زبان آموزی به کودکان در حین بازی

زبان آموزی در حین بازی

کودک شما در دومین سال زندگی خود قدم بزرگی در جهت رشد و توسعه
زبان گفتاری خود بر می دارد. همین که او شروع می کند تا از طریق ادای
کلمات ، نیازها و احساسات خود را بروز دهد، شما می توانید با به حداقل
رساندن دخالت های خود در گفتارش به او کمک کنید که بهتر بیاموزد. این ویژگی
را در همه حال مثلا هنگام بازی کردن هم حفظ کنید.

بچه ها در انتخاب نوع بازی به دو دسته تقسیم می شوند:

*یک
گروه از آن ها ترجیح می دهند که بازی هایشان بیشتر با نام اشیا سر و کار
داشته باشد. مثلا مرتب می پرسند: این چیه؟ و اسامی اعضای بدن خود یا شما را
بر می شمرند. این گروه را “کودکان اسم دوست” می نامند. البته به این معنی
نیست که چیزهای دیگر را یاد نمی گیرند، بلکه صرفا هشداری است که بدانید در
یاد دادن مطالب جدید به آن ها و در تشویق شان به یادگیری ، از شیوه ای
استفاده کنید که به نوعی با اسامی ارتباط دارد و منطبق بر مسیر یادگیری خود
آن هاست. برخی کودکان دوست دارند که با ماهی تابه ها، قابلمه ها ، قاشق و
کفگیر ملاقه و وسائل داخل کابینت های آشپزخانه بازی کنند و بیشتر اوقات در
صدد دانستن اسامی آن ها نیز هستند. برخی محققین معتقدند که بازی با وسایل
چیده شده درون کابینت های آشپزخانه از بازی با تخصصی ترین اسباب بازی ها در
رشد زبان کودکان موثر تر بوده است! بنابراین کودکان را در انتخاب بازی
آزاد بگذارید.

ضمن
بازی ، کودک علاقمه مند به یادگیری اسامی را تشویق کنید که اشیای دور و بر
خود را نام ببرد و گاهی کنار نام یکی از اشیایی که برای بازی می گذارید،
یک ویژگی بگذارید تا کلمه های معنی دار را هم بیاموزد

*گروه
دوم کودکانی هستند که از بازی هایی چون لی لی لی لی حوضک یا قایم موشک ،
دالی بازی و … لذت می برند. بازی هایی که کلمات و صداهای متفاوتی در آن
ها به کار گرفته می شوند و فرصتی برای کودک فراهم می کنند که کلمات معنی
دارتر و ارتباطی و غیر اسمی رابیاموزند.

بنابراین در حین بازی ،
خواست کودک خود را دنبال کنید. ضمن بازی ، کودک علاقمه مند به یادگیری
اسامی را تشویق کنید که اشیای دور و بر خود را نام ببرد و گاهی کنار نام
یکی از اشیایی که برای بازی می گذارید، یک ویژگی بگذارید تا کلمه های معنی
دار را هم بیاموزد. مثلا: ببین ، هاپو، عروسک، ماشین ، خرس قهوه ای، یه
عالم اسباب بازی ! یا وقتی تصاویر کتاب یا مجه ای را به او نشان می دهید
ضمن آن که روی بر شمردن اسامی تاکید دارید تا منطبق بر شیوه بازی کردن خود
او باشد ، کلمه یا عبارت توصیفی کوتاهی نیز در کنار اسم یکی از تصاویر بیان
کنید، مثلا گربه رو ببین! این هم یه درخته. اینا گنجشکن که روی شاخه ها
جیک جیک می کنند… این عکسه یه دختره، اینم خیابونه، وای چه خیابونه
شلوغی! صد تا ماشین اونجاست.

در عوض کودک بی علاقه به اسامی را
تشویق کنید که کلمه های خود را برای ساختن عبارات استفاده کند و در این
میان ضرورت استفاده از اسامی اشیا نیز توسط کودک احساس خواهد شد : خداحافظ
بابا! ماشین میگه: بیب… بیب. دست راست خود را موشی فرض کنید و دست
چپتان را گربه ای که موش را دنبال می کند و هر دوی آن ها به طرف کودک می
دوند؛ نگاه کن! موشه تندتر می رسه و همین الان میاد روی پای تو…

اما
کودکان را وادار نکنید که به شیوه ای که شما ترجیح می دهید و آن ها از آن
گریزانند ، عمل کنند. به نمونه ای از این روش که بین پدر علی و علی اتفاق
افتاده توجه کنید:

علی به شیشه شیرش اشاره می کنه و می گه : “دا دا”

بابا میگه:” شیر. بگو شیر؟ “

علی:”دا دا”

بابا: ” شیییر”

علی:” دادا”

پدر کمی از کوره در می ره و مصرانه میگه:”شییییییر”

علی : ” داا داا”

علی
به کاربرد اسامی هیچ علاقه ای ندارد. اگر چه سعی می کند که اسمی بیافریند
اما به عملِ گرفتن شیر تأکید بیشتری دارد تا یادگیری اسم واقعی چیزی که می
خواهد. علاوه بر این پافشاری پدر و وادار کردن او به تقلید و بیان اسم
واقعی چیزی که می خواهد نتیجه موفقی در پی ندارد. اما خوشبختانه در پایان
پدر منصرف می شود و شیشه او را پر از شیر می کند و به دستش می دهد.

اما بهترین برخورد می توانست این گونه باشد:

علی:” دا دا”

بابا:
” دا دا …؟ منظورت اینه که شیر می خوای؟ الان برات آماده می کنم.” و پس
از آن شیشه شیر را به دست علی می ده و می گه: ” دا دا … بفرما اینم شیر
تو”

علایم دیر زبان باز کردن کودکان

کودکان با کیفیت های متفاوت مهارت های کلامی را یاد می گیرند اما همه آنها تقریبا خط زمان واحدی را دنبال می کنند (البته کودکان نارس ممکن است چند هفته یا چند ماه دیرتر زبان باز کنند). اگر کودک شما چند هفته
پس از میانگین زمانی مشخص، نمی توانست همچنان صحبت کند حتما این مساله را
با پزشک او در میان بگذارید. شاید این فاصله زمانی به نظر شما چندان مهم
نباشد اما اگر کودک در مسایلی دچار تاخیر باشد، تشخیص و درمان آن باعث می
شود تا در آینده در زمینه آموزش و یادگیری مهارت های اجتماعی مشکلی پیدا
نکند.

به خاطر داشته باشید، جدول زمانی یادگیری مهارت های زبانی در کودکان
وسیع است و کودک شما ممکن است فقط در مقطع کوتاهی این مشکل را داشته باشد.
ممکن است متوجه شوید کودک پیش دبستانی شما یک کلمه را بارها در میان یک
جمله تکرار می کند تا حواس شما را همچنان روی خود نگه دارد تا بقیه حرف
هایش را به خاطر بیاورد (البته این مساله ارتباطی با لکنت زبان ندارد). به محض اینکه کودک توانست بسیار روان صحبت کند، پس در حال پیشرفت است.

علایم,زبان,کودکان,آکا,کودکان
با کیفیت های متفاوت,آخر,کودکان با کیفیت های
متفاوت,والدینش,برایش,تمایل,کوتاه,تقریبا,ساختار,کودکان,مساله,جملات,اعضای,چند
هفته یا چند ماه,زبان

اما به عنوان یک
قانون کلی، به غریزه خود اعتماد کنید. اگر احساس می کنید چیزی اشتباه است
حتما آن را پیگیری کنید. هیچ کس به اندازه شما فرزندتان را نمی شناسد. به
همین دلیل بهتر است همیشه مراقب هشدارهای زیر باشید و در صورت مشکل داشتن
فرزندتان حتما آن را با پزشک متخصص در میان بگذارید.

اگر کودک علایم زیر داشت حتما آن را با پزشک کودکان یا آسیب شناس مهارت های گفتاری مطرح کنید:

سن

علایم هشداردهنده

4 تا 6 ماهه

· در 4 ماهگی، صداهای والدین خود را تقلید نمی کند.

· در 6 ماهگی، نمی خندد یا با صدای بلند جیغ نمی کشد.

سن

علایم هشداردهنده

8 تا 10 ماهه

· در 8 یا 9 ماهگی، هیچ صدایی از خود در نمی آورد تا نظر اطرافیان را به خود جلب کند.

· در 9 ماهگی، هنوز نمی توانید صداهای جزئی از خود در آورد.

· در 10 ماهگی، هیچ واکنشی به نام خود نشان نمی دهد.

· در 9 یا 10 ماهگی، متوجه نمی شوید که خوشحال یا غمگین است.

سن

علایم هشداردهنده

12 تا 15 ماهه

· در 12 ماهگی، واکنش فیزیکی همچون تکان دادن و چرخاندن سر را انجام نمی دهد.

· در 12 ماهگی، حداقل یکی دو حرف بی صدا همچون ب، پ و … را به زبان نمی آورد.

· در 12 ماهگی، هنگامی که نیاز دارد تا والدین در مورد چیزی یا کاری به او کمک کنند هیچ کاری انجام نمی کند.

· در 15 ماهگی، حداقل 6 حرکت فیزیکی متفاوت همچون دست تکان دادن، اشاره کردن و … را انجام نمی دهد.

· در 15 ماهگی، نمی تواند یک یا دوکلمه کوتاه بیان کند.

سن

علایم هشداردهنده

18 تا 24 ماهه

· در 18 ماهگی، نمی تواند دست کم 6 یا 10 کلمه را بیان کند.

· در 18 تا 20 ماهگی، نمی تواند به مسایل مورد علاقه خود همچون پرندگان یا هواپیما اشاره کند.

· در 20 ماهگی، نمی تواند دست کم 6 حرف بی صدا را بیان کند.

· در 21 ماهگی، به فرمان های ساده والدین واکنش نشان نمی دهد.

· در 21 ماهگی، با عروسک ها یا خودش بازی نمی کند. به طور مثال، به عروسک هایش غذا نمی دهد یا موهای آن را شانه نمی کند.

· در 24 ماهگی، نمی تواند دو کلمه را به هم وصل کند.

· در 24 ماهگی، هنوز کارایی وسایل ساده خانه همچون مسواک، تلفن، چنگال و … را نمی داند.

· در 24 ماهگی، حرف ها و رفتارهای دیگران را تقلید نمی کند.

· در دوسالگی، هنگام نام بردن اعضای بدن آنها را با دست نشان نمی دهد.

سن

علایم هشداردهنده

30 تا 36 ماهه

· در 30 ماهگی، اعضای فامیل متوجه صحبت های او نمی شوند.

· در 36 ماهگی، حتی جملات ساده نیز بیان نمی کند، سوال نمی پرسد و دیگران متوجه حرف های او نمی شوند.

سن

علایم هشداردهنده

سه تا 4 ساله

· در سه سالگی، نمی تواند عبارت های کوتاه را بیان کند.

· در سه سالگی، ساختارهای کوتاه را درک نمی کند.

· در سه سالگی، تمایلی به بازی با دیگر کودکان ندارد.

· در سه سالگی، برایش دشوار است از والدینش جدا شود.

· در 3.5 سالگی، نمی تواند حروف بی صدای آخر کلمات را به درستی بیان کند.

· در 4 سالگی، هنوز با لکنت حرف می زند.

· در 4 سالگی، هنوز نمی توان به وضوح حرف ها او را متوجه شد.

زبان آموزی به کودکان در حین بازی