عینک آفتابی و ویژگیهای لازم برای انتخاب عینک آفتابی استاندارد
عینک آفتابی باید 75 تا 85 درصد نور را جذب یا منعکس نماید
انتخاب عینک آفتابی
عینک آفتابی چیست؟
عینک آفتابی به عینکی اطلاق میشود که اولاً زیادی نور خورشید را جذب نماید و میزان مناسبی از نور را به چشم برساند و ثانیاً اشعه مضر نور خورشید و به ویژه اشعه فرابنفش (UV) را به طور کامل جذب کند. با توجه به شدت اشعه آفتاب در کشور ما و گزارشهای متعددی که در مورد زیان اشعه فرابنفش منتشر شده، مقوله استفاده از عینکهای آفتابی اهمیت ویژهای پیدا کرده است.
انتخاب عینکهای آفتابی اغلب بر مبنای در دسترس بودن، وضعیت ظاهری عینک و قیمت عینک آفتابی، بدون در نظر گرفتن ویژگیهای فنی و نحوه ساخت و نیاز موارد خاص انجام میگیرد. تداوم این روند و عدم توجه به ویژگیهای ضروری عینک و نیز عدم استفاده از عینکهای آفتابی، بر حسب مورد، میتواند تبعاتی از قبیل خیرگی چشم، کاهش حد بینایی، کاهش حساسیت به کنتراست و احتمالاً ایجاد کاتاراکت و بیماری سنی شبکیه را به دنبال داشته باشد.
ویژگیهای عینک آفتابی مناسب
• تیرگی عینک آفتابی باید به حدی باشد که شخص در نور آفتاب با آن راحت باشد و دچار حالت خیرگی نشود. یک دستور ساده برای فهمیدن مناسب تیرگی عینک این است که زمانی که در یک اتاق با نور معمولی با عینک به آینه نگاه میکنیم، چشمهای خود را نبینیم.
حداکثر موارد میزان عبور نور 15 درصد تا 25 درصد مناسب است، یعنی عینک آفتابی باید 75 تا 85 درصد نور را جذب یا منعکس نماید. البته برای بعضی فعالیتها مانند اسکی، کوهنوردی، پرواز در بالای ابرها و به سر بردن در سواحل آفتابی عینکهای تیرهتری لازم است. در این موارد بهتر است عینک حفاظ جانبی نیز داشته باشد.
• وقتی عینک آفتابی را در مقابل یک صفحه طرحدار تکان میدهیم نباید صفحه موجدار، تار و کج و معوج دیده شود.
• عینک آفتابی نباید تشخیص رنگهای اشیا و چراغهای راهنمایی را مختل نماید. رنگ خاکستری شیشه عینک از این نظر ارجح است.
• شیشههای عینک آفتابی باید نسبت به ضربه مقاوم باشند. پلیکربنات از همه موارد مقاومتر است. سایر عینکها نیز باید استانداردهای FDA را از نظر مقاوم بودن داشته باشند.
• لازم است شیشههای عینک آفتابی، جاذب اشعه UV باشند. استاندارد ANSI Z 80.3 مقرر میدارد که برای موارد عادی،حداکثر عبور اشعه UVB، پنج درصد و برای موارد خاصی که در بالا ذکر شد، یک درصد باشد. حداکثر عبور UVA برای موارد عادی باید به اندازه میزان عبور نورمریی و برای موارد خاص نصف میزان عبور نورمریی باشد.
• قاب عینک آفتابی باید بزرگ باشد تا محافظت کافی صورت گیرد. محافظ جانبی عینک نباید به نحوی باشد که دید کناری را مختل نماید.
رنگ عینک آفتابی:
بهترین رنگ عینک آفتابی در مصارف عادی، دودی است
شاید هنگام انتخاب عینک آفتابی با دیدن عدسیهای رنگی با رنگهای متفاوت، بارها ازخودتان پرسیده باشید این تفاوت رنگ برای چیست و به چه کاری میآید؟ آیا فقط بحث هماهنگی رنگ عدسی با لباس مهمانی و تیپ مطرح است؟ کدام رنگ عینک آفتابی مناسبتر است؟
به عقیده کارشناسان، بهترین رنگ عینک آفتابی در مصارف عادی، دودی است. اما برای رانندگیهای طولانی بهترین عدسی برای عینک آفتابی راننده رنگ قهوهای خواهد بود. اما بد نیست بیشتر درباره خواص رنگهای مختلف عدسی بدانیم.
– خاکستری: این رنگ در عدسیها بهعنوان ته رنگی فوق العاده که سبب کاهش کلی روشنایی نور شده و چشم را در برابر تابشهای خیرهکننده نور محافظت میکند. این ته رنگ برای رانندگی و استفاده عمومی مناسب است.
– زرد و طلایی: این رنگها میزان نور آبی را کاهش داده و در عین حال به فرکانسهای دیگر نور اجازه عبور میدهد. ته رنگ زرد بهطور کلی رنگ آبی را حذف کرده و سبب خواهد شد همه چیز مقابل دیدگان شما واضحتر بهنظر برسد. با توجه به این خاصیت عینک آفتابی با ته رنگ زرد و طلایی بهترین گزینه برای اسکی بازان در فصل زمستان است ولی چون این رنگ دید نوری را مختل میکند برای رانندگی در غروب و هوای ابری یا مه آلود اصلا گزینه مناسبی نیست.
– قهوهای و کهربایی: این نوع عدسیها بهعنوان عدسیهای رنگی عمومی است که میتواند میزان نور زننده را کاهش داده و از ورود فرکانسهای بالای نور مانند نور آبی و ماورای بنفش به سیستم بینایی ما جلوگیری کند، به همین دلیل کنتراست و وضوح کاملی از مناظر مقابل ما ارائه خواهد داد و عدسیهای مناسبی برای دویدن، دوچرخه سواری و رانندگی طولانی است.
– سبز: کاهش نور زننده و حذف نور آبی از ویژگیهای این رنگهاست، از آن رو که ته رنگ سبز بالاترین میزان کنتراست و بیشترین درجه تیزبینی را فراهم میآورد، بسیار محبوب است، اما فراموش نکنید گزینه مناسبی برای رانندگی نیست چون باعث اختلال در تشخیص رنگ قرمز و زرد که دو رنگ بسیار کاربردی برای علائم رانندگی است؛ میشود و میتواند برایتان خطرساز باشد.
– صورتی و قرمز: کنتراست عالی را از اجسام با پس زمینه آبی و سبز فراهم میآورد. برای شکار و اسکی روی آبی مناسب است.
– ته رنگ آبی: بیشترین نور آبی را از خود عبور میدهد. برای گلف، تنیس یا نشانهگیری به سوی هدفهای سبز رنگ در باشگاههای تیراندازی مناسب است.
چگونه عینک آفتابی خود را تمیز کنیم؟
از یک پارچه نرم استفاده کنید، هیچ گاه از دستمال کاغذی برای تمیز کردن عینک آفتابی استفاده نکنید، چون زبر هستند و برای تمیز کردن سطح صاف عینک مناسب نیستند. لنزها را با اسپری مخصوص و یا حتی کمی آب مرطوب کرده و بعد پاک کنید چون در غیر این صورت در اثر اصطکاک خراش ایجاد می شود.
چه کسانی استفاده از عینک آفتابی برایشان ضروری است؟
استفاده از عینک آفتابی در تابستان و در موارد نور شدید آفتاب برای همه اشخاص مفید است
1- کسانی که تحت عمل کاتاراکت بدون کارگذاری لنز داخل چشمی و یا با کارگذاری انواع غیرجاذب UV قرار گرفتهاند.
2- بیماران مبتلا به آب مروارید برای جلوگیری از پخش نور باید از عینک آفتابی استاندارد استفاده کنند.
3- کسانی که از داروهای حساسکننده به نور استفاده مینمایند.
4- کسانی که به تناسب شغل در معرض نور UV قرار دارند مانند جوشکاران، متخصصان الکترونیک، گرافیک و محققان در زمینههای مربوط.
5- کسانی که مدت زیادی از روز را در آفتاب میگذرانند باید از عینک آفتابی استفاده کنند.
6- مبتلایان به ناخنک و دژنرسانس ماکولا (بیماری سنی شبکیه)
7- کسانی که فعالیتهایی مانند اسکی روی برف، حمام آفتاب گرفتن و کوهنوردی در ارتفاعات بسیار بالا و برفگیر دارند.
8- کسانی که از لامپهای آفتابی استفاده مینمایند.
9- کودکانی که ساعتهای متمادی در محیطهای آفتابی مشغول بازی میشوند.
10- به طور کلی نیز استفاده از عینکهای آفتابی در تابستان و در موارد نور شدید آفتاب برای همه اشخاص مفید است. اثر اشعه آفتاب روی بافتهای بدن، جمعشونده (cumulative) است. یعنی اثری که اشعه روی بافت میگذارد باقی میمانده و اثر مواقع دیگر به آن اضافه میشوند. بنابراین تماس طولانی کودکان و جوانان با آفتاب میتواند اثر خود را در سنین متوسط و بالا ظاهر نماید.
میزان اشعه UV در ساعات وسط روز، بین 10 صبح تا 4 بعداز ظهر، از مواقع دیگر بیشتر است و کسانی که در این ساعات از روز در فضای آزاد به سر میبرند بیشتر نیاز به استفاده از عینک آفتابی دارند.