چند ساعت قبل از آزمایش خون نباید چیزی خورد؟

زمانی که غذایی را می‌خوریم، بدن شروع به تجزیه مواد غذایی کرده و سپس این مواد از طریق رگ‌ها وارد جریان خون می‌شوند.

از
آنجایی که خون مورد آزمایش از هر نظر (میزان قندخون، ترکیبات موجود در خون
و …) مورد بررسی قرار می‌گیرد، بنابراین ناشتا نبودن به هنگام دادن خون
می‌تواند بر روی جواب آزمایش تأثیر منفی گذاشته و پزشک مربوطه را در تشخیص
درست و دقیق، دچار اشتباه نموده و سبب شود پزشک برداشت نادرستی از
عملکردهای فیزیولوژیک فرد داشته باشد.

آزمایشاتی که ناشتا بودن برای انجام آن‌ها ضروری است

ناشتا بودن قبل از انجام آزمایشات زیر ضروری می‌باشد:

آزمایش اندازه‌گیری قندخون ناشتا، چربی خون، کلسترول، تری‌گلیسیرید و HDL (کلسترول خوب).

هر نوع ماده غذایی که قبل از آزمایش خورده شود، می‌تواند منجر به نادرستی جواب آزمایش گردد.

بایدها و نبایدهای قبل از انجام آزمایش خون

– با نوشیدن آب فراوان، بدن خود را سیراب نگه دارید.

– اگر پزشک مربوطه به شما توصیه‌هایی قبل از انجام آزمایش داشته، حتماً انجام دهید.

– لازم به ذکر است که خوردن داروهای زیر قبل از انجام آزمایش مجاز نمی‌باشد:

کورتیکواستروئید، استروژن و یا آندروژن، قرص‌های ضدبارداری، قرص‌های ادرارآور، داروهای ضدافسردگی، برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها و همچنین نیاسین.

چند ساعت قبل از انجام آزمایش باید ناشتا بود؟

پزشک مربوطه حتماً توصیه‌های لازم را در مورد ناشتا بودن چند ساعت قبل از انجام آزمایش انجام می‌دهد.

زمان
استاندارد برای ناشتا بودن 8 تا 12 ساعت قبل از انجام آزمایش خون می‌باشد،
بنابراین به گونه‌ای برنامه‌ریزی داشته باشید که آزمایشات خود را صبح زود
انجام دهید، زیرا در این صورت فقط لازم است که از شب تا صبح چیزی نخورید

قبل
از انجام آزمایش قندخون لازم است که 8 ساعت قبل از آن ناشتا باشید. این
آزمایش معمولاً صبح‌ها انجام می‌شود، زیرا پس از یک دوره استراحت بدن (شب
تا صبح) می‌توان آزمایش دقیق‌تری داشت.

ناشتا بودن به مدت 12 ساعت
قبل از انجام آزمایش کلسترول خون و تری‌گلیسیرید ضروری است. موسسه قلب
آمریکا در مورد اندازه‌گیری قندخون و کلسترول که امروزه توسط بعضی
دستگاه‌ها در برخی مراکز خرید و یا فروشگاه‌ها به صورت فوری انجام می‌شود
هشدار داده است، زیرا مدت زمان ناشتا بودن فرد در این موارد اصلاً رعایت
نمی‌شود و در نتیجه جواب آزمایشات، اصلا دقیق نیست.

قبل از آزمایش قند خون چه چیزهایی را نخوریم؟

انجام
آزمایشات خون ضروری است و هر فردی در طول زندگی خود مجبور می‌شود حداقل
یک‌بار و یا بیشتر آن را انجام دهد. با توجه به نوع آزمایش خونی که انجام
می‌دهید لازم است از خوردن و آشامیدن مواد غذایی خاصی خودداری کنید تا جواب
آزمایش دقیق و درستی داشته باشید. در برخی موارد ممکن است لازم باشد از
خوردن و آشامیدن هر نوع ماده غذایی قبل از انجام آزمایش خودداری کنید و در
برخی موارد دیگر نیز ممکن است مجاز باشید که برخی مواد غذایی را بخورید.

در اینجا برخی از مواد غذایی و نوشیدنی‌ها که قبل از انجام آزمایش قند خون باید از آن‌ها اجتناب کرد، ذکر می‌شوند.

* قندخون به مقدار بسیار زیادی تحت تأثیر مواد غذایی کربوهیدرات‌دار
می‌باشد و یکی از بدترین مواد قندی حاوی کربوهیدرات، نوشابه‌های گازدار
می‌باشند، بنابراین از مصرف آن‌ها قبل از انجام آزمایش خون خودداری کنید.

*
از آنجایی که آب‌میوه‌های صنعتی حاوی مقادیر زیادی کربوهیدرات، قند مصنوعی
و طعم‌دهنده‌ها می‌باشند، لذا از خوردن آن‌ها قبل از انجام آزمایش خون
باید اجتناب کرد. کربوهیدرات بالا و همچنین قند فراوان موجود در
آب‌میوه‌های مصنوعی باعث خنثی کردن اثر انسولین در بدن شده و در نتیجه جواب
آزمایش به دست آمده ارزش چندانی نخواهد داشت. لذا از نوشیدن آب‌میوه‌های
مصنوعی قبل از انجام آزمایش خون خودداری کنید.

* قهوه
به خودی خود مشکلی ایجاد نمی‌کند، بلکه قند و خامه موجود در اکثر قهوه‌های
آماده مشکل‌ساز می‌باشد. دقیقاً مانند آب‌میوه‌های غیرطبیعی، خامه و قند
فراوان موجود در قهوه‌های آماده سبب خنثی شدن عملکرد انسولین و در نتیجه
بی‌ارزش بودن جواب آزمایش می‌گردد، بنابراین اگر می‌خواهید قبل از انجام
آزمایش خون، قهوه میل کنید بهتر است سه ساعت قبل از انجام آزمایش و البته
قهوه خالی میل کنید تا جواب دقیق‌تری داشته باشید.

* سایر
مواد قندی: بهتر است از خوردن غلات بدون سبوس قبل از انجام آزمایش قندخون
خودداری کنید. همچنین از خوردن سایر مواد غذایی که حاوی قند فراوان هستند،
مانند انواع شیره‌ها (شیره انگور) و انواع طعم‌دهنده‌ها که کربوهیدرات
بالایی دارند، خودداری کنید.

قبل از آزمایش کلسترول خون چه چیزهایی را نخوریم؟

* برای آزمایش کلسترول خون،
ناشتا بودن امری ضروری می‌باشد. بهتر است برای انجام آزمایش کلسترول خون،
از پزشک مربوطه و یا آزمایشگاهی که قرار است در آنجا آزمایش انجام شود سۆال
کنید که مدت زمان ناشتا بودن برای انجام آزمایش باید چند ساعت باشد. بعضی
اوقات مدت زمان ناشتا بودن 6 تا 8 ساعت و در برخی موارد تمام طول شب (از شب
تا صبح) باید ناشتا بود و در مواردی نیز زمان ناشتا بودن به 12 ساعت
می‌رسد.

بهتر است از جویدن آدامس نیز در طول مدت ناشتایی خودداری کنید *
سعی کنید به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنید که آزمایش کلسترول خون را صبح زود
انجام دهید، به ویژه اگر از شما خواسته شده که 12 ساعت قبل از انجام آزمایش
ناشتا باشید، در این صورت می‌توانید ساعت 6 و یا کمی دیرتر شام خود را
خورده و صبح زود بیدار شده، به آزمایشگاه رفته و آزمایش خون بدهید.

* به آنچه که چند روز قبل از انجام آزمایش می‌خورید
نیز دقت کافی داشته باشید. از خوردن گوشت قرمز، تخم‌مرغ و سایر مواد غذایی
که حاوی چربی و کلسترول بالایی می‌باشند، خودداری کنید. در این صورت
می‌توانید امیدوار شوید که جواب آزمایش دقیقی خواهید داشت.

*
اگر مجبور هستید که به توصیه پزشک مربوطه، هر چند وقت یک‌بار آزمایش
کلسترول خون انجام دهید، رژیم غذایی خود را تغییر ندهید، زیرا پزشک با توجه
به رژیم غذایی روزمره شما می‌تواند تشخیص دهد که چرا کلسترول خون شما بالا
می‌باشد.

از پزشک و یا آزمایشگاه مربوطه بپرسید که آیا محدودیتی در
خوردن قهوه دارید یا خیر، زیرا در برخی موارد شما اجازه دارید که قهوه
بخورید حتی اگر در ساعت‌های ناشتایی باشید.

چند نکته

در مدت زمانی که ناشتا هستید، از انجام ورزش خودداری کنید.

به جز آب از سایر نوشیدنی‌ها خودداری کنید.

بهتر است از جویدن آدامس نیز در طول مدت ناشتایی خودداری کنید.

رعایت نکردن هر یک از این عوامل می‌توانند بر روی جواب دقیق آزمایش تأثیر گذاشته و در نتیجه نتایج مطلوبی به دست نیاید.

توصیه‌های پزشک را رعایت کنید

از
آن جایی که با یک آزمایش خون، چندین فاکتور (کلسترول، قند، تری‌گلیسیرید و
…) با هم اندازه‌گیری می‌شود و برخی از آزمایش‌ها نیازمند 8 ساعت ناشتایی و
برخی دیگر نیازمند 12 ساعت ناشتایی هستند و یا برخی دیگر ناشتا بودن در
آن‌ها ضروری نمی‌باشد، لذا توصیه‌های پزشک مربوطه را در مورد مدت زمان
ناشتا بودن قبل از انجام آزمایش خون جدی گرفته و اگر لازم است از خوردن آب
نیز خودداری کنید.

درشرایط ناشتابرای نمونه گیری میتوان آب خورد

دکتر علیرضا عبداللهی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه دانشگاه علوم
پزشکی تهران، به ضرورت ناشتا بودن در دستورالعملهای قبل از آزمایش اشاره
کرد و افزود: ناشتا بودن با زمان مشخص جهت انجام برخی آزمایشها مانند
آزمایش قند خون ناشتا، تری گلیسرید، کلسترول و غیره الزامی است.

وی در ادامه تصریح کرد: خوردن غذا می‌تواند منجر به تغییر در مقادیر آزمایش
شود و در صورتی كه پزشک بیمار را قبل از آزمایش، ملزم به ناشتا بودن کند،
بیمار باید این مسئله را رعایت کند.

این متخصص پاتولوژِی با تاکید بر لزوم یادگیری دستورالعملهای انجام
نمونه‌گیری در شرایط ناشتا، اظهار کرد: بیماران باید 9 ساعت قبل از آزمایش
هیچ غذا یا آشامیدنی( به جز آب) نخورند و نیاشامند، به طوری که این مدت
ناشتایی در شب توصیه شده است، چرا که فعالیتهای بدن به حداقل می‌رسد و
مقادیر طبیعی در نمونه‌های صبح تعیین شده است.

وی همچنین با اشاره بر اینکه نوشیدن آب در شرایط نمونه‌گیری‌های ناشتا بدون
اشکال است، گفت: بیماران باید در شرایط ناشتایی از نوشیدن آب میوه، چای و
قهوه پرهیز کنند، اما نوشیدن آب مانعی ندارد، مگر آن که محدودیت در مصرف آب
توسط پزشک یا همکاران آزمایشگاه تذکر داده شده باشد.

دکتر عبداللهی ادامه داد: در صورتی که آزمایشهای مربوط به چربی خون نظیر
تری‌گلیسرید برای بیمار درخواست شده باشد، مدت زمان ناشتایی حداقل 12 ساعت
است.

مدیر آزمایشگاه بیمارستان ولیعصر مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره) با بیان
اینکه در مواقع ناشتایی باید از فعالیتهای بدنی و ورزش خودداری کرد، افزود:
لازم است بیماران در مدت ناشتایی از استعمال دخانیات، جویدن آدامس و
فعالیتهای بدنی نظیر ورزش به دلیل اینکه منجر به تحریک سیستم گوارش و تغییر
در نتایج آزمایشات می‌شود، پرهیز کنند.

دکتر عبداللهی در پایان خاطرنشان کرد: بیماران می‌توانند بعد از انجام نمونه‌گیری رژیم غذایی عادی و فعالیت روزانه خود را شروع کنند.