خاطرات بدتان را میتوانید پاک کنید؟
هر کس خاطراتی دارد که ترجیح میدهد آنها را فراموش
کند. اما این امکان وجود دارد که حافظه را ویرایش کنیم ؟ هر چند که این امر
تا اندازهای تخیلی به نظر میرسد، اما به گزارش ایسنا،گروهی از محققان در
دانشگاه استونی بروک به تحقق آن نزدیک شدهاند.
مکانیسمهایی
که در مغز ما مسئول کنترل حافظه هستند به خوبی شناخته شده نیستند، اما
بیشتر متخصصان بر این باورند که آمیگدال ناحیهای است که در کنترل خاطرات
حسی نقش اساسی ایفا میکند. نورونهای کولینرژیک که در پایه مغز قرار
گرفتهاند، استیل کولین را به آمیگدال منتقل میکنند و همین نورونها هستند
که در مراحل اولیه زوال عقل دچار تغییر میشوند.
مطالعات قبلی نشان
دادهاند که افزایش کولینرژیک در ناحیه آمیگدال شدت خاطرات حسی را افزایش
میدهد. محققان بر این باورند که با دستکاری این سازوکار میتوانند خاطرات
خوب بیمارانی که از دیوانگی رنج میبرند را افزایش داده یا خاطرات
تروماتیکی که باعث میشوند افراد از اختلالات بعد از حادثه رنج ببرند را
کاهش دهند.
محققان میگویند خاطراتی که از تجربیات حسی تغذیه
میشوند به شدت قوی هستند چه این تجربیات مثبت باشند یا منفی و هدف این
تحقیق این است مکانیسمی که باعث تقویت این خاطرات میشود را شناسایی کند.
برای
بررسی سازوکار حافظه، محققان از یک مدل مبتنی بر ترس در موشها استفاده
کردند. آنها ار روش تحقیقاتی به نام اپتوژنتیک استفاده کردند. در این روش
از نور برای کنترل سلولهای خاصی در بافتهای زنده استفاده میشود تا
نورونها کولینرژیک خاصی را در طول آزمایش تحریک کنند.
آنها
دریافتند که با افزایش رهاسازی استیل کولین در آمیگدال در طول شکلگیری یک
خاطره حادثهای، حافظه تقویت میشود و زمان ماندگاری چنین خاطرهای نسبت به
حوادث معمولی دو برابر بیشتر است. همچنین کاهش پیامرسانی با استیل کولین
در آمیگدال در طول یک تجربه معمولی بازیابی آن خاطره را کاهش میدهد.
دومین
یافته این بود که با دستکاری نواحی استیل کولین در مغز محققان توانستند
موشهایی ایجاد کنند که از هیچ چیز نمیترسیدند و هیچ خاطره مبتنی بر ترس
نداشتند.
محققان به دنبال این هستند که راه جدیدی برای افزایش
خاطرات خوب یا کاهش خاطرات بد در مغز پیدا کنند که به درمانهای دارویی
نیاز نداشته باشد. آنها بر این باورند که ادامه تحقیق بر روی استیل کولین
میتواند به آنها کمک کند که راهی برای افزایش یا دستکاری حافظه پیدا کنند
بدون این که نیازی به مصرف دارو وجود داشته باشد
بلایی که روزه سر مغزتان می آورد!
آیا امروز صبحانه خورده اید؟ دیشب چطور؟ شام خورده اید؟ بسیار عالی! من همیشه اعلام کرده ام که نباید وعده های غذایی را ترک کرد.
اما
مدتی است که به خلاف این ایده خودم می اندیشم. و منظور من تعویق وعده های
غذایی در بستر روزه است. همان روش قدیمی و دارای احترام که سال های سال به
عنوان یک ابزار برای سلامت روح هم مورد استفاده قرار می گرفته است.
در
زمان بقراط روزه برای انواع بیماری های مختلف تجویز می شده، و مذاهب هم از
آن برای بهبود حالات معنوی استفاده می کردند. اما این امر ممکن است با حالت
آهسته و مه آلود ذهن هنگام گرسنگی در تضاد باشد. و یا یک تبلیغ شرکت شکلات
سازی که می گوید: “شما در هنگام گرسنگی خودتان نیستید!”
من می دانم که هنگام گرسنگی خودم نیستم، اما اثرات ذهنی درگیری طولانی مدت با گرسنگی می تواند شما را شوکه کند!
اما اثرات روانی روزه گرفتن چیست؟
متخصصان
بالینی بهبودهایی را در سنجش های وضوح ذهنی، حال عمومی، احتیاط و آمادگی،
احساس بهبود تندرستی و سلامتی، و در برخی موارد رضایتمندی را گزارش داده
اند.
اثرات کوتاه مدت: خلق و خو
ممکن است تصور غذا نخوردن برای مدت زمان زیاد، اندکی استرس زا باشد، اما این یک اتفاق خاص و غیرمعمول نیست!
بهبود خلق و خو یکی از مکانیزم های تکاملی قابل انطباق در دوره گرسنگی است.
به
عبارت دیگر، هنگامی که غذا در بدن کمیاب می شود، ماده های شیمیایی در بدن
رها می شوند. رهاسازی این مواد شیمیایی به منظور محافظت از مغز در برابر
اثرات منفی صورت می گیرد. و همین مواد موجب ایجاد احساس خوب و خوشایند می
شوند. البته رها شدن مواد شیمیایی بعد از چند روز روزه داری اتفاق می افتد.
در
هفته اول روزه گرفتن، بدن مقدار زیادی از آمین ها شامل اپی تمرین
(آدرنالین)، نوراپی تمرین و همچنین دوپامین آزاد می کند؛ که بعد از مدتی
منجر به ایجاد احساس خوب و خوشایند می شود.
اثرات کوتاه مدت: میگرن
مطابق
تحقیقات دیگر، محققان به این نتیجه رسیده اند که روزه موجب افزایش سطح سر و
توفیق در دسترس مغز می شود. بر این اساس می توان توضیح داد که حتی روزه
گرفتن به جهت درمان باعث کاهش قابل توجه سردردهای میگرنی می شود. البته
روزه درمانی یک روش رایج در ایالات متحده نیست، اما مطالعات قدیمی تر هم
نشان می دهند که این روش موثر است.
روزه گرفتن در سالخوردگی
در
میان سالخوردگان، کاهش عملکردذهنی و افزایش احتمال 28 اختلالات عصبی همچون
آلزایمر و پارکینسون به نگرانی های قابل توجه منجر می شود.
تحقیقات اخیر حاکی از این هستند که روزه این توانایی را دارد که توسعه و پیشرفت این وضعیت را کاهش دهد.
من
مدت زیادی است که به دنبال افرادی می گردم که به طور پیوسته روزه می
گیرند، تا شاهد افزایش تیزهوشی و کاهش خطر اختلالات عصبی آن ها باشم، که
البته این امر در حیوانات نسبتاً سفت و سخت است.
روزه گرفتن متفاوت
باعث افزایش مواد شیمیایی BDNF (فاکتورهای عصبی بر پایه مغز) می شود؛ که
این یعنی هر BDNF بیشتری در بدن شما تولید شود، به مانند این است که نورون
های عصبی جدید تولید می شود.
در نمونه های حیوانی این قضیه در موارد ضربه خوردن، پارکینسون و هانینگتون خاصیت درمانی دارد.
مغز همچنین به روزه گرفتن کوتاه مدت هم واکنش می دهد
این
واکنش به کمک فرآیندی به نام اتوفاژی صورت می گیرد. طی این فرآیند سلول
های بدن ساختارهای قدیمی و کهنه را می شکنند، سموم را دفع می کنند و مواد
قابل بازیافت را مجدداً استفاده می کنند. طی تحقیقات اخیر، اتوفاژی در موش
ها پس از وضع محدودیت غذایی کوتاه مدت افزایش می یابد. و این یک ارتباط مهم
با امراض عصبی دارد.
علاوه بر این، در غیاب امراض عصبی نیز در کهولت سن
توانایی ذهنی کاهش می یابد. براساس مطالعات اخیر یکی از محققان، کاهش
توانایی ها ذهنی می تواند توسط روزه بهبود یابد. در نتیجه آزمایشات، موش
هایی که به مانند روزه به آنها غذا داده نمی شود، تعادل بهتری در یادگیری
نسبت به موش هایی که به میزان نیازشان غذا می خوردند داشتند.
به طور
شگفت انگیزی، روزه ظرفیت های مغزی را با افزایش نوروژن ها و افزایش چگالی
نسیاپس های عصبی (محل اتصال دو عصب به یکدیگر) ترمیم کرده است.
نتیجه گیری
ثأثیرات
روزه طیف عظیم و گسترده ای را شامل می شود، و آنچه ما از این تأثیرات می
دانیم، از آزمایش بر روی حیوانات آزمایشگاهی حاصل شده است. البته من قصد
توصیه این امر را ندارم که همه ما به یکباره و به مدت طولانی شروع به روزه
گرفتن کنیم اما به هر حال نتیجه جالب توجهی که از این مطلب حاصل می شود،
قدرت بدن انسان در انطباق شرایط ناخواسته ایست که ممکن است در زندگی پیش
بیاید، که البته روزه گرفتن به عنوان یک تمرین است و بی خطر به حساب می
آید.