسعه فعاليت کنند.
طراحي،
شبيه سازي، فرآوري، پردازش، سنجش، آموزش، ويرايش و … همه مفاهيمي هستند که
با بالاترين دقت و در کوتاه‌ترين مدت زمان ممکن در برنامه هاي نرم افزاري کامپيوتر انجام مي شوند. لذا هدف از اين رشته تربيت نيروي متخصص براي انجام امور فوق است.
* گرايش‌ها و ابعاد مختلف اين رشته در کارشناسي ارشد
اين رشته در مقطع ارشد داراي چهار گرايش معماري کامپيوتر، مهندسي نرم‌افزار، هوش مصنوعي و الگوريتم و محاسبات است.
چه مباحثي که در هر گرايش مطرح ميشود؟
*گرايش نرم‌افزار: در گرايش نرم‌افزار در مقطع کارشناسي ارشد
دانشجويان با سيستمهاي عامل پيشرفته ـ بانکهاي اطلاعاتي ـ برنامه‌نويسي
پيشرفته و تحت WEB ـ الگوريتمهاي پردازش موازي و … آشنا مي‌شوند.
*گرايش
هوش مصنوعي: در اين گرايش با مطالب جديدي مانند شبکه‌هاي عصبي ـ هوش
مصنوعي پيشرفته ـ تئوري فازي ـ پردازش تصوير و … آشنا مي‌شوند.
*گرايش
معماري کامپيوتر: در اين گرايش دانشجويان با معماري‌هاي پيشرفته کامپيوتر و
ابر رايانه‌ها شبکه‌هاي کامپيوتري گسترده ـ پردازش تصوير و طراحي
سيستمهاي تحمل‌پذير خطا و … آشنا مي‌شوند.
*گرايش الگوريتم و
محاسبات: اين گرايش که يک گرايش جديد است. دانشجويان با الگوريتمهاي
توزيعي و پيشرفته ـ رياضيات پيشرفته کامپيوتري و … آشنا مي‌شوند.
توانايي‌هاي لازم براي داوطلبان اين رشته
توانايي
ذهني ويژه‌اي براي تحصيلي در اين رشته مورد نياز نيست. البته دانشجوياني
که پايه رياضي قوي و توانايي استدلالي و استقرايي بهتري دارند، در اين رشته
موفق‌ترند. از لحاظ جسماني مهمترين ويژگي داشتن قدرت بصري خوب است و
دانشجويان با قدرت شنوايي و حرکتي پايين نيز ميتوانند در اين رشته ادامه
تحصيل دهند.
مهمترين نکته‌اي که در مورد اين رشته مي‌توان عنوان
کرد، داشتن روحيه مطالعه مستمر است چرا که سرعت پيشرفت علم در اين رشته
نسبت به رشته‌هاي ديگر بسيار بالاست و دانشجو بايد بطور مستمر در پي مطالب
جديد و يادگيري آنها باشد.
گرايشهاي اين رشته در کارشناسي
رشته مهندسي کامپيوتر
در مقطع کارشناسي داراي دو گرايش سخت افزار و نرم افزار است که البته اين
دو گرايش در مقطع کارشناسي تفاوت قابل توجهي با يکديگر ندارند.
گرايش
سخت افزار در برگيرنده فعاليت هاي آموزشي، پژوهشي و صنعتي در خصوص قطعات،
بردها، تجهيزات و در نهايت سيستم هاي کامپيوتري در مقياس هاي مختلف است و
يکي از شاخه هاي مهم آن به نام معماري کامپيوتر (طراحي و ساخت کامپيوتر)
است.
هدف از گرايش نرم افزار کامپيوتر، آموزش و پژوهش در زمينه زبانهاي مختلف برنامه نويسي، سيستم هاي عامل مختلف و طراحي انواع الگوريتم ها است.
*هوش مصنوعي
گرايش هوش مصنوعي تنها گرايشي است که داوطلبان کنکور سراسري کارشناسي ارشد
ميتوانند در کنار گرايشهاي دلخواه خود (نرم افزار و محاسبات و الگوريتم
يا معماري کامپيوتر) در وقتي جداگانه به سوال‌هاي آن پاسخ گويند. داوطلبان
در هنگام کنکور موظفند در يک وقت ۶۰ دقيقه اي به سوالات نرم افزار يا سخت
افزار پاسخ گويند و سپس در يک وقت ۶۰ دقيقه اي جداگانه به سوالات هوش
مصنوعي بپردازند. هيچکدام از دانشجويان دوگرايش به گذراندن واحدهاي جبراني
جهت تحصيل در اين گرايش نياز ندارند. اين در حالي است که شمار پذيرفته
شدگان در گرايش هوش از بقيه گرايش‌ها نيز بيشتر است. در دوره کارشناسي
دانشجويان صرفا با يک درس سه واحدي با نام هوش مصنوعي آشنايي پيدا مي‌کنند و
آشنايي بيشتر با اين معقوله به طور کامل در دوره کارشناسي ارشد
صورت مي‌گيرد . با توجه به واحدهايي که در دوره کارشناسي ارشد گرايش هوش
مصنوعي تدريس ميشود دانشجويان ميتوانند موارد آموزشي و کاربردي متفاوتي
را بياموزند از جمله :
* يادگيري ماشين
روشهايي که
کامپيوتر را قادر ميسازد عملي شبيه به يادگيري و تجربه را در حين انجام
مکرر يک عمل انجام دهند يعني با توجه به اعمالي که دفعات قبل انجام داده و
بررسي نتايج آنها سعي کند در دفعات بعدي اعمالي بهتر و مطلوب تر و با خطاي
کمتر انجام دهد .
* شبکه هاي عصبي
روش جديد حل مسائل هوش
مصنوعي بوسيله شبکه اي از واحدهاي متصل به هم که هر کدام قابليت پردازش
داده ها ، ارتباط با نورون هاي ديگر وهمچنين ايجاد تغييرات در مشخصات شبکه
را دارند و اين اعمال را در جهت بهينه سازي عملکرد شبکه انجام ميدهند .شبکه
هاي عصبي معمولا در مسائلي نظير بهينه سازي ، تخمين توابع ، کنترل و …
کاربرد دارند
* پردازش تکاملي
شاخه اي جديد از هوش مصنوعي
که با در نظر گرفتن يک يا چند جواب اوليه براي يک مساله بوجود آوردن
جوابهاي جديد از جوابهاي موجود و انتخاب جوابهاي بهتر سعي ميکند يک جوابي
ميکند يک جوابي نسبتا بهينه براي مساله بدست آورد.
* رباتيک
طراحي
رباتهاي کامپيوتري (مکانيکي يا نرم افزاري) براي انجام وظيفه اي خواص
.براي هوشمند ساختن رباتها از آلگوريتم هاي هوش مصنوعي مانند يادگيري ،
پردازش تصاوير ، تشخيص گفتار و … استفاده ميشود
* منطق فازي
تعميمي
است ازمنطق کلاسيک که در آن بجاي دو مقدار درست و غلط ، درجه درستي داريم
که ميتواند يين عدد صفرو يک باشد. پردازش زبان طبيعي :قسمتي از هوش مصنوعي
که به پردازش متون زبانهاي طبيعي ميپردازد تا معناي آنها را استخراج کند .
* سيستم هاي خبره
سيستم
هاي که بوسيله جمع آوري داده ها و قوانين در يک زمينه خاص ميتوانند درآن
زمينه مانند يک فرد خبره و متخصص عمل کند (نمونه رباتهاي جراح)
* محاسبات نمادين
انجام
محاسبات رياضي به صورت نمادين نه عددي . يعني اگر ۲ به توان ۲ چهار ميشود
اين الگوريتمهاي هوش مصنوعي قدرت تعميم آن به x به توان ۲ را دارند و در
نهايت به جاي عدد جوابي وابسته به نماد برميگردانند مثل x ضربدر x.
*الگوريتم و محاسبات
جديدترين گرايش رشته مهندسي کامپيوتر در مقطع کارشناسی ارشد
مي‌باشد که از سال گذشته به فهرست گرايشهاي رشته مهندسي کامپيوتر اضافه
شده است. در اين گرايش دانشجويان (علي الخصوص کارشناسان گرايش نرم افزار)
با توجه به ضرايب دروس نخصصي نرم افزار خود پذيرفته شده و به ادامه تحصيل
خواهند پرداخت. در اين گرايش بيشتر جنبه‌ي الگوريتميک و وابسته به محاسبات
دانشجويان نرم افزاري مورد توجه و تقويت قرار خواهد گرفت. ميزان پذيرفته
شدگان در اين گرايش از همه گرايش‌ها کمتر است ولي قبولي در اين گرايش به
دليل توجه داوطلبان به ديگر گرايشهاي شناخته شده اين رشته ، براي
دانشجويان با پيش زمينه نرم افزار آسان‌تر است. در طول تحصيل در اين گرايش
دانشجويان در زمينه‌هاي زير تعليم داده شده يا تقويت خواهند شد:
* طراحي الگوريتم ها
روشهاي
طراحي الگوريتم که در دوره کارشناسي به دانشجويان تا حدودي آموزش داده شده
است در اين گرايش به صورت پيشرفته و پيچيده‌تري جهت طراحي آلگوريتم‌هاي
قدرتمندتر و بهينه‌تر آموزش داده ميشود.
* ساختمان داده ها
ساختارهاي
داده‌اي که در طول دوره کارشناسي آموزش داده شده ساده‌ترين نوع ساختارها
بوده‌اند حال آنکه در اين گرايش کارشناسي ارشد، ساختارهاي پيچيده‌تر و
نوين‌تري آموزش داده ميشود تا برنامه نويسان را قدرتمندتر و مدرن تر از
قبل جهت اجراي خواسته هاي نرم افزاري آماده کند.
* ساختمان هاي گسسته
مجموعه
تمام ساختمان‌هاي منطقي و عددي در قالب رياضيات آموزش داده ميشود تا با
به کارگيري آنها در الگوريتمهاي محاسباتي و برنامه نويسي بهترين بازدهي
حاصل شود.
* نظريه محاسبات
اين مبحث پس از آشنايي
دانشجويان با نظريه زبان‌ها و ماشين‌ها مطرح ميشود. در اين مبحث مدل‌ها و
روشهاي مختلف محاسبات مورد مطالعه قرار مي‌گيرد. همچنين محدوديت‌هاي
محاسبات به ويژه در الگوريتمهاي کامپيوتري مورد مطالعه قرار مي‌گيرد. راه
حل‌هايي براي مسائلي که حتي با پيشرفته‌ترين سيستم‌ها هم مدت زماني طولاني
براي اجراي الگوريتمشان نياز است، در اين مبحث ارائه ميشود.
* نظريه گراف
بررسي بسيار پيچيده‌تر گراف‌ها و کاربردهاشان نسبت به آنچه در دوره کارشناسي ارائه شده است .
* نظريه بازي ها
در اين گرايش مطرح ميشود و هدف آن بررسي الگوريتم‌هايي است که مانع رسيدن به يک نتيجه خاص و چگونگي چيره شدن بر آن، است.
*معماري کامپيوتر
گرايش معماري کامپيوتر در رشته مهندسي کامپيوتر
تنها گرايشي است که دانشجويان داراي مدرک کارشناسي از گرايش سخت افزار
ميتوانند بطور مستقيم و بدون نياز به گذراندن واحدهاي جبراني به تحصيل در
آن بپردازند. لازمه اين امر موفقيت در کنکور سراسري کاشناسي ارشد و به اتمام رساندن تحصيل در گرايش فوق الذکر است. با توجه به دروسي که در اين گرايش از گرايشهاي کارشناسي ارشد، ارائه مي‌شوند دانشجو ميتواند توانايي‌هاي متفاوتي را کسب کند که در زير به آنها اشاره ميشود:
* طراحي و ساخت مدارهاي ديجيتال
به
عنوان مثال مي‌توان به اکثر قريب به اتفاق مدارهاي منطقي، سيستمهاي
ديجيتال، بردهاي تبليغاتي، سيستمهاي کنترل ديجيتال در اکثر وسايل امروزي،
سيستمهاي موبايل و … اشاره کرد که يک دانشجوي کوشاي گرايش معماري توانايي
طراحي و ساخت آنها را در پايان دوره تحصيلي خود خواهد داشت.
* معماري کامپيوتر
نحوه طراحي و ساخت کامپيوترها و مدارهاي کامپيوتري به وسيله اجزاي ساده منطقي از ديگر توانمندي‌هاي اين دانشجويان خواهد بود.
* طراحي و ساخت مدارهاي واسط
نحوه
ساخت مدارهايي که بتوانند کامپيوترها و سيستمهاي کامپيوتري متفاوت را (از
جمله ميکروپروسسورها ، ميکروکنترلر ها و … ) به يکديگر متصل کنند .
سيستمهاي کامپيوتري با کاربردهاي خاص (مانند مودم و …) نيز از اين دسته
مدارها شناخته مي‌شوند.
* طراحي و ساخت سيستمهاي بلادرنگ
سيستمهاي کامپيوتري که در حين انجام چند عمل مختلف، ضمانت مي‌کنند اعمال خاصي در زمان‌هاي مشخص يا به تعداد مشخصي انجام خواهند شد.
* کنترل
براي
مثال سيستم‌هايي که دما را کنترل مي‌کنند. در اين سيستم ورودي‌ها
ميتوانند شدت کار دستگاه‌هاي خنک کننده و يا گرم کننده و خروجي هم
ميتواند دماي محيط باشد.
* ميکروکنترل‌ها وسيستم هاي تعبيه شده
سيستم‌هايي که در آنها يک يا چند پردازشگر کامپيوتري يا ميکروکنترلر تعبيه شده تا اعمال سيستم و قسمت‌هاي مختلف آن را کنترل کنند.
* VLSI
که همان درس VLSI اي است که کارشناسان رشته کامپيوتر
در طول تحصيل خود گذرانده‌اند با اين تفاوت که به صورت عميق‌تر و
لايه‌اي‌تري به آن پرداخته شده تا با دانستن fabrication دقيق مدارهاي
مجتمع در مقياس بزرگ، يک کارشناس ارشد گرايش معماري توانايي طراحي دقيق يک
چنين سيستم و مداري را جهت توليد، داشته باشد.
* انتقال داده
دانشجوي کارشناسي ارشد
معماري کامپيوتر، علاوه بر شناخت کافي از روشهاي انتقال داده و اطلاعات
به سيستمهاي کامپيوتري و ديجيتال قادر خواهد بود. سيستم هاي بديع و تازه
اي را طراحي و پياده سازي کند (که لازمه آن داشتن توانايي بسيار بالا در
شناخت لايه هاي طراحي يک سيستم انتقال داده است).
*مهندسي نرم افزار
اين
گرايش در کنار گرايش الگوريتم و محاسبات از گرايش‌هايي است که دانشجويان
داراي مدرک کارشناسي از گرايش نرم افزار ميتوانند بطور مستقيم و بدون نياز
به گذراندن واحدهاي جبراني به تحصيل در آن بپردازند تفاوت اين دو گرايش در
ضريب دروس تخصصي نرم افزار در کنکور کارشناسي ارشد
است. به اين صورت که اين دروس در گرايش مهندسي نرم افزاربا ضريب ۲ اعمال
مي‌شوند حال آنکه در گرايش الگوريتم و محاسبات ضريب ۳ منظور ميشود. در
نتيجه دانشجوياني که تسلط کامل‌تري به دروس نرم افزاري دارند براي تحصيل در
رشته مهندسي نرم افزار مي‌بايست نسبت به دانشجوياني که قصد ادامه تحصيل در
گرايش الگوريتم و محاسبات را دارند، داراي توانايي هاي رياضي و کامپيوتر
پايه بيشتري باشند. با توجه به دروسي که در اين گرايش از گرايشهاي
کارشناسي ارشد، ارائه مي‌شوند دانشجو ميتواند توانايي هاي متفاوتي را کسب
کند که در زير به آنها اشاره ميشود:
* طراحي و پياده سازي پايگاه داده‌‌ها
با توجه به آنچه که يک کارشناس مهندسي نرم افزار در طول تحصيل فرا مي‌گيرد ، يک کارشناس ارشد قدرت طراحي و پياده سازي پايگاه هاي داده پيچيده تر و دقيق تر با حداقل خطا و همرنگ‌تر با سيستم هاي روز دنيا را دارا خواهد شد.
* مهندسي نرم افزار
به
خودي خود معقوله بسيار پيچيده اي در مورد روشهاي مديريت، طراحي، پياده
سازي و نگهداري برنامه‌ها و پروژه‌هاي نرم افزاري است و کارشناس ارشد، قدرت
کنترل تمام موارد بالا را در برنامه هاي عظيم نرم افزاري خواهد آموخت.
* سيستم هاي عامل
دانشجويان کارشناسي در طول تحصيل خود به طور تئوري و غير سنگيني با سيستمهاي عامل و زير و بم هاي آنها آشنا مي‌شوند حال آنکه کارشناس ارشد مهندسي نرم افزار تا جايي پيش مي‌رود که بتواند يک سيستم عامل مستقل و جديد و در عين حال شايسته را پياده سازي کند.
* اتوماسيون اداري
اتوماتيک کردن روند فعاليت‌هاي يک اداره موسسه يا سازمان به وسيله کامپيوتر.
* برنامه نويسي همروند
به وجود آوردن همزمان چند برنامه در کامپيوتر و مديريت آنها.
* الگوريتمهاي موازي
شکستن الگوريتم‌ها به قسمت هايي که ميتوانند به صورت همزمان توسط چند پردازنده انجام شوند به منظور افزايش سرعت اجراي الگوريتم.
* طراحي و ساخت کامپايلرها
بر
خلاف کارشناسان نرم افزار که نسبت به کامپايلرها شناخت پيدا مي‌کنند ،
کارشناسان ارشد، قدرت طراحي و ساخت اين قسمت مهم از دنياي توليد نرم افزار
را خواهند آموخت.
* شبيه سازي و گرافيک کامپيوتري
هم در معقوله مهندسي نرم افزار طبقه بندي شده و کارشناس ارشد از آموزش‌هاي قدرتمندي جهت انجام آنها بهره خواهد برد.
* زمينه‌هاي اشتغال
با توجه به گسترش روزافزون دنياي کامپيوتر امروزه بيش از هر زمان ديگري نياز به متخصصان کامپيوتر
احساس ميشود. امروزه يک مهندس کامپيوتر اگر علاقمند به کار باشد، هيچ وقت
با مشکل بيکاري روبه رو نمي‌شود. به خصوص مهندسين نرم افزار فرصت‌هاي شغلي
بيشتري داشته و براي کارکردن نياز به امکانات و تجهيزات زيادي ندارند.
فرصت‌هاي شغلي اين رشته به حدي گسترده و متعدد است که نه تنها فارغ
التحصيلان اين رشته به راحتي جذب بازار کار مي شوند بلکه دانشجويان دو سال
آخر اين رشته نيز مي توانند وارد بازار کار شده و فعاليت کنند. براي
مهندسين سخت افزار هم امکان کار در شرکتهاي توليد کننده قطعات و دستگاهها
و مراکز صنعتي – توليدي بسيار فراهم است و از نظر سطح درآمدي هم با توجه
به دانش و پشتکار شخصي در حد قابل قبول و ايده آلي قرار دارند. از طرفي با
توجه به استفاده روزافزون از شبکه اينترنت زمينه کار در اين موضوع نيز
بسيار مهياست.
* بازار کار رشته مهندسي شبکه
مطالعه و بررسي ابزار مخابراتي مناسب براي انتقال اطلاعات
مطالعه و بررسي سرعت و کيفيت شبکه‌هاي موجود
ارتقا کيفيت شبکه هاي موجود
ايجاد شبکه هاي کامپيوتري
* بازار کار رشته مهندسي نرم افزار
مطالعه، بررسي و امکان سنجي سخت افزار، شبکه و نرم افزار مورد نياز
فعاليت مستقل براي توليد نرم افزارهاي کوچک تا متوسط
بررسي راه‌هاي مکانيزه کردن فعاليت‌هاي سازماني
برنامه نويسي و توليد کد
تست و بررسي برنامه هاي توليد شده
* بازار کار رشته مهندسي سخت افزار
فعاليت، تحقيق و مطالعه در شرکت هاي سخت افزاري حاضر که قابليت مقابله با شرکت هاي ديگر در سرتاسر نقاط جهان را دارند.
طراحي و پياده سازي سيستم هاي کامپيوتري سفارشي
ارتقا کيفيت سخت افزار موجود بوسيله اصلاح هاي نرم افزاري و سخت افزاري
وضعيت نياز کشور به اين رشته
رشته
کامپيوتر که باعث جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات شده است ، رشته روز و رشته
آينده است تا جايي که پيش بيني مي شود تا ۱۰ سال ديگر در کشورهاي پيشرفته
مردم همان قدر که بر نيروي برق وابسته هستند به شبکه اينترنت وابسته خواهند
شد. با توجه به توضيحات گفته شده روند رو به رشد استفاده از کامپيوتر در
زندگي روزانه اشتغال و موقعيت کاري براي فارغ التحصيلان اين رشته فراهم است
تا در قالب شرکتهاي توليدکننده نرم افزار، شرکتهاي توليدکننده قطعات،
مراکز صنعتي – توليدي، شرکتها و موسسات خدماتي، مراکز آموزشي و … مشغول به
کار شده و فعاليت کنند. با توجه به پيشرفت کند ايران نسبت به جامعه جهاني
کامپيوتر در سالهاي اخير نياز به مهندسين خلاق و کوشا در اين زمينه کاملاً
احساس مي شود.
روند رو به رشد استفاده از کامپيوتر در محافل عمومي و
خصوصي، استفاده گسترده از شبکه اينترنت و زمينه هاي مرتبط با آن، فراهم
آمدن شرايط آموزش و تجارت الکترونيک همه و همه دست به دست هم داده اند تا
از اکنون چشم انداز روشني نسبت به آينده اين رشته وجود داشته باشد به نحوي
که فعالان در اين زمينه از آينده معلوم و مطمئني برخوردار خواهند بود. تنها
نگراني به قسمت نرم افزار مربوط مي شود که بايد مهندسان خلاق ايراني اقدام
به تهيه نرم افزارهاي گوناگون و کارآمد کرده تا تنها مصرف کننده صرف
نباشيم.
*معرفي رشته مهندسي فناوري اطلاعات (IT)
* گرايش‌ها و ابعاد مختلف اين رشته در کارشناسي ارشد
اين رشته در مقطع کارشناسي ارشد داراي گرايشهاي زير است:
۱- تجارت الکترونيکي
۲- مديريت سيستم هاي اطلاعاتي
۳- شبکه هاي کامپيوتري
۴- مهندسي فناوري اطلاعات (IT)
توضيحي پيرامون هر گرايش
* شبکه هاي کامپيوتري
اين گرايش از رشته IT در سرتاسر دنيا زيررشته اي از گرايش مهندسي کامپيوتر
و مخابرات تلقي ميشود و از لحاظ کاربردي پيشينه طولاني تري نسبت به ديگر
گرايشهاي فن آوري اطلاعات دارد. متخصين شبکه هاي کامپيوتري قادر خواهند با
توانايي هاي برگرفته از تحصيلات خود در اين زمينه فعاليت هاي گونگاگوني را
انجام داده و در حرفه هاي متفاوت و متنوعي مشغول به خدمت رساني شوند. از
جمله اين دانش‌هاي کاربردي اين گرايش مي‌توان به موارد مهمي همچن طراحي و
پيکربندي و پياده سازي شبکه هاي کامپيوتري و برنامه نويسي شبکه اشاره کرد.
امنيت در شبکه هاي کامپيوتري از ديگر مباحثي است که در قالب تعليمات مرتبط
با اين گرايش قرار مي‌گيرد. مهندسان گرايش شبکه هاي کامپيوتري همچنين قادر
خواهند بود با مهندسان گرايش هاي ديگر مثل تجارت الکترونيک در زمينه
بسترسازي براي فعاليت‌هايشان، همکاري کنند. ساختن برنامه هاي تحت شبکه
اينترينت جهاني يا web و پياده سازي سيستمهاي توزيع شده (مانند پايگاه
داده هاي توزيع شده يا سيستم عاملهاي توزيع شده) از ديگر فعاليت‌هايي است
که به کارشناسان محصل در اين گرايش آموزش داده ميشود.
* تجارت الکترونيک و سيستم هاي چند رسانه‌ايي
تجارت
الکترونيک با استفاده از شبکه هاي رايانه اي، معاملات تجاري را در مراحل
گوناگون آن مانند طراحي، توليد، خريد و فروش و تحويل، ساده نموده و به آن
سرعت مي بخشد. عبارت «تجارت الکترونيک» دربرگيرنده هر گونه تجارت و تعامل
مديريتي است که با استفاده از فن آوري اطلاعات و ارتباطات صورت مي گيرد.
هدف از اين دوره ارائه درکي مناسب از فناوري‌هاي مرتبط با شبکه هاي
کامپيوتري، مهارت در طراحي و توليد سيستمهاي مالتي مديا براي توزيع در سطح
شبکه و آگاهي از ابزارها و روشهاي مودنياز براي تغيير وظايف تجارتي و
مديريتي از طريق انجام معاملات به صورت الکترونيکي است. دوره کارشناسي ارشد
رشته تجارت الکترونيک فارغ التحصيلاني کاردان با دانش فني، مهارتهاي خلاق و
توانايي تجاري خلق مي کند تا بتوانند از پتانسيل عظيم بازاريابي در شبکه
هاي رايانه اي بهره برداري نمايند.
* فناوري اطلاعات
رشته
فناوري اطلاعات دانشي را به مخاطب منتقل ميکند که طي آن روشهاي جمع‌آوري
اطلاعات، استفاده و انتقال آن ميسر شود. مطالعه، طراحي، ساخت، راه‌اندازي،
نگهداري سيستمهاي سخت‌افزاري و نرم‌افزاري، جمع‌آوري، سازماندهي،
طبقه‌بندي و انتقال اطلاعات مهمترين اهدافي است که مهندسي فناوري اطلاعات
آن را دنبال ميکند. مهمترين توانمندي دانش‌آموختگان اين رشته، استفاده
صحيح و بهره‌برداري به‌موقع از اطلاعات است. در عصري که به‌سر مي‌بريم
فناوري اطلاعات يکي از عمده‌ترين محورهاي تحول و توسعه در دنيا محسوب
ميشود. امروزه دستاوردهاي ناشي از فناوري اطلاعات چنان با زندگي مردم
تلفيق شده است که توقف در مسير آن باعث ايجاد اختلال در جامعه و حتي رفاه و
آسايش مردم ميشود. از اين‌رو بسياري از کشورها جهت عموميت بخشيدن به
استفاده از فناوري اطلاعات دست به اقدامات خرد و کلاني زده‌اند که آموزش
آکادميک فناوري اطلاعات يکي از اين موارد است. رشته فناوري اطلاعات در دوره
کارشناسي ارشد ضمن تکميل مديريت پروژه به ارايه راه‌حل‌هاي مناسب براي مسايل پيچيده سازماني ميپردازد.
* مديريت سيستمهاي اطلاعاتي و امنيت اطلاعات
با
توجه به افزايش وابستگي به تکنولوژِي اطلاعات و ارتباطات دردولت الکترونيک
و خطراتي که دراستفاده از آن با آنها مواجه هستيم مانند برنامه هاي مخرب
ويروسها، حمله نفوذ گران و سارقان، حملات Dos و DDos و … نياز به متخصيصني
که بتوانند جلوي اينگونه خطرات را بگيرند و يا در صورت بروز سيستم ها را
سريعا ريکاوري کنند بسيار احساس مي شود. بنا بر گزارش Gartner بين رشته هاي
IT اين رشته بيشترين رشد را در سال ۲۰۰۵ داشته است که خود گواهي بر اهميت و
ضرورت امنيت اطلاعات در شرکت ها و سازمان ها مي باشد.
* زمينه‌هاي اشتغال
با توجه به گسترش روزافزون دنياي کامپيوتر امروزه بيش از هر زمان ديگري نياز به متخصصان کامپيوتر
احساس ميشود. امروزه يک مهندس کامپيوتر اگر علاقمند به کار باشد، هيچ وقت
با مشکل بيکاري روبه رو نمي‌شود. به خصوص مهندسين نرم افزار فرصت‌هاي شغلي
بيشتري داشته و براي کارکردن نياز به امکانات و تجهيزات زيادي ندارند.
فرصت‌هاي شغلي اين رشته به حدي گسترده و متعدد است که نه تنها فارغ
التحصيلان اين رشته به راحتي جذب بازار کار مي شوند بلکه دانشجويان دو سال
آخر اين رشته نيز مي توانند وارد بازار کار شده و فعاليت کنند. براي
مهندسين سخت افزار هم امکان کار در شرکتهاي توليد کننده قطعات و دستگاهها
و مراکز صنعتي – توليدي بسيار فراهم است و از نظر سطح درآمدي هم با توجه
به دانش و پشتکار شخصي در حد قابل قبول و ايده آلي قرار دارند. از طرفي با
توجه به استفاده روزافزون از شبکه اينترنت زمينه کار در اين موضوع نيز
بسيار مهياست.
بازار کار در خارج از کشور
پيش از هر چيز شايان ذکر است که به دليل نزديکي ميدان‌هاي فعاليت در هر دو رشته مهندسي کامپيوتر
و IT، بازار کار و فعاليت‌هاي اقتصادي نيز در اين دو رشته بسيار به يکديگر
نزديک است و داوطلبين کار در خارج نه بر اساس يکي از اين دو رشته تحصيلي
بلکه بر پايه توانايي‌هاي فردي ميتوانند گوي سبقت را جهت در اختيار گرفتن
شغل (مسلما مرتبط با کامپيوتر) بربايند.
رشته‌هاي مهندسي سخت افزار، نرم افزار و IT (آنچه به عنوان IT در کشور ما تدريس ميشود) در خارج از اين مرزها به عنوان مجموعه‌ي مهندسي کامپيوتر
شناخته مي‌شوند که اين مجموعه طبق آمارگيري‌هاي اخير (تاريخ آمارگيري: ۱۱
July 2007 ) پر درآمدترين رشته دانشگاهي محسوب ميشود که بيشترين درآمد را
عايد فارغ التحصيلان خود ميکند. رقم تخميني ۱۰۴ هزار دلار در سال براي
افراد با سابقه کاري ۱۰ سال به بالا گواه بر اين نکته است که دانشجويان اين
رشته با تلاش و پشتکار ميتوانند آينده موفقي را براي خود در خارج از کشور
رقم بزنند. آمار بيکاري در اين رشته نيز نسبت به بسياري از رشته‌ها بسيار
کمتر است و حتي طبق آمار اعلام شده دانشجوياني که هنوز تحصيل خود را نيز به
پايان نرسانده‌اند هم ميتوانند در حين تحصيل، شاغل يکي از ميدان‌هاي کاري
مرتبط با اين رشته شده و به بهبود وضع اقتصادي خود در کنار فرآگيري اين
علوم، بپردازند. کشورهاي آلمان و آمريکا از جمله بزرگترين پذيرندگان
مهندسين کامپيوتر و کشورهاي هند و ژاپن هم بزرگترين صادرکنندگان آنها
محسوب مي‌شوند. اين در حاليست که بعد از آلمان کشورهاي غرب اروپا،
اسکانديناوي و خاورميانه گزينه‌هاي مناسب و دردسترس‌تري براي دانشجوياني که
قصد عزيمت از کشور جهت کار و فعاليت در کشورهاي ديگر را دارند، است.
* بازار کار رشته مهندسي فناوري اطلاعات
۱- مطالعه، بررسي و امکان سنجي سخت افزار، شبکه و نرم افزار مورد نياز
۲- جمع آوري، سازمان دهي، طبقه بندي اطلاعات
۳- ايجاد و نگهداري نرم افزارهاي مورد نياز مانند پست فارسي و ابزار جستجوي اطلاعات فارسي
۴- طراحي و پياده سازي شبکه هاي محلي
۵- مطالعه و بررسي ابزار مخابراتي مناسب براي انتقال اطلاعات
۶- مطالعه و بررسي سيستمهاي نرم افزاري مناسب براي سازماندهي و استفاده از اطلاعات مانند سيستمهاي عامل و سيستمهاي بانک اطلاعاتي
۷- مطالعه و شناسايي شيوه‌هاي جديد براي اطلاع رساني
* بازار کار رشته امنيت
۱- توليد محصولات نرم افزاري و سخت افزاري مانند:
– ديوار آتش ( fire walls )
– سيستمهاي کنترل نفوذ ( Honey pots )
– سيستمهاي تشخيص نفوذ ( IDS & IPS )
– سيستمهاي پالايش ( Filters)
2- فراهم سازي امنيت لازم براي تراکنش‌هاي مالي بانک‌ها
۳- فعاليت در مراکز داده و شرکتهاي ارائه دهنده خدمات اينترنت براي تامين امنيت سرورها
* بازار کار رشته تجارت الکترونيک
۱- فعاليت در بانک‌ها حول محور پول الکترونيک مانند:
– بانکداري اينترنتي
– بانکداري از طريق موبايل
۲- ايجاد سايت‌هاي ارائه دهنده خدمات تجارت الکترونيک
* مکان‌هايي که در ايران مي توان در آنها مشغول به کار شد
۱- شرکتهاي نرم افزاري
۲- شرکتهاي سخت افزاري
۳- شرکتهاي ارتباطي و شبکه
۴- شرکتهاي مخابراتي
۵- شرکتهاي تجاري مانند بانک‌ها و ديگر موسسات مالي و اعتباري
