رشته مرمت و احیاء بناهای تاریخی
مقدمه
از آنجا یی که مطالعه، حفاظت، مرمت
و احیای بناها، مجموعه ها، محوطه ها و بافتهای تاریخی عرصه های مسکونی
کشور ضرورت دارد، معماران و مهندسینی که در این امر فنی، فرهنگی و هنری مهارت دارند باید مانند یک معمار و هنرمند اشراف و تسلط لازم را بر ابعاد تخصصی و مفاهیم امروزی حرفه خود داشته باشند.
 |
ضمن اینکه نظری هوشیارانه و عالمانه به گذشته داشته باشند فارغ التحصیلان این رشته در واقع مهندسین معماری
خواهند بود که میاموزند چگونه امروز را با بهره گیری از تجربیات گذشته
برای آینده بسازند. افرادی خواهند بود که پلی بین معماری گذشته و آینده می
توانند ایجاد کنند. این افراد تاریخ
را باید خوب بشناسند و قادر باشند آثار تاریخی را تجربه و تحلیل کرده و
بخوانند و مفاهیم و ارزشهای آن را استخراج و هوشیارانه بکار گیرند. و با
بیانی امروزی به جامعه معرفی نمایند. از این رو سه مرحله آموزشی را باید طی
کنند:
1- شناخت مبانی و بیان معماری امروز و کارآموزی آن
2- شناخت مبانی و بیان معماری گذشته و کارآموزی آن
3- شناخت چگونگی حفاظت و عرضه ارزشهای معماری گذشته در متن زندگی امروز و کارآموزی آن
در دوره کارشناسی تاکید مرحله سوم می باشد که جنبه های اجرایی در آن
بیشتر لحاظ می شود. در دوره های کارشناسی ارشد و دکترای این رشته مکث کافی
در مراحل اول و دوم که جنبه های تجربه و تحلیل و تحقیقاتی بیشتری دارد
خواهد شد. که در جای خود در آینده مطرح خواهد گردید. دوره کارشناسی مرمت و
احیای بناهای تاریخی یکی از دوره های آموزش عالی است که هدف آن تربیت
کارشناسان و متخصصین متعهد و آشنا به شیوه های پیشرفته مطالعه، مرمت و
احیای مجموعه ها و بافت های تاریخی ارزشمند کشور است. فارغ التحصیلان این
رشته با کارآیی و دانش نظری و علمی می توانند نیازهای کشور را در امر
نگهداری و مرمت و احیای علمی میراث گرانبها و تاریخی برطرف نمایند.
حداقل طول دوره کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی 2 سال شامل 8 نیمسال 17 هفته ای می باشد.
دروس عمومی 23 واحد (جدول شماره 1)
دروس پایه 23 واحد (جدول شماره 2)
دروس اصلی 42 واحد (جدول شماره 3)
دروس تخصصی 55 واحد (جدول شماره 4 با احتساب 6 واحد پروژه نهایی)
علاوه بر نکاتی که در مقدمه به آنها اشاره شده در ضرورت و اهمیت دوره
کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی باید به این نکته مهم اشاره کرد که
وجود هزاران بنا و مجموعه و بافت تاریخی مهم و ارزشمند در کشور و توجه روز
افزون جامعه به اهمیت این شواهد ارزنده در عرصه زندگی امروز و نقش موثری که
دولت برای این میراث عظیم در برنامه های رشد و توسعه فرهنگی، اجتماعی،
اقتصادی کشور قائل است. حضور کارشناسان و متخصصین آشنا به شیوه های پیشرفته
مطالعه و مرمت احیای این آثار را امری ضروری ساخته است و تربیت نیروهای
متعهد و متخصص جز از طریق آموزش سطوح عالی و مستمر و فرهنگ ساز میسر نیست.
سطوح رشته
| ردیف | نام دانشگاه | کاردانی | کارشناسی | ارشد | دکترا |
| 1 | زاهدان | * |
درسهای رشته
| ردیف | نام درس | ردیف | نام درس |
| 1 | آسیب شناسی | 2 | آسیب‌شناسی |
| 3 | آشنایی با باستانشناسی | 4 | آشنایی با بافتها و محوطه‌های دوره اسلامی |
| 5 | آشنایی با مرمت تزئینات وابسته به معماری | 6 | آشنایی با معماری جهان |
| 7 | آشنایی با هنر و تمدن اسلامی | 8 | آشنایی با هنر و تمدن فرهنگهای همجوار |
| 9 | آشنایی با کامپیوتر | 10 | اخلاق و تربیت اسلامی 1 و 2 |
| 11 | انسان طبیعت معماری 1 | 12 | انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن از قرن سیزدهم |
| 13 | ایستایی 1 | 14 | ایستایی 2 |
| 15 | پروژه نهایی | 16 | تاریخ اسلام |
| 17 | تربیت بدنی 2 | 18 | ترکیب 1 |
| 19 | ترکیب 2 | 20 | تنظیم شرایط محیطی 1 |
| 21 | تنظیم شرایط محیطی 2 | 22 | ریاضیات 1 |
| 23 | زبان خارجی 1 (نظری و عملی) | 24 | زبان خارجی 2 (نظری و عملی) |
| 25 | زیست‌شناسی | 26 | شناخت سازه‌های سنتی بناهای تاریخی |
| 27 | شناخت مواد و مصالح | 28 | طراحی معماری 1 |
| 29 | طراحی معماری 2 | 30 | طرح مرمت و احیای بافتهای تاریخی |
| 31 | طرح مرمت و احیای بنا | 32 | طرح مرمت و احیای محوطه‌های باستانشناسی |
| 33 | عناصر و جزئیات ساختمان 1 | 34 | عناصر و جزئیات ساختمان 2 |
| 35 | فارسی 1 | 36 | فارسی 2 |
| 37 | فتوگرامتری | 38 | قوانین و تشکیلات مرمت |
| 39 | مبانی نظری مرمت و احیای ابنید و بافتهای | 40 | متون اسلامی |
| 41 | مدیریت امور ساختمان | 42 | مطالعه و شناخت بناهای تاریخی ایران |
| 43 | مطالعه و شناخت بناهای تاریخی ایران اسلامی 2 | 44 | معارف اسلامی 2 |
| 45 | نقشه‌برداری | 46 | هندسیه (پرسپکتیو) |
| 47 | کارآموزی حفاظت و مرمت 1 | 48 | کارآموزی حفاظت و مرمت 2 |
| 49 | کارگاه عکاسی پایه | 50 | کامپیوتر و معماری |
صنعت و بازارکار
فارغ التحصیلان این رشته قادر خواهند بود با اطلاعات و دانش عمومی،
نظری و تحقیقات از یک طرف و کار عملی از طرف دیگر هزاران بنای تاریخی را که
در اختیار واحدهای دولتی از قبیل سازمان میراث فرهنگی کشور و سایر
وزارتخانه‌ها و ارگانهای دولتی و بخش خصوصی قرار دارد، مورد مرمت و بازسازی
قرار دهند و ضمن نگهداری و مرمت بناهای تاریخی، نسل جوان را برای عبرت
آموزی از آثار گذشتگان یاری نمایند.
این فارغ التحصیلان خواهند توانست در برنامه‌ریزی برای مرمت بناهای
تاریخی کشور و تعیین اولویت‌های ضروری با هماهنگی مسئولین و دستگاههای
ذیربط مشارکت نمایند و حسب ضرورت در مورد کارهای اجرایی مرمت نیز سهیم
باشند.
رشته مرمت و احياء بناهاي تاريخي
از آنجا يي که مطالعه، حفاظت، مرمت و احياي بناها، مجموعه
ها، محوطه ها و بافتهاي تاريخي عرصه هاي مسکوني کشور ضرورت دارد، معماران و
مهندسيني که در اين امر فني، فرهنگي و هنري مهارت دارند بايد مانند يک
معمار و هنرمند اشراف و تسلط لازم را بر ابعاد تخصصي و مفاهيم امروزي حرفه
خود داشته باشند.
ضمن اينکه نظري هوشيارانه و
عالمانه به گذشته داشته باشند فارغ التحصيلان اين رشته در واقع مهندسين
معماري خواهند بود که مياموزند چگونه امروز را با بهره گيري از تجربيات
گذشته براي آينده بسازند. افرادي خواهند بود که پلي بين معماري گذشته و
آينده مي توانند ايجاد کنند. اين افراد تاريخ را بايد خوب بشناسند و قادر
باشند آثار تاريخي را تجربه و تحليل کرده و بخوانند و مفاهيم و ارزشهاي آن
را استخراج و هوشيارانه بکار گيرند. و با بياني امروزي به جامعه معرفي
نمايند. از اين رو سه مرحله آموزشي را بايد طي کنند:
1- شناخت مباني و بيان معماري امروز و کارآموزي آن
2- شناخت مباني و بيان معماري گذشته و کارآموزي آن
3- شناخت چگونگي حفاظت و عرضه ارزشهاي معماري گذشته در متن زندگي امروز و کارآموزي آن
در
دوره کارشناسي تاکيد مرحله سوم مي باشد که جنبه هاي اجرايي در آن بيشتر
لحاظ مي شود. در دوره هاي کارشناسي ارشد و دکتراي اين رشته مکث کافي در
مراحل اول و دوم که جنبه هاي تجربه و تحليل و تحقيقاتي بيشتري دارد خواهد
شد. که در جاي خود در آينده مطرح خواهد گرديد. دوره کارشناسي مرمت و احياي
بناهاي تاريخي يکي از دوره هاي آموزش عالي است که هدف آن تربيت کارشناسان و
متخصصين متعهد و آشنا به شيوه هاي پيشرفته مطالعه، مرمت و احياي مجموعه
ها و بافت هاي تاريخي ارزشمند کشور است. فارغ التحصيلان اين رشته با
کارآيي و دانش نظري و علمي مي توانند نيازهاي کشور را در امر نگهداري و
مرمت و احياي علمي ميراث گرانبها و تاريخي برطرف نمايند.
حداقل طول دوره کارشناسي مرمت و احياي بناهاي تاريخي 2 سال شامل 8 نيمسال 17 هفته اي مي باشد.
دروس عمومي 23 واحد (جدول شماره 1(
دروس پايه 23 واحد (جدول شماره 2(
دروس اصلي 42 واحد (جدول شماره 3(
دروس تخصصي 55 واحد (جدول شماره 4 با احتساب 6 واحد پروژه نهايي(
علاوه
بر نکاتي که در مقدمه به آنها اشاره شده در ضرورت و اهميت دوره کارشناسي
مرمت و احياي بناهاي تاريخي بايد به اين نکته مهم اشاره کرد که وجود
هزاران بنا و مجموعه و بافت تاريخي مهم و ارزشمند در کشور و توجه روز
افزون جامعه به اهميت اين شواهد ارزنده در عرصه زندگي امروز و نقش موثري
که دولت براي اين ميراث عظيم در برنامه هاي رشد و توسعه فرهنگي، اجتماعي،
اقتصادي کشور قائل است. حضور کارشناسان و متخصصين آشنا به شيوه هاي
پيشرفته مطالعه و مرمت احياي اين آثار را امري ضروري ساخته است و تربيت
نيروهاي متعهد و متخصص جز از طريق آموزش سطوح عالي و مستمر و فرهنگ ساز
ميسر نيست.سطوح رشته
| رديف | نام دانشگاه | کارداني | کارشناسي | ارشد | دکترا |
| 1 | زاهدان |
درس هاي اين رشته
| رديف | نام درس |
| 1 | آسيب شناسي |
| 2 | آسيب‌شناسي |
| 3 | آشنايي با باستانشناسي |
| 4 | آشنايي با بافتها و محوطه‌هاي دوره اسلامي ايران |
| 5 | آشنايي با مرمت تزئينات وابسته به معماري |
| 6 | آشنايي با معماري جهان |
| 7 | آشنايي با هنر و تمدن اسلامي |
| 8 | آشنايي با هنر و تمدن فرهنگهاي همجوار |
| 9 | آشنايي با کامپيوتر |
| 10 | اخلاق و تربيت اسلامي 1 و 2 |
| 11 | انسان طبيعت معماري 1 |
| 12 | انقلاب اسلامي و ريشه‌هاي آن از قرن سيزدهم |
| 13 | ايستايي 1 |
| 14 | ايستايي 2 |
| 15 | پروژه نهايي |
| 16 | تاريخ اسلام |
| 17 | تربيت بدني 2 |
| 18 | ترکيب 1 |
| 19 | ترکيب 2 |
| 20 | تنظيم شرايط محيطي 1 |
| 21 | تنظيم شرايط محيطي 2 |
| 22 | رياضيات 1 |
| 23 | زبان خارجي 1 (نظري و عملي( |
| 24 | زبان خارجي 2 (نظري و عملي) |
| 25 | زيست‌شناسي |
| 26 | شناخت سازه‌هاي سنتي بناهاي تاريخي |
| 27 | شناخت مواد و مصالح |
| 28 | طراحي معماري 1 |
| 29 | طراحي معماري 2 |
| 30 | طرح مرمت و احياي بافتهاي تاريخي |
| 31 | طرح مرمت و احياي بنا |
| 32 | طرح مرمت و احياي محوطه‌هاي باستانشناسي |
| 33 | عناصر و جزئيات ساختمان 1 |
| 34 | عناصر و جزئيات ساختمان 2 |
| 35 | فارسي 1 |
| 36 | فارسي 2 |
| 37 | فتوگرامتري |
| 38 | قوانين و تشکيلات مرمت |
| 39 | مباني نظري مرمت و احياي ابنيد و بافتهاي 1 |
| 40 | متون اسلامي (آيات و احاديث( |
| 41 | مديريت امور ساختمان (تشکيلات دفتري و کارگاهي( |
| 42 | مطالعه و شناخت بناهاي تاريخي ايران اسلامي 1 |
| 43 | مطالعه و شناخت بناهاي تاريخي ايران اسلامي 2 |
| 44 | معارف اسلامي 2 |
| 45 | نقشه‌برداري |
| 46 | هندسيه (پرسپکتيو( |
| 47 | کارآموزي حفاظت و مرمت 1 |
| 48 | کارآموزي حفاظت و مرمت 2 |
| 49 | کارگاه عکاسي پايه |
| 50 | کامپيوتر و معماري |
فارغ
التحصيلان اين رشته قادر خواهند بود با اطلاعات و دانش عمومي، نظري و
تحقيقات از يك طرف و كار عملي از طرف ديگر هزاران بناي تاريخي را كه در
اختيار واحدهاي دولتي از قبيل سازمان ميراث فرهنگي كشور و ساير
وزارتخانه‌ها و ارگانهاي دولتي و بخش خصوصي قرار دارد، مورد مرمت و بازسازي
قرار دهند و ضمن نگهداري و مرمت بناهاي تاريخي، نسل جوان را براي عبرت
آموزي از آثار گذشتگان ياري نمايند.
اين فارغ
التحصيلان خواهند توانست در برنامه‌ريزي براي مرمت بناهاي تاريخي كشور و
تعيين اولويت‌هاي ضروري با هماهنگي مسئولين و دستگاههاي ذيربط مشاركت
نمايند و حسب ضرورت در مورد كارهاي اجرايي مرمت نيز سهيم باشند.
