رشته دامپزشکی

مقدمه

رشته دامپزشکی
در ذهن یک دانش آموز دبیرستان ابعاد بسیار محدود و معینی دارد، در بعضی
موارد تصورات نادرست نیز ذهن دانش آموزان ما و بلکه عامه مردم را اشغال
کرده است.

در حال حاضر رشته دامپزشکی با علوم تغذیه و
علوم آزمایشگاهی ارتباط کاری خوبی پیدا نموده. وظیفه این رشته پیشگیری و
درمان بیماری‌های دامی و ریشه کنی و تامین بهداشت عمومی دام می‌باشد بخش
جراحی در رشته دامپزشکی با همه جذابیت‌هایش دارای مشکلات و سختی‌هایی است
که در بخش عکس می‌توانید قسمتی از این سختی‌ها را ببینید.

کنترل بهداشتی
بیماری‌های مشترک بین انسان و دام و کنترل بهداشتی و مواد غذایی که از دام
بدست می‌آید از دیگر وظایف این رشته است. این رشته دوره مقطع کاردانی و
دکترای حرفه‌ای عرضه میگردد. فارغ‌التحصیلان دوره کاردانی به عنوان کاردان
دامپزشک و تحت نظر دکتر دامپزشک در کلینیک یا مراکز تحقیقاتی مشغول به کار
می‌شوند. طول دوره کاردانی 2 سال و طول دوره دکترای حرفه‌ای حدود 6 سال
است. دانشجویان این رشته باید ادامه کار در این رشته از توانایی جسمی و
علاقمندی کافی برخوردار باشند تا بتوانند در شرایط مختلف آب و هوایی فعالیت
کنند.

سطوح رشته

ردیف	نام دانشگاه	کاردانی	کارشناسی	ارشد	دکترا
1	آزاد- بابل	*
2	آزاد- بجنورد	*
3	آزاد- بهبها ن	*
4	آزاد- بیرجند	*
5	آزاد- تبریز	*		*
6	آزاد- داراب	*
7	آزاد- رشت	*
8	آزاد- ساوه	*
9	آزاد- سراب	*
10	آزاد- سنندج	*
11	آزاد- شبستر	*
12	آزاد- شهر بابک	*
13	آزاد- شهرکرد	*			*
14	آزاد- فلاورجان	*
15	آزاد- فیروزآباد	*
16	آزاد- گرمسار	*
17	آزاد- گناباد	*
18	آزاد- لارستان	*
19	آزاد- مهاباد	*
20	آزاد- نوشهر و چالوس	*
21	آزاد- کازرون				*
22	آزاد- کرج	*			*
23	آزاد- کرمانشاه	*
24	آزاد- یاسوج	*
25	آزاد-ابهر				*
26	آزاد-ارومیه				*
27	آزاد-اقلید	*
28	آزاد-بروجرد	*
29	آزاد-زاهدان	*
30	ارومیه	*
31	تهران				*
32	شیراز				*

درسهای رشته

ردیف	نام درس	ردیف	نام درس
1	آسیب‌شناسی اختصاصی	2	آسیب‌شناسی عمومی
3	آمار حیاتی	4	اصول اصلاح نژاد دام
5	اصول انتخاب و تلقیح مصنوعی دام	6	اصول تغذیه دام
7	اصول جراحی و هوشبردی	8	اصول معاینه دام
9	اصول همه‌گیر شناسی	10	اصول کالبدگشایی و نمونه‌برداری
11	انگل‌شناسی و بیماریهای انگلی 1	12	انگل‌شناسی و بیماریهای انگلی 2
13	انگل‌شناسی و بیماریهای انگلی 3	14	انگل‌شناسی و بیماریهای انگلی 4
15	ایمنی‌شناسی و سرم شناسی	16	بافت شناسی 1 و 2
17	باکتری شناسی اختصاصی و بیماریهای باکتریایی	18	باکتری‌شناسی عمومی
19	بهداشت و بازرسی گوشت	20	بهداشت و پرورش دام
21	بهداشت و پرورش طیور	22	بهداشت و صنایع شیر
23	بیماریهای اندامهای حرکتی	24	بیماریهای تولید مثل دام
25	بیماریهای داخلی دامهای بزرگ	26	بیماریهای داخلی دامهای کوچک
27	بیماریهای طیور	28	بیماریهای ماهی
29	بیماریهای متابولیک دام	30	بیماریهای مشترک انسان و دام
31	بیوشیمی 1 و 2	32	پایان‌نامه
33	پرورش و بیماریهای زنبور عسل	34	تاریخچه و قوانین دامپزشکی
35	تغذیه اختصاصی دام	36	تغذیه اختصاصی طیور
37	تکثیر و پرورش ماهی	38	جانورشناسی عمومی
39	جراحی عمومی دامهای بزرگ	40	جراحی عمومی دامهای کوچک
41	جنین‌شناسی	42	رادیولوژی دامپزشکی
43	زبان تخصصی 1 و 2	44	ژنتیک حیوانی
45	سم‌شناسی	46	صنایع مواد غذایی با منشاء دامی
47	عملیات دارمانگاهی مامایی	48	عملیات در بخش جراحی
49	عملیات درمانگاهی دامهای بزرگ	50	عملیات درمانگاهی دامهای کوچک
51	عملیات درمانگاهی طیور	52	فارماکولوژی 1
53	فارماکولوژی 2	54	فیزیولوژی 1 و 2
55	فیزیک پزشکی	56	قارچ‌شناسی و بیماریهای قارچی
57	مامایی دامپزشکی	58	ماهی‌شناسی عمومی
59	مسمومیتهای دام	60	ویروس‌شناسی و بیماریهای ویروسی
61	کارآموزی 1 و 2	62	کارورزی آمزایشگاه مرکز تشخیص
63	کارورزی بیماریهای طیور 1 و 2	64	کارورزی جراحی دامهای بزرگ 1 و 2
65	کارورزی جراحی دامهای کوچک 1 و 2	66	کارورزی داخلی دامهای بزرگ 1 و 2
67	کارورزی مامایی 1 و 2	68	کالبدشناسی پایه
69	کالدشناسی مقایسه‌ای 1 و 2	70	کلینیکال پاتولوژی
71	کنترل کیفی و بهداشت مواد غذایی

صنعت و بازارکار

• انجام امور درمانی با تأسیس کلینیک و یا بیمارستان دامپزشکی و
  اشتغال به امور درمانی در بخش‌های مختلف نظیر طیور، آبزیان، دامهای بزرگ
  (شامل جراحی، مامائی، داخلی)، دامهای کوچک و. . . .
• دریافت مجوز و تأسیس داروخانه دامپزشکی.
• عضویت در هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات و مراکز آموزشی عالی.
• فعالیت در انستیتو تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی واقع در حصارک
  کرج و یا انستیتو پاستور به عنوان مراکز تحقیقات کشور. در حال حاضر مؤسسه
  رازی با بیش از نیم قرن تجربه مرهون تلاش مستمر دامپزشکان است، که در آنها
  انواع واکسنهای مصرفی انسان و دام تولید می‌گردد که عمدتاً جهت کنترل
  بیماریهای مشترک انسان و دام نظیر بیماریهای کزاز، دیفتری و همچنین
  بیماریهایی چون سرخک، فلج اطفال و. . . بکار می‌روند. همچنین ساخت انواع
  واکسنهای موردی دامپزشکی و نیز تحقیق در زمینه اپیدمیولوژی و شیوع
  بیماریهای مختلف در کشور، در این مؤسسه انجام می‌شود تا از ورود بیماریهای
  مختلف به داخل کشور جلوگیری شود و درصورت بروز بیماری جدید، سریعاً تحت
  کنترل در آمده، ریشه‌کنی امکان پذیر گردد.
• تأسیس آزمایشگاه تشخیص طبی دامپزشکی.
• فعالیت در مرکز دولتی نظیر وزارت جهاد، سازمان دامپزشکی کشور و. . . به‌عنوان مسئولین امور اجرائی.
• تأسیس مراکز مشاوره و مجتمع‌های دامداری و طیور و. . . .
• فعالیت در مجتمع‌های کشت و صنعت به‌عنوان
  دامپزشک مجتمعهای مربوط که دارای تعداد زیادی دام اعم از گاو یا گوسفند
  هستند و نقش تولید شیر و گوشت را به‌صورت دامداریهای صنعتی دارا هستند.
• فعالیت در مجتمع‌های مرغداری اعم از پرورش طیور‌گوشتی، پرورش
  طیور تخم گذاری جهت تولید تخم‌مرغ، مرکز تولید جوجه یکروزه و جوجه‌کشی و. .
  . .
• فعالیت در کارخانجات تولید مواد غذائی با منشأ دامی نظیر تولید سوسیس، کالباس، کنسروسازی، لبنیات مثل شیر و پنیر و. . . .
• فعالیت درکارخانجات خوراک دام که تولید خوراک دام و طیور را به عهده دارند، تنظیم جیره غذائی و کنترل کیفی محصولات مربوطه.
• فعالیت در امور شیلات و آبزیان و مجتمع‌های تکثیر و پرورش آبزیان نظیر ماهی‌های سرد‌آبی و گرم‌آبی.
• فعالیت در مجتمع‌های پانسیون اسب و اشتغال به امور مدیریت و
  درمان اسب داریها، مجتمع‌های اسب سواری و تنظیم جیره غذائی و نظارت بر
  روشهای پیشگیری بیماریها در اسب‌داری.
• فعالیت تولیدی خصوصی نظیر تأسیس دامداری و مرغداری و. . . .

---

معرفي رشته‌ي دامپزشکي از زبان دانشجوي دانشگاه تبريز

دانشجوياني
که وارد رشته دامپزشکي مي شوند بايد حدود 220 واحد درسي را در 6 سال
بگذرانند، که اين واحدها در سه مقطع متوالي علوم پايه ، پاتوبيولوژي و علوم
درمانگاهي تدريس مي شود. يعني در آغاز دانشجو طي 2 سال علوم پايه را
مي‌گذراند و سپس در 2 سال بعد دروس پاتوبيولوژي شامل ميکروبيولوژي ،آسيب
شناسي ، انگل شناسي و بهداشت و کنترل مواد غذايي رارمطالعه مي کند و
بالاخره وارد دوره علوم درمانگاهي مي شود که اين دوره خود شامل دو بخش دروس
نظري و عملياتي و بخش کارورزي مي شود به همين دليل دانشجوي اين رشته در
علوم پايه پزشکي بنيه علمي خوبي دارد و حتي در دوره هاي تخصصي ايمونولوژي،
ويروس شناسي و… همپاي فارغ االتحصيلان پزشکي شرکت کرده و موفق نيز مي
شود.

 

از سوي ديگر در اکثر کشورها از جمله کشور ما، دامپزشکان در تحقيقات پايه پزشکي نقش مهمي دارند.

 

اين
توانايي از آنجا نشأت مي گيرد که از يک طرف کار با دام محدوديت هاي کار با
انسان را ندارد يعني مي شود بر روي تعداد زيادي از حيوان با وجود احتمال
بيماري يا مرگ آزمايش نمود، کاري که در علوم ميکروبيولوژي، فارموکولوژي و
فيزيولوژي انجام مي گيرد و از سوي ديگر يک دامپزشک ديد وسيع‌تري درباره
حيوانات دارد و مي تواند به روي حيوانات مختلف تحقيق بکند.

 

حفظ
و حراست بهداشت دام‌ها برعهده يک دامپزشک است يعني يک دامپز شک با تأمين
بهداشت و مبارزه با عوامل تهديد کننده حيات دام ، طيور، آبزيان و حشرات
مفيد ، ضمن اقدامات بهداشتي لازم براي افزايش طول عمر آنها ، با تأمين
سلامتي اين دسته از موجودات کمک مي کند که بازدهي توليدي و خدماتي آنها
بيشتر شود.

 

از
طرف ديگر يک دامپزشک وظيفه مبازره با بيش از400 بيماري مشترک بين انسان و
حيوان را دارد . بيماريهايي که به صورت مستقيم ( تماس با دام آلوده ) و غير
مستقيم ( استفاده از توليدات يا فراورده هاي دامي ) به انسان منتقل شده و
حيات او را به مخاطره مي اندازد و بالاخره دامپزشکان در حفظ محيط زيست نقش
بسزايي دارند چرا که به مبارزه با بيماريهاي وحوش و هم‌چنين بيماري‌هاي
مشترک بين انسان و وحوش مي پردازد که البته در کشور ما کم‌تر به اين نقش
توجه شده است.

---