بهترين تاريخ برای زايمان!
نوزادانی كه در هفته 39 بارداری متولد می
شوند (سزارين يا طبيعی) نسبت به نوزادانی كه زودتر از اين تاريخ بدنيا می
آيند از سلامت عمومی بالاتری برخوردارند. تحقيقات انجام شده چنين نشان می
دهد.
نوزادانی كه زودتر از هفته 39 بارداری به
دنيا می آيند ممكن است مشكلات بيشتری از جمله مشكلات تنفسی داشته باشند
(دوره كامل بارداری اگر از اولين روز آخرين پريود حساب شود 40 هفته يعنی
280 روز می باشد). طی مقاله‌ای كه توسط محققان در مجله Medicine به چاپ
رسيد اگر نوزادانی حتی چند روز جلوتر از هفته 39 بارداری بدنيا بيايند از
نظر سلامت عمومی با نوزادانی كه در هفته 39 بارداری بدنيا می آيند متفاوت
می باشد.
اين يافته‌ها، می تواند راهنمای خوبی برای مادرانی باشد كه قصد
دارند به روش سزارين و در تاريخ از پيش تعيين شده زايمان كنند. بنابراين
پزشكان زنان و زايمان بايد زمان سزارين مادران باردار را پس از هفته 39
بارداری تعيين كنند مگر اينكه آزمايشات رشد كامل ريه‌ها را نشان دهد.
در آمريكا، حدود 31% از زايمان‌ها به روش
سزارين انجام می شود كه دلايل مختلفی دارد. سن بالای مادران باردار،
زايمان‌های چندقلو، ترس پزشكان از قوانين كه ممكن است منجر به شكايت از
عملكرد آنان شود، از طرفی خود پزشكان و مادران باردار روش سزارين را ترجيح
می دهند!
در سال 2006 ميلادی، دولت آمريكا هشدار داد عمل جراحی سزارين
هم برای مادر و هم برای نوزاد وی خطرات بيشتری در بر دارد از جمله مشكلات
تنفسی كه اين نوزادان به آن دچار می شوند.
تحقيق جديدی كه توسط دانشگاه «بيرمنگام»
صورت گرفت حاكی از آن بود كه بيش از يک سوم از زايمان‌ها به شيوه سزارين و
قبل از هفته 39 بارداری صورت گرفته بود و افرادی كه در هفته 37 بارداری
سزارين شده بودند ميزان مشكلات تنفسی و عفونتی، قند خون پايين و نياز به
مراقبت‌های ويژه در نوزادان آنها 2 برابر شده بود.
15% از نوزادانی كه در هفته 37 بارداری و
11 درصد از نوزادانی كه در هفته 38 بارداری بدنيا آمده بودند دارای اشكالات
سلامتی بودند در حاليكه فقط 5% از نوزادانی كه در هفته 39 بارداری بدنيا
آمده بودند دارای مشكلات سلامتی بودند؛ از طرفی نوزادانی كه به روش سزارين
بدنيا آمده بودند مشكلات تنفسی بيشتری داشتند نسبت به نوزادانی كه به روش
طبيعی به دنيا آمده بودند زيرا انقباضات رحمی كه در طی بدنيا آمدن نوزاد به
شكل طبيعی صورت می گيرد خود سبب پاكسازی ريه‌های نوزاد شده و مشكلات تنفسی
نوزاد را بعد از به دنيا آمدن كمتر می كند.
بهترین زمان از سرگیری روابط زناشویی بعد از زایمان
خیلی از همسران تصور می‌کنند پس از زایمان باید تا هفته‌ها رابطه زناشویی
نداشته باشند؛ چون ممکن است برقراری چنین رابطه‌ای باعث آسیب به مادر شود.
باور غلط دیگری که در این مورد رواج دارد، بهتر بودن سزارین نسبت به
زایمان طبیعی برای برقراری رابطه زناشویی بعد از آن است. البته بعضی اوقات هم مشغولیت بچه‌داری باعث می‌شود که زوج‌ها خودشان و یا رابطه زناشویی‌شان
را فراموش کنند که این نکته هم می‌تواند در درازمدت عوارض نامطلوبی بر
روابط زوجین بگذارد. درباره این موارد با دکتر ملک‌منصور اقصی، متخصص زنان و
زایمان و استاد دانشگاه تهران گفتگو کرده‌ایم…
بعد از زایمان، تا چه مدتی محدودیت و منع رابطه زناشویی وجود دارد؟
در یک مدت زمان خاص پس از زایمان، توصیه ما این است که رابطه زناشویی
وجود نداشته باشد و علت آن هم این است که می‌خواهیم محل چسبندگی جفت ترمیم
پیدا کند چون مثل یک زخم باز می‌ماند. جفت از دیواره کنده شده و
خو‌ن‌ریزی‌های معمول بعد از زایمان، از همین محل است. تا این زخم ترمیم
پیدا نکرده، بهتر است رابطه زناشویی نداشته باشند. این زمان حدود 3 هفته
طول می‌کشد. در قدیم می‌گفتند تا 6 هفته. اما امروز می‌گویند تا 3 هفته هم
کفایت می‌کند.
آیا این مدت برای زایمان طبیعی و سزارین فرق دارد؟
مسلما شرایط زایمان طبیعی و سزارین باهم فرق می‌کند. اگر زایمان طبیعی باشد
چون در محل، ممكن است برش و بخیه زده شده باشد و این زخم در طول 2 هفته
بهبود پیدا می‌کند، چنانچه مشکل خاصی پیدا نکند، همین 3 هفته کافی است.
در مورد سزارین چه طور؟
بستگی دارد به نوع سزارینی که انجام شده است. اگر همراه با چسبندگی زیاد یا
بروز عفونت باشد، ممکن است رابطه زناشویی همراه با درد باشد. یعنی پس از
رابطه زناشویی، زن یک درد مبهمی در ناحیه لگن خود حس می‌کند. در حقیقت، با
حركت احساس درد می‌کند. بالاخره سزارین یک برش است. شکم باز شده و دست
خورده، در بهترین شرایط هم سزارین تا حدی چسبندگی ایجاد می‌کند. بنابراین
زایمان طبیعی از این جهت بهتر است و برخلاف تصور عوام که فکر می‌کنند
سزارین برای رابطه زناشویی‌شان بهتر است، باید اشاره شود كه پس از یك زایمان طبیعی و سالم، رابطه زناشویی در مقایسه با سزارین مطلوب‌تر است.
آیا این چسبندگی، به غیر از درد محدودیت دیگری هم برای رابطه زناشویی ایجاد می‌کند؟
نه، فقط همان درد را ایجاد می‌کند. پس از زایمان نکته دیگری که وجود دارد،
زمانی است که مادر شیر می‌دهد. در این شرایط فعالیت تخمدان‌ها متوقف شده و
این می‌تواند باعث کم شدن ترشحات واژن و خشکی آن شود. اگر زن چنین احساسی
را دارد، بهتر است از ژل‌های لوبریکانت استفاده کند که محلول در آب است.
برخی خانم‌ها تصور می‌کنند بعد از زایمان طبیعی ممکن است نتوانند مثل قبل رابطه زناشویی برقرار کنند. آیا چنین تصوری درست است؟
یکی از تغییرات فیزیولوژیک که در طول بارداری اتفاق می‌افتد هیپرتروفی یا
افزایش حجم دستگاه تناسلی است؛ یعنی یک مقداری بافت بزرگ‌تر و متورم‌تر
می‌شود. خود کانال زایمانی نیز بازتر می‌شود. رحمی که قبلا 100 گرم بوده
حالا می‌شود 1000 گرم. بعد از زایمان، تمام این تغییرات طی 6 هفته بر
می‌گردد به حالت عادی. پس تغییرات چندانی برای اندام‌ها برای طولانی مدت
اتفاق نمی‌افتد.
در جایی می‌خواندم که برای پیشگیری از تغییر شکل‌های مختصری که ممکن است
بعد از بچه‌دار شدن اتفاق بیفتد، تمرین‌هایی وجود دارد. آیا این حرف درست
است؟
بله، تمرین عضلات کف لگن، ورزشی است که حتی برای خانم‌هایی که باردار نیستند، می‌تواند رضایت ناشی از رابطه زناشویی را افزایش دهد. برای خانم‌هایی که اختلالات جسمی دارند و یا دیر به ارگاسم
می‌رسند، توصیه می‌شود در طول روز مرتب این عضلات را تقویت کنند. برای
تقویت، عضلات را باید به صورت متناوب منقبض و منبسط کنند. ابتدا نیز این
کار را با دفعات کم شروع کرده و کم کم آن را افزایش دهند. طول مدت انقباض و
انبساط را هم می‌توانند افزایش دهند. به عنوان مثال اول 3 ثانیه، و بعد کم
کم مدت را تا 10 ثانیه افزایش دهند. این تمرین حتی برای دوران یائسگی که
عضلات كف لگن ضعیف می‌شوند نیز مفید است البته توصیه می‌شود که در دوران
بارداری نیز خانم‌ها این کار را انجام دهند.
بسیاری از خانم‌ها پس از زایمان و در زمان شیر دادن، از ترس باردار شدن ترجیح می‌دهند که رابطه زناشویی نداشته و یا در حداقل ممکن داشته باشند. روش درست برای جلوگیری در این دوران چیست؟
توصیه می‌کنیم که خانم‌ها هفته ششم پس از زایمان به مراکز بهداشت مراجعه
کنند. مشاور با توجه به شرایطی که زن و مرد دارند روش قابل اطمینانی را
برای جلوگیری به آنها معرفی می‌کند چرا که فقط 40 روز اول پس از زایمان
احتمال بارداری وجود ندارد و بعد از آن به علت احتمال حاملگی، جلوگیری صورت
بگیرد.
