فوت و فن‌های «کویرنوردی»
به گزارش سایت افغانستان خبرگزاری فارس،
این روزها علاقه به طبیعت گردی رو به افزایش است و در این بین کویرهای
ایران هم بی نصیب نمانده‌اند. چون طبق تجربه اهل طبیعت، سفر به مناطق کویری
از پرنشاط ترین و اسرارآمیز ترین سفرها خواهدبود و در صورت نداشتن آمادگی
لازم، خطراتی برای گردشگر را به همراه دارد.
با چه افرادی برویم؟
پیشنهاد می‌شود اگر تا حالا به این نقاط سفر
نکرده‌اید، برای گردش در کویر و اقامت در آن با تورهای طبیعت گردی که
گردانندگان آن تجربه خوبی دارند، همراه شوید. دقت داشته باشید که حداقل
5سفر گروهی به کویر را تجربه و مدیریت کرده باشند.
چه بپوشیم؟
این سوال ممکن است گاهی خنده‌دار باشد ولی برای سفر
به کویر حتماً باید بپرسید. اولین و مهم ترین هدف از پوشیدن لباس در سفر به
کویر، پوشاندن بدن در مقابل آفتاب، گرما، حشرات، خزندگان و حفظ تعرق
معمولی بدن است؛ لباس‌های سبک با رنگ روشن که از مواد و الیاف طبیعی مثل
پنبه تولید شده باشند، مثل بومیان منطقه که چند دست روی هم می‌پوشند.
چه شلواری بپوشیم؟
بهترین گزینه برای این سفر پوشیدن شلوار ارتشی است
که صددرصد پنبه است. گشادبودن، داشتن جیب‌های فراوان، بند بالای مچ، ضخامت
در ناحیه نشیمنگاه و زانوها از مهمترین ویژگی‌های یک شلوار ارتشی مناسب
کویرنوردی است.
چه کفشی بپوشیم؟
پاهای شما حساس ترین نقطه بدن شماست، چون اگر آسیب
بینند یا زخمی شوند سفر مختل می‌شود. کفش مناسب کویرنوردی پوتین است. پوتین
پاهای شما را در مقابل نیش مارها و عقرب ها محافظت می‌کند و با حمایت از
زانوها کمک می‌کند قدم‌های محکمی بردارید.
البته توجه داشته باشید که برای پوشیدن پوتین حتما
جوراب ضخیمی بپوشید. اگر ساق پایتان نیاز به مراقبت بیشتر دارند از مچ
بندهای ورزشی استفاده کنید.
پابرهنه راه نروید
هیچ وقت بدون کفش در کویر راه نروید، زیرا شن‌ها پاهای شما را اذیت می کنند و کم کمک دچار سوختگی سایشی خواهید شد.
مراقب باشید که نوک پاهای شما دچار آفتاب سوختگی
نشود، زیرا آفتاب سوختگی در این نقطه از بدن بسیار دردناک بوده و با وجود
آن دیگر نمی توانید پوتین بپوشید.
محافظت از پوست در کویر
روزنامه ایران نوشت: اشعه خورشید و گرما در کویر به 4 صورت به بدن آسیب می رسانند:
تابش مستقیم خورشید، گرمایی که جذب شن‌ها و سنگ‌ها
شده، بادهای گرم که شاید توده‌های شن هم با خود داشته باشند، بازتابش نور
خورشید از زمین.
استفاده از کلاه دولایه، روسری های بزرگ و نخی برای
پوشاندن گردن، عینک‌های مخصوص کویر، ضدآفتاب های پوستی و کرم‌های مخصوص لب
را برای محافظت صورت و بدن در برابر نور خورشید فراموش نکنید.
ضدآفتاب مناسب کویر کدام است؟
مواد تشکیل دهنده کرم‌های ضدآفتاب به 2 روش از پوست
محافظت می‌کنند؛ آنها یا اشعه ماورای بنفش UV خورشید را جذب و راه عبور آن
را مسدود کرده یا اینکه اشعه UV را منعکس و متفرق می‌کنند.
کرم‌های ضدآفتاب براساس میزان توانایی آنها در جذب و
دفع اشعه UV درجه بندی می‌شوند که به صورت معمول SPF نامیده می‌شوند. برای
انتخاب کرم ضدآفتاب بهترین حالت ضرب کردن عدد 10 در عدد SPF است.
اگر SPF کرم شما 15 باشد، شما 150 دقیقه یا 2 ساعت و
نیم می‌توانید در آفتاب بمانید. اگر پس از مدتی مجدداً از کرم استفاده
کنید، میزان محافظت آن بیشتر می شود. ضدآب و ضدعرق بودن کرم ضدآفتاب مخصوص
کویر بسیار مهم است.
کویر مصر در قلب ایران!
وستای مصر یا کویر مصر در قلب کویر مرکزی ایران در 45 کیلومتری شرق
شهرستان جندق و در 30 کیلومتری شمال شهرستان خور از توابع استان اصفهان
قرار دارد موقعیت جغرافیایی روستا 04/34 شمالی و 47/54 شرقی می باشد که نام
قدیمی آن مزرعه بوسف بوده است اگر به کویر و روستای مصر رفتید و احساسی
شبیه دژاوو (آشناپنداری) کردید شاید به این دلیل است که بخشی از فیلم “خیلی
دور، خیلی نزدیک” در این روستا فیلم برداری شده است.
کویر
مصر جایی بسیار دور از شهرهای شلوغ درمیانه ی کویری پهناور و جزیره ای
کوچک در میان شنهای روان رواقع شده است روستایی که درست مثل خود کویر شگفت
است. گویر مصر ایران، توسط رشته کوه هایی از جانب غرب و جنوب غرب و جنوب
شرق محاصره شده است که بخشی از سلسله جبال کوه های فلات مرکزی ایران به
حساب می آید. این کویر در گودال هایی طبیعی در کوهپایه های این کوه تشکیل
تپه های ماسه ای زیبایی را داده است که هدف گردشگری علاقمندان به جاذبه های
کویری است. روستای مصر بدلیل قرار گرفتن در جنوب کویر بزرگ دارای آب و
هوای گرم و خشک است مردم روستای مصر از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش
می کنند. مهمترین محصولات این روستا زعفران و گندم است.
شبها ستارگان
میهمان بزم شبانه مردمان کویر نشین است و سکوت توامان محیط معنایی به فضا
می بخشد که هر ذهن سطحی نگری را به فکر می برد. آب روستا از رشته قناتی
تامین می شود که در ابتدای تاسیس روستای مصر توسط شخصی به نام یوسف احداث
گردید و وجه تسمیه روستای مصر هم از نامیست که این شخص از روی قرآن برای
این منطقه انتخاب کرد.
پوشش گیاهی و جانوری کویر مصر ـ روستای مصر :
کویر
مصر جزو منطقه حفاظت شده و شکار ممنوع دشت کویر مرکزی ایران به حساب می
آید و گونه های گیاهی رایج در دشت کویر مرکزی ایران، گونه های رایج و غالب
گیاهی جغرافیای کویر مصر است گیاهان شوره پسندی همچون درمنه، قیچ، انواع
گون و … علاوه بر آن در این بیابان برهوت بی آب و علف حیات وحش و زندگی پر
جنب و جوشی جریان دارد و اگر در فصول گرم سال شب ها با پروژکتور به بیابان
های منطقه رفته یقینا گونه های زیادی از حیات وحش منطقه را خواهید دید از
دوپای کوچک گرفته تا دوپای پا مسواکی (دو پای کانگرویی) تا خرگوش تا گربه
شنی، روباه شنی، کاراکال و… که هر چه به سمت حیوانات شکارگر برویم دیدنش
سخت تر و سخت تر می شود.
جاذبه های گردشگری کویر مصر / جاذبه های گردشگری روستای مصر :
از
نقاط دیدنی این منطقه می توان به دریاچه نمک خور و کویر طبقه واقع در 50
کیلومتری جاده خور ـ طبس، روستای گرمه، روستای محمدآباد کوره گز، روستای
عروسان، روستای فرحزاد، جاده کاروان گذر عروسان ـ بیدستان، جاده آف رود
ابراهیم زهرا، ریگ کله و کویر مرکزی اشاره کرد.
اما از دیدنی های اطراف
روستا مصر می توان به چال سلکنون، نیزار مصر، دریاچه نمک سلکنون، تخت
عباسی، تخت عروس و رملهای ماسه ای اطراف روستا اشاره کرد که این بخش را از
سایت irandeserts.com برای شما گردآواری کرده ایم :
دریاچه نمک سلکنون و چال سلکنون کویر مصر :
چال
سلکنون در موقعیت N340715 و E544666 در استان اصفهان، در جنوب کویر بزرگ
مرکزی ایران و در شمال روستای مصر واقع شده است. چال ها به مناطقی اطلاق می
گردد که نسبت به مناطق اطراف دارای ارتفاع کمتری بوده و حالت فرورفتگی در
زمین دارند. چال سلکنون فرورفتگی زیبایی است که توسط تپه های شنی محصور
گردیده و مناظر زیبایی را پدید آورده است. در قسمت درونی چال سلکنون باتلاق
کوچکی وجود دارد. زمین های دیواره چال پوشیده از سنگریزه و دارای شیبی
مایل در حدود 30 درجه است. در کف فرورفتگی جنس خاک تیپیک مناطق کویری و از
جنس خاک های قلیایی است. کف گودال فاقد هرگونه پوشش گیاهی است و تپه های
ماسه ای پراکنده ای در آن به چشم می خورد.
علت نامگذاری این منطقه به
سلکنون، سیل ویرانگر سال 1355 روستای مصر بوده است که در این منطقه دریاچه
عظیمی ایجاد کرده است. لغت سلکنون ساده شده لغت سیل کنون است که به این
منطقه اتلاق می گردد.
نیزار روستای مصر :
نیزار مصر در 6
کیلومتری شمال شرقی روستای مصر و 2 کیلومتری شرق روستای فرحزاد در شمال
شرقی استان اصفهان واقع شده است. موقعیت جغرافیایی نیزار E5448 و N3405
است. محصور شدن نیزار توسط شن های روان، جلوه منحصر به فردی به آن داده
است. این نیزار آبشخور اصلی حیات وحش کویر منطقه است. ارتفاع نی ها در
پاره ای از موارد به 4 متر هم می رسد. نیزار مصر مکان مناسبی برای عکاسی از
حیات وحش کویر است.
علت پیدایش این نیزار و چشمه آن سیل ویرانگر روستای
مصر در سال 1355 بوده که باعث ایجاد دریاچه بزرگی در مکان نیزار فعلی شده
است. دریاچه مذکور به مرور زمان خشک شده ولی مسیر آب ایجاد شده در زیر ماسه
ها و زمین های این منطقه موجب شده که پساب کشاورزی روستای امیر آباد پس از
نفوذ به لایه های زمین، در منطقه نیزار مجددا به سطح زمین بیاید و باعث
ایجاد این نیزار گردد. مزه آب نیزار شور است ولی درصد شوری آن به حدی نیست
که موجب کویری شدن منطقه گردد. آب نیزار پس از آمدن به سطح و طی مسافتی در
حدود 2 کیلومتر مجددا در زیر لایه های ماسه فرو می رود و بار دگر در منطقه
دریاچه نمک سلکنون به سطح می آید. با این تفاوت که به علت شور زمین های
دریاچه، آب بسیار شور گشته به نجوی که در پایین دست دریاچه مسیر نهر ایجاد
شده کاملا پوشیده از نمک است.
حاشیه نیزار دارای اجتماعات گیاهی فراوان
از نوع ماسه پسند است. از جمله این گیاهان می توان به درختچه های تاغ،
اسکنبیل، گز، نتر، نسی، دم گاوی و… اشاره کرد. حیات جانوری منطقه شامل گرگ،
روباه شنی، گربه شنی، شغال، کاراکال، چکاوک کاکلی، مگس گیر، سبزقبا،
شاهین، سارگپه بیابانی، جرد، پامسواکی، جربیل، آگامای سروزغی و دم سیاه،
تیر مار، مار جعفری، شتر مار، انواع عقرب و… است. به دلیل مرطوب بودن منطقه
در صورت گرمی هوا انواع حشرات از قبیل پشه و مگس به وفور قابل مشاهده است.
تخت عباسی، تخت عروس کویر مصر :
تخت
عباسی – تخت عروس در موقعیت N340795 و E544728 در استان اصفهان و در جنوب
کویر بزرگ مرکزی ایران و شمال شرقی روستای مصر واقع شده است. در اصطلاح
جغرافیایی تخت های مناطق کویری، به نقاطی اطلاق می شود که نسبت به زمین های
اطراف دارای ارتفاع زیادتری باشند و بلندترین نقطه آنها مانند یک تخت صاف و
هموار باشد. وجود بادهای شدید در مناطق کویری و فرسایش بادی باعث شده که
قله این تپه ها در اثر مرور زمان صاف و هموار شوند. همچنین باد خاک نرم را
با خود حمل کرده و قلوه سنگ ها و سنگریزها را به جا گذاشته است.
در زمان
های گذشته از تخت ها به عنوان عوارض طبیعی راهنما استفاده می شده است.
تختها به علت وسعت و ارتفاع قابل توجه در مناطق کویری عوارض طبیعی مناسبی
برای جهت یابی و تعیین مسیر بوده اند.
در بالای تخت عباسی در منظره غربی
و جنوبی تپه های شن روان، چال سلکنون و روستای مصر و فرحزاد قابل رویت
هستند. در منظره شمالی تخت عروس و در منطره شرقی دریاچه نمک سلکنون قابل
رویت هستند. تخت عباسی فاقد پوشش گیاهی است و وجود انبوه سنگریزه ها،
نشانگر وجود بادهای شدید در این منطقه است. باد غالب در این منطقه باد
غربی-شرقی است که از فرم تپه های شنی نزدیک به تخت عباس قابل تشخیص است. در
سمت شرق تخت فرسایش باعث پلکانی شدن دیواره های تخت عباسی گردیده که مناظر
زیبایی را ایجاد کرده است. ارتفاع راس تخت عباسی از سطح دریا 867 متر و
ارتفاع آن نسبت به دشت مجاور در حدود 40 متر است. جنس دیواره ها از ماسه،
مارن و خاک های آهکی است که پوشش از سنگریزه بر روی آن قابل مشاهده است.
برای
رسیدن به تخت عباسی، تخت عروس، نیزار و دریاچه نمک سلکنون و چال سلکنون
کویر مصر باید از روستای مصر به سمت شمال حرکت کرد. بعد از گذر از روستای
فرحزاد وارد دو راهی چال سلکنون شد و پس از طی مسافتی در حدود 3 کیلومتر
وارد دو راهی دریاچه چال سلکنون شد. در این قسمت باید از چند تل شن عبور
کرد. پس از عبور از دیواره شنی دریاچه نمک سلکنون و تخت عباس در قسمت شرق
قابل رویت هستند. مسیر را به سمت شمال شرقی ادامه دهید تا پس از طی 2
کیلومتر به تخت عباسی برسید. برای بالا رفتن از تخت با خودروهای 4wd از
حاشیه جنوبی تخت و همچنین از حاشیه شمال غربی تخت که دارای شیب ملایمتری
هستند استفاده کنید.
حیات وحش پیرامون روستای مصر در فصول گرم سال برای
علاقمندان به حیات وحش و همچنین علاقمندان به عکاسی و رصد نجوم و…. بسیار
به یادماندنی خواهد بود.
