نوجوان ،دوست دارد زيبا باشد دوستي‌ها در دوره نوجواني (3)
همسالان به عنوان معلمان
همسالان مي‌توانند
معلمان کارايي براي تدريس موضوعات درسي باشند. در برخي کشورها تقريبا همه
کودکان و نوجوانان موظفند به افراد کوچک‌تر از خود آموزش دهند. اين کار
صرفا براي آموزش کودکان خردسال‌تر نيست، بلکه وسيله‌اي است براي اين که به
کودکان مسئوليت اجتماعي، نوع دوستي و فداکاري آموخته شود. گروه همسالان به
او اجازه مي‌دهد که با معلم روابط برابري را بچشد، در صورتي که در ارتباط
با بزرگ‌سالان، هميشه بايد مطيع و فرمانبر باشد.
دوستان ناباب
از
جمله مشکلات دوران نوجواني، عدم دقت در انتخاب دوست است. نوجوانان در اين
دوره بسيار آسان‌‌پذير و زودپسند هستند و اين حالت در آنها ، سبب مي‌شود
اغلب دوستاني انتخاب کنند که نه تنها براي آنها مفيد نيستند، بلکه گاه
ثمرات بسيار تلخي نيز از اين دوستي‌ها برايشان به بار مي‌آيد. انتخاب يک
دوست ناباب مي‌تواند باعث سقوط و انحطاط اخلاقي نوجوان گردد.
افراط و تفريط در دوستي:
نوجوانان
در دوستي پيرو عواطف و احساسات‌اند و به اين موضوع که ممکن است فردا اين
دوستي گسسته شود، نمي‌انديشند. به همين علت، اغلب در دوستي افراط مي‌کنند.
اين علاقه ممکن است نسبت به يک هم‌کلاسي يا دانش‌آموزي در کلاس بالاتر، حتي
يک معلم مدرسه، يک هنرپيشه يا يک قهرمان ايجاد شود.
دل‌بستگي به يک فرد بيگانه نشانه نياز نوجوان به ارضاي عواطف يا به تعبيري دوست داشتن و دوست داشته شدن است.
مدل لباس:
اهميت
دادن به مدل لباس و پوشاک ويژگي مهم نوجوانان، به ويژه دختران است. يکي از
علل اين امر آن است که از اين طريق نوجوانان تجربه مي‌کنند چه کسي هستند و
مي‌خواهند چگونه ديده شوند. البته پوشاک و مدل لباس براي هر فرد نقش نوعي
علامت هويتي را ايفا مي‌کند. با وجود اين، از آن جا که نوجوانان در فرايند
رشد و تحول قرار دارند، در درجه اول طرز لباس پوشيدن آنهاست که تصور آنان
از خودشان را نشان مي‌دهد. لذا نوع پوشاک و لباس اهميت بيشتري براي آنها
پيدا مي‌کند.
علاوه بر اين، نوجوانان مي‌آموزند که طرز لباس
پوشيدن نقش مهمي در روابط اجتماعي و چگونگي ارزيابي ديگران از آنها دارد.
از اين‌رو، طرز و مدل لباس هم براي همسالان و هم براي بزرگ‌سالان نشانه
مهمي به شمار مي‌آيد. شواهد نشان مي‌دهد که لباس‌هاي مد در دبيرستان، حاکي
از پايگاه و شان بالاي اجتماعي است و برعکس لباس‌هايي که کم‌تر مطابق مدند،
داراي پايگاه و شان پايين اجتماعي مي‌باشند (بيانانگرد، 1376).
اهميت دادن به جذابيت فيزيکي
نوجوانان
به جذابيت فيزيکي خود اهميت زيادي ميدهند. خودمحوري نوجوان عامل مهمي در
اهميت دادن به جذابيت فيزيکي است. نوجوان فکر مي‌کند که همه به او نگاه
مي‌کنند و معمولا بيش‌تر به صفات غيرقابل پذيرش خود توجه دارد.
نوجوانان،
به ويژه ممکن است به علت ناکامي و ناامني در مورد ظاهر فيزيکي خود مانند
بلوغ زودرس يا ديررس، وزن خيلي بالا يا پايين، جوش در آوردن و بيني خيلي
بزرگ يا کوچک دچار مشکل و آشفتگي شوند. دختران بيش‌تر از پسران (به علت
انتظارات نقش جنسي) در مورد ظاهر فيزيکي خود دچار نگراني مي‌شوند.
زبان
زباني
که نوجوانان براي توصيف تجربيات و عقايد خود استفاده مي‌کنند تحت تاثير
پايگاه اجتماعي- اقتصادي، منطقه جغرافيايي و هنجارهاي گروه همسالان است.
استفاده از کلمات خاص راهي است براي اينکه به خود و ديگران نشان دهند که به
گروه خاصي تعلق دارند. همچنين راهي است براي ممانعت از ورود افرادي که
عضو آن گروه نيستند.
ميهماني و جشن تولد
دوستي‌هاي
دوران نوجواني به مدرسه ختم نمي‌شود، بلکه آنان بسيار علاقه‌مندند که با
يکديگر در خارج از مدرسه نيز معاشرت داشته باشند، به خصوص دختران علاقه
بيشتري براي رفتن به خانه يکديگر از خود نشان ميدهند. اين امر شايد به
اين علت باشد که محدوديت بيشتري براي خارج شدن از خانه دارند.
به‌طور کلي، خانواده‌ها در مورد شرکت نوجوانان خود در جشن‌ها و ميهماني‌ها سه گونه عمل مي‌کنند:
– گروهي بر خلاف ميلشان اجازه ميدهند،
– عده‌‌اي گاهي اجازه ميدهند و گاهي مخالفت مي‌کنند
– عده کمي نيز اصولا مخالف‌اند.
در
صورتي که از نظر والدين رفتن به برخي ميهماني‌ها اشکالي نداشته باشد، بهتر
است قبل از آنکه اجازه دهند، در مورد محل ميهماني و ميزبان و افرادي که در
آن ميهماني شرکت دارند اطلاعاتي کسب کنند. مي‌توان با والدين نوجوان
ميزبان ارتباط برقرار کرد يا از طريق مدرسه درباره آنها اطلاعات بيشتري به
دست آورد. البته نبايد معاشرت نوجوان را به حد افراط کنترل کرد، زيرا اين
امر موجب نگراني و ناراحتي او مي‌شود. همچنين نوجوان دوست ندارد که والدين،
دوستانش را به باد انتقاد بگيرند. عدم پذيرش دوستان فرزند، سبب بدگماني و
بي‌اعتمادي نوجوان نسبت به والدين مي‌شود.
بعضي از پدران و
مادران به اين علت که مبادا فرزندشان لوس شود، محبت خود را به فرزند بروز
نمي‌دهند، يا اين که به آنها فرصت نمي‌دهند احساسات و عواطفشان را نسبت به
پدر و مادر بروز دهند و اين کاستي در مرحله بلوغ ، آنان را دچار مشکل
مي‌سازد. زيرا عدم ارضاي اين نياز به دوست داشتن و دوست داشته شدن در
خانواده و کمبود محبت اطرافيان نزديک، عامل مهمي در به وجود آمدن دوستي‌هاي
افراطي و علاقه‌مندي‌هاي بي‌فرجام به افراد بيگانه مي‌شود.
از
پند و اندرز بايد پرهيز کرد، چرا که در اين سن بسيار کم‌تاثير است. در اين
دوران ممکن است نوجوانان رفتاري از خود نشان بدهند که براي آن دوره از سن،
طبيعي و براي دوستان او نيز جالب باشد، اما از نظر شما (والدين) جلف،
بي‌مزه يا مسخره جلوه کند.
در چنين شرايطي بايد
منطقي بود و با در نظر گرفتن شرايط سني و روحيات نوجوان، از خود عکس‌العمل
نشان داد. هرگز نبايد نگراني و وحشت خود را از دوستي‌هاي غلط او به گونه‌اي
شديد و غيرمنطقي بروز داد.
شعر زیبا در مورد جوانی
دانی كه نو بهار جوانی چسان گذشت؟
زود آنچنان گذشت، كه تیر از كمان گذشت
نیمی به راه عشق و جوانی تمام شد
نیم دگر بغفلت و خواب گران شد
صد آفرین به همت مرغی شكسته بال
كز خویشتن شد و، از آشیان گذشت
افسرده‌ای كه تازه گلی را ز دست داد
داند چها به بلبل بی خانمان گذشت
بنگر به شمع عشق، كه در اشك و آه او
پروانه بال و پر زد و، آتش به جان گذشت
بشنو درای قافله سالار زندگی
گوید به خواب بودی واین كاروان گذشت
ظالم اگر به تیغ ستم، خون خلق ریخت
از خون بیگناه، مگر می توان گذشت؟
(مشفق) بهار زندگیت گر صفا نداشت
شكر خدا كه همره باد خزان گذشت
مشفق كاشانی
