خواب رفتن،گزگز،سوزش و بی حسی پا: علت و درمان
بسیاری
از ما خواب رفتن پا یا بهتر بگوییم سوزن سوزن شدن پا را حس کرده ایم. این
احساس اغلب ناشی از بودن در یک وضعیت برای مدت طولانی یا خوابیدن به شکلی
که خون جریان یافته به ناحیه مورد نظر را کاهش دهد، می باشد که با اصلاح
وضعیت پس از چندین دقیقه، فرد بدون وجود آمدن هیچ مشکلی به وضعیت طبیعی
برمی گردد. اما اگر احساس سوزش پا،
گزگز پا، مور مور و ضعف پا می کنید، که از بین نمی رود یا مرتب دچار آن می
شوید، زمان آن رسیده است که به پزشک مراجعه کنید. بعضی از بیماری ها باعث
گزگز و بی حسی پا و ساق پا می شوند و در حالی که بعضی از آنها چیزی بیشتر
از یک مشکل ساده نیستند، موارد دیگر ممکن است علامت بیماری های شدیدتری
باشند. در صورتی که گزگز پا درمان نشود، پا و ساق پای شما در معرض بیماری
یا آسیب دیدگی شدیدتری قرار می گیرد.
گزگز پا همراه با علائم دیگری است که بسته به بیماری یا اختلال بوجود
آورنده آن فرق می کند. عواملی که مرتبا پا را تحت تاثیر قرار می دهند
همچنین شامل سیستم های دیگر بدن می شوند. گزگز یک پا همراه با علائم دیگری
است که پا را تحت تاثیر قرار می دهند و از قرار زیر هستند:
- کبودی
- احساس سوزش پا
- بی حسی پا و یا بی حسی شست پا
- درد پا
- قرمزی، گرما یا ورم
- ضعف رفتن پا ( کاهش استقامت)
- خواب رفتن پا بصورت مداوم
- سوزن سوزن شدن پا
علائم دیگری که همراه با گزگز پا در سیستم های دیگر بدن بوجود می آیند از قرار زیر هستند:
- تغییر حواس
- مشکل در راه رفتن
- حساسیت لمسی شدید
- مشکلات پا، از قبیل درد مفصل و استخوان و زخم
- اختلال در هماهنگی
- ضعف عضلانی
- درد عصبی
- بی حسی یا گزگز در نواحی دیگر بدن
- احساس درد در حین راه رفتن
- رنگ پریدگی، حساسیت پوست به سرما
علت
در ادامه علل بروز خواب رفتن پا (سوزن سوزن شدن پا) و گزگز پا ذکر شده است:
ورم عصب
گاهی گزگز پا ناشی از ورم عصب پا می باشد که دردناک است با این حال اغلب
خوش خیم است و در اصل زنانی را تحت تاثیر قرار می دهد که کفش های پاشنه
بلند و تنگ می پوشند. ورم عصب شبیه عصب باریکش در پا است، اما در واقع رشد
غیرطبیعی بافت دور عصب معمولا بین انگشتان سوم و چهارم پا است. بیماران
اغلب احساس خود را شبیه قدم گذاشتن بر روی یک سنگ یا سنگریزه کوچک توصیف می
کنند. ورم عصب معمولا منجربه درد، سوزش پا یا بی حسی پا در قسمت توپی پا و
انگشتان می شود و بیشتر در حین راه رفتن مشخص می شود. درد پا معمولا هنگام
نشستن و وقتی دیگر راه نروید، کفش های خود را درآورید و ناحیه مورد نظر را
مالش دادید، از بین می رود.
نوروپاتی محیطی
نوروپاتی محیطی ناشی از آسیب به اعصاب پا، ساق پا و انگشتان پا است.
شایع ترین علت نوروپاتی محیطی دیابت است، اما علت های دیگری مثل داروهای
مشخص، اعتیاد به مواد الکلی و غیره نیز باعث بوجود آمدن آن می شوند. شایع
ترین علائم این بیماری بی حسی پا، گزگز پا، خواب رفتن پا یا درد شدید در پا
و انگشتان پا است که عموما اولین علائم مشکلات دیگر می باشند. بیش از 60
تا 70 درصد از افراد دیابتی در طول عمر خود به این بیماری مبتلا می شوند.
دیابت
وقتی قند خون به درستی تنظیم نشود، فرد دیابتی کاهش جریان خون به عصب ها
و بافت های دیگر بدن خود را تجربه می کند. آسیب به این عصب ها دائمی می
شود و ممکن است در نهایت منجر به گزگز پا، سوزش یا بی حسی در ساق پا و پا و
همچنین عوارض جانبی دیگر شود. خواب رفتن پا و بی حسی در ساق پا و پا علامت
هشداردهنده عوارض جانبی شدیدتر است.
بیماری ام اس
بی حسی، سوزن سوزن شدن و گزگز پا و دست اولین علامت شایع بیماری ام اس و
اختلال خودایمنی مغز و طناب نخاعی است. علت ام اس ناشناخته است، اما این
بیماری باعث وارد شدن آسیب به غلاف میلین لایه محافظ دور سلول های عصبی می
شود. این مساله منجر به خواب رفتن پا و دست و بی حسی پا، گرفتگی عضلانی و
ضعف پا و علائم دیگر می شود که بعضی از آنها باعث ناتوان شدن فرد می گردند.
بیماری ام اس در بین زنان بیشتر از مردان شیوع دارد.
سندرم تونل تارسال
سندرم تونل تارسال یا تارس یا تونل قوزک پا که همچنین اختلال عملکرد عصب
تیبیال نامیده می شود مشابه سندرم تونل مچ دست است که دست و مچ دست را تحت
تاثیر قرار می دهد. در بیماری سندرم تونل قوزک پا، عصب درشت نی که از قسمت
پایین پا تا پا ادامه دارد، یا در نتیجه آسیب دیدگی یا فشار بر عصب در طول
زمان صدمه می بیند. با افزایش آسیب دیدگی خواب رفتن پا، گزگز پا و بی حسی
پا و همچنین درد، ضعف رفتن پا و احساس سوزش پا بوجود می آید.
بیماری شریانی محیطی
بیماری شریانی محیطی یک اختلال قلبی عروقی است که در آن شریان های ساق
پا و پا سفت و تنگ می شود. این بیماری با بیماری قلبی مرتبط است و اغلب با
افزایش کلسترول ارتباط دارد. با تنگ و سفت شدن شریان ها، جریان خون به ساق
پا و پا کاهش پیدا می کند.علائمی از قبیل خواب رفتن پا یا گزگز در پا و ساق
پا معمولا با صاف ایستادن برای مدت طولانی یا با ورزش کردن یا راه رفتن
شدت پیدا می کند. علائم دیگر شامل سوزن سوزن شدن پا، سرد شدن پوست، خارش یا
سوزش پا و ساق پا و ضعف رفتن پا می شود.
پارگی دیسک
اگر چه پارگی دیسک اختلال ستون فقرات است، اغلب منجر به گزگز پا، درد،
خواب رفتن پا یا ضعف در پاها می شود. وقتی دیسک که بین مهره های ستون فقرات
قرار دارد فشار داده شود، بر عصب هایی که از ستون فقرات شروع شده و تا
قسمت های دیگر بدن امتداد دارند، اثر می گذارد. وقتی سیگنال هایی که برای
این عصب ها فرستاده می شود کاهش پیدا می کنند، بی حسی، مور مور پا یا گزگز
پا بوجود می آید.
تشخیص
برای تشخیص علت خواب رفتن پا و گز گز دکتر به بررسی درد می پردازد. درد
که در کمر آغاز می شود و تا پا گسترش پیدا می کند اغلب ناشی از فشار بر روی
ریشه های عصب سیاتیک است که در اختلالات ستون فقرات بوجود می آید.
آزمایشات سرپایی مخصوص از قبیل بررسی حساسیت پا نشان می دهد که کدام عصب ها
درگیر هستند. آزمایش ام آر ای از ستون فقرات اغلب اختلالات ستون فقرات را
نشان دهند. عکسبرداری با اشعه ایکس شکستگی استخوان در پا را نشان می دهد.
درمان
درمان بی حسی پا به علت بوجود آورنده علائم بستگی دارد. روش درمانی که
برای خواب رفتن پای شما مورد استفاده قرار می گیرد به تشخیص پزشک در مورد
علت گزگز و سوزن سوزن شدن پا بستگی دارد. روش های درمانی مخصوص این مشکل
از استراحت تا دارو و عمل جراحی متغیر است. پزشکان معمولا برای علائمی از
قبیل گز گز پا و ضعف رفتن پا و … داروهای ضد التهابی یا مسکن را تجویز می
کنند. با این حال، بهترین روش برای درمان این بیماری ها پیدا کردن علت و
ترمیم بافت است روش های درمانی رایج برای درمان بی حسی و گزگز پا از قرار
زیر است:
- ترمیم عضله، استخوان یا ستون فقرات
- مواد غذایی مناسب
- کنترل بیماری های خود ایمنی
- روش های درمانی کایروپراکتیک راهکاری مناسب برای درمان هر نوع بیماری عصبی می باشند.
درمان های خانگی
برای درمان بی حسی پا چند روش درمانی خانگی وجود دارد:
- کشش و ماساژ:کشش و ماساژ دادن در هنگام خواب رفتن پا
به منظور افزایش جریان خون به ناحیه و رفع فشار از عصب در صورت امکان صورت
می گیرد.این کار وقتی بیشترین کارایی را دارد که به محض شروع بی حسی و گزگز
پا آن را انجام دهید بطور مثال در صورتی که نشسته اید و تایپ می کنید،
بلند شوید و قدم بزنید. - کمپرس گرم: کمپرس گرم به افزایش تامین خون در ناحیه
بی حس شده کمک می کند. در صورتی که سوزن سوزن شدن پا شدت پیدا کرد، کمپرس
گرم را بردارید و برای کاهش التهاب از کمپرس یخ استفاده کنید. - تامین ویتامین های مورد نیاز: ویتامین های B و E قابل
حل در آب به جلوگیری از بی حسی پا ناشی از کمبود ویتامین کمک می کنند. اگر
دچار خواب رفتن پا یا سوزن سوزن شدن پا می شوید ماهی، سبزیجات سبز برگ دار
و آجیل های زیادی را در رژیم غذایی خود قرار دهید.همچنین می توانید مکمل
های ویتامین بازاری را مورد استفاده قرار دهید.
تمرینات ورزشی
کشش کف پا: روی زمین بنشینید و پای خود را صاف جلوی
خود قرار دهید. به سمت جلو خم شوید و انگشتان پای خود را بگیرید و آنها را
به سمت بدن خود بکشید. در صورتی که نمی توانید به راحتی به انگشتان پای خود
دسترسی داشته باشید، یک حوله تا شده را روی گردی پای خود قرار دارد و هر
کدام از لبه های حوله را در حین کشیدن در یک دست قرار دهید. این حرکت به
کاهش علائمی نظیر بی حسی پا، خواب رفتن پا و گزگز پا می شود.
کشش انگشت های پا: با نشستن بر روی یک صندلی و قرار دادن
یک پا بر روی یک زانو به صورت ضربدری انگشتان پای خود را بکشید. انگشتان
دست خود را از انگشتان پای خود عبور دهید و به آرامی به بالا و خارج هل
دهید و هر انگشت پا را بکشید. سعی کنید بدون استفاده از انگشتان دست
انگشتان پای خود را بکشید تا عضلات آنها قوی تر شوند با اینکار به کاهش
سوزن سوزن شدن پا کمک می شود.
کشش عصب سیاتیک: در صورتی که گزگز پا، ساق پا یا ران
را نیز در بر می گیرد، سعی کنید عضلات گلابی شکل که در کنار عصب سیاتیک
قرار دارند، بکشید. به پهلو دراز بکشید و پای پایینی خود را صاف بگیرید.
زانوی بالایی خود را خم کنید و آن را روی زمین در مقابل خود قرار دهید و
بوسیله ران خود بکشید. همچنین، می توانید به پشت بخوابدی و هر دو زانوی خود
را به سمت سینه خود بکشید. زانوهای خود را ضربدری شکل کنید و سپس زانوی
پایینی را به عقب هل دهید تا ران مخالف کشیده شود.
خواب رفتن پا یا همان احساس سوزن سوزن شدن پا معمولا برای تمامی افراد
پیش آمده است که با اصلاح وضعیت بهبود می یابد. اما چنان خواب رفتن همراه
با علائمی نظیر بی حسی پا، سوزش پا و ضعف رفتن پا باشد که بطور مداوم اتفاق
می افتد، باشد باید به پزشک مراجعه کنید تا با تشخیص علت آن بهترین درمان
را برایتان تجویز نماید. گاهی این علائم نظیر گزگز پا و ضعف پا ممکن است
بطور ناگهانی و یا حتی در صبح نیز بروز کند و یا حتی در خواب دچار این
علائم شوید و با درد و احساس سوزش پا و سوزن سوزن شدن پا از خواب بیدار
شوید. معمولا علائم با درمات علت بیماری بهبود می یابد.
پیشگیری
شما میتوانید با ایجاد تغییر در سبک
زندگی خود و کاهش فاکتورهای ریسک از ابتلا به سندرم تونل کارپال و گزگز پا
پیشگیری نمایید. درمان بیماریهایی همچون دیابت، فشار خون بالا، و آرتروز
میتواند خطر ابتلای شما به سندرم تونل کارپال را کاهش دهد. به فشارهای
وارد شده به دست دقت کافی داشته باشید و از فعالیتهایی که باعث کشیده شدن
بیش از حد مچ دست میشود اجتناب کنید. این فعالیتها میتوانند
استراتژیهای مهم برای کاهش علائم بیماری از جمله بی حسی دست و خواب رفتن دست باشند.
علل گزگز و یامورمور ویا سوزنسوزن شدن دست و پاها چیست ؟
گزگز و یا سوزنسوزن شدن دست و پاها در حالتی که اعصاب محیطی انتهای
دست و پاها به صورت دوطرفه و متقارن دچار التهاب شده است، دیده میشود.این
علائم گاهی به صورت یک طرفه شروع و در نهایت در سمت مقابل نیز دیده خواهد
شد که اینگونه التهاب اعصاب، اصطلاحا به نوروپاتی محیطی معروفاند.
اعصاب
محیطی دست و پا دارای رشتههای حسی و حرکتیاند که اعصاب حسی، حس اندامها
و اعصاب حرکتی، فرمان حرکت عضلات و به تبع آن حرکت اندام را موجب میشوند و
برحسب اینکه کدامیک از رشتههای عصبی گرفتار شده باشند، علایم حسی یا
حرکتی یا مخلوطی از علایم دیده خواهد شد. در بسیاری از نوروپاتیهای محیطی
علایم نخست به صورت اختلالات حسی همانند سوزش، سوزنسوزن شدن، کرختی و
بیحسی در انگشتان دیده میشود در صورتی که اعصاب حرکتی محیطی بیشتر از
رشتههای حسی گرفتار شده باشند علایم به صورت ضعف و تحلیل عضلات دستها
تظاهر میکند.
علل و عوامل فراوانی موجب بروز نوروپاتیهای محیطی میشوند که میتوان آنها را به اقسام مختلفی تقسیم بندی کرد .
* نوروپاتیهای محیطی ناشی از بیماریهای ارثی
:این بیماریها به صورت فامیلیال بوده که اکثرا به صورت حرکتی بروز
مینمایند ولی در نوروپاتیهای محیطی که در اثر بیماریهای متابولیک ظاهر
میشوند، میتوان به دیابت شیرین، کمکاری غده تیروئید، نارسایی کلیوی و نارسایی کبدی اشاره کرد.
لازم
به ذکر است در بیماران دیابتی در بسیاری از موارد نوروپاتیهای محیطی به
صورت حسی است و این بیماران بیحسی، احساس سوزش و گزگز پا (در شب) را
دارند، که اختلال حسی در پاها و گاهی در دستها به صورت کاهش حس درد و تماس
تظاهر میکند که در صورت درگیری اعصاب حرکتی، تحلیل عضلانی در دستها دیده
میشود.
این نوع نوروپاتیها در هر مرحلهای از بیماری ، دیابت دیده
میشود و گاهی از اولین علایم ابتلا به دیابت است، البته این فرم از
نوروپاتی ربطی به شدت بیماری دیابت ندارد.
طبق تحقیقات به دست آمده در بعضی از بیماران مبتلا به کمکاری غده تیروئید (هیپوتیروئیدی)
نیز نوروپاتی محیطی به صورت بروز اختلالات حسی در پاها تظاهر میکند که
بیمار از گزگز پا شکایت میکند، که اگر این نوع از اختلالات حسی به صورت
پیشرفته نباشد به آسانی به درمان بیماری هیپوتیروئیدی پاسخ میدهد. بیماران
مبتلا به سیروز کبدی نیز به صورت نادر نوروپاتی محیطی را تجربه میکنند.
گاهی علامت پیش درآمد ضایعه کبدی، نوروپاتی است.همچنین در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی، حالتی به نام اورمی اتفاق میافتد که اصطلاحا اوره خون بالا میرود و موجب بروز علایم مختلفی در سیستمهای بدن میشود.
نوروپاتی محیطی در بیماران اورمیک یک پدیده شایع است (سندرم پاهای بیقرار)
که گفته میشود این بیماران هنگامی که در بستر خوابیدهاند یا اینکه در
حالت نشسته هستند ، دچار احساس ناراحتی در پاهایشان میشوند که با حرکت
دائم پاها کاهش مییابد و این علامت پیشآگهی شروع نوروپاتی محیطی است.
آمار
نشان میدهد نوروپاتی اورمی بیشتر در پاها دیده میشود و خود را به صورت
احساس سردی، سوزش شدید و بیحسی پاها نشان میدهد.گاهی نیز علائم به صورت
حرکتی است که در این نوع از نوروپاتیها، با درمان اورمی نظیر دیالیز یا
پیوند کلیه، بهبود حس میشود.
گاهی نیز نوروپاتیهای محیطی در اثر سموم، سرب، جیوه، آرسنیک، یا داروهایی همچون فنوباربیتال، کورتونها و… به وجود میآیند.
فقر تغذیه بخصوص در مورد ویتامینها نیز
موجب بروز نوروپاتی محیطی میشود که کمبود این ویتامینها بیشتر در افراد
الکلی مزمن، بیماران دارای سندروم سوءجذب، فقر غذایی شدید، زنان شیرده،
زنان حامله با استفراغهای شدید و … دیده میشود.
البته گاهی نوروپاتیهای محیطی در اثر عفونتهایی نظیر بیماری جذام، دیفتری، حصبه، بوتولیسم، سرطانها، عدم کفایت خونرسانی، بیماریهای کلاژن نظیر لوپوس و… به وجود میآیند. که در این موارد بهترین را تشخیص و درمان ( شامل تشخیص عامل و بیماری زمینهای و درمان ) علت نوروپاتی محیطی است .
مور مور شدن دست وپاها می تواند از عوارض غلظت خون باشد .
این
بیماری به هر علتی که ایجاد شده باشد عوارضی را برای بیمار در پی خواهد
داشت. وقتی که خون غلیظ میشود، دیگر نمیتواند به راحتی درون عروق بدن
جریان داشته باشد و این امر باعث کاهش خونرسانی به قسمتهای مختلف میشود.
به
طور مثال افراد مبتلا به غلظت بالای خون دچار کاهش خونرسانی به مغز هستند
و بنابراین خوابآلودگی دارند. سرگیجه، سردرد، اختلالات بینایی و حتی و
وزوز گوش از دیگر علائمی است که در پی ابتلا به این بیماری در فرد ایجاد
میشود. در برخی بیماران به علت سکون و کند شدن جریان خون، خون در عروق
لخته میشود. این لخته شدن خون در عروق گاهی خطرات جانی ناگواری را برای
فرد در پی دارد. کبود شدن بدن، گلگون و سرخ بودن صورت، خون دماغ و یا
خونریزی گوارشی هم به علت غلظت خون بالا ایجاد میشود. در بسیاری از این
بیماران فشارخون بالاتر از حد عادی و معمول است. در ضمن، بالا رفتن غلظت
خون باعث میشود که سطح اسید اوریک خون بالا برود. این مسأله باعث میشود
که فرد مستعد ابتلا به نقرس و سنگ کلیه شود. به دلایل مختلف این افراد
مستعد ابتلا به زخم معده هم هستند. در ضمن برخی معتقدند اگر چه به احتمال
کم، اما این افراد در خطر ابتلا به برخی از بدخیمیهای خونی در سنین بالا
قرار دارند.
این اختلال سالها به طول میانجامد و سیر بالینی کندی
دارد به طوری که بیمار ممکن است چندین دهه از عمر خود را با این بیماری خون
(در اصل سطح هموگلوبین خون) سپری کند. به هر حال برای پیشگیری و به حداقل
رساندن عوارضی که گفته شد بهتر است هرچه سریعتر سطح غلظت خون به حد عادی
رسیده شود. در حال حاضر پزشکان معتقدند که در مردان مبتلا به این بیماری
باید کاری کرد که هموگلوبین کمتر از 14 و در زنان کمتر از 12 باشد. بهترین
کار برای رسیدن به این هدف، اهدای منظم خون است. این کار به قدری تکرار
میشود که بدن فرد دچار فقر آهن شود و به علت کمبود آهن دیگر قادر به ادامه
خونرسانی بیش از حد نباشد. پس از رسیدن به این مرحله، اهدای خون هر سه
ماه یک بار تکرار میشود.
البته پزشکان در کنار درمان یاد شده از
روشهای درمانی دیگری هم سود میبرند. به طور مثال با تجویز داروهایی نظیر
آسپرین و غیره احتمال لخته شدن خون را کاهش میدهند. حتی گاهی برای کنترل
مناسب بیماری نیاز به استفاده از برخی داروهای شیمی درمانی است. یک متخصص
خون مجرب در این زمینه به راحتی میتواند بیماری را کنترل کند و اطلاعات
کافی در مورد بیماری به شما ارائه دهد. در گذشته هم از روشهای پزشکی
هستهای و درمان با مواد رادیواکتیو (نظیر فسفر رادیواکتیو) برای درمان این
بیماری استفاده میشده. اگر چه هم اکنون امکان انجام چنین درمانهایی در
کشور ما نیز وجود دارد اما به علت وجود انتخابهای درمانی مناسبتر، کمتر
از آن استفاده میشود.
پرهیز از سیگار و محیط آلوده، مصرف مایعات
زیاد (مصرف حداقل روزی 8 لیوان مایعات) از درمان های غلظت خون : گاهی غلظت
خون بر اثر بیماری اولیه (غلظت خون اولیه) مغز استخوان است که در این شرایط
بیمار باید هر از چندگاه طبق نظر پزشک«فصد خون» (گرفتن خون از بیمار) شود
تا حدی که این غلظت در آقایان به زیر 45 درصد و در خانم ها به 42درصد برسد.
در
فصد خون، خون گرفته شده از بیمار بلااستفاده است هیچ گاه سیاهی و تیره
بودن خون دلیل بر غلظت آن نیست، و طی انجام آزمایشات می توان به این نتیجه
رسید، چون خونی که از فرد گرفته می شود از ورید است و خون وریدی به دلیل
کمبود اکسیژن اغلب تیره است.
غلظت خون و عوارض آن
فردی
که دچار غلظت خون شده است ریسک سکته مغزی و قلبی در وی بالامی رود و در
اغلب اوقات دارای فشارخون بالایی است و گاهی ممکن است از طریق بینی دچار
خونریزی شود.
سردردهای غیرطبیعی، تاری دید، ناراحتی های معدوی و خارش
های پوستی بخصوص خارش پس از استحمام را از عوارض این بیماری عنوان می کند
که فرد با مراجعه به پزشک و انجام آزمایشCBC می تواند از میزان غلظت خون
خود اطلاع پیدا کند.
چند توصیه
پزشکان
بر این اعتقادند که با نوشیدن آب، غلظت خون در حد متعادل باقی می ماند و
مشکلاتی چون لخته شدن خون به جهت غلظت خون که عاملی در بروز سکته قلبی است
بروز نمی کند.
به طورکلی میوه ها و سبزی ها به علت دارا بودن ویتامینC و
فیبرهای محلول و نامحلول، یک عمل حفاظتی در قبال افزایش غلظت خون و کاهش
میزان فیبرینوژن (پروتئینی که تبدیل به لخته خون می شود) و افزایش فشارخون
دارند که از مهم ترین آنها جهت رفع غلظت خون می توان به آلبالو، لیموترش و
موز جهت صاف کردن خون اشاره کرد.
اگر کسی مشکل افزایش تولید گلبولهای قرمز و یا به تعبیری غلیظ بودن خون را داشته باشد…دچار این علائم خواهد شد:
خستگی – سردرد – خواب آلودگی – منگی – خارش یا پرخونی صورت -ببدون علامت و …. خواهد شد…
برای
تشخیص آن ملاکهای متعددی باید مد نظر قرار گیرد…به این ترتیب که
تعدادگلبولها به 12-7 میلیون میرسد و حتی به 15 میلیون هم شاید برسد… و
هماتوکریت در 85% موارد بالای 55% است
افزایش تعداد گلبولهای قرمز
در واحد حجم را، غلظت خون می گویند چنانچه هموگلوبین در مردان بالاتر از ۱۸
و در زنان فراتر از ۱۶ گرم در دسی لیتر باشد، غلظت خون گفته میشود.غلظت
خون در بدن باعث کند شدن حرکت خون در قلب و رگ ها می شود که باعث گرفتگی
اندام هایی نظیر دست و پا، موجب سکته مغزی یا قلبی خواهد شد.
این بیماری
بر اثر خوردن مواد غذایی ناسالم و چرب ، روغن نباتی مایع و جامد ، خوردن
میوه در غیر فصل آن ، گاه بر اثر استرس ، شادی و ناراحتی که فرد را شکَه
کند و گاهی به خاطر کم مصرف کردن خوراکیهای خون ساز و مفید برای خون و گاها
بر اثر سوء تغذیه فرد را مبتلا میکند. بخشی از علت ابتلا به بیماری غلظت
خون به وجود زمینه های ارثی و مادرزادی مربوط می شود (که این میزان حدود
5تا10درصد است) و بخش دیگر آن به علت ابتلای فرد به بیماری های مختلف است.
(بیشترین علت ابتلا به غلظت خون ، وجود بیماری هایی نظیر ریوی و قلبی است.
بنابراین برای پیشگیری و حل مشکل خون باید بیماری ها درمان شوند)
نشانههای
بالینی غلظت خون : گلگونی چهره، برافروختگی چشمهاست. این در حالیست که
کندی حرکت خون در نسوج حیاتی نظیر مغز و ریه هم سبب بروز مشکلاتی در مغز
نظیر اختلالات هوشیاری، منگی، خواب آلودگی، اختلالات بینایی به علت
پرخونی سیستم اعصاب مرکزی و اختلالات تنفسی میشود .تیرگی رنگ لب به ویژه
هنگام انجام فعالیت های ورزشی از جمله علائم دیگر بروز غلظت خون در بدن
است.
زمانی که اکسیژن کافی به بدن نرسد برای جبران این کمبود ،
گلبول بیشتری در بدن ساخته می شود و این امر باعث افزایش غلظت خون در رگ ها
می شود. در شرایط کمبود اکسیژن، سطح خونی اریتروپوتئین افزایش و سبب تحریک
پیش ساز خونی در مغز استخوان و افزایش اکسیژن رسانی میشود. به افزایش
تولید خون از منشا خودکاری در مغز استخوان، سرطان خون یا پلی سیتمی حقیقی
اطلاق می شود.
اغلب افراد ساکن مکان هایی نظیر کوهستان و ارتفاعات و
یا مکان های دچار آلودگی هوا که در این مکان ها اکسیژن در آنها به میزان
کمی وجود دارد ، دچار بیماری غلظت خون می شوند. به گونه ای که میزان غلظت
خون در این افراد در اغلب موارد بالا است.
افراد مبتلا به بیماری
هایی نظیر بیماری های ریوی و قلبی نیز به علت کافی نبودن میزان اکسیژن در
بدن ، دچار افزایش غلظت خون هستند و افزایش غلظت خون در افراد مبتلا به
بیماری ریوی نیز باعث آمبولی ریه می شود.
میوه های مفید برای غلظت خون:
1) آلبالو برای رفع غلظت خون مفید است. 2) آب لیموی ترش ضد غلظت خون است. 3) مصرف موز برای صاف کردن خون مفید است.
پزشکان
معتقدند با نوشیدن آب، غلظت خون در حد متعادل باقی می ماند و مشکلاتی چون
لخته شدن خون به جهت افزایش غلظت خون که عاملی در بروز سکته قلبی است، بروز
نمی کند.چرا که کم آبی باعث افزایش غلظت خون شده و گردش خون را دچار اشکال
می کند.
بهطور کلی میوهها و سبزیها بهعلت دارا بودن ویتامین C و
فیبرهای محلول و نامحلول، یک عمل حفاظتی در قبال افزایش غلظت خون و کاهش
میزان فیبرینوژن(پروتئینی که تبدیل به لخته می شود) و افزایش فشار خون
دارند. به همین علت افرادی که گیاه خوارند، نه تنها احتمال ابتلا به سرطان
رودهی بزرگ را از خود دور کردهاند، بلکه دارای خون رقیقتر و فشارخون و
فیبرونوژن پایینتری نسبت به افراد هم سن و سال خود هستند.
به عنوان مثال می توان زنجبیل، زیره و جعفری را نام برد.
برای
کاهش لخته شدن خون از روغن جامد، روغن نارگیل ، چربیهای حیوانی، گوشت
قرمز، دل، قلوه، مغز ، پیه گاو و گوسفند به مقدار خیلی کم مصرف کنید و به
جای آن از لبنیات کم چرب، ماهی، سبزی و میوه ی فراوان استفاده کنید.
استرس و تنشهای عصبی هم عامل بروز غلظت خون کاذب است
استرس
و فشارهای روانی سبب افزایش ترشح آدرنالین و در نتیجه بروز انقباضات عروقی
میشود، بدین ترتیب پلاسما به خارج عروق نشت کرده و نسبت به آن به گلبول
قرمز کاهش مییابد.
تعریق و اسهالهای شدید از علل دیگر بروز غلظت خون
(پلی سیتمی) کاذب یا موقت است سن شیوع این عارضه بالای ۴۰ سال بوده و
درمردان شایعتر است.
افزایش غلظت خون ناشی از افزایش میزان
گلبولهای قرمز خون می باشد . این وضعیت می تواند به صورت اولیه و ناشی از
بیماری پلی سیتمی ورا باشد و یا ثانویه به مشکلات دیگر میزان گلبولهای قرمز
خون افزایش می یابد. عللی مثل : کاهش اکسیژن رسانی بافتی ، بیماری های
ریوی ، ارتفاع بالا ، شانت های داخل قلبی ، اختلالات مربوط به هموگلوبین ،
کشیدن سیگار ، افزایش تولید اریتروپویتین و تومورها .
بنابراین باید عواملی که سبب افزایش میزان گلبولهای قرمز بررسی و شناخته شود و درمان متناسب با آن انجام شود .
در
مورد علایم آن هم باید گفت که بعضی از بیماران در مراحل علامتی ندارند .
مشکلاتی مانند ضعف و بیحالی ، سردرد ، سبکی سر ، اختلالات بینایی و تنگی
نفس از جمله علایم آن می تواندباشد .خارش و بویژه بعد از دوش گرفتن با آب
گرم می تواند باشد. صورت می تواند قرمز باشد و وریدهای چشم ها برجسته باشد.
بزرگی کبد و طحال شایع است. زخم معده ، دردهای استخوانی و در مراحل بعد
بروز نقرس و سنگ کلیوی می تواند بروز کند.
درمان عبارت است از درمان عامل زمینه ای در صورت وجود ، فصد خون و درمانهای دارویی جهت کاهش تولید گلبولهای قرمز خون .
در
مورد مقایسه حجامت و خون دادن باید گفت که اگرچه حجامت می تواند به عنوان
یک روش درمانی در بعضی بیمارهای خاص مورد استفاده قرار گیرد ولی نمی تواند
در این مورد جای خون دادن را بگیرد . زیرا حجم خونی که در حجامت از بدن
خارج می شود زیاد نیست و ما در این مورد نیاز به خارج کردن مقادیری از خون
از بدن می باشیم . توصیه می کنم در صورت وجود چنین مسئله ای درمان را تحت
نظر فوق تخصص خون پیگیری نمایید.
غلظت وسفتی خونعلت بیماری : این
بیماری بر اثر خوردن مواد غذایی ناسالم و چرب ، روغن نباتی مایع و جامد ،
خوردن میوه در غیر فصل آن ، گاه بر اثر استرس ، شادی و ناراحتی که فرد را
شکَه کند و گاهی به خاطر کم مصرف کردن خوراکیهای خون ساز و مفید برای خون و
گاها بر اثر سوء تغذیه فرد را مبتلا میکند
علائم بیماری : غلظت خون :
از شایع ترین علائم غلظت خون میتوان به خواب رفتن سریع دست و پا، زردشدن
سفیدی چشم، خشک شدن دهان، تشنگی زیاد، و سوزش کف دست وپاها و مغز سراشاره
نمود.
توضیحات : باید از غذا های چرب و روغنهای نباتی مایع و جامد پرهیز
کنید و به جای آن از روغنهای طبیعی و حیوانی مصرف کنید، غذاهایی بد هضم و
سنگین هم چون ماکارونی و تخم مرغ را کمتر استفاده کنید
علل گزگز و یا سوزنسوزن شدن دست و پاها چیست ؟
دلیل خواب رفتن مداوم دست و پا چیست؟
حتما بارها برای شما پیش آمده که دچار خوابرفتگی دست و پا شوید و گزگز و سوزش ناشی از آن شما را آزار دهد.
راه رفتن با پایی که خواب رفته کار دشواری است و تنها راهحل شل گذاشتن اندام است تا آرامآرام به حالت طبیعی باز گردد…
احساس
خوابرفتگی در اندامها یا هر قسمتی از بدن یک احساس غیرطبیعی و همراه با
سایر شکایات حسی نظیر سوزنسوزن شدن، گزگز و مورمورشدن یا احساس سوزش است
که اصطلاحا آن را «پارستزی» مینامند. این حالتها میتواند به صورت موقت
یا مزمن روی دهد.
بیشتر موارد خوابرفتگی دست و پا ناشی از فشار روی یک
یا چند عصب است و اغلب چند دقیقه بعد از حذف فشار از بین میرود. در واقع
حس و تحریکات حسی دست و پا از طریق سلولهای عصبی به نام نرون از مسیر نخاع
وارد مغز میشود و هرگونه اختلال در عملکرد این مسیر به طوری که نتواند
پیام حسی را به خوبی به مغز منتقل کند به بروز پارستزی میانجامد.
خوابرفتگی اندام نشانه بیماری است؟
معمولا
پارستزی زمانی رخ میدهد که مثلا در اثر بد نشستن یا نشستن طولانیمدت به
صورت دوزانو یا چهارزانو پاها دچار خوابرفتگی شوند ولی اگر خوابرفتگی
اندام به صورت روزمره یا مداوم یا خودبهخود و بدون فشار خارجی روی عصب
باشد، میتواند نشانه یک اختلال یا بیماری زمینهای در بدن باشد. طیف وسیعی
از بیماریها و اختلالات میتوانند به عصب آسیب بزنند. از گیرافتادن عصب
در محلهای خاصی از بدن و تحت فشار قرارگرفتن آن تا بیماریهای سیستم عصب
مرکزی – محیطی یا مشکلات ارتوپدی. در صورتی که از این دسته از افراد
هستید، بهتر است برای بررسی علت زمینهای به پزشک مراجعه کنید.
در
مواردی خوابرفتگی اندام نشانهای از یک بیماری مهم است که بررسی سریع را
میطلبد. گاهی هم میتواند علامت عارضهدارشدن یک بیماری زمینهای باشد
مثلا در بیماران دیابتی. دیابت به خصوص اگر کنترلنشده باشد به اعصاب حسی
یا حرکتی محیطی آسیب میرساند که این جزو شایعترین عوارض این بیماری است و
علائم آن به نوع آسیب بستگی دارد ولی در اکثر موارد اولین نشانه آن احساس
خوابرفتگی، گزگز و مورمورشدن در انگشتان پا و در موارد طول کشیده، در
انگشتان دست است. این علائم معمولا در طول شب تشدید میشود.
میزان شیوع
این نوع آسیب در بیماران دیابتی 20 تا 30 درصد گزارش شده است که البته
احتمال آن با توجه به سن بیماری و طول مدت ابتلا به دیابت، همراهی با
پرفشاری و چربی خون بالا یا سیگارکشیدن فرد افزایش مییابد. کنترل مناسب
قندخون تا حدود زیادی از احتمال بروز پارستزی میکاهد.
گاهی اولین علامت
بیماری گیلنباره احساس خوابآلودگی و گزگز در انگشتان پاست که متعاقب آن
ضعف پیشرونده ایجاد میشود. تعدادی از بیماران مبتلا به کمکاری تیروئید از
پارستزی دست و پا همراه با عدم تحمل سرما شکایت دارند.
علاوه بر
فشارهایی که ذکر شد، در صورتی که خواب رفتن در دست و پا محدود به انگشت خاص
یا محل خاصی از دست و پا باشد، آسیبهای دیسک و آرتروز ستون فقرات، گردن
یا کمر از جمله مواردی هستند که باید آنها را در نظر داشت که معمولا در این
افراد شکایت از درد کمر و گردن (خفیف یا شدید) یا سابقه قبلی آن وجود
دارد.
پارستزی و خوابرفتگی میتواند یکی از علائم شایع بیماری «اماس»
(MS) باشد. حدود 80 درصد بیماران، درجاتی از این اختلال حسی را در مقاطعی
از سیر بیماری خود تجربه میکنند. گاهی خوابرفتگی یکی از نشانههای اولیه
بیماری است. اگر پارستزی چند روز یا چند هفته طول بکشد، بهخصوص اگر
قسمتهای وسیع یا پراکنده از بدن را گرفتار کند، باید آن را پیگیری و بررسی
کرد.باید توجه داشت که بسیاری از بیماریهای دیگر هم در تشخیص افتراقی
«اماس» مطرح میشوند که علائم مشابه دارند.
«اماس» طبق معیارهای خاص
بالینی و تصویری و نظر متخصصان مغز و اعصاب تشخیص داده میشود و هر بیماری
با این علائم لزوما مبتلا به «اماس» نیست. مثلا مبتلایان به «فیبرومیالژی»
با علائم خستگی و درد منتشر عضلانی مراجعه میکنند که انواع اختلالات حسی
نظیر سوزنسوزن شدن و خوابرفتگی اندام میتواند از تظاهرات آن باشد. بیشتر
بیماران با «فیبرومیالژی» اختلال خواب دارند یا از درجاتی از مسائل روانی
نظیر افسردگی رنج میبرند.
شایعترین علت خوابرفتگی دست و پا
گیرافتادن
و تحت فشار قرار گرفتن موضعی اعصاب محیطی از شایعترین علل احساس
خوابرفتگی دست و پاست زیرا این اعصاب در طول مسیر خود در محلهای به خصوصی
مستعد گیرافتادن یا آسیبهای فشاری هستند. ناحیه پشت و داخلی آرنج، ناحیه
مچ و دست، قسمت خارجی زیر زانو یا قسمت داخلی مچ پا از جمله این محلهاست.
مثلا آنچه تحت عنوان «نشانگان تونل کارپ» شناخته میشود، به دلیل گیرافتادن
و فشار روی عصبی به نام «مدین» در ناحیه مچ دست اتفاق میافتد. این ناحیه
(تونل مچ) شایعترین محل گیرافتادن عصب است. افراد مبتلا معمولا خانمهای
خانهدار بین سنین 30 تا 40 سال، کاربران رایانه، مکانیکهای خودرو یا
شاغلانی که با دست زیاد کار میکنند، هستند. در صورت آسیب عصب، بیماران از
گزگز و خوابرفتگی یا درد در انگشت نشانه یا میانی و شست در طول شب شکایت
دارند و در موارد شدیدتر، این خواب رفتن در روز هم احساس میشود.
اگر
خوابرفتگی دو یا سه انگشت وسطی شخص را از خواب بیدار کند و احساس کند که
با تکان دادن دست خوابرفتگی آن کمتر میشود، معمولا اولین تشخیص مطرح،
«نشانگان تونل کارپ» است مگر خلاف آن ثابت شود. علاوه بر انجام کارهای زیاد
با دست، گاهی این نشانگان در زمینه یک بیماری رخ میدهد مانند روماتوئید
آرتریت، دیابت، آکرومگالی یا در دوران بارداری. مشابه همین حالت ممکن است
در مچ پا رخ دهد که آن را «نشانگان تونل تارس» میگویند. در این حالت فرد
به دنبال ایستادن طولانی یا راهپیمایی دچار کرختی، خوابرفتگی و درد در
قسمت داخلی کف پا یا کف پاشنه میشود که با بیرون آوردن کفش و استراحت کاهش
مییابد. عموما تروما (ضربه)، چاقی و تورم مفصل مچ پا از علل آن است و
گاهی هم علت خاصی برای آن نداریم.
برخی اوقات علامت گیرافتادن عصب (عصب تیبیال) در ناحیه مچ پا شبیه علامت خارپاشنه است که باید آنها را از هم افتراق داد.
از
دیگر علل خوابرفتگی اندامها، کمخونی از نوع کمبود ویتامین B12،
مسمومیت با فلزات سنگین نظیر سرب و ارسنیک، التهاب نخاع، ایسکمی موقت مغز،
سکتههای مغزی و گاهی تومورهاست ولی هر فردی با خوابرفتگی دست و پا نباید
تا زمان بررسی آن به وسیله پزشک به خود برچسب بیماری خاص یا خطرناکی بزند.
در هر فرد علت خوابرفتگی دست و پا به محل و همراهی با سایر علائم بستگی
دارد