تاريخچه هنر خياطي و اختراع چرخ خیاطی
هنر
رهگشاي كار است كه هستي را جنبش درآورده و تازه تر از تازه مي سازد و هنر
ارزنده اي كه پوشش بيروني هستي را جمال مي بخشد. در زمان گذشته پارچه
را روي اندام افراد قرار داده و فرم دلخواه در مي آوردند و با كوك و سنجاق
زده و اقدام به دوخت مي كردند، يا برخي بر حسب تجربه و بدون الگو لباس را برش زده كه نياز به چندين پرو داشت رفته رفته با پيشرفت علم و تجربه متدهاي تدوين و بصورت كلاسيك در كشورهاي مختلف رايج گرديد.
متد
گرلاوين، متد فرانسوي، متد ژاپن، متد متريك و متد مولر آلماني دو استاد فن
خياطي به نامهاي (ويونت Vionnet و شانل Shanel ) كه حساسيت و استعداد خاصي
نسبت به زيبايي شناسي و مسايل اجتماعي داشتند. تغييرات خطوط اندام و بدن
را كشف كردند. با آنكه تعبير و تفسير اين دو طراح متفاوت بود اما آنان را
بايد بوجود آورند. و مخترع اصلي لباس ساده و راحت امروز دانست.
از
آن جا كه پوشيدن لباس يك ضرورت است . هر كس اين دين را نسبت به خودش احساس
مي كند كه ظاهر خود را به خوش آيند ترين شكل ممكن به جهانيان عرضه كند
.بنابراين پوشاك بايد رنگ و طراحي هنرمندانه و زيبا داشته باشد و هم آهنگ
با شرايط محيط و باب روز باشد . پديد آمدن پوشاك امري تصادفي و خواستني
نبوده است . بلكه بر مبناي تفكرات و نياز هاي اقليمي ، مادي و معنوي اقوام
به وجود آمد ، شكل گرفت و تحول يافت .
پوشاك
باستان در قرون وسطي جاي خود را به شكل ظاهري شكوهمند داد در عهد رنسانس
پر زرق و برق شد و صورتي تجملي پيدا كرد و سپس در عصر نوين شكلي نامشخص و
رمز گونه به خود گرفت .
زمينه
هاي شغل مزون لباس عروس و نامزدي _ توليدي لباس و فروش آن _ چرم دوزي _
آموزش الياف سنجي_ دبيري در اين رشته _ طراحي لباس_ طراحي صحنه در صدا و
سيما _ طراحي اندام _ توليد لباس بچه گانه _ زنانه دوزي _ مردانه دوزي _ دوختهاي تزئيني _ خانه داري عمومي از جمله شغلهاي مرتبط با رشته مذكور مي باشد.
هدف
و معرفی کلی رشته لباس ازجمله ضروریات اولیه بشری می باشد و امروزه با
پیشرفت تکنولوژی صنایع دوخت و بافت تهیه پوشاک دارای دو بعد صنعتی و تجاری
است هنر ظریف خیاطی
از دیرباز درایران به عنوان یک هنر اصیل همیشه مورد توجه بوده استتنوع
طرحها و ر نگها و مدلها درمناطق ایران نیز گویای این مطلب است فراگیری این
فن نه تنها گامی ملی درجهت خودکفایی است بلکه هنری است که زندگی فردی را هم
اراسته می نماید .
طول
دوره هر و مقاطع ادامه تحصیل : طول دوره تحصیل 2 الی 5/2 سال بعد از
انتخاب رشتهبه طول می انجامد و دروس به صورت نظری ، عملی و کارآموزی درمحل
تحصیل ارائه می شود فارغ التحصیلان این دوره می توانند درمقاطع بالاتر به
تحصیلات خود ادامه دهند. خیاطی و طراحی لباس زنانه پایه اول 31 واحد عمومی
22 واحد اختياری 5/4 واحد مهارتی 30 واحد تکميلی 5/8 واحد ** قانون کار ،
بهداشت و ايمنی کار، کارآفرينی ،کارورزی5/3 واحد** قابليتهای فارغ اتحصيلان
و موقعيتهای شغلی درحال حاضر يک خياط موقعيت کاری خوبی دارد و حدود 80 %
فارغ التحصيلان می توانند به صورت نيروهای کارآفرين و خود اشتغالی برای
خودشان کارکنند ويا درمراکز توليدی و طراحی های لباس فعاليت نمايند.
درضمن
می توانند به صورت استاد کار ماهر ويا نيمه ماهر درمراکزفنی و حرفه ای
فعاليت نمايند. خیاط خیاط یا دَرزی کسی است که به‌وسیله پارچه یا چرم
می‌تواند پوششی برای انسان پدید آورد که انواع لباس های زنانه، مردانه و بچگانه توسط شغل خیاطی تولید و به بازار عرضه میگردد. چرخ خیاطی چرخ خیاطی وسیله‌ای است که برای دوختن جامه بکار می‌رود.
چرخ
خیاطی از وسایل به‌کاررفته توسط خیاط‌ها است. در فارسی تاجیکی این وسیله
را ماشین دوزندگی می‌گویند. خیاطی یکی از هنرهای زیبا و صنعتی است که هم به
شکل خانگی و هم به شکل صنعتی کاربرد دارد و امروزه علاوه بر اینکه در خانه
به عنوان یک مهارت محسوب می شود، می تواند به عنوان یک ابزار اقتصادی و
همچنین عامل صرفه جویی در وقت نیز محسوب گردد. چراکه به عنوان مثال تهیه و
دوخت یک کیف دستی علاوه بر لذت استفاده از هنر دست خویش برای آدمی عامل
اصلی در صرفه جویی اقتصادی و زمانی نیز بشمار می آید.
اصول
مقدمات خیاطی عبارت است از شناخت کار و بکار گیری صحیح ابزار و لوازم
اولیه و تبدیل آن به طرح و لباس مورد نظر بنابراین خیاط به کسی گفته می شود
که با استفاده از لوازم و وسایل اولیه کار بتواند یک طرح مورد نظر را به
بهترین شکل به یک لباس مناسب تبدیل کند. در ادامه بحث ابتدا تاریخچه کوتاهی
از اختراع چرخ خیاطی بیان شده و پس از آن نیز در مورد ابزار و لوازم خیاطی
صحبت خواهد شد.
◄ اختراع چرخ خیاطی :
اولین
چرخ خیاطی ساخته شخصی به نام ” تامیس سنت ” انگلیسی است وی ماشینی در سال
1790 به ثبت رسانید. که کارش بسیار شبیه به دوخت زنجیره ای زمان ما بود
البته هدف از ساخت این ماشین بیشتر دوختن چیزهای چرمی بود اما هرگز این
وسیله مورد استفاده قرار نگرفت و مخترع این اثر از اختراع خود سودی نبرد تا
اینکه در سال 1830 خیاط فرانسوی فقیر که ” بارتلمی تیمونیه ” نام داشت
موفق شد با ذوق و ابتکار خلاقانه خود چرخ خیاطی را بسازدکه بسیار شبیه
چرخهای خیاطی امروزی بود.
بعدها
این وسیله در فرانسه مورد استقبال مردم قرار گرفت ولی گروهی از کارگران که
وجود این اختراع را باعث کسادی کار خود می دیدند شبانه به کارگاه بارتلمی
حمله کرده و همه چرخهای خیاطی او را نابود کردند و بارتلمی از غصه و فقر
جان خود را از دست داد همزمان با این اتفاق مرد دیگری در نیویورک بنام ”
والترهنت” چرخ خیاطی دیگری را ساخت این چرخ دارای سوزنی بود که همانند
سوزنهای امروزی چرخ خیاطی سوراخی کوچک در نوک خود داشت، کار این سوزن،زدن
کوکهای ریز بود یعنی با نخ حلقه ای میان پارچه می زد و سپس حلقه دیگری آمده
درحلقه اول مانند زنجیرقفل می شد با همه اینها هنت هرگز موفق نشد که این
اختراع خود را به ثبت برساندتا روزگاری که افتخار ثبت نخستین چرخ خیاطی
نصیب “الیاس هاو” شد همچنین “آیزک سینگر” نیز یک چرخ خیاطی را در کشور
آمریکا به ثبت رسانید.
آنگاه
دعوای مفصلی بین “سینگر” و “الیاس هاو” بر سر این موضوع که حق تقدم با چه
کسی است درگرفت سرانجام “هاو” توانست در این نزاع پیروز از میدان بیرون
رفته و از هر چرخ خیاطی که به بازار می آمد حق امتیاز به سود خود دریافت
نماید
آشنايي با دوخت هاي مختلف با چرخ خياطي و دوخت جادكمه و مغزي صاف و اريب
جلسه دوم
آشنايي با دوخت هاي مختلف با چرخ خياطي
دوخت ساده با چرخ خياطي و مهارت در آن ،سر قايمي زدن، دوخت درزهاي يك سانتي دو سانتي و سه سانتي ، انواع بخيه ها شامل نيش و يك پايه
جلسه دوم
آشنايي با دوخت هاي مختلف با چرخ خياطي
دوخت ساده با چرخ خياطي و مهارت در آن ،سر قايمي زدن، دوخت درزهاي يك سانتي دو سانتي و سه سانتي ، انواع بخيه ها شامل نيش و يك پايه
طريق زيگزال زدن – نحوه چين دادن ريز و درشت و چين نخ كش
نحوه
تا انداختن زاپاس هاي پنج سانتي در درزهاي كج، طريقه دوخت يك مدل گوشه در
بعضي از موارد فوق استفاده از اطو و نحوه استفاده از اطوي سرد.
جلسه سوم
آشنايي با دوخت جادكمه
طريق دوخت جادكمه با چرخهاي اتوماتيك و غيراتوماتيك دوخت جادكمه با پارچه و نحوه بازكردن سجاف آن به دو صورت اليك زدن ، سوزن نخ كردن، دوخت دكمه با دست و ساده و پايه دار دوخت دكمه با چرخ ساده و پايه دار.
جلسه چهارم
آشنايي با دوخت مغزي صاف و اريب
نحوه دوخت و اطو كاري مغزي هاي پهن و باريك كه بين درز لباس و دور يقه قرار مي گيرد.
دوخت مغزي اريب در درزهاي منحني كه گذشته از آشنايي با برش
و اطوي نوار اريب، هنرجويان با نحوه دوختن و گرفتن درزهاي منحني هم آشنا
خواهند شد و نحوه دوخت نوار اريب براي يقه هاي گرد نحوه برش و دوخت كم جدا و
اطوي آن.
هدف
دوخت
مغزي و خصوصاً مغزي اريب يكي از مهمترين نگراني هاي هنر جويان خياطي است
كه با فراگيري آن اعتماد به نفس فوق العاده اي پيدا خواهند كرد.
