آیا هدفون به شنوایی ما آسیب میزند؟
بسیاری از
ما روزانه در وسایل نقلیهی عمومی، بر سر کار یا در منزل برای گوش دادن به
موسیقی از هدفون استفاده میکنیم. استفاده از هدفون در محیطهای عمومی
معمولا برای شنیدن بهتر موسیقی یا صرفا خلاص شدن از دست سر و صدای محیط و
تمرکز بر کار صورت میگیرد. غافل از اینکه استفادهی دائم از هدفون
میتواند به مرور زمان از توان شنوایی ما کم کند. کاهش شنوایی چنان آهسته
صورت میگیرد که ممکن است وقتی کار از کار گذشته متوجه آن بشوید. وقتی که
دیگر صدای صحبت افراد در تلویزیون خیلی واضح نیست و در هنگام مکالمه با
دیگران مرتب از آنها میخواهید که بلندتر حرف بزنند. کم شدن توان شنوایی
خیلی پدیدهی عجیبی نیست و معمولا با بالا رفتن سن ایجاد میشود. با این
حال پژوهشگران اعتقاد دارند که سبک زندگی جدید ما و استفادهی کم سابقه از
هدفون باعث شده که خیلی زودتر به کمشنوایی مبتلا بشویم.
اگر کمی با دقت پیرامون خود را نگاه کنیم،
متوجه میشویم که در میان سر و صدا و نویز خیلی زیاد زندگی میکنیم. “ژیل
گرونوالد” (Jill Gruenwald) که یک آدیولوژیست از مرکز درمانی دانشگاه
وندربیلت در ایالت تنسی آمریکا است میگوید: «ما روزانه در معرض نویز و سر و
صدای زیادی قرار داریم. از سر صدای خیابان گرفته تا کنسرت، سینما و
مکالمه با افراد مختلف.» گرونوالد که در زمینهی آگاهی بخشی دربارهی
ناشنوایی به آکادمی موسیقی وندربیلت کار میکند، اعتقاد دارد که قرار گیری
طولانی مدت در معرض صدای زیاد، فارق از سن و سال میتواند ریسک ابتلا به
“ناشنوایی بر اثر نویز” (NIHL) را افزایش دهد. او دلایلی مبنی بر اینکه
امروزه مردم در سنین پایینتر به NIHL مبتلا میشوند دارد و این موضوع را
مربوط به سبک زندگی جدید میداند.
قرارگیری طولانی مدت در معرض صدای زیاد میتواند به کاهش توان شنوایی منجر شود
گرونوالد میگوید:« گاهی اوقات در سنین
خیلی پایین در معرض سر و صدای زیاد قرار دارید و آن زمان چیزی متوجه
نمیشوید. ولی با بالا رفتن سن تازه عوارض سر و صدای زیادی که در کودکی با
آن مواجه بودید پدیدار میشود. خود من اکنون اندکی دچار کاهش شنوایی
شدهام. با این حال در سالهای آینده و با بالا رفتن سن است که با مشکلات
جدی مواجه میشوم.»
سازمان ایمنی محیط کار آمریکا که انستیتوی
ملی بهداشت حرفهای (NIOSH) و بهداشت حرفهای و انجمن سلامتی (OSHA) را در
دل خود دارد، سقف استاندارد قرار گیری در معرض سر و صدا را 85 دسیبل تعیین
کرده است. تقریبا معادل صدایی که وقتی درون خودرو نشستهایم از ترافیک
درون شهری میشنویم. قرار گیری در معرض صدای شدیدتر، میتواند انسان را در
خطر کم شنوایی زود هنگام قرار دهد. NIHL میتواند خیلی زود رخ دهد ولی
اثرات منفی آن در سنین بالاتر آشکار شود.
طبق پژوهشی از دانشگاه “لیچستر”
(Leicester)، وقتی که با هدفون در حال گوش کردن به موسیقی هستیم، شدت صوت
ممکن است تا 120 دسیبل بالا رود. این بسیار خطرناک است چرا که مرز مخاطره
آمیز بودن شدت صوت برای گوش، 110 دسیبل است. وقتی شدت صوت به این میزان
میرسد، غلاف میلین از روی سلولهای عصبی کنار میرود. از بین رفتن غلاف
میلین باعث جلوگیری از انتقال سیگنالهای الکتریکی از گوش به مغز میشود و
این موضوع میتواند منجر به کمشنوایی یا ناشنوایی دائمی شود.
بیشینهی شدت صوت غیر مضر برای انسان 85 دسیبل است. معادل صدایی که از ترافیک درون شهری میشنویم
دکتر “تاد ریکتس” (Todd Ricketts) پروفسور
و مدیر ادارهی تحصیلات عالی علوم شنوایی و گفتاری مرکز درمانی دانشگاه
وندربیلت میگوید: «ابزارهای صنعتی میتوانند شدت صوتی تا 90 دسیبل ایجاد
کنند» او ادامه میدهد:« شدت صوت یک اره برقی یا جت اسکی به 100 دسیبل
میرسد. شدت صوت یک کنسرت خیلی پر سر و صدا حدود 105 دسیبل است. وقتی صدای
سیستم صوتی خودرو را خیلی زیاد میکنید شدت صوت تا 120 دسیبل یا بیشتر
افزایش مییابد. این درحالیست شدت صوت شلیک یک تفنگ وقتی که در چند متری آن
ایستادهاید به 140 دسیبل میرسد. این دیگر آستانهی دردناکی گوش است.»
شدت صوت سیستم صوتی خودرو میتواند تا 120 دسیبل برسد که بسیار خطرناک است
بسیاری از مردم تجربهی “کاهش موقتی میزان
شنوایی” را دارند. برای مثال ممکن است تا چند روز بعد از شرکت در یک
کنسرت، شنوایی کم شود و دوباره به حالت عادی بازگردد. این هنگام در حقیقت
یک اتفاق شیمیایی رخ میدهد که گوش از خودش محافظت میکند. وقتی که موهای
کوچک گوش درونی دچار نوعی خستگی میشود، دقت شنوایی کاهش مییابد. برای
بازگشت به حالت عادی بهتر است برای مدتی به محیطی کاملا ساکت بروید و صبر
کنید که دقت و حساسیت شنوایی به حالت عادی بازگردد.
چگونه میتوان متوجه کاهش شنوایی شد؟
اگر در سنین پایینتر در معرض صداهای بلند
قرار داشتهاید، کاهش شنوایی در بزرگسالی خیلی طبیعی است. پروفسور ریکتس
آن را “تاثیر تاخیری” مینامد. در سال 2013 ویدیویی از AsapScience بر روی
یوتیوب قرار گرفت که موضوع آن، “گوشهای شما چند ساله هستند؟” بود. مثلا
ممکن است گوشهای شما 20 سال پیرتر از سن خود شما باشد. اگر دربارهی
شنوایی خود نگران هستید، بعضی اپلیکیشنهای رایگان موبایلی وجود دارد که
میتوانید کیفیت شنوایی خود را قبل از رفتن نزد آدیولوژیست آزمایش کنید.
سیستم عامل iOS
- اپلیکیشن UHear یکی از پرطرفدارترینها برای آزمایش حساسیت شنوایی است.
این اپلیکیشن دقت شنوایی شما را در تشخیص گفتار در میان نویز آزمایش
میکند. - اپلیکیشن Mimi Test در ماه آوریل امسال بر روی اپاستور قرار گرفت و
دارای یک رابط کاربری خیلی عالی است. این اپلیکیشن به شما توصیه میکند که
برای انجام بهتر آزمایش، از هدفون اپل استفاده کنید و در نهایت سن گوش شما
را تعیین میکند.
سیستم عامل اندروید
- اپلیکیشن Hearing Test مخصوص سیستم عامل اندروید یک آزمایش کامل شنوایی
را از گوش شما به عمل میآورد. شبیه به آزمایشی که آدیولوژیستها
میگیرند. نتیجهی آزمایش را حتی میتوانید چاپ کنید.
فناوری چگونه میتواند به کمک بیاید؟ آیا میتوان از کم شدن شنوایی جلوگیری کرد؟
برای کسانی که کمشنوایی خفیف را تجربه
میکنند، پیشرفت فناوریهایی مثل “ساوند هاوک” (Sound Hawk) با دو گوشی و
یک میکروفون یقهای، میتواند کمک کند که در محیطهای شلوغ صداها را بهتر
بشنوید. این دستگاه که دکتر “رادنی پرکینز” (Rodney Perkins) جراح سابق گوش
آن را اختراع کرده میتواند با بلوتوث کار کند و تراز صدای آن نیز از طریق
اپلیکیشن مخصوص کنترل میشود.
برای کاهش احتمال کمشنوایی در بزرگسالی،
میتوان یک سری راه کارها را برگزید. مثلا صدای گوشی در هنگام مکالمه را
میتوانید کم کنید. همچنین اگر مجبور هستید که با هدفون به موسیقی گوش
دهید، حتما صدای آن را کاهش دهید. اگر به یک کنسرت یا فستیوال موسیقی
میروید، میتوانید از گوشیهای مخصوصی که صدای محیط را برای شما کم
میکنند استفاده کنید. سعی کنید که برای تمرکز بر روی کار، از راهکار گوش
دادن به موسیقی با هدفون استفاده نکنید.
تقویت شنوایی با 6 روش جالب
علاوه بر محافظت از گوش ها در برابر صداها و مشاغل پرسروصدا، خیلی از ما
راه دیگری برای محافظت از شنوایی مان نمی شناسیم. اما آیا واقعا راه دیگری
وجود ندارد؟
درست است که ژنتیک و عوامل محیطی مانند صداها علت اصلی
کاهش شنوایی در افراد هستنند، اما روش هایی برای پیشگیری از افت شنوایی و
حتی تقویت آن وجود دارد.
بیشتر
مشکلات شنوایی زمانی شروع می شوند که سلول های مویی موجود در حلزون گوش و
یا گوش داخلی خوب کار نکنند و یا بمیرند. اما افزایش خونرسانی به گوش داخلی
و سرکوب التهاب های موجود در بدن از جمله مهم ترین روش هایی هستند که با
کمک آنها می توان شنوایی گوش ها را خوب نگه داشت!
ابتدا ممکن است با
خودتان بگویید خب افزایش خونرسانی به گوش داخلی و سرکوب التهاب که دست
خودمان نیست. ولی اینطور نیست. بهتر است برای این کار به ادامه مطلب توجه
کنید.
1- داروهای مصرفی خود را چک کنید.
اگر
شما مبتلا به مشکل شنوایی هستید، بهتر است قبل از هر اقدامی به پزشک متخصص
گوش و حلق و بینی مراجعه کرده و وضعیت شنوایی تان را بررسی کنید. همچنین
به پزشک معالج خود داروهایی را که مصرف می کنید بگویید. برخی داروها
اتوتوکسیک هستند، یعنی برای سلول های شنوایی کشنده اند و می توانند باعث
کاهش شنوایی شوند. مانند:
– ضد افسردگی ها: داروهایی مانند فلوکستین و آمی تریپتیلین
– آنتی بیوتیک ها: مانند اریترومایسین، جنتامایسین و تتراسایکلین
– داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): مانند آسپیرین و ایبوپروفن
اگر
علت افت شنوایی در شما نیز مصرف طولانی مدت این گونه داروهاست، بهتر است
تحت نظر پزشک خود مصرف آنها را قطع کنید و نوع دیگری از داروها را جایگزین
کنید. بدون شک این تغییرات دارویی باعث بهتر شدن شنوایی شما خواهد شد.
مطالعات اخیر نشان داده اند در خانم هایی که حداقل دو ساعت در هفته پیاده روی انجام می دهد خطر افت شنوایی 15 درصد کمتر از بقیه است
2- مواد مغذی مورد نیاز گوشتان را تامین کنید.
به
نظر می رسد برخی مواد مغذی خاص جریان خون را افزایش می دهند و با افزایش
التهاب در بدن و گوش ها مقابله می کنند. برای دریافت کافی این مواد مغذی
مصرف مکمل ها می تواند کمک کننده باشد. از جمله این مواد مغذی می توان به
آلفا لیپوئیک اسید، استیل ال کارنیتین، ال گلوتاتیون و کوآنزیم کیو 10
اشاره کرد.
مصرف این مکمل ها (البته با تجویز پزشک) می تواند روند
کاهش شنوایی را در شما آهسته کند و همچنین در مقابل آسیب های ناشی از
صداهای بلند، از گوش ها محافظت نماید.
3- به سبک زندگی خود دقت کنید.
راه
های دیگری هم برای افزایش قدرت شنوایی و تیز کردن گوش ها وجود دارد. اگر
شما به هر دلیل برای رفتن به جایی دیر کرده اید، مثلا جلسه مهم کاری دارید و
در ترافیک گیر کرده اید، بدون شک در این شرایط سطح استرس شما سر به فلک می
کشد. اما لازم است بدانید که این استرس سلامت گوش های شما را نیز شدیدا
تهدید می کند.
مطالعات نشان داده اند که ترکیبات شیمیایی به نام
دینورفین ها با تحریک التهاب در مغز به استرس پاسخ می دهند. این التهاب نه
تنها کاهش شنوایی را تشدید می کند، بلکه باعث اختلالات شنوایی مانند وزوز
گوش نیز خواهد شد.
اما یک خبر جالب: مطالعات جدید نشان داده اند
جویدن آدامس می تواند خطر افت شنوایی را کاهش دهد. شاید با انحراف مغز از
استرس که ممکن است باعث مداخله در پردازش صدا نیز شود.
4- چند کیلویی وزن کم کنید.
چاقی
و اضافه وزن خطر افت شنوایی را افزایش می دهد. علت آن است که عوامل مرتبط
با اضافه وزن و چاقی مانند فشار خون بالا، به طور قابل توجهی جریان خون گوش
داخلی را کم می کنند.
5- ورزش کنید.
مطالعات
اخیر نشان داده اند در خانم هایی که حداقل دو ساعت در هفته پیاده روی
انجام می دهد خطر افت شنوایی 15 درصد کمتر از بقیه است. این موضوع در مردان
نیز صدق می کند.
6- از سیگار پرهیز کنید.
خطرات سیگار برای قلب و ریه ها را همه ما می دانیم. اما درباره گوش ها چطور؟
نتایج
مطالعه ای که بر روی تعداد بالایی از بالغین 48 تا 92 ساله انجام شد نشان
داد که افراد سیگاری بیشتر از غیرسیگاری ها به اختلالات شنوایی و کاهش
شنوایی مبتلا می شوند.
فراموش نکنید خطرات سیگار فقط برای فرد
سیگاری نیست. تمام افرادی که به طور مستقیم و غیر مستقیم در مواجهه با دود
سیگار قرار دارند، یعنی اطرافیان فرد سیگاری نیز تحت تاثیر آسیب های سیگار
قرار خواهند گرفت.