فشار خون تان پايين است؟
فشار خون نيرويي است که توسط جريان خون به ديواره رگ ها وارد شده و يکي از علايم اصلي حيات محسوب مي شود.
اين
فشار توسط عمل پمپ قلب ايجاد مي شود، به اين صورت که وقتي قلب منقبض مي
شود فشار خون در رگ ها بالا مي رود كه آن را فشار سيستوليك (ماکزيمم) مي
نامند و هنگامي كه قلب منبسط شده و دوباره از خون پُر مي شود، فشار در
رگ ها پايين آمده و آن را فشار دياستوليك (مينيمم) مي نامند. گاهي اين
نظم به هم خورده و فشار بالا يا پايين مي رود.
بنابراين هنگامي كه فشار خون را اندازهگيري مي كنند، هر دو فشار فوق را در نظر مي گيرند.
وقتي مي گوييم فشار خون فردي پايين است، يعني چه؟
اگر
فشارخون طبيعي فردي به عنوان مثال هميشه ۱۲ روي ۸ باشد و بعد فشارش را
بگيرد و عدد از اين مقدار پايين تر آمده باشد، يعني اين که دچار افت فشار
خون شده است.
به طور معمول بيشتر افرد جامعه، به خصوص خانم ها،
فشارخون پايين دارند و اين طبيعي است. معمولا فردي که فشار خون پايين دارد،
پُرفشاري خون پيدا نمي کند.
ممکن است هر انساني در شرايط خاصي و در اثر
عواملي فشارش افت پيدا کند که اين عوامل مي توانند طبيعي يا بيماري زا
باشند، به عنوان مثال در تابستان با نخوردن آب يا نمک کافي و انجام فعاليت
زياد بدني ممکن است خون غليظ شده و فشار خون پايين بيايد که اين عوامل
بيماري زا هستند، اما اگر يک خانم جوان هميشه فشارش پايين باشد، طبيعي است
و مشکلي ندارد.
علايم افت فشار خون چيست؟
اولين
علايم افت فشار خون چه به صورت طبيعي و چه به صورت بيماري زايي عبارتاند
از: رنگ پريدگي شديد، خشک شدن آب دهان، سياهي رفتن چشم و تپش قلب.
اگر
در چنين شرايطي فرد به سرعت ننشيند يا دراز نکشد، خون به مغز نمي رسد و
محکم به زمين مي خورد و ممکن است با سر فرود آمده و عوارض ديگري به وجود
بيايد.
چرا بعضي ها هميشه فشار خون شان، پايين است؟
اين
حالت معمولا ارثي است و بيشتر در خانم ها شايع است و ضعف، بي حالي و
کسلي از عوارض آن است. اين افراد بايد در غذاي شان از نمک بيشتري استفاده
کنند، اما افرادي هم هستند که به صورت پاتولوژيک (بيماري) دچار افت فشار
خون مي شوند. اين عوامل که سبب کاهش فشار خون مي شوند عبارتاند از: سکته
قلبي، اسهال شديد، فعاليت بدني در هواي گرم، کم خوردن نمک، شوک، استرس
زياد و … . اين عوامل موجب مي شود که رگ ها گشاد شده و فشار خون پايين
بيايد.
گاهي وقت ها افت فشار خون، وضعيتي است،
يعني بستگي به وضعيت بدن فرد دارد، مثلا در حالت عادي و نشسته فشار فرد ۱۲
است، اما به محض اين که بلند مي شود فشارش ۹ مي شود. اين ها نشان مي دهد
سيستمي که بايد فشار را تنظيم کند، ضعيف است، يعني سيستمي که بايد به
هنگام ايستادن فرد رگ هاي پا را تنگ کند تا خون را به مغز برساند، خوب عمل
نمي کند و خيلي از اوقات به دليل همين فشار وضعيتي است که وقتي فرد صبح
از رختخواب بلند مي شود و راه مي رود ، در بين راه چشمانش سياهي رفته و
حتي غش مي کند.
آيا فشار متغير که گاهي بالا و گاهي پايين مي رود، طبيعي است؟
بله،
به طور کلي آدم زنده فشار خون متغير دارد و اين يک امر طبيعي است؛ مثلا
ممکن است فشار خون فرد در حالت استرس روي ۲۰ برود، اما يک ليوان آب خنک
بخورد و فشارش روي ۱۴ بيايد، يا دنبال اتوبوس بدود و فشارش ۱۶ شود.
بنابراين کاهش يا افزايش فشار خون در اثر عوامل مختلف، طبيعي است.
فرق بين افت فشارخون با افت قند خون چيست؟
خيلي
ها افت فشارخون را با افت قندخون اشتباه مي گيرند. تشخيص بين اين دو سخت
است، زيرا علايم پريدگي رنگ، عرق سرد، سرگيجه، بي حالي و… تقريبا در هر دو
يکسان است.
در اين زمان معمولا به فرد آب قند مي خورانند که البته هم
به نفع فشارخون پايين است و هم به نفع افت قندخون، زيرا وقتي به فرد قند مي
خورانيد، کانالهاي سديم سلولي هم باز شده و سديم(جزء نمک) بيشتري وارد
آن مي شود. لذا فشار خون بالا مي رود و اين کار از نظر علمي درست است.
خيلي وقت ها مي گويند هنگام افت فشار خون، کمي نمک روي زبان بريزيد. آيا موثر است؟
بله،
زيرا نمک از راه زبان جذب مي شود. اين کار در هواي گرم مانند استان هاي
جنوبي يا هنگام حج در عربستان توصيه مي شود، اما انجام اين کار براي همه
افراد صحيح نيست و فقط افرادي که دچار افت فشار خون هستند، مي توانند اين
کار را انجام دهند.
همچنين توصيه مي کنم خانمها در طي دوران عادت
ماهيانه شان، علاوه بر خوردن قرص آهن، از مقدار بيشتري نمک در غذا هم
استفاده کنند، به عنوان مثال مي توانند همراه غذا، خيار شور بخورند، زيرا
خون ريزي در اين مدت سبب مي شود حجم خون کم شده و فشار خون پايين بيايد.
يکي از راهکارهاي موثر در بهبود افت فشار خون اين است که فرد به صورت طاقباز خوابيده و پاهايش را کمي بالاتر از سطح زمين قرار دهد.
در انتها يادآور مي شوم نکتهاي که خيلي مهم است، اين است که فشارخون درمان کردني نيست، کنترل کردني است.
کمبود آهن در چه کسانی بیشتر است؟
کمبود آهن در چه کسانی بیشتر است؟
بر اساس تحقیقات احتمال ابتلا به کمبود آهن در بدن چاقها بیشتر از افرادی است که چاق نیستند.
معضل کمبود آهن در چاقها بیشتر است
دکتر
نیک بین میدانی، استاد دانشگاه میگوید: التهاب مزمنی که در همه جای بدن
چاقها وجود دارد بر روی پروتئینهایی که کنترل کننده جذب آهن هستند تاثیر
منفی میگذارد و باعث میشود، آهن، در بدن افراد چاق کمتر جذب شود.
میدانی
گفت: بر اساس این تحقیقات چاقی در جذب ریزمغذیها نیز تاثیر منفی میگذارد
به گونهای که به عنوان مثال میزان ویتامین سی افراد چاق کمتر از کسانی
است که چاق نیستند و یا میزان ویتامین E (ای) و فولیک اسید در چاقها نیز
کمتر است.
وی در خصوص تعریف افراد چاق گفت: منظور از
این افراد، کسانی است که دارای BMI (شاخص توده بدن) بالای ۳۰ هستند و بر
اساس این تعریف میتوان گفت، حدود ۵۰ درصد مردم آمریکا به چاقی مبتلا
هستند.این استاد ایرانی دانشگاه تافتس آمریکا اظهارداشت: مصرف زیاد غذاهای
پرچرب و پرکالری از جمله فستفودها و همچنین مصرف زیاد نوشابههای گازدار
در آمریکا از جمله عوامل مهم چاقی مردم این کشور به شمار میآید.
کمبود آهن در دختران نوجوان
یکی از مشکلات عمده در دوران بلوغ به خصوص در دختران، کمبود آهن است که در صورت عدم درمان، مشکلات زیادی در رشد آنها ایجاد میکند.
دکتر
مظهری، رئیس انجمن تغذیه ایران گفت: نقش تغذیه در دوران پیش از بلوغ و
بلوغ از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ چون دوران بلوغ آخرین فرصت جهش رشد،
تقسیم سلول، افزایش تعداد سلولها و حجم سلولهاست، از این رو نیاز دختران و
پسران در این دوران به مواد مغذی بیشتر می شود.
وی ادامه داد: مساله تغذیه بلوغ در دختران
بیشتر از پسران اهمیت دارد زیرا آنها در سنین پایین و بین ۹ تا ۱۳ سالگی
به مرحله بلوغ میرسند بنابراین باید از تغذیه متعادل، متناسب و متنوعی
استفاده کنند. وی ادامه داد: آهن یکی از مهمترین مواد معدنی در خونسازی
است چون خون بافت مایعی است که تغذیه تمام سلولها را به عهده دارد و
افرادی که دچار کم خونی هستند، توانایی تغذیه کامل مغز و دیگر ارگانها را
ندارند.
هلههوله خوری، بدن را با کمبود شدید آهن مواجه میکند
کارشناسان
تغذیه هشدار دادند محدود کردن رژیم غذایی به مرغ و ماهی برای سلامت خطرناک
است و میتواند موجب بروز مشکلات بسیاری از جمله فقر آهن شود. این
کارشناسان میگویند رژیم غذایی منحصر به مرغ و ماهی و عاری از گوشت قرمز
مانند هلههوله خوری، بدن را با کمبود شدید آهن مواجه میکند. به گفته
پزشکان فقر آهن برای سلامت زنان بسیار خطرناک است و بازده تحصیلی کودکان را
نیز به میزان چشمگیری کاهش میدهد.
این گزارش میافزاید: افزودن مواد غذایی و
منابع غنی از آهن به رژیم غذایی شامل استیک، جگر و سبزی بولاغ اوتی
میتواند این کمبود را در حد قابل قبولی جبران کند.
کریستین جیسن از
فعالان بهداشت و سلامت در انگیس در این باره گفت: افزایش فقر آهن در بین
زنان در کشورهای توسعه یافته نظیر انگلیس امروزه به یک نگرانی واقعی تبدیل
شده است. عوارض فقر آهن، جدی و اثرگذار هستند و میتواند زندگی عادی افراد
را مختل کند. فقر آهن از عوامل تشدید کننده خستگی و عدم تمایل به کار و
فعالیت است.
طبق مطالعه انجام شده از سوی مرکز دولتی
«یوگوو» در انگلیس تحت عنوان «مطالعه رژیم غذایی و تغذیه ملی» یک چهارم از
زنان و دختران نوجوان انگلیسی با کمبود آهن مواجه هستند که به این ترتیب
خطر جدی سلامت آنها را تهدید میکند.