احادیث در مورد مسجد
. قال الامام الصادق – علیه السلام – : مَنْ مَشی اِلَی
الْمَسْجِدِ، لَمْ یَضَعْ رِجْلَهُ عَلی رَطْبٍ وَ لا یابِسٍ اِلاّ
سَبَّحَتْ لَهُ الْاَرْضُ.
«بحار الانوار، ج 84، ص 13»
امام
صادق – علیه السلام – فرمود: هر كس به طرف مسجد برود، پایش را بر هیچ تر و
خشكی نمی گذارد، مگر اینكه زمین برای او تسبیح می گوید.
2.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : یا اَباذَرَ اِنَّ اللهَ تَعالی
یُعْطیكَ ما دُمْتَ جالِساً فِی الْمَسْجِدِ بِكُلِّ نَفَسٍ تَنَفَّسَ فیه
دَرَجَةً فِی الْجَنَّةِ.
«بحار الانوار، ج 83، ص 370»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: ای ابوذر! تا زمانی كه در مسجد نشسته
ای، خداوند برای هر نفسی كه می كشی، درجه ای از بهشت برایت پاداش می دهد.
3. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : شَرُّ
بِقاعِ الْاَرضِ اَلْاَسْواقُ وَ خَیْرُ الْبِقاعِ اَلْمَساجِدُ وَ
اَحْبَّهُمْ اِلَی اللهِ اَوَّلُهُمْ دُخُولاً و آخِرُهُمْ خُروجاً مِنْها.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 553»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: بدترین جاهای زمین، بازار و بهترین
مكان های آن، مساجد است و محبوب ترین افراد نزد خداوند كسی است كه زودتر از
همه به مسجد وارد شود و دیرتر از همه از آن خارج شود.
4.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اَلمَساجِدُ سُوقٌ مِنْ اَسْواقِ
الآخِرَةِ، قِراها اَلْمَغْفِرَةُ وَ تُحْفَتُها الْجَنَّةُ.
«بحار الانوار، ج 84، ص 4»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: مساجد بازاری از بازارهای آخرت هستند
كه در آن بر سفره آمرزش می نشینند و با هدیه بهشتی بدرقه می شوند.
5. قال الامام الحسن – علیه السلام – : اَهْلُ الْمَسْجِدِ زُوّارُ اللهِ وَ حقٌ عَلَی الْمَزُورِ اَلتُّحفَةُ لِزائِرِهِ.
«كلمة الامام الحسن، ص 41»
امام حسن – علیه السلام – فرمود: اهل مسجد زائران خدا هستند و بر زیارت شونده است كه به زائرانش هدیه ای بدهد.
6.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنْ كانَ الْقُرآنُ حَدیثَهُ وَ
الْمَسْجِدُ بَیْتَهُ بَنَی اللهُ لَهُ بَیتاً فی الْجَنَّةِ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 481»
پیامبر اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر كس كه كلامش قرآن و خانه اش مسجد باشد، خداوند منزلی در بهشت برای او بنا می كند.
7.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : كُونُوا فِی الدُّنْیا اَضْیافاً
وَ اتَّخِذُوا الْمَساجِدُ بُیُوتاً و عَوِّدُوا قُلُوبَكُمُ الرِّقَّةَ.
«بحار الانوار، ج 83، ص 351»
رسول
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: در دنیا میهمان باشید و مساجد را
خانه خود قرار دهید و دل هایتان را به نرمی و ملایمت عادت دهید.
8. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اَلْمَساجِدُ مِجالِسُ الْاَنْبِیاء.
«مستدرك الوسائل، ج 3، ص 363»
پیامبر اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: مساجد، مجالس پیامبران است.
9.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اِنَّ الْمَساجِدَ بُیُوتُ
الْمُتَّقیِن وَ مَنْ كانَتِ الْمَساجِدُ بَیتَهُ فَقَدْ ضمنَ اللهُ لَهُ
بِالرَّوحِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْجَوازِ عَلَی الصّراطِ.
«مستدرك الوسائل، ج 3، ص 362»
رسول
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: مساجد، خانه پارسایان است و هر كس
خانه اش مسجد باشد، خداوند ضمانت کرده برای او رحمت و شادی را و اجازه عبور
از صراط (به سوی بهشت) را به او خواهد داد.
10. قال
رسول الله – صلی الله علیه و آله – : بَشِّرِ الْمَشَائینَ اِلَی
الْمَساجِدِ فی ظُلَمِ اللَّیْلِ بِنُورٍ ساطِعٍ یَوْمَ الْقِیامَةِ.
«مستدرك الوسائل، ج 3، ص 363»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: آنان كه در ظلمت شب به سوی مساجد می
روند، مژده باد به نوری كه (از چهره شان) در روز قیامت می درخشد.
11.
قال الامام علی – علیه السلام – : مَنْ اَرَادَ دُخُولَ الْمَسْجِدِ
فَلْیَدَخُلْ عَلی سُكُونٍ وَ وَقارٍ فَاِنَّ الْمَساجِدَ بُیُوتُ اللهِ وَ
اَحَبُّ الْبقاع اِلَیْه.
«من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 170»
امام
علی – علیه السلام – فرمود: هر كس می خواهد به مسجد داخل گردد، با آرامش و
طمأنینه وارد شود، چون مساجد خانه های خدا و محبوب ترین محل ها در نظر
اوست.
12. قال الامام الباقر – علیه السلام – :
اَلْفَضْلُ فی دُخُولِ المَسْجِدِ، اَنْ تَبْدَأ بِرِجْلِكَ الْیُمْنی اِذا
دَخَلْتَ وَ بِالْیُسْری اِذا خَرجْتَ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 517»
امام
باقر – علیه السلام – فرمود: بهتر آن است كه هنگام ورود به مسجد، ابتدا
پای راست را بگذاری، و هنگام خروج ابتدا پای چپ را بگذاری.
13.
قال الامام الصادق – علیه السلام – : اِذا دَخَلْتَ الْمَسْجِدَ فَاحْمَدِ
اللهَ وَ اثْنِ عَلَیْهِ وَ صَلِّ عَلَی النَّبِیِّ – صلی الله علیه و آله
–
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 516»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: هر گاه داخل مسجد شدی، حمد و سپاس خدای را بگو و بر پیامبر – صلی الله علیه و آله – درود بفرست.
14.
قالت فاطمة الزهراء – سلام الله علیها – : اِنَّ النَّبِیِّ – صلی الله
علیه و آله – كانَ اِذا دَخَلَ الْمَسْجِدَ یَقولُ: بِسْمِ اللهِ اللهُمَّ
صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ فَاغْفِرْ ذُنُوبی وَ افْتَحْ
اَبْوابَ رَحْمَتِكَ.
«بحار الانوار، ج 84، ص 23»
حضرت فاطمه
زهرا – سلام الله علیها – فرمود: هنگامی كه پیامبر اكرم – صلی الله علیه و
آله – وارد مسجد می شد، می گفت: به نام خدا، درود خدا بر محمد و آل محمد،
خدایا مرا بیامرز و گناهانم را ببخشا و درهای رحمتت را به رویم بگشا.
15. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : لا تَدْخُلِ الْمَساجِدَ اِلّا بِالطَّهارَةِ.
«مستدرك الوسائل، ج 3، ص 388»
پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: داخل مساجد مشو مگر با طهارت.
16.
قال الامام الصادق – علیه السلام – : مَنْ اَقامَ فی مَسْجِدٍ بَعْدَ
صَلاتِهِ انْتِظاراً لِلصَّلاةِ، فَهُوَ ضَیْفُ اللهِ و حَقٌّ عَلَی اللهِ
اَنْ یُكْرِمَ ضَیْفَهُ.
«بحار الانوار، ج 84، ص 3»
امام
صادق – علیه السلام – فرمود: هر كس در مسجد پس از نمازش، در انتظار نماز
دیگر بماند، میهمان خداست و برخداست كه میهمانش را گرامی دارد.
17. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : لا تَجْعَلُوا الْمَساجِدَ طُرُقاً حتَّی تُصَلُّوا فِیها رَكْعَتَینِ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 553»
پیامبر اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: مساجد را گذرگاه قرار ندهید، مگر آن كه هنگام عبور، دو ركعت نماز بخوانید.
18.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنْ سَمِعَ النِّداءَ فِی
الْمَسْجِدِ فَخَرَجَ مِنْ غَیْرِ عِلَّةٍ فَهُوَ مَنافِقٌ اِلّا اَنْ
یُریدَ الرُّجُوعَ إلَیْهِ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 513»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر كس در مسجد ندای نماز را بشنود و
بدون علت خارج شود، منافق است مگر این كه قصد برگشت (و خواندن نماز را)
داشته باشد.
19. قال الامام علی – علیه السلام – : …
لَیَحْضُرَنَّ مَعَنَا صَلاتَنا جَماعَةً أوْ لَتَحَوَّلِنَّ عَنّا وَ لا
یُجاورُنا وَ لا نُجاورُهُم.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 479»
امام
علی – علیه السلام – (در جواب عده ای كه به حضرت گفتند: عده ای از
همسایگان مسجد در نماز جماعت حاضر نمی شوند)، فرمود: باید در نماز جماعت ما
حضور یابند، یا این كه از ما دوری گزینند و همسایه ما نشوند و ما هم
همسایه آن ها نباشیم.
20. قال الامام علی – علیه
السلام – : حَریمُ الْمَسْجِدِ اَرْبَعُونَ ذِراعاً وَ الْجَوارُ
اَرْبَعُونَ داراً مِنْ اَرْبَعَةِ جَوانِبِها.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 484»
امام علی – علیه السلام – فرمود: حریم مسجد، چهل ذرع و همسایه آن، چهل خانه از چهار طرف است.
21. قال الامام علی – علیه السلام – : مِنَ السُّنَّةِ اِذا جَلَسْتَ فِی الْمَسْجِدِ اَنْ تَسْتَقْبِلَ الْقِبْلَةَ.
«بحار الانوار، ج 83، ص 380»
امام علی – علیه السلام – فرمود: در مسجد نشستن رو به قبله از سنّت (و مستحب) است.
22. قال الامام الحسن – علیه السلام – : اَهْلُ الْمَسْجِدِ زُوّارُ اللهِ وَ حقٌ عَلَی الْمَزُورِ اَلتُّحفَةُ لِزائِرِهِ.
«كلمة الامام الحسن، ص 41»
امام حسن – علیه السلام – فرمود: اهل مسجد زائران خدا هستند و بر زیارت شونده است كه به زائرانش هدیه ای بدهد.
23. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : تَعاهَدُوا نِعالَكُم عِنْدَ اَبْوابِ الْمَسْجِدِ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 504»
پیامبر اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: در پیش درب مسجد، كفشهایتان را (نسبت به آلودگی) بررسی كنید.
24.
قال الامام الرِّضا – علیه السلام – : اِنَّ الجنَّةَ وَ الْحُورَ
لَتَشْتاقُ اِلی مَنْ یكْسِحُ الْمَسْجِدَ أو یَأخُذُ مِنْهُ الْقَذی.
«مستدرك الوسائل، ج 3، ص 385»
امام رضا – علیه السلام – فرمود: بهشت و حوریان بهشتی مشتاق كسی هستند كه مسجد را تمیز كند یا آلودگی های آن را بگیرد.
25.
قال الامام الصادق – علیه السلام – : ثَلاثَةٌ یَشْكُونَ اِلَی اللهِ عزَّ
و جَلَّ: مَسْجِدٌ خَرابٌ لا یُصلّی فیهِ اَهْلُهُ وَ عالِمٌ بَیْنَ
جُهّالٍ، وَ مُصْحَفٌ مُعَلَّقٌ قَدْ وَقَعَ عَلَیْهِ الْغُبارُ لا
یُقْرَأُ فیه.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 484»
امام صادق – علیه
السلام – فرمود: سه چیز به خدا شكایت می كنند: مسجد خرابی كه اهلش در آن
نماز نخوانند، دانشمندی كه بین نادانان است، قرآن رها شده كه غبار بر آن
نشسته و خوانده نمی شود.
26. قال الامام علی – علیه
السلام – : مَنْ وَقَرَ مَسْجِداً، لَقَی اللهُ یَوْمَ یَلْقاهُ ضاحِكاً
مُسْتَبْشِراً وَ اَعْطاهُ اللهُ كِتابَهُ بِیَمینِهِ.
«بحار الانوار، ج 84، ص 16»
امام
علی – علیه السلام – فرمود: هر كس حرمت مسجد را حفظ كند، خدا را در روز
قیامت با چهره ای خندان و شادمان ملاقات می كند و نامه اش را به دست راستش
می دهد.
27. قال الامام الصادق – علیه السلام – : اِنَّما اُمِرَ لِتَعْظیمِ الْمَساجِدِ لِأنَّها بُیُوتُ اللهِ فِی الْارْضِ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 556»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: امر به تعظیم مساجد به خاطر این است كه مساجد خانه های خدا در روی زمین است.
28.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنْ اَسْرَجَ فی مَسْجِدٍ مِنْ
مَساجِدِ اللهِ سِراجاً، لمْ تَزَلِ الْمَلائِكَةُ وَ حَمَلَةُ الْعَرْشِ
یَسْتَغْفِرونَ لَهُ مادامَ فی ذلكَ الْمَسْجِدِ ضوْءٌ مِنَ السِّراجِ.
«من لا یحضره الفقیه، ج 1، ص 169»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر كس در مسجدی از مساجد خدا چراغی
روشن بیافروزد، تا زمانی كه روشنایی از چراغ در آن مسجد است، فرشتگان و
حاملان عرش برایش استغفار می كنند.
29. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : مَنْ اَحَبَّ اَنْ لا یٌظْلَمَ لَحَدُهُ فَلْیُنَوِّرِ الْمَساجِدَ.
«مستدرك الوسائل، ج 3، ص 386»
پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: هر كس دوست دارد قبرش تاریك نباشد، مساجد را نورانی كند.
30. قال الامام علی – علیه السلام – : مَنْ اَكَلَ شَیْئاً مِنَ الْمُؤْذِیاتِ ریحُها فَلا یَقْرُبَنَّ الْمَسْجِدَ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 502»
امام علی – علیه السلام – فرمود: هر كسی چیزی خورده است كه بوی آن مردم را می آزارد، به مسجد نزدیك نشود.
31.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : لَحَدیثُ الْبَغْیِ فِی
الْمَسْجِدِ، یَأكُلُ الْحَسَناتِ كَما تَأكُلُ الْبَهیمَةُ الْحَشیشَ.
«مستدرك الوسائل، ج 3، ص 371»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: سخن ناروا در مسجد، حسنات و خوبی های
انسان را می خورد آن گونه كه چارپایان، علف ها را می خورند.
32. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اِذا نَزَلَتِ الْعاهاتُ وَ الْآفاتُ عُوفی اَهْلُ الْمَساجِدِ.
«مستدرك الوسائل، ج 3، ص 356»
پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: وقتی مشكلات و بلاها نازل می شود، اهل مسجد نجات می یابند.
33.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : یا اَباذَرِّ كُلُّ جُلُوسٍ فِی
الْمَسْجِدِ لغوٌ اِلّا ثلاثةً: قَراءةٌ مُصَلٍ أوْ ذاكِرُ الله تَعالی
اَوْ سائلٌ عنْ عِلْمٍ.
«بحار الانوار، ج 83، ص 370»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: ای ابوذر! در مسجد هر نشستنی به جز
برای سه چیز، بیهوده است: نماز خواندن، ذكر خدا گفتن، سوال (و بحث) علمی.
34.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اَلْجُلُوسُ فِی الْمَسْجِدِ
لِإنْتِظارِ الصَّلاةِ عِبادَةٌ ما لَمْ یُحْدِثْ. قیلَ یا رسولَ الله وَ
مَا الْحَدَثُ؟ قالَ: اَلْاِغْتِیابُ.
«بحار الانوار، ج 83، ص 384»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: نشستن در مسجد، در انتظار نماز تا
زمانی كه حدثی از او صادر نشود، عبادت است. بعضی از اصحاب گفتند: ای رسول
خدا حَدَث چیست؟ پیامبر فرمود: غیبت كردن.
35. قال الامام الصادق – علیه السلام – : مَنْ بَنی مَسْجِداً بَنَی اللهُ لَهُ بَیْتاً فیِ الْجَنَّةِ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 485»
امام صادق – علیه السلام – فرمود: هر كس مسجدی بسازد، خداوند خانه ای در بهشت بهشت برای او می سازد.
36. قال النَّبی – صلی الله علیه و آله – : لا صَلاةَ لِجارِ الْمَسْجِدِ اِلّا فِی الْمَسْجِدِ.
«وسائل الشیعه، ج 3، ص 478»پیامبر اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: برای همسایه مسجد نماز نیست، مگر این كه در مسجد نماز بخواند.
37.
قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : جَنِّبُوا مَساجِدَكُمْ
مَجانِینَكُم وَ رَفْعَ اَصْواتِكُم وَ شِراءِكَمْ و بَیْعَكُمْ و
الضّالَّةَ وَ الْحُدودَ و الْاَحكام.
«من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 169»
پیامبر
اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: مساجد خود را از دیوانگان، صدای
بلند، خرید و فروش، اعلام پیدا كردن اشیای گم شده و اجرای حدود و احكام
قضایی دور نگه دارید.
38. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اَلضِّحْكُ فِی الْمَسْجِدِ ظُلْمَةٌ فِی الْقَبْرِ.
«كنزالعمال، ج 7، ص 668»
پیامبر اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: خندیدن در مسجد، سبب تاریكی قبر می شود.
39. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اِنَّ الْمَسْجِدَ لایَحِلُّ لِجُنُبٍ وِ لا حائِضٍ.
«كنزالعمال، ج 7، ص 668»
پیامبر اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: ورود به مسجد برای افراد جُنُب و حائض، جایز نیست.
40. قال رسول الله – صلی الله علیه و آله – : اِذا اسْتَأذَنَتْ اِمْرَءَة‍ُ اَحَدِكُمْ اِلَی الْمَسْجِدِ فَلا یَمْنَعْها.
«سنن نسائی، ج 2، ص 42»
پیامبر اكرم – صلی الله علیه و آله – فرمود: اگر همسرتان اجازه رفتن به مسجد خواست، مانع نشوید.
احادیث حضرت امام هادی (ع)
1- قالَ
الإمامُ الهادی – علیه السلام – : مَنِ اتَّقی اللهَ یُتَّقی، وَ مَنْ
أطاعَ اللّهَ یُطاعُ، وَ مَنْ أطاعَ الْخالِقَ لَمْ یُبالِ سَخَطَ
الْمَخْلُوقینَ، وَمَنْ أسْخَطَ الْخالِقَ فَقَمِنٌ أنْ یَحِلَّ بِهِ
سَخَطُ الْمَخْلُوقینَ.
«بحارالأنوار، ج 68، ص 182، ح 41»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: كسی كه تقوی الهی را رعایت نماید و مطیع
احكام و مقرّرات الهی باشد، دیگران مطیع او می شوند و هر شخصی كه اطاعت از
خالق نماید، باكی از دشمنی و عداوت انسان ها نخواهد داشت; و چنانچه خدای
متعال را با معصیت و نافرمانی خود به غضب درآورد، پس سزاوار است كه مورد
خشم و دشمنی انسان ها قرار گیرد.
2-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : مَنْ أنِسَ بِاللّهِ اسْتَوحَشَ
مِنَ النّاسِ، وَعَلامَةُ الاُْنْسِ بِاللّهِ الْوَحْشَةُ مِنَ النّاسِ.
«عُدّة الداعی، ص 208»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: كسی كه با خداوند متعال مونس باشد و او را أنیس خود بداند، از مردم احساس وحشت می كند.
و علامت و نشانه أنس با خداوند وحشت از مردم است ـ یعنی از غیر خدا نهراسیدن و از مردم احتیاط و دوری كردن ـ..
3- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : السَّهَرَ أُلَذُّ الْمَنامِ، وَ الْجُوعُ یَزیدُ فی طیبِ الطَّعامِ.
«بحارالانوار، ج 84، ص 172»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: شب زنده داری، خواب بعد از آن را لذیذ می
گرداند; و گرسنگی در خوشمزگی طعام می افزاید ـ یعنی هر چه انسان كمتر
بخوابد بیشتر از خواب لذت می برد و هر چه كم خوراك باشد مزّه غذا گواراتر
خواهد بود.
4- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – :
لا تَطْلُبِ الصَّفا مِمَّنْ كَدِرْتَ عَلَیْهِ، وَلاَ النُّصْحَ مِمَّنْ
صَرَفْتَ سُوءَ ظَنِّكَ إلَیْهِ، فَإنَّما قَلْبُ غَیْرِكَ كَقَلْبِكَ
لَهُ.
«بحار الأنوار، ج 75، ص 369، ح 4»
امام هادی – علیه
السلام – فرمود: از كسی كه نسبت به او كدورت و كینه داری، صمیّمیت و محبّت
مجوی. همچنین از كسی كه نسبت به او بدگمان هستی، نصیحت و موعظه طلب نكن،
چون كه دیدگاه و افكار دیگران نسبت به تو همانند قلب خودت نسبت به آن ها می
باشد.
5- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – :
الْحَسَدُ ماحِقُ الْحَسَناتِ، وَالزَّهْوُ جالِبُ الْمَقْتِ، وَالْعُجْبُ
صارِفٌ عَنْ طَلَبِ الْعِلْمِ داع إلَی الْغَمْطِ وَالْجَهْلِ، وَالبُخْلُ
أذَمُّ الاْخْلاقِ، وَالطَّمَعُ سَجیَّةٌ سَیِّئَةٌ.
«بحارالأنوار، ج 69، ص 199، ح 27»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: حسد موجب نابودی ارزش و ثواب حسنات می گردد.
تكبّر و خودخواهی جذب كننده دشمنی و عداوت افراد می باشد. عُجب و خودبینی
مانع تحصیل علم خواهد بود و در نتیجه شخص را در پَستی و نادانی نگه می
دارد. بخیل بودن بدترین اخلاق است; و نیز طَمَع داشتن خصلتی ناپسند و زشت
می باشد.
6- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : الْهَزْلُ فكاهَةُ السُّفَهاءِ، وَ صَناعَةُ الْجُهّالِ.
«الدرّة الباهرة، ص 42»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: مسخره كردن و شوخی های – بی مورد – از بی خردی است و كار انسان های نادان می باشد.
7- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : الدُّنْیا سُوقٌ رَبِحَ فیها قَوْمٌ وَ خَسِرَ آخَرُونَ.
«أعیان الشّیعة، ج 2، ص 39»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: دنیا همانند بازاری است كه عدّه ای در آن ـ
برای آخرت ـ سود می برند و عدّه ای دیگر ضرر و خسارت متحمّل می شوند.
8- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : النّاسُ فِی الدُّنْیا بِالاْمْوالِ وَ فِی الاْخِرَةِ بِالاْعْمالِ.
«أعیان الشّیعة، ج 2، ص 39»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: مردم در دنیا به وسیله ثروت و تجمّلات شهرت
می یابند ولی در آخرت به وسیله اعمال محاسبه و پاداش داده خواهند شد.
9- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : مُخالَطَةُ الاْشْرارِ تَدُلُّ عَلی شِرارِ مَنْ یُخالِطُهُمْ.
«مستدرك الوسائل، ج 12، ص 308، ح 14162»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: همنشین شدن و معاشرت با افراد شرور نشانه پستی و شرارت تو خواهد بود.
10-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : أهْلُ قُمْ وَ أهْلُ آبَةِ
مَغْفُورٌ لَهُمْ، لِزیارَتِهِمْ لِجَدّی عَلی ابْنِ مُوسَی الرِّضا – علیه
السلام – بِطُوس، ألا وَ مَنْ زارَهُ فَأصابَهُ فی طَریقِهِ قَطْرَةٌ مِنَ
السَّماءِ حَرَّمَ جَسَدَهُ عَلَی النّارِ.
«عیون أخبار الرّضا – علیه السلام -، ج 2، ص 260، ح 22»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: أهالی قم و أهالی آبه ـ یكی از روستاهای
حوالی ساوه ـ آمرزیده هستند به جهت آن كه جدّم امام رضا – علیه السلام – را
در شهر طوس زیارت می كنند. و سپس حضرت افزود: هر كه جدّم امام رضا – علیه
السلام – را زیارت كند و در مسیر راه صدمه و سختی تحمّل كند خداوند آتش را
بر بدن او حرام می گرداند.
11- عَنْ یَعْقُوبِ بْنِ
السِّكیتْ، قالَ: سَألْتُ أبَاالْحَسَنِ الْهادی – علیه السلام – : ما بالُ
الْقُرْآنِ لا یَزْدادُ عَلَی النَّشْرِ وَالدَّرْسِ إلاّ غَضاضَة؟
قالَ
– علیه السلام – : إنَّ اللّهَ تَعالی لَمْ یَجْعَلْهُ لِزَمان دُونَ
زَمان، وَلالِناس دُونَ ناس، فَهُوَ فی كُلِّ زَمان جَدیدٌ وَ عِنْدَ كُلِّ
قَوْم غَضٌّ إلی یَوْمِ الْقِیامَةِ.
«أمالی شیخ طوسی، ج 2، ص 580، ح 8»
یكی
از اصحاب حضرت به نام ابن سِكیّت گوید: از امام هادی – علیه السلام – سؤال
كردم: چرا قرآن با مرور زمان و زیاد خواندن و تكرار، كهنه و مندرس نمی
شود; بلكه همیشه حالتی تازه و جدید در آن وجود دارد؟ امام – علیه السلام –
فرمود: چون كه خداوند متعال قرآن را برای زمان خاصّی و یا طایفه ای مخصوص
قرار نداده است; بلكه برای تمام دوران ها و تمامی اقشار مردم فرستاده است،
به همین جهت همیشه حالت جدید و تازه ای دارد و برای جوامع بشری تا روز
قیامت قابل عمل و اجراء می باشد.
12- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : الْغَضَبُ عَلی مَنْ لا تَمْلِكُ عَجْزٌ، وَ عَلی مَنْ تَمْلِكُ لُؤْمٌ.
«مستدرك الوسائل، ج 12، ص 11، ح 13376»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: غضب و تندی در مقابل آن كسی كه توان مقابله
با او را نداری، علامت عجز و ناتوانی است، ولی در مقابل كسی كه توان مقابله
و رو در روئی او را داری علامت پستی و رذالت است.
13-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : یَاْتی عَلماءُ شیعَتِنا
الْقَوّامُونَ بِضُعَفاءِ مُحِبّینا وَ أهْلِ وِلایَتِنا یَوْمَ
الْقِیامَةِ، وَالاْنْوارُ تَسْطَعُ مِنْ تیجانِهِمْ.
«بحارالأنوار، ج 2، ص 6»
فرمود:
علماء و دانشمندانی كه به فریاد دوستان و پیروان ما برسند و از آن ها رفع
مشكل نمایند، روز قیامت در حالی محشور می شوند كه تاج درخشانی بر سر دارند و
نور از آن ها می درخشد.
14- قالَ الإمامُ الهادی –
علیه السلام – : لِبَعْضِ قَهارِمَتِهِ: اسْتَكْثِرُوا لَنا مِنَ
الْباذِنْجانِ، فَإنَّهُ حارٌّ فی وَقْتِ الْحَرارَةِ، بارِدٌ فی وَقْتِ
الْبُرُودَةِ، مُعْتَدِلٌ فِی الاْوقاتِ كُلِّها، جَیِّدٌ عَلی كلِّ حال.
«الكافی، ج 6، ص 373، ح 2»
امام
هادی – علیه السلام – به بعضی از غلامان خود فرمود: بیشتر برای ما بادمجان
پخت نمائید كه در فصل گرما، گرم و در فصل سرما، سرد است; و در تمام دوران
سال معتدل می باشد و در هر حال مفید است.
15- قالَ
الإمامُ الهادی – علیه السلام – : التَّسْریحُ بِمِشْطِ الْعاجِ یُنْبُتُ
الشَّعْرَ فِی الرَّأسِ، وَ یَطْرُدُ الدُّودَ مِنَ الدِّماغِ، وَ
یُطْفِیءُ الْمِرارَ، وَ یَتَّقِی اللِّثةَ وَ الْعَمُورَ.
«بحارالأنوار، ج 73، ص 115، ح 16»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: شانه كردن موها به وسیله شانه عاج، سبب
روئیدن و افزایش مو می باشد، همچنین سبب نابودی كرم های درون سر و مُخ
خواهد شد و موجب سلامتی فكّ و لثه ها می گردد.
16-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : اُذكُرْ مَصْرَعَكَ بَیْنَ یَدَی
أهْلِكَ لا طَبیبٌ یَمْنَعُكَ، وَ لا حَبیبٌ یَنْفَعُكَ.
«أعلام الدّین، ص 311»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: بیاد آور و فراموش نكن آن حالت و موقعی را كه
در میان جمع اعضاء خانواده و آشنایان قرار می گیری و لحظات آخر عمرت سپری
می شود و هیچ پزشكی و دوستی ـ و ثروتی ـ نمی تواند تو را از آن حالت نجات
دهد.
17- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : إنَّ
الْحَرامَ لا یَنْمی، وَإنْ نَمی لا یُبارَكُ فیهِ، وَ ما أَنْفَقَهُ لَمْ
یُؤْجَرْ عَلَیْهِ، وَ ما خَلَّفَهُ كانَ زادَهُ إلَی النّارِ.
«الكافی، ج 5، ص 125، ح 7»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: همانا ـ اموال ـ حرام، رشد و نموّ ندارد و
اگر هم احیاناً رشد كند و زیاد شود بركتی نخواهد داشت و با خوشی مصرف نمی
گردد. و آنچه را از اموال حرام انفاق و كمك كرده باشد أجر و پاداشی برایش
نیست و هر مقداری كه برای بعد از خود به هر عنوان باقی گذارد معاقب می
گردد.
18- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : اَلْحِكْمَةُ لا تَنْجَعُ فِی الطِّباعِ الْفاسِدَةِ.
«نزهة النّاظر و تنبیه الخاطر، ص 141، ح 23»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: حكمت اثری در دل ها و قلب های فاسد نمی گذارد.
19- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : مَنْ رَضِی عَنْ نَفْسِهِ كَثُرَ السّاخِطُونَ عَلَیْهِ.
«بحارالأنوار، ج 69، ص 316، ح 24»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: هر كه از خود راضی باشد بدگویان او زیاد خواهند شد.
20- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : اَلْمُصیبَةُ لِلصّابِرِ واحِدَةٌ وَ لِلْجازِعِ اِثْنَتان.
«بحارالأنوار، ج 75، ص 369»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: مصیبتی كه بر كسی وارد شود و صبر و تحمّل
نماید، تنها یك ناراحتی است; ولی چنانچه فریاد بزند و جزع كند دو ناراحتی
خواهد داشت.
21- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – :
اِنّ لِلّهِ بِقاعاً یُحِبُّ أنْ یُدْعی فیها فَیَسْتَجیبُ لِمَنْ دَعاهُ،
وَالْحیرُ مِنْها.
«بحارالأنوار، ج 98، ص 130، ح 34.»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: برای خداوند بقعه ها و مكان هائی است كه دوست
دارد در آن ها خدا خوانده شود تا آن كه دعاها را مستجاب گرداند كه یكی از
بُقْعه ها حائر و حرم امام حسین – علیه السلام – خواهد بود.
22- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : اِنّ اللّهَ هُوَ الْمُثیبُ وَالْمُعاقِبُ وَالْمُجازی بِالاَْعْمالِ عاجِلاً وَآجِلاً.
«بحارالأنوار، ج 59، ص 2»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: همانا تنها كسی كه ثواب می دهد و عِقاب می
كند و كارها را در همان لحظه یا در آینده پاداش می دهد، خداوند خواهد بود.
23- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : مَنْ هانَتْ عَلَیْهِ نَفْسُهُ فَلا تَأمَنْ شَرَّهُ.
«تحف العقول، ص 383»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: هركس به خویشتن إهانت كند و كنترل نفس نداشته باشد خود را از شرّ او در أمان ندان.
24- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : اَلتَّواضُعُ أنْ تُعْطَیَ النّاسَ ما تُحِبُّ أنْ تُعْطاهُ.
«محجّة البیضاء، ج 5، ص 225»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: تواضع و فروتنی چنان است كه با مردم چنان كنی كه دوست داری با تو آن كنند.
25- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : اِنّ الْجِسْمَ مُحْدَثٌ وَاللّهُ مُحْدِثُهُ وَ مُجَسِّمُهُ.
«بحارالأنوار، ج 57، ص 81، ح 51»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: همانا اجسام، جدید و پدیده هستند و خداوند متعال به وجود آورنده و تجسّم بخش آن ها است.
26-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : لَمْ یَزَلِ اللّهُ وَحْدَهُ لا
شَیْئی مَعَهُ، ثُمَّ خَلَقَ الاَْشْیاءَ بَدیعاً، وَاخْتارَ لِنَفْسِهِ
أحْسَنَ الاْسْماء.
«بحارالانوار، ج 57، ص 83، ح 64»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: خداوند از أزَل، تنها بود و چیزی با او نبود،
تمام موجودات را با قدرت خود آفریده، و بهترین نام ها را برای خود برگزید.
27-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : اِذا قامَ الْقائِمُ یَقْضی بَیْنَ
النّاسِ بِعِلْمِهِ كَقَضاءِ داوُد – علیه السلام – وَ لا یَسْئَلُ
الْبَیِّنَةَ.
«بحارالأنوار، ج 50، ص 264، ح 24»
امام هادی –
علیه السلام – فرمود: زمانی كه حضرت حجّت (عجّ) قیام نماید در بین مردم به
علم خویش قضاوت می نماید; همانند حضرت داود – علیه السلام – كه از دلیل و
شاهد سؤال نمی فرماید.
28- قالَ الإمامُ الهادی – علیه
السلام – : مَنْ اَطاعَ الْخالِقَ لَمْ یُبالِ بِسَخَطِ الْمَخْلُوقینَ وَ
مَنْ أسْخَطَ الْخالِقَ فَقَمِنٌ أنْ یَحِلَّ بِهِ الْمَخْلُوقینَ.
«بحارالأنوار، ج 50، ص 177، ح 56»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: هركس مطیع و پیرو خدا باشد از قهر و كارشكنی دیگران باكی نخواهد داشت.
29- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : اَلْعِلْمُ وِراثَةٌ كَریمَةٌ وَالاْدَبُ حُلَلٌ حِسانٌ، وَالْفِكْرَةُ مِرْآتٌ صافَیةٌ.
«مستدرك الوسائل، ج 11، ص 184، ح 4»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: علم و دانش بهترین یادبود برای انتقال به
دیگران است، ادب زیباترین نیكی ها است و فكر و اندیشه آئینه صاف و تزیین
كننده اعمال و برنامه ها است.
30- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : الْعُجْبُ صارِفٌ عَنْ طَلَبِ الْعِلْمِ، داع إلی الْغَمْطِ وَ الْجَهْلِ.
«بحارالأنوار، ج 75، ص 369»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: خودبینی و غرور، انسان را از تحصیل علوم باز می دارد و به سمت حقارت و نادانی می كشاند.
31- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : لا تُخَیِّبْ راجیكَ فَیَمْقُتَكَ اللّهُ وَ یُعادیكَ.
«بحارالأنوار، ج 75، ص 173، ح 2»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: كسی كه به تو امید بسته است ناامیدش مگردان، وگرنه مورد غضب خداوند قرار خواهی گرفت.
32- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : الْعِتابُ مِفْتاحُ التَّقالی، وَالعِتابُ خَیْرٌ مِنَ الْحِقْدِ.
«نزهة النّاظر، ص 139، ح 12»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: (مواظب باش كه) عتاب و پرخاش گری، مقدّمه و
كلید غضب است، ولی در هر حال پرخاش گری نسبت به كینه و دشمنی درونی بهتر
است (چون كینه، ضررهای خظرناك تری را در بردارد).
33- وَ قالَ – علیه السلام – : مَا اسْتَراحَ ذُو الْحِرْصِ.
«مستدرك الوسائل، ج 2، ص 336، ح 11»
امام هادی – علیه السلام – فرمود: شخص طمّاع و حریص ـ نسبت به اموال و تجمّلات دنیا ـ هیچگاه آسایش و استراحت نخواهد داشت.
34-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : الْغِنی قِلَّةُ تَمَنّیكَ،
وَالرّضا بِما یَكْفیكَ، وَ الْفَقْرُ شَرَهُ النّفْسِ وَ شِدَّةُ
القُنُوطِ، وَالدِّقَّةُ إتّباعُ الْیَسیرِ وَالنَّظَرُ فِی الْحَقیرِ.
«الدّرّة الباهرة، ص 14»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: بی نیازی و توانگری در آن است كه كمتر آرزو و
توقّع باشد و به آنچه موجود و حاضر است راضی و قانع گردی، ولیكن فقر و تهی
دستی در آن موقعی است كه آرزوهای نفسانی اهمیّت داده شود، امّا دقّت و
توجّه به مسائل، اهمیّت دادن به امكانات موجود و مصرف و استفاده صحیح از آن
ها است، اگر چه ناچیز و كم باشد.
35- قالَ الإمامُ
الهادی – علیه السلام – : الاِْمامُ بَعْدی الْحَسَنِ، وَ بَعْدَهُ ابْنُهُ
الْقائِمُ الَّذی یَمْلاَُ الاَْرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ
جَوْراً وَ ظُلْماً.
«بحارالأنوار، ج 50، ص 239، ح 4»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: امام و خلیفه بعد از من (فرزندم) حسن; و بعد
از او فرزندش مهدی ـ موعود(علیهما السلام)ـ می باشد كه زمین را پر از عدل و
داد می نماید، همان طوری كه پر از ظلم و ستم گشته باشد.
36-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : إذا كانَ زَمانُ الْعَدْلِ فیهِ
أغْلَبُ مِنَ الْجَوْرِ فَحَرامٌ أنْ یُظُنَّ بِأحَد سُوءاً حَتّی یُعْلَمَ
ذلِكَ مِنْهُ.
«بحارالأنوار، ج 73، ص 197، ح 17»
امام هادی
– علیه السلام – فرمود: در آن زمانی كه عدالت اجتماعی، حاكم و غالب بر
تباهی باشد، نباید به شخصی بدگمان بود مگر آن كه یقین و معلوم باشد.
37-
قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : إنَّ لِشیعَتِنا بِوِلایَتِنا
لَعِصْمَةٌ، لَوْ سَلَكُوا بِها فی لُجَّةِ الْبِحارِ الْغامِرَةِ.
«بحارالأنوار، ج 50، ص 215، ح 1»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: همانا ولایت ما اهل بیت برای شیعیان و
دوستانمان پناهگاه أمنی می باشد كه چنانچه در همه امور به آن تمسّك جویند،
بر تمام مشكلات (مادّی و معنوی) فایق آیند.
38- قالَ الإمامُ الهادی – علیه السلام – : یا داوُدُ لَوْ قُلْتَ: إنَّ تارِكَ التَّقیَّةَ كَتارِكِ الصَّلاةِ لَكُنتَ صادِقاً.
«وسائل الشّیعة، ج 16، ص 211، ح 21382»
امام
هادی – علیه السلام – به یكی از اصحابش – به نام داود صرّمی – فرمود: اگر
قائل شوی كه ترك تقیّه همانند ترك نماز است، صادق خواهی بود.
39-
قالَ: سَألْتُهُ عَنِ الْحِلْمِ؟ فَقالَ – علیه السلام – : هُوَ أنْ
تَمْلِكَ نَفْسَكَ وَ تَكْظِمَ غَیْظَكَ، وَ لا یَكُونَ ذلَكَ إلاّ مَعَ
الْقُدْرَةِ.
«مستدرك الوسائل، ج 2، ص 304، ح 17»
یكی از
اصحاب از امام هادی – علیه السلام – پیرامون معنای حِلم و بردباری سؤال
نمود؟ حضرت در پاسخ فرمود: این كه در هر حال مالك نَفْس خود باشی و خشم خود
را فرو بری و آن را خاموش نمائی و این تحمّل و بردباری در حالی باشد كه
توان مقابله با شخصی را داشته باشی.
40- قالَ الإمامُ
الهادی – علیه السلام – : اِنّ اللّهَ جَعَلَ الدّنیا دارَ بَلْوی
وَالاْخِرَةَ دارَ عُقْبی، وَ جَعَلَ بَلْوی الدّنیا لِثوابِ الاْخِرَةِ
سَبَباً وَ ثَوابَ الاْخِرَةِ مِنْ بَلْوَی الدّنیا عِوَضاً.
«تحف العقول، ص 358»
امام
هادی – علیه السلام – فرمود: همانا خداوند، دنیا را جایگاه بلاها و
امتحانات و مشكلات قرار داد; و آخرت را جایگاه نتیجه گیری زحمات، پس بلاها و
زحمات و سختی های دنیا را وسیله رسیدن به مقامات آخرت قرار داد و اجر و
پاداش زحمات دنیا را در آخرت عطا می فرماید.
