ویژگی‌های تصمیم گیری موثر
انسان برای اینکه در زندگی مادی و معنوی خویش موفق شود باید دارای
ویژگی‌هایی باشد که یکی از آنها توانمندی تصمیم گیری موثر و کارا است و این
امر از اهمیت زیادی برخوردار است و حتی در قالب تعبیرهایی چون حکمت در
احادیث و روایات مورد تاکید قرار گرفته است.به گزارش خبرگزاری مهر، یکی از
ویژگی‌های انسان‌های موفق تصمیم گیری درست و موثر است، اما باید دانست که
تصمیمی‌موثر و سازنده می‌باشد و از كارآیی مناسبی برخوردار است كه دارای
ویژگی‌هایی باشد.
دارا بودن اطلاعات كافی
اطلاعات از اصلی ترین عناصر تصمیم گیری خوب و موثر است، زیرا
همه مدیران و خط مشی گذاران، هنگام اخذ تصمیم نیاز به اطلاعات دارند تا
بتوانند پیش‌بینی‌های لازم را درباره رویدادهای آتی به عمل آورند. شرایط
تصمیم گیری از دریچه اطلاعات را می‌توان در حالات مختلف، بر روی یك طیف
قرار داد كه در یك طرف آن، وضع مطمئن و در انتهای دیگر وضع تشنج زا قرار
می‌گیرد.تحت شرایط مطمئن، اطلاعات به اندازه كافی وجود دارد و ما به خوبی
نسبت به هدف‌ها آگاهی داریم و درباره نتیجه اقدام یا راهی كه در پیش رو
داریم می‌توانیم اطلاعات دقیق قابل سنجش و معتبر یه دست آوریم. از این رو
فردی كه در شرایط مطمئن تصمیم می‌گیرد به اهداف و رویه‌های كار آشنا است و
در مورد تصمیم گیری خود اطلاعات كافی دارد و بالطبع به تصمیمات برنامه ریزی
شده نزدیك است، چرا كه در تصمیمات برنامه ریزی شده، اهداف، رویه‌ها،
روش‌ها روشن است و سیاست‌های سازمان چگونگی اخذ تصمیم را مشخص می‌كند.در
تصمیم برنامه ریزی شده، تا حدی آزادی عمل از فرد گرفته می‌شود، زیرا این
سازمان است كه تعیین تكلیف می‌كند و نسبت به آنچه باید انجام شود، تصمیم
می‌گیرد. با این حال تصمیمات برنامه ریزی شده با هدف صرفه جویی در وقت یا
دادن آزادی عمل و اختیار بالا به مدیران می‌باشد.سیاست‌ها، مقررات و
رویه‌ها سبب می‌شوند تا مدیران در وقت خود صرفه جویی كنند و مقدار بیشتری
از وقت خود را صرف امور مهم تر نمایند. وقتی مدیران با مسائل پیش بینی نشده
و اضطراری روبه رو می‌گردند كه سیاست‌های سازمان یا شركت برای حل آنها
روشی ارائه ننموده و اطلاعات كافی در این زمینه جمع آوری نشده باشد در این
صورت آنها مجبورند تصمیمات برنامه ریزی نشده بگیرند و پس نیاز به اطلاعات
جامع در چنین موقعیت‌هایی لازم و ضروری است و تصمیم‌گیری در سازمان زمانی
موثر می‌باشد كه از اطلاعات كافی بهره مند گردد. كلام نورانی امام صادق(ع)
به همین نكته اشاره دارد كه در فرازی از وصیت خود به عبدا… بن جندب
می‌فرماید: به هنگام هر امری توقف كن، تا ورودی را از خروجی آن شناسایی
نمایی قبل از اینكه در آن تصمیم واقع گردی و پشیمان شوی.
آینده‌نگری و عاقبت‌اندیشی
یكی دیگر از ویژگی‌های تصمیم گیری موثر این است كه تصمیم با
تدبیر و عاقبت اندیشی توام باشد، بدین معنا كه اخذ تصمیم بدون اندیشه در
سرانجام آن نمی‌تواند به صورت یك تصمیم خوب، بخردانه و موثر باشد.
امیرمومنان علی(ع) دوراندیشی و آینده‌نگری را نشانه عقل و خردمندی می‌شمرند
و خردمندترین و عاقل‌ترین انسانها را افرادی می‌دانند كه آینده نگری و
عاقبت‌اندیشی بیشتری دارند.
استفاده از تجربه
یكی از مسائل مهم در تصمیم گیری استفاده از تجارب گذشته است.
بهره گیری مناسب از تجارب گذشته می‌تواند اطلاعات بسیار ارزشمندی را در
اختیار مدیران قرار دهد. اگر از تجربه‌های گذشته به صورت صحیح و مناسب بهره
برداری شود، میزان خطا و اشتباه در تصمیم‌ها كاهش می‌یابد و تصمیمات ارزش و
اعتبار بیشتری خواهند داشت. حضرت امیر(ع) می‌فرماید: آن كس كه تجربه‌ها را
حفظ كند و به موقع از آنها استفاده نماید كارهایش به نتیجه می‌رسد و نیز
می‌فرماید: كسی كه تجربه اش كم باشد گول می‌خورد و كسی كه تجربه اش بسیار
باشد كمتر فریب می‌خورد.
تصمیم گیری فردی و گروهی
تصمیم گیری در صورت فردی و گروهی دارای معایب و مزایایی است.
نقاط قوت تصمیمات گروهی كسب اطلاعات جامع تر و كامل تر، پذیرش سریع‌تر
تصمیم، مشروعیت بیشتر و افزایش تنوع دیدگاه‌ها است و نقاط ضعف آن وقت گیر
بودن، مبهم و لوث شدن مسئولیت‌ها و فشار گروه بر اعضا جهت سازش افراد است.
نقاط قوت تصمیمات فردی سرعت بالا، مشخص بودن مسئولیت تصمیم است و نقاط ضعف
آن خلاقیت و نوآوری كم و دقت پایین تصمیم است.بهترین تصمیم گیری این است كه
با دیگران مشورت و از آنان نظرخواهی شود، اما پس از جمع آوری آرا تصمیم
گیری نهایی با خود شخص باشد این تصمیم گیری مشورتی مزایا و قوت تصمیم‌گیری
فردی و گروهی را دارد و از مشكل كمتری برخوردار است. در نتیجه می‌توان گفت
مهمترین عامل در هر نوع تصمیم‌گیری موثر و موفقیت آمیز، قاطعیت و ثبات در
تصمیم است و تصمیم گیری آن گاه موثر و كارا خواهد بود كه از درجه قاطعیت و
ثبات لازم برخوردار باشد. امیرمومنان علی(ع) می‌فرماید: خداوند سبحان،
پیامبران و فرستاده‌های خود را در تصمیم‌ها دارای قدرت و قاطعیت قرار داد.
حقیقتی که درباره خواب باید جدی گرفت
شاید برای شما نیز پیش آمده است که به
علت مشغله‌های کاری یا تحصیلی یا به علت استرس نتوانید شب بخوابید و به خود
قول داده‌اید که روز یا روزهای بعد کمی بیشتر بخوابید که این کم‌خوابی
جبران شود. اگر شما نیز فکر می‌کنید که می‌توانید کم‌خوابی‌هایتان را در
روزهای بعد با بیشتر خوابیدن جبران کنید باید به شما بگوییم که در اشتباه
هستید و این حقیقت تلخ راجع‌به خوابیدن وجود دارد که کم‌خوابی در طول عمر
جبران نمی‌شود.
محققان
نشان داده‌اند که نمی توان کم‌خوابی را با خواب جبران کرد. کم‌خوابی
می‌تواند تاثیرات روحی و فیزیکی منفی را بر سلامتی بدن شما بگذارد. استرس،
سردرد، بی‌حوصلگی، پرخاشگری، کاهش یا افزایش ناگهانی اشتها، افزایش وزن،
افسردگی، کاهش انرژی و کاهش قدرت تمرکز از اثرات منفی کم‌خوابی است.
علاوه
بر این، کم‌خوابی صدمات جبران‌ناپذیری را به بخش شناختی مغز و سلول‌های آن
وارد می‌کند. کم‌خوابی خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از جمله اختلالات
قلبی عروقی، آلزایمر، دمانس یا زوال عقلی، از دست دادن حافظه و در نهایت
سرطان را افزایش می‌دهد.
نقش
مهم خواب در سلامتی روحی و فیزیکی نشان می‌دهد که نباید خوابیدن کافی و
باکیفیت را به هیچ دلیلی از دست داد. برای اینکه خوب و کافی بخوابید توجه
به این نکته مهم است که ساعات خوابیدن‌تان باید منظم باشد و در این مورد
باید از ساعت بدنتان پیروی کنید. اگر عادت کنید که در زمان خاصی بخوابید،
بعد از مدتی بدنتان با علائمی که از خود نشان می‌دهد به شما نشان می‌دهد که
وقت خواب است.
