موشکافی انواع توده های سینه در زنان
سرطان
سینه یکی از کشنده ترین سرطان ها در میان خانم ها به شمار می آید و بسیاری
از خانم ها در معاینات خانگی یا ماموگرافی های خود با توده هایی روبه رو
می شوند که اکثرشان خوش خیم هستند اما با این حال به شدت نگران می شوند؛
اینکه آیا این توده ها در آینده تبدیل به سرطان خواهند شد یا خیر؟
توده
هایی که در پستان یافت می شوند، انواع مختلف دارند اما شایع ترین آنها که
بسیاری از خانم ها با آن روبه رو می شوند عبارتند از: فیبروآدنوم ها، کیست
ها، توده های ناشی از التهاب و عفونت، بیماری فیبروکیستیک سینه، نکروز چربی
و برخی توده های اختصاصی دیگر که به طور مختصر با علائم و درمان این توده
ها آشنا می شویم.
تغییرات فیبروکیستیک پستان از حالت های شایع در بین خانم هاست که تا ۹۹درصد
با درمان های غیر جراحی برطرف می شود. فیبروکیستیک سینه در حقیقت یک
بیماری محسوب نمی شود بلکه بروز تغییراتی در سینه خانم هاست که با درد و
تورم سینه ها قبل از عادت ماهانه و بهبود نسبی آن بعد از اتمام عادت ماهانه
همراه است.
تقریبا ۸۰در
صد ازخانم ها در دوره ای از زندگی خود این حالت را تجربه می کنند اما شدت
آن در افراد مختلف یکسان نیست. در مواردی که درد خفیف است تجویز ویتامین ها
و پرهیز از مواد محرکی چون قهوه، چای غلیظ، نسکافه و کاکائو در تسکین درد
موثر است اما اگر درد شدید و آزار دهنده باشد داروهای دیگری تجویز خواهند
شد.
کدام کیست ها را باید جراحی کرد؟
کیست
ها توده هایی با دیواره ظریف و حاوی مایع هستند، درست مانند یک توپ پینگ
پنگ که از آب پر شده باشد. این کیست ها در هر جای بدن از جمله سینه می
توانند ایجاد شوند و بسیار شایع هستند طوری که تعداد زیادی از خانم ها ممکن
است یک یا چند کیست در یک یا هر دو سینه خود داشته باشند.
کیست
ها علت خاصی ندارند اما به نظر می رسد که با وضعیت هورمونی فرد در ارتباط
باشند، با این حال وجود کیست لزوما به معنای اختلال هورمونی در یک خانم
نیست. خوشبختانه کیست ها در اغلب موارد خوش خیم هستند و مشکلی برای بیمار
ایجاد نمی کنند.
برای
درمان آنها اگر با درد همراه باشد می توان از داروهای خوراکی استفاده کرد.
اگر کیست بزرگ باشد یا پزشک تشخیص دقیق تر را لازم بداند، اقدام به تخلیه
آن با سوزن ظریف خواهد کرد که کار بسیار راحت و بدون دردی است و به صورت
سرپایی انجام می شود. اگر کیست های کوچک مشکوک باشند می توان آنها را با
هدایت سونوگرافی تخلیه کرد و نمونه را برای بررسی سلولی به آزمایشگاه
فرستاد.
در
اغلب موارد اقدامات فوق برای درمان کیست کافی است اما به ندرت عمل جراحی
نیز لازم می شود؛ برای مثال درکیست هایی که مایع داخل آنها خونی باشد یا در
کنار آنها توده ای دیگر نیز مشاهده شود یا اگر پس از چند بار تخلیه و به
فاصله کوتاه از زمان تخلیه کیست عود کند یا اگر قسمتی از آنها سفت یا توپر
باشد یا اگر مشکوک به بدخیمی باشند، نیاز به جراحی وجود دارد.
فیبرو آدنوم ها
توده هایی که در زنان جوان شایع تر است
فیبرو آدنوم ها شایع ترین تومورهای خوش خیم پستانی هستند که بیشتر در زنان ۲۰تا ۳۵ساله دیده می شود اما در نوجوانان هم ممکن است دیده شوند. قبل از ۲۵سالگی فیبرو آدنوم های پستان از کیست ها شایع ترند و موجب اضطراب و هراس در این گروه از بانوان می شوند.
این
توده ها ممکن است دوطرفه (در هر دو پستان) باشند و گاهی تعداد آنها به چند
عدد در هر سینه می رسد. معمولا در صورتی که تشخیص فیبرو آدنوم برای پزشک
مسجل باشد نیازی به عمل جراحی وجود ندارد اما اگر توده رو به رشد باشد یا
اندازه آن در حدی بزرگ باشد که خارج کردن آن ترجیح داده شود، اقدام جراحی
لازم می شود. این عمل ساده و بی خطر است و از نظر زیبایی نیز مشکل خاصی در
سینه ایجاد نمی کند زیرا با یک برش بسیار کوچک انجام می شود و با بخیه ظریف
و قابل جذب ترمیم می شود.
توده های عفونی والتهابی
توده
های التهابی بر اثر عواملی نظیر عفونت ایجاد می شوند. التهاب ایجاد شده در
بافت پستان سبب می شود توده یا سفت شدگی در سینه لمس شود. حتی گاهی با به
داخل کشیدن پوست یا نوک سینه علائم سرطان را تقلید می کند.
عفونت
های بافت پستان اغلب در خانم های شیرده اتفاق می افتند اما گاهی در افراد
دیگر نیز مشاهده می شوند. درمان اولیه این توده ها استفاده از آنتی بیوتیک
است و بیماران باید سریعا به پزشک مراجعه کنند و دارو دریافت کنند چراکه
این التهاب ممکن است تبدیل به آبسه شود. در این صورت نیاز به تخلیه با عمل
جراحی پیدا می کند.
برخی
اوقات عفونت های قارچی در سینه ایجاد التهاب می کنند که در این موارد نیاز
به درمان با داروهای خاص وجود دارد. گاهی نیز علت التهاب ناشناخته است و
میکروب خاصی را نمی توان در کشت های انجام شده یافت. در این مورد نیز درمان
های خاصی وجود دارد که به خوبی بیماری را کنترل می کنند.
نکروز چربی
توده ای که براثر ضربه ایجاد می شود
اغلب
در سینه های بزرگ بر اثر وارد آمدن ضربه، نسوج چربی آسیب دیده و به صورت
توده ای بدون درد احساس می شود. این ضایعه نیاز به درمان خاصی ندارد و اغلب
خود به خود از بین می رود اما در بعضی موارد چون با ضایعه بدخیم از نظر
ظاهری قابل افتراق نیست، نیاز به نمونه برداری و خارج کردن دارد.
باید
توجه داشت هر توده ای که بعد از ضربه ایجاد می شود، نکروز چربی نیست. گاهی
ضربه عاملی برای دقت بیشتر خانم ها به سینه و کشف توده هایی می شود که از
قبل وجود داشته اما به دلیل اینکه درد نداشته از نظر پنهان مانده اند
بنابراین توده هایی که بعد از ضربه کشف می شوند، باید تحت بررسی کامل قرار
گیرند.
فورا نمونه برداری کنید
مطلبی
که در مورد تمام توده های خوش خیم باید تأکید کرد این است که تشخیص خوش
خیم یا بدخیم بودن توده با پزشک متخصص است. اگر پزشک برای تشخیص دقیق،
نمونه برداری یا عمل جراحی را توصیه کرد باید در اولین فرصت آن را انجام
دهید چون ضرر یک نمونه برداری ساده بسیار کمتر از تشخیص ندادن و به تعویق
انداختن درمان یک توده بدخیم (سرطانی) است. به یاد داشته باشید که سرطان
سینه قابل درمان است به شرطی که در تشخیص و درمان آن اهمال نکنیم
خانم ها این نشانه ها را جدی بگیرند!
معمولاً
زنان بیشتر از مردان نسبت به انجام معاینات توصیه شده پزشکی و غربالگریها
توجه نشان میدهند. اما وضعیت همواره این گونه نیست و باید به برخی
نشانهها توجه جدی کنند. 15 علامت را باید زنان جدی بگیرند چرا که بروز آن
امکان دارد با سرطان ارتباط داشته باشند درحالی که زنان اغلب آنها را
نادیده میگیرند.
**کاهش وزن
تعداد
زیادی از زنان بسیار خوشحال میشوند وزنشان کاهش یابد، بدون آنکه زحمتی به
خود داده باشند. اما محققان میگویند که در صورت کاهش یافتن توجیهناپذیر
وزن بدن (بهعنوان مثال 4.5 کیلوگرم ظرف مدت یک ماه از وزن بدن کاسته شود
بدون آنکه فعالیت بدنی افزایشیافته یا مقدار غذای مصرفی کمتر شده باشد)
باید به پزشک مراجعه کرد، و اینکه کاهش توجیهناپذیر وزن بدن نشانه وجود
سرطان است، مگر آنکه خلاف آن ثابت شود.
**احساس نفخ
نفخ آن قدر رایج است که بسیاری از زنان صرفاً به آن عادت میکنند. اما ممکن
است نفخ بهوجود سرطان تخمدان اشاره داشته باشد. دیگر علائم سرطان تخمدان
شامل شکم درد یا درد لگن، احساس به سرعت سیر شدن (حتی هنگامیکه شخص زیاد
غذا نخورده باشد)، و مشکلات مربوط به دستگاه ادراری است، بهعنوان مثال شخص
احساس میکند باید فوراً به دستشویی برود.اگر نفخ تقریباً هر روزه اتفاق
افتد و به مدت بیشتر از چند هفته ادامه یابد، باید با پزشک مشورت نمود.
**وضعیت سینه
اکثر زنان کاملاً از وضعیت پستانهای خود آگاه هستند، حتی اگر بهطور منظم
خودشان آنها را معاینه نکنند، و میدانند که باید مراقب ظهور توده در آنها
باشند. اما این تنها علامتی نیست که در پستان ظاهر میشود که احتمالاً
بهوجود سرطان اشاره دارد. محققان میگویند که باید تغییر رنگ و ضخیم شدن
پوست پستان هم بررسی شود، زیرا ممکن است نشانگر شکل نادر اما مهاجمی از
سرطان به نام سرطان التهابی پستان باشد اینکه اگر سینه جوش بزند و این جوش
تا چند هفته باقی بماند، باید به پزشک مراجعه شود تا او این جوش را ارزیابی
کند ؛ و اینکه اگر ظاهر سینه هم تغییر کند، یا اگر زن متوجه ترشح کردن آن
شود (زنی که با پستان به کودک خود شیر نمیدهد)، مراجعه به پزشک لازم خواهد
بود.
**خونریزیهای غیر عادی
محققان میگویند زنانی که هنوز یائسه نشدهاند معمولاً به خونریزی بین
دورههای قاعدگی توجه نمیکنند و همچنین تمایل دارند خونریزی دستگاه گوارش
را نادیده بگیرند، زیرا دچار این اشتباه میشوند که این خونریزی مربوط به
دوره قاعدگی آنها است؛ و اینکه خونریزی بین دورههای قاعدگی، مخصوصاً اگر
زن مربوطه معمولاً دارای دورههای قاعدگی منظمی باشد، نشان میدهد که باید
به پزشک مراجعه نمود.
**تغییرات پوستی
اکثر مردم میدانند که باید متوجه تغییرات در خالهای پوستی باشند، زیرا
این تغییرات یکی از نشانههای کاملاً شناخته شده سرطان پوست است. اما
محققان میگویند ما باید مراقب تغییرات در رنگدانهدار شدن (پیگمانتاسیون)
پوست خود هم باشیم. بر طبق نظر محققان، اگر پوست بهطور ناگهانی خونریزی
نماید یا بسیار پوستهدار شود هم باید به پزشک مراجعه نمود تا آن را معاینه
کند.
**سختی بلع
اگر عمل بلع مشکل شده باشد، شاید شخص پیش از فرارسیدن این مرحله رژیم غذایی
خود را تغییر داده است تا جویدن غذا چندان سخت نباشد، و شاید به خوردن سوپ
یا غذاهای آبکی رو آورده است. محققان میگویند سختی بلع شاید یکی از
نشانههای سرطانهای دستگاه گوارش مانند سرطان مری باشد.
**وجود خون در جایی که نباید باشد
محققان میگویند که اگر زنی در ادرار یا مدفوع خود خون ببیند، نباید تصور
کند ناشی از بواسیر (همورویید) است، زیرا امکان دارد او دچار سرطان روده
بزرگ و راست روده باشد؛ و اینکه دیدن خون در لگن توالت شاید در واقع ناشی
از خونریزی مهبل باشد (اگر زن دوره قاعدگی خود را سپری میکند)، اما اگر در
دوره قاعدگی به سر نمیبرد باید به پزشک مراجعه کند تا او با انجام
بررسیهای لازم بتواند احتمال وجود سرطان مثانه یا کلیه را رد کند.
**درد آزاردهنده شکم و افسردگی
متخصصان میگویند هر زنی که شکم درد دارد و احساس افسردگی میکند باید به
پزشک مراجعه نماید. برخی از محققان متوجه شدهاند بین افسردگی و سرطان
لوزالمعده رابطهای وجود دارد، اما این رابطه هنوز کاملاً روشن نشده است.
**سوء هضم
زنانی که باردار شدهاند شاید به خاطر داشته باشند که به هنگام افزایش وزن
دچار سوء هضم شده بودند. اما سوءهضمی که دلیل آشکاری ندارد شاید علامتی
هشداردهنده بوده و امکان دارد خبر دهنده زودهنگامی از وجود سرطان مری،
معده، یا گلو باشد.
**تغییرات دهانی
بر طبق گفته محققان، زنان سیگاری باید به شدت مراقب ظاهر شدن لکههای
(پچهای) سفید در داخل دهان یا تشکیل نقاط سفید بر روی زبان خود باشند.
امکان دارد هر دو علامت نشاندهنده بیماری پیشسرطانی به نام لکوپلاکی
باشند که ممکن است پیشرفت کند و به سرطان دهان تبدیل شود.
**درد
به نظر میآید با پیر شدن مردم شکایت آنها از ناراحتیها و دردها افزایش
مییابد، اما شاید درد، هر چقدر هم که مبهم است، از علائم اولیه برخی از
سرطانها هم باشد، گرچه اکثر شکایتهایی که از وجود درد اظهار میشود ناشی
از سرطان نیست. دردی که پیوسته یا طولانی است و توجیهی برای آن وجود ندارد
باید بررسی شود.
**تغییرات در غدد لنفاوی
محققان میگویند تشکیل توده یا تورم در غدد لنفاوی زیر بغل یا گردن یا هر
جای دیگری از بدن زن امکان دارد علامتی نگران کننده باشد، و اگر زنی ببیند
غدهای لنفاوی در بدن او بزرگتر و بزرگتر میشود، و این فرآیند به مدت
بیشتر از یک ماه ادامه داشته است، باید به پزشک مراجعه نماید.
**تب
اگر زن تب کند و نتوان تب را به آنفلوآنزا یا عفونتی دیگر نسبت داد، امکان
دارد این تب بهوجود سرطان اشاره داشته باشد. محققان میگویند موارد بروز
تب به هنگامیبیشتر خواهد بود که سرطان از مکان اولیه خود گسترش مییابد،
اما امکان دارد تب به مراحل اولیه سرطانهای خون مانند لوسمی یا لنفوم هم
اشاره داشته باشد. ممکن است دیگر علائم سرطان شامل زردی یا تغییر در رنگ
مدفوع باشد.
**خستگی
خستگی یکی از دیگر علائم مبهم است که امکان دارد بهوجود سرطان و همچنین
بهوجود تعداد زیادی از مشکلات دیگر اشاره داشته باشد. محققان میگویند که
شاید خستگی پس ازآنکه سرطان رشد کرده است آغاز شود، اما ممکن است در مراحل
اولیه برخی از سرطانها، مانند لوسمی، یا در مراحل اولیه برخی از موارد
سرطانهای روده بزرگ یا معده هم اتفاق افتد.
**سرفه پیوسته یا طولانی
انتظار میرود افراد به دلیل سرماخوردگی، آنفلوآنزا، آلرژیها، و گاهی
اوقات بهعنوان یکی از عوارض جانبی داروهای مصرفی، دچار سرفه شوند. اما
محققان میگویند سرفههای بسیار طولانی مدت، که آن را بهعنوان سرفههایی
تعریف میکنند که به مدت بیش از 3 یا 4 هفته ادامه مییابند، نباید نادیده
گرفته شود.