عفونت واژن در زنان؛ علل و علائم
دو نوع میکروب بهطور طبیعی در واژن زنان همواره وجود دارد. یک دسته از
این میکروبهای دفاعی (غیر بیماری زا) از دستگاه تناسلی در برابر عفونتهای
بیماریزا هستند و دسته دیگر میکروبهایی که در حالت عادی در بدن زندگی
میکنند و در صورتی که میکروبهای دفاعی کار خود را درست انجام دهند، موجب
بیماری نمیشوند. اما همین میکروبها در صورت ضعیف یا کم شدن میکروبهای
دفاعی، ایجاد بیماری میکنند.
مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک
توسط خانمهایی که مبتلا به یک بیماری عفونی ساده مثل سرماخوردگی هستند
باعث میشود میکروبهای غیر بیماریزای بدنشان از بین برود و زمینه ابتلا
به عفونت واژن (واژینیت) فراهم شود.
دستهای از میکروبهای
بیماریزا هم در بدن همسر بیماران وجود دارند و با وجود اینکه در بدن مرد،
تولید بیماری یا علامت خاصی نمیکنند، ولی پس از انتقال به بدن زن
بیماریزا میشوند، به همین دلیل در بعضی از انواع عفونتها، برای زوجین به
طور همزمان دارو داده میشوند.
نشانههای کلی عفونت واژن
طیف علائم عفونتهای زنانه از خارش و سوزش و ترشحات شدید تا یک عفونت کاملا بیعلامت و بیسروصدا متغیر است.
در صورتی که عفونت محدود به واژن باشد، علائم شامل ترشحات بدبو، سوزش و خارش واژن و پوست ناحیه تناسلی، التهاب و ورم ناحیه و حتی علائم ادراری مثل سوزش هنگام دفع ادرار میشود. البته گاهی سایر علائم عفونت ادراری مثل تکرر ادرار را هم باید به نشانههای فوق افزود که در این صورت، فقط معاینه داخلی و انجام آزمایش ادرار به تشخیص درست عفونت کمک میکند.
در صورت درگیری مناطق بالاتر، مثل گردن رحم و خود رحم علائمی مثل درد هنگام نزدیکی، درد زیاد زمان پریود، افزایش خونریزی پریود یا خونریزی غیرطبیعی و لکه بینی بعد از نزدیکی دیده میشود.
البته متاسفانه عفونت رحم
و دهانه رحم گاهی کاملا بدون علامت است، بویژه وقتی شدید باشد و لولههای
رحمی را درگیر کند، یا در فضای شکم پخش شود و نیز زمانی که عفونت مزمن گردن
رحم منجر به زخم دهانه رحم شود. به همین دلیل توصیه میشود خانمها بهطور مرتب به پزشک متخصص زنان مراجعه کنند.
بهترین
ماده برای تمیز کردن ناحیه تناسلی، استفاده از آب معمولی یا ژلهای مخصوص
شستشوی واژن (در صورت لزوم)است که در همه داروخانهها موجود بوده و باعث
میشود محیط واژن برای رشد میکروبهای غیر بیماریزا مناسب و برای رشد
میکروبهای بیماریزا نامناسب باشد
انواع عفونت واژن
سه
نوع عفونت واژن وجود دارد: عفونت قارچی، عفونت باکتریایی و عفونت انگلی.
ولی باید گفت از آنجا که محیط مجاری تناسلی بهطور طبیعی دارای شرایطی خاص
میباشد، عوامل عفونی زیر در حالت عادی، قادر به رشد و تکثیر در این محیط
نیستند، مگر اینکه مشکلی وجود داشته باشد.
در اینجا هر یک از این عفونت ها را برایتان شرح می دهیم.
عفونت قارچی واژن
منشأ
عفونتهای قارچی اندام تناسلی زنان، عمدتا نوعی قارچ به نام کاندیدا
آلبیکنس است. این قارچ معمولا به طور طبیعی در محیط واژن وجود دارد و تنها
زمانی که بیش از حد معمول رشد کند، میتواند بیماریزا شود.
البته
به روشنی نمیتوان علت عفونت قارچی را توضیح داد، اما آنچه مسلم است
قارچها در بدن ما حیات داشته و با ما همزیستاند. قارچ ها در محل زیست
ما، در غذاها و خوراکیها وجود دارند و به نوعی میتوان گفت ما را احاطه
کردهاند، ولی اکثر ما گرفتار عفونت ناشی از قارچها نمیشویم.
علایم
اصلی واژینیت قارچی عبارت از خارش و ترشحات واژینال میباشد. خارش معمولا
شدید است و ممکن است باعث التهاب نواحی مربوطه گردد. ترشحات به صورت سفید
رنگ و غلیظ است که در عین حال دارای چسبندگی کمی بوده و سست میباشد. این
ترشحات معمولا فاقد بو و یا دارای بوی کپک بوده، ولی به هیچوجه متعفن
نیست، مگر آنکه سایر عوامل عفونتزا همراه قارچ باعث بروز واژینیت شده
باشند.
عفوت باکتریایی واژن
عفونتهای
باکتریایی دستگاه تناسلی بیشتر توسط باکتری به نام گاردنلا واژینالیس
ایجاد میشود. این میکروب بهطور طبیعی در محیط دستگاه تناسلی موجود است،
ولی در شرایط خاص ممکن است رشد کرده و باعث بروز بیماری شود.
این
بیماری میتواند از طریق تماس جنسی نیز منتقل شود. در واژینیت میکروبی،
ترشحات واژینال موجود است، ولی خارش و التهاب یا اصلا موجود نیست و یا
بسیار خفیفتر از عفونت قارچی میباشد.
ترشح ایجاد شده در این
بیماری به رنگ سفید مایل به خاکستری و یا زرد رنگ بوده و حالت آبکی دارد.
خصوصیت بارز این ترشح، بوی مخصوص آن است که شبیه بوی ماهی و ناخوشایند
میباشد.
تشخیص این بیماری ممکن است با توجه به علایم حاصل از
آن و یا انجام نمونهبرداری از ترشحات اندام تناسلی توسط پزشک و انجام
آزمایش روی نمونه به دست آمده صورت گیرد.
عفونت انگلی واژن
عفونتهای
انگلی مجاری تناسلی در بیشتر اوقات به واسطه نوعی انگل تکسلولی ایجاد
میشود. این انگل به طور طبیعی در مجاری تناسلی زندگی نمیکند و ابتلا به
آن ممکن است از طریق استخر یا حوله آلوده و نیز تماس با فرد آلوده حاصل
گردد.
این بیماری از طریق تماس جنسی و یا برخی لوازم و
محیطهای آلوده وارد مجرای تناسلی شده و ایجاد عفونت میکند. در بسیاری از
موارد ممکن است این عفونت فاقد علایم و یا توأم با علایم خفیفی باشد.
از
بارزترین خصوصیت آن وجود ترشح واژینال بیش از حد است. این ترشح دارای رنگ
خاکستری یا سبز رنگ بوده و بوی آن زننده میباشد. روی آن حبابهای هوا
مشاهده میشود که باعث ایجاد ظاهری کف مانند میگردد.
هر ترشحی، عفونی نیست
خوب
است بدانید دستگاه تناسلی خانمها در حالت طبیعی نیز ترشحاتی دارد که
باعث مرطوب ماندن این ناحیه میشود و بهطور دورهای کم و زیاد میشود.
البته ترشحات طبیعی، هیچ رنگ و بویی ندارد و اگرچه غلیظ است، ولی بدبو نیست
و سبب خارش و سوزش هم نمیشود.
ترشحات طبیعی اگر در لباس باقی
بماند، میتواند تغییر رنگ بدهد و بدبو شود، ولی این ترشحات با شستوشوی
صحیح دستگاه تناسلی ازبین میرود، در حالی که ترشحات عفونی به جز با درمان
از بین نخواهد رفت.
فراموش نکنید که استفاده از دوش واژینال و
بتادین برای شستشوی ناحیه تناسلی به هیچ وجه توصیه نمیشود و بهترین ماده
برای تمیز کردن ناحیه تناسلی، استفاده از آب معمولی یا ژلهای مخصوص شستشوی
واژن (در صورت لزوم)است که در همه داروخانهها موجود بوده و باعث میشود
محیط واژن برای رشد میکروبهای غیر بیماریزا مناسب و برای رشد میکروبهای
بیماریزا نامناسب باشد.
عفونت زنانه طی بارداری
در
دوران بارداری هم ممکن است عفونتها رخ دهد و از آنجا که در این زمان
محدودیت مصرف دارویی وجود دارد و محیط واژن نیز تغییر میکند، درمان عفونت
مشکلتر میشود.
این عفونتها ممکن است سبب سقط جنین یا زایمان زودرس شود، ولی بهطور معمول عارضهای برای جنین ندارد.
از علائم تب مالت تا پیشگیری و درمان
علائم تب مالت و راههای پیشگیری و درمان تب مالت به عنوان یک بیماری معروف به بیماری هزار چهره و همچنین راههای انتقال تب مالت را به طور
کامل در این بخش برایتان خواهیم گفت.
تب مالت چیست؟
بیماری تب مالت
یا بروسلوز به عنوان یکی از مهم ترین بیماری های مشترک انسان و دام محسوب
می گردد. باکتری بروسلا که ایجاد کننده بیماری است، طیف وسیعی از
پستانداران اهلی و وحشی را مبتلا می سازد. این بیماری به علت ایجاد سقط جنین در دام، کاهش تولید شیر، عقیمی و نازایی دام های مبتلا و همچنین به علت ابتلای انسان به بیماری تب مالت، همواره از دو بعد اقتصادی و بهداشتی مورد توجه قرار می گیرد. این بیماری به علت سقط جنین در دام، کاهش تولید شیر، عقیمی، نازایی و از دست دادن ارزش های اقتصادی دام های مبتلا و همچنین به علت ابتلای انسان به بیماری تب مالت، همواره از دو بعد اقتصادی و بهداشتی مورد توجه بوده است
تب مالت چگونه منتقل می شود؟ بیماری
تب مالت در حقیقت از راه تماس با افرادی که قصاب یا دامدار هستند یا
لبنیات غیرپاستوریزه مصرف می کنند منتقل می شود، بنابراین شیرخام، پنیرهای محلی و بستنی های سنتی در انتقال این بیماری نقش موثری دارد.
علائم تب مالت
علائم و نشانه های تب مالت چیست؟همانطور
که از نام این بیماری مشخص است علامت اصلی این بیماری تب است که عموما در
عصر و شب به اوج می رسد و بیمار دچار تعریق فراوان می شود. اوایل بیماری
ممکن است تا مدت ها بجز تب و تعریق شبانه علامت دیگری وجود نداشته باشد،
ولی بتدریج درد استخوان ها و مفاصل بخصوص درد لگن در برخی بیماران شروع می
شود. درد لگن گاهی آنقدر شدید است که راه رفتن بیمار به سختی انجام می شود.
از عوارض تب مالت، مننژیت و ضایعات مغزی است که می تواند قلب، سیستم تنفسی و تمام ارگان های بدن را تحت تاثیر قرار دهد.
در برخی بیماران علائم روحی مثل افسردگی
هم تظاهر می کند. این بیماری اگر درمان نشود گاهی می تواند با درگیری قلب و
رگ ها باعث مرگ بیمار شود. از دیگر عوارض مهم این بیماری، ایجاد آبسه در
استخوان های ستون فقرات است که باعث زمینگیر شدن بیمار می شود.
گاهی بیماری تب مالت حاد می شود که با درد عضلات و مفاصل بدن و بی اشتهایی همراه است و با دردهایی شبیه سیاتیک و درد مزمن کمر خود را نشان می دهد. جالب است بدانید بیمار در این مواقع حتی تب هم نمی کند.
پیشگیری از ابتلا به تب مالت با رعایت چند نکته
راههای پیشگیری از تب مالت
برای
پیشگیری کسانی که با گوشت و پوست حیوان در تماس هستند، لازم است از عینک و
دستکش استفاده کنند تا ترشحات حیوان آلوده به مخاط چشم و تنفس آنها منتقل
نشود.
شیوه دیگر پیشگیری از تب مالت، این است که از مصرف پنیر تازه خودداری شود. پنیر باید 90 روز در آب نمک بماند و سپس مصرف شود. شیر نیز باید حتما پس از جوشاندن میل شود
مؤثرترین
راه پیشگیری از بیماری استفاد ه از محصولات لبنی پاستوریزه است، زیرا
میکروب با جوشاند ن شیر از بین می رود . همچنین بیاد د اشته باشید فریز کرد
ن مواد غذایی این میکروب را نابود نمی کند .
قابل
ذکر است که علاوه بر این واکسیناسیون د ام ها و کنترل بیماری د ر د ام یک
راه مؤثر د یگری برای کنترل این میکروب است. افراد ی هم که د ر کشتارگاه
ها فعالیت می کنند ، قصاب ها و شکارچیان حیوانات باید هنگام تمیز کرد ن
احشاء حیوان از د ستکشهای لاستیکی استفاد ه کنند .
در
حقیقت هیچگونه واکسن اضافی که کاملاً مورد تأیید بوده و به مدت طولانی
باعث ایمنی فرد بشوند ، وجود ند ارد ، گرچه نوعی واکسن برای افراد شاغل د ر
صنایع د امپزشکی تولید شد ه، ولی این واکسن هر 2 سال یکبار باید تکرار شود
و د ر تمام کشورها هم اجازه مصرف ند ارد .
یشگیری
از این بیماری با واکسیناسیون دام های آلوده و ریشه کن کردن بیماری در دام
ها صورت می گیرد، ولی در هر صورت با توجه به این که این بیماری در دام های
ایران به وفور وجود دارد، بهترین راه پیشگیری، اجتناب از مصرف شیر نجوشیده
یا غیر پاستوریزه، پنیر محلی و بخصوص بستنی های غیرپاستوریزه و متفرقه است
راههای درمان تب مالت
درمان
بیماری تب مالت با داروهای آنتی بیوتیک موجود بخوبی انجام می شود. کپسول
داکسی سایکلین، قرص کوتریموکسازول، کپسول ریفامپین و آمپول جنتامایسین و
استرپتومایسین داروهایی هستند که برای درمان این بیماری کاربرد دارند.
معمولا از بین این داروها 2 تا انتخاب می شود و به مدت حداقل 6 هفته
استفاده می شوند. البته می توان مثلا 2 هفته اول همزمان آمپول جنتامایسین و
کپسول داکسی سایکلین استفاده شود و4 هفته بعد فقط داکسی سایکلین ادامه
پیدا کند.
به هر حال در این دوره طولانی، مصرف دارو حتما باید تا پایان ادامه داشته باشد تا از عود بیماری که متاسفانه در موارد زیادی رخ می دهد تا حد امکان پیشگیری شود.