خونـریـزی در بارداری نشـانـه چـیـسـت..؟
همان‌طور
كه می‌دانید با لانه‌گزینی جنین در دیواره رحم و آزاد شدن هورمون HCG،
خونریزیهای ماهیانه دیگر غیرممكن است اما برخی از زنان ادعا می‌كنند در
دوران بارداری‌شان به ویژه در اوایل آن، خونریزیهای عادت ماهیانه نیز
داشته و بارداری را همراه با عادت ماهیانه تجربه كرده‌اند. این ادعا چقدر
صحت دارد؟ دكتر زهرا صدیق، رییس اداره سلامت مادران وزارت بهداشت به
پرسش‌های ما پاسخ داده‌اند.
سلامت: خانم دكتر! آیا امكان دارد خانمی باردار باشد ولی عادت ماهیانه‌اش هم ادامه داشته باشد؟
خونریزی
در بارداری یكی از شایع‌ترین علایمی است كه مادر باردار را وادار به
مراجعه به پزشك می‌كند اما نكته قابل‌توجه این است كه هرگونه خونریزی در
دوران بارداری علامت خطر تلقی می‌شود و شخص باید به پزشك مراجعه كند. این
تفكر كه قاعدگی هنگام بارداری طبیعی است و در برخی از زنان اتفاق می‌افتد،
عامیانه و غیرعلمی است و باید به آن به عنوان یك علامت غیرطبیعی و اعلام
خطر نگاه كرد.
سلامت: اگر این خونریزیها اوایل بارداری اتفاق بیفتد، باز هم خطرناك است؟
شایع‌ترین
عامل خونریزی در 3 ماهه اول بارداری، شرایط تهدید به سقط است. بر اساس
اینكه سیر خونریزی پیش‌رونده باشد یا خیر، اقدامات درمانی متفاوتی برای زن
باردار انجام می‌شود. در مواردی كه خونریزی كم و بدون علامت دیگری باشد،
با مراقبت‌های لازم كنترل می‌شود اما باید به خاطر داشت این خونریزیها
می‌توانند نشان‌دهنده خطرهای جدی مانند سقط ناقص، بارداری خارج از رحم، مول
(بچه خوره)، سقط‌های فراموش شده و… در سه ماه اول بارداری باشند.
سلامت: آیا امكان دارد خونریزیای مانند خونریزی عادت ماهیانه در 3 ماهه دوم و سوم بارداری رخ دهد؟
همان‌طور
كه گفتم، این خونریزی در هر زمان از بارداری علامت خطر است. در 3 ماهه
دوم و سوم نیز شایع‌ترین علت‌های خونریزی، جفت سه راهی و كنده شدن زودرس
جفت و حتی اولین علامت وقوع زایمان‌های زودرس هستند كه باید جدی گرفته
شوند.
سلامت:
برخی از خانم‌ها ادعا می‌كنند در زمان بارداری، درست در موعد عادت
ماهیانه، خونریزی داشته‌اند. با توجه به مطالبی كه توضیح دادید، چطور ممكن
است؟
هر خونریزی را نمی‌توان عادت ماهیانه نامید. در هر
صورت خونریزی در دوران بارداری یك زنگ خطر است گاهی شروع خونریزی همزمان
با زمان عادت ماهیانه است وگرنه وقوع عادت ماهیانه و بارداری به طور همزمان
ممكن نیست.
هرگونه خونریزیای در زمان بارداری همواره به عنوان عامل خطر در افزایش مرگ و میر مادر نوزاد قابل‌توجه است.
سلامت: چه زنانی بیشتر در معرض خونریزی در زمان بارداری هستند؟
احتمال
وقوع این خونریزیها در مادرانی كه سابقه خونریزی در بارداری‌های قبلی
را داشته‌اند، در بارداری‌های بعدی بیشتر است. بهتر است سریعا به پزشك خود
مراجعه كند تا از وقوع خطرات بعدی مانند سقط و… جلوگیری شود.
اگر در دوران باردای دچار خونریزی شدیم علت چیست ؟
اگر در دوران باردای دچار خونریزی شدیم علت چیست؟
علت بسیاری از خونریزیها, واژینال است. برخی خونریزی در اوایل بارداری
است ،و در برخی در اواخر بارداری است.معمولا خونریزی جزیی خود به خود متوقف
خواهد شد. گاهی اوقات خونریزی ممکن است جدی و یک خطر برای مادر و جنین
باشد. سونو گرافی علت خونریزی بارداری را مشخص میکند
لکه بینی یاخونریزی در زمان بارداری به
خصوص در سه ماهه اول امری عادی است و معمولا هم دلیل خاصی ندارد.اما به
دلیل اینكه در بعضی مواقع این خونریزیها شدید ویا با دلایلی همراه است
بنابراین شناخت این دلایل و مراجعه به پزشك در حفظ سلامت مادر و جنین ضروری
به نظر می رسد.
خونریزی در سه ماهه اول
حدود 20% از بانوان در طول سه ماهه اول بارداری و در طول 12 هفته اول نشانه هایی از لکه بینی مشاهده می كنند كه دلایل مختلف دارد:
خونریزی به دلیل وجود جنین:
در طول 12 روز بعد از آبستنی ممكن است كه شخص لكه هایی را مشاهده كند و فكر كند كه همانند لكه های دوران پریود است در واقع آنها هنوز متوجه بارداری نشده است.این خونریزی به دلیل جایگزینی جنین اولیه در رحم است که به صورت لكه بینی بوده و بیشتر از چند روز یا چند ساعت دوام نخواهد داشت.
سقط جنین:
بیشترین دلیل نگرانی مادران باردار از خونریزی در طول 12 هفته اول دوران بارداری برمی گردد به
سقط جنین مكرر در این دوره زمانی.حدود نیمی از بانوان كه در این زمان
خونریزی داشته اند نهایتا جنینشان را سقط می كنند اما دلیل نمی شود كه در
هر لكه بینی ناچیزی شخص دچار نگرانی شود.مخصوصا اگر علائم دیگری نداشته باشد.
بارداری خارج رحمی:
در بارداری خارج رحمی جنین در خارج از رحم یا زهدان كه در اكثر مواقع در لوله رحمی است رشد می كند.اگر جنین در همین وضعیت به رشد خود ادامه دهد در نهایت منجر به تركیدن لوله رحمی می شود كه برای مادر بسیار خطرناك می باشد.اگر چه این نوع بارداری خیلی خطرناك است اما تنها در 2% از بانوان اتفاق می افتد.یكی دیگر از علائم بارداری خارج رحمی درد شدید زیر شكم همراه با گیجی شدید است.
بارداری توده ای(مول):
در شرایط بسیار نادر توده ای در درون رحم به جای جنین شروع به رشد می كند.و
در شرایط بسیار نادر نیز این توده می تواند سرطانی شده و به قسمتهای دیگر
بدن گسترش یابد. یكی دیگر از علائم بارداری توده ای حالت تهوع و استفراغ
شدید و بزرگ شدن سریع اندازه رحم می باشد.
دلایل دیگر خونریزی در دوران اولیه بارداری شامل:
تغییرات در گردن رحم:
در طول زمان بارداری جریان خون زیادی به سمت گردن رحم وجود دارد در
نتیجه داشتن رابطه جنسی در این دوران و یا تستهای رحمی باعث ایجاد لکه
بینی می شود.این لکه بینی نگرانی در پی نخواهد داشت.
عفونت:
هر گونه عفونت در فضای درونی رحم یا دستگاه تناسلی و یا عفونت ناشی از
روابط جنسی (كلامدیا، سوزاك،تبخال) می تواند باعث بروز لکه بینی یا
خونریزی،در سه ماهه اول بارداری شود.
خونریزی در سه ماهه دوم و پایانی بارداری:
خونریزیهای غیر عادی در اواخر بارداری را باید جدی گرفت،زیرا احتمال وجود ناراحتی در مادر یا جنین باشد. اگر در طول این دوران خونریزی مشاهده كردید،به پزشك خود حتماً مراجعه نمایید.
دلایل احتمالی خونریزی در اواخر دوران بارداری:
جفت سر راهی:
این شرایط زمانی پیش می آید كه جفت به سمت پایین متمایل شده و یا جلوی كانال زایمان را می گیرد.البته
این اتفاق بسیار نادر است و در حدود 1 در 200 نفر این اتفاق می افتد اما
اگر هم این اتفاق بیافتد،باید سریعاً اقدامات مراقبتی انجام گیرد.این نوع خونریزی بدون درد و علامت اتفاق می افتد.
جدا شدگی جفت:
در حدود 1% از بارداریها ، در زمان قبل یا طول زایمان جفت از دیواره رحم جدا می شود كه برای مادر و جنین خطرناك می باشد. از دیگر علائم جدا شدن جفت،وجود درد در ناحیه زیر شكم و وجود لخته خون در مجرای تناسلی و درد كمر می باشد.
پارگی رحم:
ممكن است به دلیل پاره شدن زخمهای دوخته شده در سزارین بارداری قبلی اتفاق بیافتد كه بسیار خطرناك است و نیاز به عمل سزارین فوری می باشد.از دیگر علائم احساس درد و فشار در ناحیه زیر شكم می باشد.
رگهای سر راهی:
در مواقع بسیار نادر در اثر افزایش رگهای خونی در بند ناف و جفت در طول مسیر كانال زایمان،این مسیر را مسدود می كند كه برای جنین خطرناك است زیرا در اثر خونریزی زیاد از جفت و بند ناف ممكن است جنین دچار كمبود اكسیژن شده و خفه شود.از دیگر علائم،ضربان غیر طبیعی قلب جنین و خونریزی شدید است.
زایمان زود هنگام:
خونریزی در اواخر دوران بارداری شاید دلیل این باشد كه جنین شما آماده به
دنیا آمدن است.چند روز یا چند هفته قبل از زایمان توده مخاطی كه همراه با
لكه می باشد از رحم خارج می شود.اگر این علائم قبل از هفته 37 اتفاق
بیافتد،فوراً به پزشك مراجعه كنید زیرا در حال زایمان زود رس هستید.از دیگر علائم می توان به تغییرات مجاری تناسلی، فشارهای زیر شكمی و درد در ناحیه زیر كمر می باشد.
از دیگر دلایل خونریزی در اواخر بارداری:
آسیب در ناحیه گردنی رحم و مجرای تناسلی.پولیپ خونی.سرطان.
اگر در اواخر بارداری دچار خونریزی غیر عادی شدید،چه باید بكنید؟
به دلیل اینكه هر گونه خونریزی در درون رحم علامتی از وجود یك مشكل می باشد،بنابراین سریعاً به پزشك مراجعه نمایید.از یك دستمال برای اینكه میزان خونریزی را مشخص كنید،استفاده نمایید.نوع
خونریزی( رنگ صورتی،قهوه ای،قرمز و یا اینكه خونتان دارای لخته بوده و یا
روان بوده ) را مشخص نمایید.هر گونه بافتی كه از بدن خارج شده را به پزشك
نشان داده و در طول دوران خونریزی از نزدیكی و استفاده از پارچه یا پوشك خودداری كنید.
در صورت مشاهده هر یك از علائم زیر به اورژانس مراجعه كنید:
* هر نوع درد یا پیچش در ناحیه زیر شكم .
* خونریزی چه با درد و چه بی درد.
* خارج شدن بافت از درون رحم.
* سرگیجه یا ضعف و غش.
* تب بالای 100 درجه فارنهایت.
