ریشه بعضی از اصطلاحات قدیمی فارسی
باباکرم
شخصی بوده ازلاتهای قدیم به اسم رسمی کرم کریمی. قصاب محل بوده وهمه از او
حساب میبردند. وقتی از کوچه پس کوچه های محله گذر میکرد، بچه های فقیر
ویتیم وبیچاره ای در طول مسیرش بودند که هر روزه به آنها کمک میکرد و با یک
آب نبات آنها را خوشحال میکرد. طوری شده بود که این بچه ها او را بابا کرم
صدا میکردند وهر وقت از دور میآمد بچه ها با شادی دست میزدند و صدا میزدند
باباکرم. باباکرم… و آقا کرم قصاب هم برای خوشحال کردن بچه های فقیر یک
سر و گردن و نیز با حرکات دست و مدل بابا کرم امروزی از کنار آنها میگذشت.
بعدها درکاباره ها با اضافه کردن حرکات دیگر رقص بابا کرمی را تکمیل کردند و
تا هم اینک ماندگار و از رقصهای بنام ایرانی باقی ماند.
اصطلاح خالی بندی
درزمان
رضا شاه به دلیل کمبود اسلحه، بعضی از پاسبان هائی که گشت میدادند فقط
غلاف خالی اسلحه، یعنی همان جلدی که اسلحه در آن قرار میگیرد را روی کمرشان
می بستند و در واقع اسلحه ای در کار نبود. دزدها و شبگردها وقتی متوجه این
قضیه شدند برای اینکه همدیگر را مطلع کنند به هم میگفتند که طرف “خالی
بسته” و منظورشان این بود که فلان پاسبان اسلحه ندارد و غلاف خالی اسلحه را
دور کمرش بسته به این معنی که در واقع برای ترساندن ما بلوف میزند که
اسلحه دارد و روی همین اصل بود که اصطلاح “خالی بندی” رواج پیدا کرد.
اصطلاح سر و گوش آب دادن
این
عبارت اصطلاحی است که در میان طبقات از وضیع و شریف رایج و معمول است و هر
گاه که پای تجسس و تحصیل اطلاع از امری پیش آید آن را به کار می برند.
در قرون و اعصار قدیمه که سلاح
گرم هنوز به میدان نیامده با سلاحهای سرد از قبیل شمشیر و کمان و گرز و
نیزه و جز اینها مبارزه می کردند و مدافعان اگر خود را ضعیفتر از مهاجمان
می دیدند در دژها و قلاع مستحکم جای می گرفتند و در مقابل دشمن مهاجم
پایداری می کردند.
با این توصیف اجمالی که از کیفیت و
چگونگی ساختمان قلعه به عمل آمد ساکنان و مدافعانشان سربازان مهاجم را
کاملا می دیدند و از کم و کیف اعمال آنها آگاه بودند زیرا در بلندی و مشرف
بر مهاجمان قرار داشته اند در حالی که سربازان مهاجم جز دیوارهای بلند
چیزی را نمی دیدند و از حرکات و سکنات محصورین به کلی بی خبر بوده اند.
گاهی که کار بر مهاجمان سخت و
دشوار می شد و هیچ گونه راه علاجی برای تسخیر قلعه متصور نبود فرمانده قوای
مهاجم یک یا چند نفر از افراد چابک و تیزهوش را از درون چاه تاریک قنات
به داخل قلعه می فرستاد و به آنان دستورات کافی می داد که در مظهر قنات در
درون قلعه سر و گوش آب بدهند یعنی سرو گوششان را چند دقیقه در درون آب
قنات فرو برند و بدین وسیله خود را از معرض دید محصورین محفوظ دارند تا
هوا کاملا تاریک شود و آن گاه داخل قلعه شده به جاسوسی و تجسس در اوضاع و
احوال قلعه راجع به تعداد مدافعان و میزان اسلحه و نقاط ضعف و نفوذ آن
بپردازند.
خواب زن چپه یعنی چی؟
“خواب
زن چپه” عبارتی که به توهین و تمسخر در مورد زنان بکار میرود و اسباب
تحقیر بانوان است. اما بدانیم این عبارت تحریفی است از واقعیتِ “خواب ظن
چپه”. “ظن” یعنی توهم، گمان بردن و شک کردن و “خواب ظن” هم خوابی است که
برمبنای توهم و شک و گمان شکل گرفته. در واقع وقتی چیزی ذهن مارا بخود
مشغول کرده باشد، وقتی در طول روز با موضوعی زیاد سر و کار داشته باشیم،
وقتی موضوع حل نشده ای داشته باشیم یا مواردی شبیه به این، همۀ اینها در
ناخودآگاه ما بخشی را به خود اختصاص میدهد که در خواب و رویاهای ما خود رو
نشان میدهد و به این خواب ها ” خواب ظن” میگویند که معمولا بی اعتباراست و
قابل اعتماد نیست. هرچند شاید خیلیها این را بدانند اما هستن افرادی که
هنوز بعد از این که زنی خوابی را تعریف میکند از جملۀ خواب زن چپه استفاده
میکنند. واقعیت این است که مردم عامی بدون آگاهی از نگارش ظن (به اشتباه
زن) و جهل از معنی و واقعیت آن، این جمله را تکرار میکنند.
تاریخچه قمپوز در کردن
قمپوز
در اصل (قپوز) نام توپی است که عثمانی ها در سلسله جنگ هائی که با ایران
داشته اند مورد استفاده قرار میدادند.این توپ اثر تخریبی نداشت چرا که در
آن از گلوله استفاده نمیشد و فقط از باروت و پارچه های کهنه که با فشار
درون لوله توپ جای میدادند تشکیل شده بود. هدف از استفاده آن ایجاد رعب و
وحشت در بین سپاهیان و ستوران بوده است. در جنگ های اولیه بین ایران و
عثمانی این توپ نقش اساسی در تضعیف روحیۀ سربازان ایرانی داشت ولی بعدها که
دست آنها رو شد دیگر فاقد اثر اولیه بود و هر گاه صدای دلخراش این توپ به
صدا در میآمد سپاهیان می گفتند: “نترسید ، قمپز در کردند”.
این هم یک چیزجالب
در
دوران هخامنشیان سال کبیسه وجود نداشت. همیشه اسفند ماه 29 روز بوده، در
تقویم آن زمان هر چهار سال یک روز ذخیره میشد و طی 120سال یک ماه ذخیره
داشتند که آن سال را بجای 12ماه،13 ماه اعلام میکردند. در ماه سیزدهم هیچکس
کار نمیکرد همه با خرج حکومت جشن میگرفتند بنابراین مردم در حق هم دعا
میکردند که 120سال عمر کنند تا حداقل یک جشن یک ماهه را ببینند.!!! ( فلسفۀ
انشاءلله 120 ساله شوى).
24 نکته استثنایی درباره عقاید غلط ایرانی ها در رانندگی
– نگه داشتن پدال ترمز در هنگام عبور از دست اندازها:این کار فشار
زیادی را به سیستم فنربندی،اکسل و سیستم ترمز اتومبیل وارد میکند و نحوه صحیح رد
شدن از دست انداز به این صورت است که باید طوری برنامه ریزی کنیم که تا قبل از
رسیدن به دست انداز سرعت را کم کرده باشیم و در هنگام عبور از دست انداز ترمز به
هیچ عنوان درگیر نباشد
2-بالا کشیدن ترمز دستی بدون نگه داشتن کلید آن: چندی پیش در انگلیس دیدم که دوستم
زمانی که میخواهد ترمز دستی را بالا بکشد دکمه آن را فشار میدهد و سپس آن را بالا
میکشد از او پرسیدم دلیل این کارت چیه؟ گفتش اولین باری که برای امتحان رانندگی
رفته بودم سر همین کشیدن ترمز دستی منو رد کردن و برای همه خنده دار بود که میگفتم
تو ایران همه اینطوری ترمز دستی رو میکشن و بعدا متوجه شدم که انگلیسی ها به این
دکمه کلاچ ترمز دستی میگویند و تا زمانی که کلاچ ترمز دستی را نگرفتی نباید آن را
بالا بکشی بعدا خودم هم از تعدادی از دوستانم که مکانیک را به صورت علمی میدانند
گفتند که کشیدن ترمز دستی بدون نگه داشتن کلید آن باعث خرابی چرخ دنده های آن و
وارد آمدن فشار بیش از حد به سیم ترمز دستی میشود(خدا رو شکر خودم این عادت رو ترک
کردم و ترمز دستی رو درست بالا میکشم)
3-عدم تعویض به موقع روغن گیربکس : در همین تیونینگ تاک به کرات دیده شده که افرادی
خودروشان 150 هزار کیلومتر یا بیشتر کار کرده و وقتی هم ازشان میپرسی واسکازین را
تا به حال تعویض کردی میگویند مگر واسکازین هم نیاز به تعویض دارد؟ در جواب باید
گفت بله واسکازین نیز مانند روغن های دیگر نیاز به تعویض دارد که تعویض به موقع آن
باعث روان کارکردن گیربکس،سلامت گیربکس و…میشود کیلومتر تعویض آن بستگی به نوع
روغن و گیربکس اتومبیل و شرایط کارکرد آن دارد
4-تعویض یکبار در میان فیلتر روغن:گاها دیده شده که افراد فیلتر روغن را یک بار در
میان تعویض میکنند و اکثرا همین افراد از فیلتر های با کیفیت پایین استفاده
میکنند.ابن کار باعث میشود فیلتر عمل تصویه را نتواند به صورت کامل انجام دهد و
منجر به آسیب های جدی به موتور اتومبیل میشود که بعدا متوجه میشویم اگر هربار فیلتر
را عوض میکردیم و فیلتر مناسب جایگزین میکردیم چقدر از هزینه تعمیر موتور و صرف
وقت جلوگیری میشد
5-درجا گرم کردن ماشین به مدت طولانی:این کار نه تنها مفید نیست بلکه ضرر زیادی هم
به موتور وارد می‌آورددرجا کارکردن بیش از حد باعث گرم شدن بیش از حد منبع اگزوز
میشود و این گرما به موتور منتقل میشد که به نوبه خود برای موتور ضرر دارد. در
زمستان بهتر است نهایتا یک دقیقه ماشین درجا کارکند سپس چند کیلومتر اولیه تا گرم
شدن ماشین در حد مطلوب را با سرعت پایین طی کرد.
6-پایین آوردن شیشه به جای استفاده کردن از کولر دراتوبان:چندی پیش یک آزمایش در
مجله auto crose انگلستان انجام شد و نشاد داد اگر یک اتومبیل در اتوبان کولرش روی
درجه یک فن روشن باشد مصرف سوختش از خودرویی که شیشه راننده آن 40 درصد باز است
کمتر است.
7-خلاص نکردن دنده پشت چراغ قرمز و ترافیک:این کار باعث وارد آمدن فشار مضاعف روی
دوشاخه کلاچ و گیربکس و.. میشود.
8-گرفتن ترمز و کلاچ به صورت همزمان برای نگه داشتن خودرو: این کار خود باعث این
میشود که متراژ ترمز افزایش پیدا کند زیرا زمانی که کلاچ درگیر است از نیروی ترمزی
موتور نیز استفاده میشود و زمانی که کلاچ و ترمز باهم فشار داده میشود خود باعث
دیرتر ایستادن خودرو میشود بهترین کار این است که ترمز را فشار داده وقبل از اینکه
خودرو به لرزش بی افتد کلاچ را بگیریم.
9-با سرعت پایین در لاین سرعت حرکت کردن و بالعکس:بسیار دیده شده که رانندگانی با
سرعت های بسیار پایین در لاین سرعت حرکت میکندد و در عوض رانندگانی با سرعت های
زیاد در لاین های کناری حرکت میکنند که هر دو باعث ایجاد خطرات جبرا ن نا پذیری
میشوند.
10-ریختن آب لوله کشی داخل رادیاتور: این کار باعث به وجود آمدن رسوبات فراوان در
رادیاتور و واتر پمپ و موتور میشود و بسیار دیده شده که حتی باعث سوختن واشر سر
سیلندر هم شده. بهترین کار این است که آب را جوشانده و بگزاریم تا سرد شود و دوباره
آن را بجوشانیم هرچه دفعات سرد شدن وجوشاندن بیشتر شود آب سالم تر میشود فقط دقت
کنید که بعد از سرد شدن رسوبات در ته ظرف است پس از ریخت ته آب به داخل رادیاتور
خود داری کنید البته مایع های آماده هم در بازار هست که خوب روش اول قابل اطمینان
تر است.
11- ریختن آب لوله کشی داخل منبع شیشه شور:این کار باعث به وجود آمدن رسوبات فراوان
در منبع ، شلنگ ها، نازل و پمپ آب آن میشود برای تامین این آب هم می‌توان از روش
بالا استفاده کرد البته مایع های آماده هم در بازار هست .
12-سنگین کردن بیش از حد خودرو:پر کردن صندوق عقب با وسایلی که به آن احتیاجی نیست
باعث بالا رفتن مصرف سوخت میشود حدالامکان باید خودرو خود را سبک کنیم .
13-نصب باربند در مواقعی که به آن نیاز نداریم: باربند را فقط باید زمانی ببندیم که
به آن احتیاج داریم زیرا وجود باربند باعث بالا رفت مصرف سوخت حداقل به میزان 10
درصد میشود
14-نشاندن کودک روی پای سرنشین جلوی خودروی ایربگ دار: این کار بارها دیده شده که
بسیار هم خطرناک هست و در یک تصادف کوچک اگر ایربگ باز شود حتما کودک خفه خواهد شد
بهتر است همیشه کودک روی صندلی مخصوص در ردیف عقب بشیند
15-استفاده از بنزین معمولی در خودروهای دارای مبدل کاتالیستی:بنزین های معمولی
موجود در کشور با اینکه روی پمپ ها نوشته بدون سرب اما باز هم مقدار زیادی سرب دارد
که سرب موجود در آن قاتل مبدل کاتالیستی است و با توجه به اینکه بنزین سوپر کیفیت
بهتری نسبت به بنزین معمولی دارد بهتر است از بنزین سوپر استفاده شود.
16-دقت نکردن به سطح کیفی روغن موتور و تطبیق آن با سطح کیفی روغن توصیه شده توسط
کارخانه: مثلا چند وقت پیش دیدم که فردی در موتور پراید داشت روغن توتال 5000
میریخت و پس از اینکه به او توضیح دادم که سطح کیفی توتال 5000 sj است و روغن موتور
سازگار با پراید sf یا sg است در انتخاب روغن خود تجدید نظر کرد.
17-استفاده از نور بالا در مه: در شرایط مه آلود استفاده از نور بالا دید را کمتر
میکند در این شرایط نور خودرو باید روی نور پایین باشد و اگر خودرو مه شکن دارد
باید آن را روشن کرد
18-خاموش نکردن خودرو پس از طی مسافت طولانی : این کار برای ماشین های گازوییلی است
نه بنزینی بیشتر دیده شده رانندگان صبر میکندد تا فن خودرو خاموش شود سپس موتور را
خاموش میکنند این کار ضرر جدی به موتور وارد میکند کارکردن بیش از حد باعث گرم شدن
بیش از حد منبع اگزوز میشود و این گرما به موتور منتقل میشد که به نوبه خود برای
موتور ضرر دارد.اگر خودرو بیش از اندازه گرم باشد زمانی که اتومبیل را خاموش کنیم
سیستم فن اتوماتیک روشن میماند و نیازی به روشن گذاشتن ماشین نیست
19-تکیه پا به کلاچ:بسیار دیده شده رانندگانی که وقتی حتی با دنده پنج در اتوبان
حرکت می کنند پای خود را روی کلاچ تکیه میدهند و کلاچ کورس کامل خلاصی را طی میکند
و این کار باعث فشار آمدن به گیربکس میشود.
20-جلو آوردن بیش از حد صندلی:خیلی از افراد(البته بیشتر خانم ها) فکر میکنند هرچه
صندلی جلو تر باشد تسلط راننده بیشتر میشود و به اصطلاح دست فرمون خوب میشود.خیر
اینطور نیست صندلی باید طوری باشد که راننده کاملا راحت باشد
21-گاز دادن قبل از خاموش کردن خودرو:این کار قبلا در خودرو های کاربراتوری برای
بهتر روشن شدن خودرو انجام میشد .ولی در خودرو های انژکتوری این کار مضر است زیرا
زمانی که شما گاز میدهید وسپس سویچ را میبندید مقداری بنزین نسوخته باقی میماند که
خود باعث خرابی سوزن انژکتور و بد کار کردن خودرو در هنگام استارت زدن میشود.
22-گاز دادن قبل از روشن کردن خودروی انژکتوری:این کار قبلا در خودرو های
کاربراتوری برای بهتر روشن شدن خودرو انجام میشد .ولی در خودرو های انژکتوری این
کار بی فایده است.
23-پارک کردن خودرو خلاف جهت خیابان:زمانی که شما خودرویتان را مثلا در سمت راست
خیابان به صورت عکس پارک کنید اگر خدایی نکرده خودرویی با خودروی شما برخورد کند
شما مقصر حادثه شناخته میشوید.
24-خاموش شدن خودرو به دلیل نداشتن سوخت:این کار در بعضی اوقات باعث سوختن پمپ
بنزین میشود و اصولا نباید گذاشت چراغ بنزین روشن شود زیرا رسوبات و ناخالصی های ته
باک وارد مسیر سوخت میشود و باعث اختلال در کار پمپ بنزین؛فیلتر بنزین و نهایتا
انژکتور میشود
