معرفی رشته مهندسی کامپیوتر – سخت افزار – مقطع کارشناسی
در
اجرای اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از جمله بند”ب” اصل دوم و
بندهای 2و12و اصل سوم و ایجاد شرایط تحقق بند 4 همین اصل و نیز اجرای اصل
سی ام بند 7 چهل و سوم و ایجاد شرایط تحقق بندهای 8و 9 این اصل و اصول دیگر
و نظر به اهمیت روز افزون فن و دانش کامپیوتر و گسترش تصادی کاربرد آن در
تمام زمینه های حیات بشری و نیاز فزاینده تکنولوژی و علوم معاصر به
کامپیوتر پس از بررسی و مطالعه در ابعاد گسترده این صنعت دوره کارشناسی
مهندسی کامپیوتر با مشخصات زیر تدوین شده است.
طول دوره تحصیل
طول
متوسط این دوره 4 سال است و برنامه درسی آن برای 8 ترم طرح ریزی شده است.
طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل، مدت هر واحد درس نظری 17 ساعت، عملی و
آزمایشگاهی و کارگاهی 51 ساعت و طول مدت کارآموزی 2 ماه کاری میباشد.
تعیین گرایش تخصصی دانشجویان دوره کارشناسی مهندسی کامپیوتر میتواند پس از
گذراندن موفقیت آمیز حداقل 50 واحد از دروس پایه و اصلی و براساس انتخاب
دانشجو و امتیاز او ( با استفاده از رابطه زیر) توسط گروه آموزشی انجام
گیرد.
+ 15/0 × (معدل امتحان کتبی سال آخر متوسطه) = امتیاز
+ 15/ 0 × (نمره آزمون سراسری طراز شده به حداکثر20)
70/0 × (معدل کل دروس پایه و اصلی اخذ شده )
تعداد واحدها
دروس عمومی 20 واحد
دروس پایه 21 واحد
دروس اصلی 59 واحد
دروس تخصصی 25 واحد
دروس اختیاری 15 واحد
دروس اختیاری 15 واحد
جمع کل واحدها 140 واحدها
نقش و توانایی یا کارایی
فارغ التحصیلان این دوره قابلیت و مهارتهای زیر را خواهند داشت:
1- بررسی و شناسایی سیستمهای کامپیوتری به منظور انتخاب و سفارش سخت افزار و
یا نرم افزار بهینه، هدایت و نظارت در نصب و بهره برداری ازآنها.
2- ارائه روشهای عیب یابی اصلاح و تکمیل سیستمهای سخت افزاری و یا نرم افزاری موجود و نظارت بر این امور.
3- طراحی، ساخت و راه اندازی سیستمهای جدید سخت افزاری و یا نرم افزاری
4-تشخیص لزوم استفاده از کامپیوتر در کنترل عملیات در محیط های مختلف
5-شناسایی تکنیکهای جدید طراحی و ساخت کامپیوتر ، ارزیابی و بکارگیری آنها
ضرورت و توانایی
تربیت کارشناسان مهندسی کامپیوتر با توجه به موارد روشن میشود.
1- توسعه و گسترش روز افزون تکنولوژی کامپیوتر و دانش آن
2- نقش حیاتی دانش و تکنولوژی کامپیوتر در جمع زمینه های علمی ، صنعتی، اقتصادی، مدیریتی آموزش و پژوهشی
3- لزوم ارتقاء سطح دانش جامعه در زمینه دانش و تکنولوژی کامپیوتر
4- لزوم همگانی جامعه با پیشرفتهای نوین در جوامع پیشرفته
چارت
درسی زیر صرفا جنبه پیشنهادی دارد. انتخاب واحد باید با نظر و تائید استاد
راهنما صورت گیرد. در غیر این صورت هیچ مسوولیتی متوجه مسوولیت سایت
دانشگاه نخواهد بود
برنامه درسی مقطع کارشناسی رشته مهندسی کامپیوتر – سخت افزار
| خير | کد درس | نام درس | (اختياري) | نوع | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ترم 1 | ||||||
| 1 | 22113082 | آزمایشگاه فیزیک پایه -1 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 2 | 23105024 | ریاضی عمومی -1 | خير | اصلي | ||
| 3 | 23151022 | مبانی کامپیوتر و برنامه سازی | خير | اصلي | ||
| ترم 2 | ||||||
| 4 | 23105035 | معادلات دیفرانسیل | خير | اصلي | هم نیاز | |
| 5 | 23130010 | ریاضی عمومی -2 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 6 | 23151033 | برنامه سازی پیشرفته | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 7 | 23151055 | ساختمانهای گسسته | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 8 | 23151077 | آزمایشگاه کـامپیوتر | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| ترم 3 | ||||||
| 9 | 22140074 | آزمایشگاه فیزیک پایه 2 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 10 | 23105057 | آمارواحتمالات مهندسی | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 11 | 23151044 | ساختمان داده ها و الگوریتمها | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 12 | 23151102 | زبان ماشین و برنامه سازی سیستم | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 13 | 23151204 | مدار الکتریکی -1 | خير | اصلي | پیش نیاز | هم نیاز |
| ترم 4 | ||||||
| 14 | 23151011 | ریاضیات مهندسی | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 15 | 23151066 | مدارهای منطقی | خير | اصلي | پیش نیاز | هم نیاز |
| 16 | 23151135 | طراحی و پیاده سازی زبانهای برنامه سازی | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 17 | 23151180 | نظریه زبانها و ماشینها | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 18 | 23151191 | زبان تخصصی | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 19 | 23152069 | ذخیره و بازیابی اطلاعات | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 20 | 23153142 | آزمایشگاه مدار الکتریکی -1 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 21 | 23153153 | الکترونیک -1 | خير | اصلي | ||
| ترم 5 | ||||||
| 22 | 23111059 | تجزیه وتحلیل سیستمها | خير | اصلي | هم نیاز | |
| 23 | 23151124 | معماری کامپیوتر | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 24 | 23151215 | آزمایشگاه الکترونیک -1 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 25 | 23152058 | الکترونیک دیجیتال | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 26 | 23152116 | سیگنالها و سیستمها | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 27 | 23152172 | مدارهای الکتریکی -2 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 28 | 23153039 | آزمایشگاه نظریه مدارهای منطقی | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| ترم 6 | ||||||
| 29 | 23151099 | سیستمهای عامل -1 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 30 | 23151179 | هوش مصنوعی | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 31 | 23152127 | طراحی سیستمهایvlsi | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 32 | 23152172 | مدارهای الکتریکی -2 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 33 | 23153017 | آزمایشگاه معماری کامپیوتر | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 34 | 23153028 | ریزپردازنده -1 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| ترم 7 | ||||||
| 35 | 23151157 | شبکه های کامپیوتری | خير | اصلي | هم نیاز | |
| 36 | 23152014 | انتقال داده ها | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 37 | 23152025 | سیستم کنترل خطی | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 38 | 23152105 | آزمایشگاه الکترونیک دیجیتال | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| ترم 8 | ||||||
| 39 | 23110012 | کارگاه عمومی | خير | اصلي | ||
| 40 | 23151088 | شیوه ارائه مطالب علمی و فنی | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 41 | 23152036 | طراحی خودکارمدارهای دیجیتال | خير | اصلي | ||
| 42 | 23152081 | پروژه نرم افزار | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 43 | 23152138 | آزمایشگاه شبکه های کامپیوتری | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| ترم 9 | ||||||
| 44 | 23105046 | محاسبات عددی | خير | اصلي | پیش نیاز | هم نیاز |
| 45 | 23112369 | مبانی تحقیق درعملیات | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 46 | 23151113 | آزمایشگاه ریزپردازنده | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 47 | 23151168 | طراحی الگوریتمها | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 48 | 23152047 | مهندسی نرم افزار -1 | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 49 | 23152070 | اصول طراحی پایگاه داده ها | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 50 | 23152150 | آزمایشگاه سیستم عامل | خير | اصلي | پیش نیاز | |
| 51 | 33151030 | معماری کامپیوتر پیشرفته | خير | اصلي |
معرفی شغل مهندس سخت افزار
مهندس سخت افزار کامپیوتر به تحقیق، طراحی، توسعه، تعمیر و آزمایش تجهیزات کامپیوتر مانند چیپ ها، صفحه مدارها، مونیتورها یا روترها می پردازد.
مهندس سخت افزار متناسب بودن اجزای سخت افزار با آخرین
پیشرفت های نرم افزاری را کنترل می کند و در جهت ارتقای قدرت و قابلیت سخت
افزارها تلاش می کند. بنابراین او اغلب با توسعه دهندگان و طراحان نرم
افزار در ارتباط است.
در کشور ما بسیاری از مهندسین سخت افزار در حوزه های
دیگر مشغول به کار می شوند و در برخی از اوقات می توانند از تخصص خود در
انجام آن کار استفاده کنند، مثل خرید و فروش لوازم و قطعات کامپیوتر.
در صورتی که یک مهندس سخت افزار کامپیوتر
در کار تخصصی خود مشغول شود، معمولا به صورت تمام وقت کار می کند و محل
کار آنها عمدتا مراکز تحقیقاتی، تولیدی و یا تعمیرگاه های مربوط به شرکت
های مطرح و معتبر می باشد.
در ادامه با وظایف و مسئولیت های مهندس سخت افزار کامپیوتر ، مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندسی سخت افزار، تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندس سخت افزار کامپیوتر ، فرصت های شغلی و بازارکار ، درآمد مهندس سخت افزار کامپیوتر و تیپ های شخصیتی متناسب با این شغل آشنا می شوید.
وظایف مهندس سخت افزار کامپیوتر
-
طراحی
سخت افزار جدید – این وظیفه معمولا برای آن دسته از کارشناسانی است که در
واحدهای تحقیق و توسعه شرکت های تولید کننده سخت افزارهای کامپیوتری کار می
کنند. -
آزمایش مدلهای کامل شده سخت افزارهای ساخته شده – معمولا یک مهندس سخت افزار در یک شرکت تولیدی تجهیزات کامپیوتری این کار را انجام می دهد.
-
به روز کردن تجهیزات موجود کامپیوتر جهت آماده بودن برای کار با نرم افزارهای جدید – این وظیفه عمدتا توسط کارشناس سخت افزار در سازمان ها و شرکت های مختلف انجام می شود. به عنوان مثال با پیشرفت سیستم عامل ها از ویندوز 98 به ویندوز XP و ویندوز 7 ، حافظه کوتاه مدت (RAM) بسیاری از کامپیوترهای شخصی تعویض شد یا توسط کارشناسان سخت افزار ارتقاء پیدا کرد.
-
تعمیر کامپیوتر، چاپگر، اسکنر، فاکس و …. – بسیاری از فارغ التحصیلان رشته مهندسی سخت افزار کامپیوتر پس از فراغت از تحصیل اقدام به ارائه خدمات تخصصی در زمینه تعمیر انواع لوازم و تجهیزات کامپیوتری می کنند.
مهارت و توانمندی های مورد نیاز مهندسی سخت افزار کامپیوتر
-
مهارت های تحلیلی – به منظور تحلیل دقیق و صحیح الگوریتم های طراحی و امکان طراحی و یا رفع عیب لوازم و قطعات کامپیوتری
-
خلاقیت – به منظور کشف راهکارهای جدید برای طراحی و ساخت قطعات کارآمد و جدید یا عیب یابی طراح های قبلی و یا تعمیر قطعات معیوب
-
مهارت
های تفکر انتقادی – زیرا اشخاصی که دارای چنین نوع تفکری می باشند، از
توان زیادی برای مشاهده عیب ها و کاستی ها برخوردارند و در صورت استفاده
مناسب و تخصصی از این مهارت می توانند کمک زیادی برای طراحی و ساخت لوازم و
قطعات پیچیده و تخصصی با کمترین نقص باشند. -
مهارت های حل مساله
تحصیلات لازم برای ورود به شغل مهندسی سخت افزار
معمولا فارغ التحصیلان رشته کارشناسی در علوم کامپیوتر، مهندسی کامپیوتر (به خصوص سخت افزار)، مهندسی فناوری اطلاعات و یا کارشناسی ارشد در یکی از گرایش های ارشد مهندسی کامپیوتر و گرایش های ارشد مهندسی فناوری اطلاعات
(از دانشگاه های سراسری و دانشگاه علمی کاربردی) به این شغل وارد می شوند.
البته در رشته های دیگر نیز افراد علاقه مند می توانند با گذراندن دوره
های سخت افزار در مراکز معتبر آموزشی وارد این کار شوند.
آینده شغلی، بازارکار و فرصت های استخدامی مهندس سخت افزار
مهندس سخت افزار کامپیوتر معمولا در بخش های ساخت و آزمایش انواع مختلف مدل های کامپیوتر کارمی کند.
در کشورهای توسعه یافته اغلب کارشناسان سخت افزار در شرکت های تولیدی با تکنولوژی بالا ( high-tech)
کار می کنند. برخی از آنها نیز در شرکت های طراحی سیستم های کامپیوتری،
شرکت های تحقیق و توسعه و یا سازمان های دولتی مشغول به کار هستند.
اما در ایران به دلیل نبودن بازار کار مناسب برای مهندسان سخت افزار در
حوزه های تحقیقاتی و تولیدی، لذا عمده آنها جذب حوزه های کاری غیر مرتبط
یا کم ارتباط با تخصص خود می شوند. خرید و فروش کامپیوتر و قطعات آن در
بازارهای تخصصی، تعمیر کامپیوترهای خانگی در مغازه های خدمات کامپیوتر و
ارائه خدمات مرتبط با کامپیوتر در آنها از جمله کارهایی است که فارغ
التحصیلان مهندسی سخت افراز کامپیوتر بعد از دانشگاه انجام می دهند.
وضعیت استخدام مهندس سخت افزار در برخی از کشورهای جهان به شرح زیر است :
آمریکا – پیش بینی می شود میزان استخدام مهندسان سخت افزار کامپیوتر بین سال های 2012 تا 2022، 7 درصد افزایش داشته باشد. در حالی که متوسط رشد همه مشاغل 11 درصد خواهد بود.
درآمد و حقوق مهندس سخت افزار
درآمد مهندس سخت افزار در
کشورهای مختلف مخصوصا بین کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه قابل مقایسه
نیست، زیرا وظایف و شغل آنها با یکدیگر متفاوت است و در کشورهای در حال
توسعه به دلیل نبود زیرساخت های تکنولوژیکی لازم، مهندسان سخت افزار کامپیوتر وظایف اصلی خودشان را انجام نمی دهند و وارد شغل های پیرامونی و در بسیاری از مواقع مشاغل غیر مرتبط می شوند.
در کشور ما اگر مهندس سخت افزار
وارد بازار خرید و فروش کامپیوتر و قطعات سخت افزاری شود، متناسب با
سرمایه اولیه، مهارت های تجارت و سایر پارامترهای لازم در این زمینه
درآمدهای متفاوتی را خواهد داشت. اما در صورت راه اندازی یک مغازه تعمیر
کامپیوتر و فروش لوازم جانبی آن، نوع درآمدش تغییر کرده و از الگوی دیگری
پیروی خواهد کرد که متناسب با سرمایه اولیه، محل مغازه، نحوه ارائه خدمات و
سایر پارامترهای مربوط به کسب و کار خواهد بود.
در جدیدترین پژوهش صورت گرفته در اواخر سال 1392 توسط تعدادی از متخصصان شغلی کشور، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار گرفته اند. بر این اساس متوسط حقوق و درآمد مهندسان سخت افزار در سمت های مختلف شغلی و در رده های مختلف سازمانی (کارشناس، سرپرست و مدیر) استخراج شده است.
برخی از سمت هایی که در این پژوهش در نظر گرفته شده اند شامل کارشناس سخت
افزار، کارشناس پشتیبانی،کارشناس فنی،سرپرست سخت افزار، مدیر فنی و … می
باشند که یک مهندس سخت افزار می تواند در هر یک از آنها استخدام شده و فعالیت نماید.
برای مهندس سخت افزار در هر سمت و در هر رده سازمانی حداقل، حداکثر و متوسط درآمد ماهیانه ذکر شده است. به عنوان مثال مهندس سخت افزاری که در سمت سرپرست سخت افزار در رده سرپرست کار می کند، در اواخر سال 1392، حداقل درآمد 850000 تومان، حداکثر درآمد 2000000 تومان و متوسط درآمد ماهیانه 1400000 تومان را داشته است.
همچنین از آنجا که تجربه و سابقه کاری یکی از عوامل موثر در تعیین حقوق و درآمد هر فردی از جمله مهندسان سخت افزار می باشد، در بخش دیگری از این پژوهش، درآمد مهندس سخت افزار از
نظر سابقه کاری در رده های مختلف سازمانی مورد بررسی قرار گرفته است. همان
طور که در تصویر زیر مشخص است در هر رده سازمانی با افزایش سابقه کاری،
درآمد و حقوق مهندس سخت افزار نیز افزایش می یابد.
توجه
داشته باشید که تحقیق بالا روی شاغلانی که در استخدام شرکت یا سازمانی (اعم
از دولتی یا خصوصی) می باشند، صورت گرفته است. در مورد افرادی که کارآفرین
هستند و کار مستقلی در حوزه تخصصی شان، راه اندازی کرده اند، شرایط متفاوت
است و آنها با توجه به میزان فعالیت، تخصص، تلاش و پشتکارشان، درآمدهای
متفاوتی دارند.
درآمد مهندس سخت افزار کامپیوتر در برخی از کشورها به شرح زیر است :
آمریکا – متوسط درآمد سالیانه مهندس سخت افزار 98.810 دلار (متوسط درآمد سالانه مهندسان83.340 دلار و برای همه مشاغل33.840 دلار) در سال2010 و مطابق با آخرین آمارها در سال 2013، 100,900دلار بوده است.
شخصیت های مناسب شغل مهندسی سخت افزار کامپیوتر
در یک
انتخاب شغل صحیح و درست، عوامل مختلفی از جمله ویژگی های شخصیتی، ارزش ها،
علایق، مهارت ها، شرایط خانوادگی، شرایط جامعه و … برای هر فرد باید در
نظر گرفته شوند. یکی از مهم ترین این عوامل ویژگی های شخصیتی می باشد.
شناخت درست شخصیت هر فرد فرآیندی پیچیده و محتاج به تخصص و زمان کافی است.
البته هر فردی ویژگی های منحصربه فرد خود را دارد، حتی افرادی که به نوعی
تیپ شخصیتی مشابه دارند، باز هم در برخی موارد با یکدیگر متفاوت هستند.
به طور کلی همیشه افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف در تمام مشاغل
هستند و نمی توان دقیقا اعلام کرد که فقط تیپ های شخصیتی خاصی هستند که در
این شغل موفق می شوند. اما طی تحقیقاتی که صورت گرفته تیپ های شخصیتی ای که
برای این شغل معرفی می شوند، عموما این کار را بیشتر پسندیده و رضایت شغلی
بیشتری در آن داشته اند.
شخصیت های مناسب این شغل بر اساس شخصیت شناسی MBTI :
INTJ این تیپ شخصیتی از توانایی درک سیستم های پیچیده و منطق برخوردار است. او می تواند با کمک خلاقیت خود سیستم های جدید ایجاد کند.
INTP
این تیپ شخصیتی در تحلیل مسایل و ارائه راه حل های مبتکرانه (که از لازمه
های این شغل است) تبحر زیادی دارد. او از کار در زمینه های فنی و حل مسایل
پیچیده لذت می برد.
ISTJ این تیپ شخصیتی از دقت بالایی برخوردار است و دارای مهارت های فنی خوبی می باشد. او معمولا زمان زیادی را برای کار خود می گذارد.
ISTP
این تیپ شخصیتی به رشته های فنی و فهمیدن چرایی و چگونگی کار کردن چیزها
علاقه دارد. او مشاهده کننده خوبی بوده و به جزئیات و واقعیات توجه زیادی
دارد. استفاده از تحلیل های منطقی به خوبی در کار این تیپ شخصیتی مشهود
است.
