علل لرزش دست – جدی بگیرید
لرزش دست ها در انسان از جمله مشکلاتی است که ممکن است انسان را در هر سنی گرفتار کند.
لرزش دست‌ها هنگام عصبانیت, اضطراب, خستگی
بیش از حد, ورزش‌های پراسترس و کار زیاد روزمره از موارد شایعی است که در
اکثر بیماران مراجعه‌کننده به چشم می‌خورد.
لرزش دست ها می‌تواند در اثر بیماری‌های
عمومی مثل سوءتغذیه یا ضعف باشد, یا در اثر مشکلات غددی مثل پرکاری تیروئید
که لرزش و تعریق دست‌ها از علائم آن است.
همچنین لرزش دست ها
می‌تواند جنبه ارثی داشته باشد که این نوع لرزش در سنین پایین‌تر شروع شده
و در شرایط خستگی و استرس بیشتر می‌شود و با دارودرمانی مناسب قابل کنترل
است.
چه موقعی لرزش دست ها را باید جدی گرفت؟
مواقعی که لرزش دست ها در سنین پایین‌تر
شروع می شود, یا با علائم دیگری همراه است, یا با گذشت زمان بیشتر شده و
پیشرفت می کند, باید جدی گرفته شود.
در بیماری‌های ارثی یا اکتسابی مانند
بیماری‌های تحلیل برنده مغز مثل MS (ام اس), یا بیماری‌های مخچه‌ای یا
پارکینسون این نوع لرزش‌ها دیده می‌شوند.
نوعی از لرزش دست که هم در میانسالی و هم
کهنسالی دیده می‌شود, در اثر ابتلا به بیماری پارکینسون است که این بیماری
به علت کم شدن رنگدانه‌های غدد قاعده‌ای مغز رخ می دهد و همراه با کندی
حرکات بدن, سفتی و خشکی اندام‌ها بوده و به لحاظ ماهیت پیشرونده آن باید
تحت درمان متخصص مربوطه قرار بگیرد.
بیماری MS نیز می‌تواند با لرزش دست ها و عدم تعادل خود را نشان دهد که این جزو علائم هشداردهنده یک بیماری جدی است.
آلودگی هوا, مسمومیت با فلزات سنگین از جمله سرب و کبالت نیز می‌تواند موجب لرزش دست ها در سنین پایین‌تر شود.
مصرف موادمخدر و ترکیبات آمفتامین و داروهای روان‌گردان و استفاده بی‌رویه از داروهای اعصاب که به طور خودسرانه صورت می‌گیرد هم می‌تواند عامل لرزش دست ها شود.
لرزش دست ها گاهی می‌تواند عارضه مصرف
داروهایی باشد که برای درمان یک بیماری استفاده می شوند, مثلا سالبوتامول
که در درمان تنگی نفس استفاده می‌شود.
مصرف بی‌رویه الکل در جوامع غربی, بی‌خوابی و شب زنده‌داری نیز یکی از علل ایجادکننده لرزش دست ها است.
بنابراین برای پیشگیری از این عارضه باید از نظر تغذیه ای,
به مصرف کافی سبزی ها, میوه‌ها و پروتئین توجه کرد و از مصرف بی رویه ی
قهوه و چای و محرک‌های مغزی, داروهای روان‌گردان و خواب‌آور به صورت
خودسرانه پرهیز کرد.
همچنین در زمان آلودگی هوا باید از خروج غیرضروری از منزل خودداری نمود.
انگشت‌هایت را نشكن!
اغلب با صداهایی كه توسط مفاصل انگشتان، فك، زانو، كمر و گردن ایجاد می‌شوند، آشنا هستیم.
مردم
عادت دارند با فشار به انگشتان دست یا حركات سریع گردن یا فشار پا بر روی
ستون فقرات كمری، باعث ایجاد این صداها شوند و به عبارتی قولنج آن را رفع
كنند و با این حركت، نوعی احساس راحتی به آنها دست می‌دهد.
در یك تقسیم بندی ساده می‌توان این صداها را به دو دسته تقسیم كرد:
یك
دسته صداهای حاصل از حركات مفصلی است و دسته دیگر صدای حاصل از قولنج كردن
مفاصل است كه طی یك فشار شدید در انتهای دامنه حركتی ایجاد می‌شود.
تا
زمانی كه این صداها با درد و التهاب همراه نباشد، نگرانی زیادی در مورد
ایجاد این صداها وجود ندارد. ولی در صورتی كه تولید این صداها، همراه با
درد و التهاب باشد، می‌بایستی برای درمان و مشكل موجود، به پزشك مراجعه
کرد.
در اصطلاحات علمی به این صداهای مفصلی،grating cracking ، clicking یا popping گفته می‌شود. این صداها در شرایط فیزیولوژیك و نرمال حركات مفصلی یا در حین انجام درمان و مانیپولاسیون مفاصل نیز ایجاد می‌شوند.
همچنین
مفاصل ممكن است لرزش‌هایی ایجاد كنند كه قابل شنیدن نباشد و فقط احساس
شوند، این موارد را لرزش‌های “subsonic” یا “زیر آستانه شنوایی” می‌گویند و
در موارد بالینی به عنوان “كریپتاسیون” گفته می‌شود.
علاقه محققین
به این مسائل، منجر به انجام مطالعات مختلف، ولی محدود شده است كه بخشی از
تحقیقات توسط همكاران دندانپزشك و روی مفصل فكی گیجگاهی صورت گرفته است.
در حالی كه همكاران ارتوپد و فیزیوتراپیست بیشتر روی صدای مفاصل انگشتان و كمی روی گردن كار كرده‌اند.
چگونگی ایجاد صداها
اولین
بار در سال 1971 دو دانشمند آلمانی، یك نیروی كششی را به مفصل سوم بین
انگشت و كف دست اعمال نمودند و شكل‌گیری حباب‌های گاز كه عمدتاً CO2 بود
را ثابت كردند.
اعمال كشش بین سطوح مفصلی در طی فعالیت‌های روزمره،
باعث افزایش حجم مفصل و كاهش فشار مایع مفصلی می‌شود كه منجر به خروج گاز
درون مفصلی و ایجاد حباب گاز می‌شود.
جریان مایع به سمت ناحیه ی با فشار كمتر، باعث خوابیدن (تركیدن) حباب گاز و ایجاد یك صدای قابل شنیدن می‌شود.
فرد با فشار به مفاصل انگشتان دست و پا و یا حركت سریع گردن و كمر باعث تركیدن حباب و ایجاد این صدا و كاهش فشار داخل مفصل می‌شود.
اخیراً
هم دانشمندان با استفاده از عملكرد رادیوگرافی قبل و بعد از حركت درمانی
در مفصل انگشتان سوم، ایجاد گاز را كه منجر به ایجاد صدای كراكینگ می‌شود
به اثبات رسانده‌اند.
همچنین مطالعات نشان داده است كه این روند، ایجاد و تركیدن حباب دامنه غیر فعال مفصل را به شكل قابل ملاحظه‌ای زیاد می‌كند.
این
مسئله، غیر از مشكلات و عوارض فشار بر مفاصل، وابستگی‌هایی را برای فرد
ایجاد می‌كند كه بعدها با وجود رفع تشكیل حباب‌های گاز، همچنان فرد را مجاب
به در آوردن این صداها و حل فشارهای روحی خود از راه غیرمعقول می‌كند.
این صداها ممكن است در طی اجرای حركات درمانی بر روی ستون فقرات (مانیپولاسیون) نیز ایجاد شود.
هر
یك از مفاصل بدن ما دارای تعدادی گیرنده عصبی از انواع مختلف هستند كه
وظیفه آنها ارسال پیام به مغز و گزارش وضعیت مفصل از نظر موقعیت فیزیكی،
تحریكات، صدمات یا فشارهای نامعقول است.
این گیرنده‌ها در هر لحظه
وضعیت مفصل را به مغز گزارش می‌كنند و مغز بر حسب این گزارش تصمیم‌گیری
می‌نماید كه باید چه عكس‌العملی را در مقابل حركت، نیرو یا فشار داخل مفصل
نشان دهد.
گفتیم ایجاد حباب‌ها باعث افزایش فشار داخل مفصل
خواهد شد. افزایش فشار داخل مفصل به لحاظ ایجاد حباب‌های گاز، باعث تحریك
گیرنده‌های داخل مفصل می‌شود. تحریك گیرنده‌های داخل مفصل، مغز را از ایجاد
یك شرایط غیرطبیعی با خبر می‌كند. به دنبال این خبر، تصمیم‌گیری برای رفع
این فشار غیرطبیعی اتخاذ می‌شود. لذا فرد با فشار به مفصل در دامنه انتهایی
حركت، باعث تركیدن حباب و كاهش فشار داخل مفصل می‌شود. به این ترتیب، حس
ناخوشایند مفصل قطع خواهد شد و فرد احساس راحتی می‌كند.
اما
مسئله این است كه به مرور و بعد از سال ها تكرار این وضعیت، این كار برای
فرد عادت شده و یك نوع وابستگی برای او ایجاد می‌كند، به شكلی كه حتی بدون
وجود حباب‌ها نیز در شرایط عصبی خاص فرد با حداكثر فشار به مفصل، برای
ایجاد این صداها و كاهش فشار روحی خود تلاش می‌كند.
این مسئله، غیر
از مشكلات و عوارض فشار بر مفاصل، وابستگی‌هایی را برای فرد ایجاد می‌كند
كه بعدها با وجود رفع تشكیل حباب‌ها، همچنان فرد را مجاب به در آوردن این
صداها و حل فشارهای روحی خود از راه غیرمعقول می‌كند.
یك جمله معروف می‌گوید: بهترین عادت این است كه به چیزی عادت نداشته باشیم.
