پنج توصیه علمی برای پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه
به گزارش ایرنا از پایگاه اینترنتی دانشکده پزشکی هاروارد، درد سنگ کلیه از
دردهایی است که فراموش نمی شود، حدود نیمی از افرادی که یک بار به سنگ
کلیه مبتلا می شوند در عرض هفت سال به سنگ دیگری مبتلا می شوند.
پیشگیری
از ابتلا به سنگ کلیه موضوع پیچیده ای نیست بلکه برای این منظور باید
ترکیبات سنگ مشخص شود. سنگ های کلیه زمانی تشکیل می شوند که غلظت برخی مواد
شیمیایی در ادرار به اندازه زیادی می شود که منجر به تشکیل کریستال می
شوند.
سپس این کریستال ها بزرگتر شده و به سنگ کلیه تبدیل می شوند و در مسیرهای ادراری به حرکت در می آیند.
اگر این سنگ در مسیر دستگاه ادارای گیر کند و جلوی جریان ادرار را بگیرد، درد ایجاد می شود که در مراحل پیشرفته بسیار شدید است.
**عوامل ایجاد سنگ کلیه
بیشتر
سنگ ها زمانی ایجاد می شوند که کلسیم با یکی از دو مواد اگزالات یا فسفر
ترکیب می شود.همچنین سنگ های کلیه می توانند از اسید اوریک تشکیل شوند که
از سوخت و ساز پروتیین در بدن ایجاد می شود.
پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه به معنی پیشگیری از بروز شرایطی است که منجر به تشکیل سنگ کلیه می شود.
در این گزارش دستورالعمل های علمی برای پیشگیری از ابتلا به سنگ کلیه ذکر شده است.
*** نوشیدن مقدار زیاد آب
نوشیدن مقدار زیاد آب موجب می شود موادی که در ادرار به سنگ تبدیل می شوند، رقیق شوند.
سعی
کنید مقدار کافی مایعات مصرف کنید تا روزی دو لیتر ادرار تولید شود برای
این منظور لازم است که روزانه هشت لیوان آب مصرف کرد.علاوه بر این ، نوشیدن
آب برخی مرکبات مانند لیموناد و آب پرتقال کمک کننده است. سیترات موجود در
این آب میوه ها جلوی تشکیل سنگ را می گیرند.
*** مصرف کلسیم مورد نیاز بدن
مصرف
بسیار کم کلسیم در رژیم غذایی باعث می شود که سطح اگزالات افزایش یاد و
منجر به تشکیل سنگ کلیه شود. برای جلوگیری از این موضوع مطمئن شوید میزان
مناسب کلسیم مورد نیاز بدنتان را مطابق با سن خود مصرف می کنید.
اساسا
سعی کنید که کلسیم را از طریق مصرف خوراکی ها مصرف کنید زیرا برخی مطالعات
نشان داده اند که مصرف مکمل های کلسیم با ابتلا به سنگ کلیه ارتباط دارند.
مردان
50 ساله و مسن تر باید روزی هزار میلی گرم کلسیم با 800 تا هزار واحد بین
المللی ویتامین دی مصرف کنند تا بدنشان بتواند کلسیم مصرفی را جذب کند.
***کاهش مصرف سدیم
یک رژیم غذایی پر سدیم موجب ایجاد سنگ کلیه می شود زیرا این رژیم غذایی موجب افزایش مقدار کلسیم در ادرار می شود.
بنابراین رعایت یک رژیم غذایی کم سدیم به افرادی که مستعد سنگ سازی هستند، توصیه می شود.
طبق
دستورالعمل های فعلی افراد باید مصرف روزانه سدیم خود را به دو هزار و 300
میلی گرم محدود کنند اما اگر سدیم در گذشته با ابتلا به سنگ کلیه ارتباط
داشته است باید مصرف روزانه سدیم به هزار و 500 میلی گرم محدود شود. کاهش
مصرف سدیم برای فشار خون و قلب نیز مفید است.
***محدود کردن مصرف پروتیین های حیوانی
محدود
کردن مصرف پروتیین های حیوانی از دیگر راهکارها پیشگیری از ابتلا به سنگ
کلیه است. مصرف بسیار زیاد پروتیین حیوانی مانند گوشت قرمز، ماکیان ، تخم
مرغ و غذاهای دریایی موجب افزایش سطح اسید اوریک شده که به تشکیل سنگ کلیه
منجر می شود.
همچنین یک رژیم غذایی پر پروتیین موجب کاهش سطح سیترات
می شود؛ سیترات یک ماده شیمیایی موجود در ادرار است که به پیشگیری از
تشکیل سنگ کلیه کمک می کند.
***پرهیز از مصرف خوراکی هایی که موجب تشکیل سنگ می شوند
چغندر،
شکلات، اسفناج، ریواس، چای، و بیشتر آجیل سرشار از اگزالات هستند و کولاها
(نوشابه های گازدار) مملو از فسفات هستند، که هر دو یعنی اگزالات و فسفات
به تشکیل سنگ کلیه کمک می کنند. بنابراین اگر مستعد سنگ سازی هستند از مصرف
این خوراکی ها پرهیز و یا انها را کم مصرف کنید.
همچنین برخی
مطالعات نشان داده اند، مردانی که دوزهای بالای ویتامین C را به شکل مکمل
مصرف می کنند در معرض خطر زیاد ابتلا به سنگ کلیه قرار دارند زیرا بدن
ویتامین C را به اگزالات تبدیل می کند.
مصرف آنتی بیوتیک‌ها در ایران به مرحله خطر رسیده است
کیوان الچیان در مورد مصرف آنتی بیوتیک در ایران، گفت: «بسیاری از عفونت‌ها
ویروسی‌اند و برای درمان نیازی به مصرف آنتی بیوتیک‌ها نیست. حال آنکه
اغلب مردم فکر می‌کنند در صورت عدم تجویز آنتی بیوتیک درزمینه درمانشان
کوتاهی شده یا پزشک درحق بیمار جفا کرده است.»
وی ادامه داد: «بسیاری از عفونت‌های تنفسی، گلودرد‌ها و دردهای گوش ناشی از
عفونت‌های ویروسی است که درمان آن‌ها محافظتی است نه مصرف آنتی
بیوتیک‌ها.»
این متخصص داخلی تأکید کرد: «مصرف بی‌رویه آنتی بیوتیک‌ها بدون کشت و آنتی
بیوگرام، میکروب‌ها و عوامل عفونی را نسبت به درمان دارویی مقاوم می‌سازند
از این رو باید آنتی بیوتیک‌های نسل جدید مورد استفاده قرار گیرند.»
عضو هیأت مدیره جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران، هشدار داد: «مصرف بی‌رویه
آنتی بیوتیک‌ها چه به درخواست بیمار و چه بنا به تجویز نادرست و نابهنگام
پزشک عوارض جبران ناپذیری را در پی خواهد داشت.م
وی تصریح کرد: «برگزاری کلاس‌ها و دوره‌های مناسب از سوی وزارت بهداشت برای
پزشکان در جهت یادگیری درباره مصرف آنتی بیوتیک‌ها و نحوه تجویز آن‌ها در
همه مجامع علمی و کنگره‌های آموزشی خالی از لطف نیست.»
وی در ادامه با اشاره به برگزاری بیست و پنجمین کنگره سالیانه جامعه پزشکان
داخلی ۳۰ اردیبهشت تا دوم خرداد خاطرنشان کرد: «این کنگره برمبنای برگزاری
سمپوزیم‌های مختلفی پایه ریزی شده است که طی آن‌ها مطالب جدید و قابل
استفاده‌ای در اختیار پزشکان گذاشته می‌شود.»
به گفته وی در این کنگره سعی شده روش‌های صحیح، درست و به جا در رابطه با
مصرف و نوع آنتی بیوتیک‌ها در برخورد با عوامل میکروبی و عفونی در قالب
آموزش ارایه شود.
وی یکی دیگر از این سمپوزیم‌ها را مربوط به هپاتیت در بیماران گوارشی اعلام
و تصریح کرد: «در واقع در مورد درمان‌ها و روش‌های هپاتیت C صحبت می‌شود.»
متخصص بیماری‌های داخلی با اشاره به سمپوزیم بیماری‌های ریوی گفت: «در این
سمپوزیم به روش‌های تشخیصی و درمانی جدید بیماران ریوی پرداخته می‌شود.»
وی برگزاری سمپوزیم بیماران خونی، روش‌های جدید و نوین در مورد تشخیص و
درمان سرطان، دیابت، تشخیص و تازه‌های درمان آن را بخش دیگری از برنامه‌های
این کنگره اعلام کرد.
عضو هیأت مدیره جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران یادآور شد: نهمچنین در این
کنگره پرداختن به آموزش استفاده از تکنولوژی‌های جدید در راستای تشخیص
بیماران گوارشی با استفاده از آندوسکوپی‌های پیشرفته و کولونوسکوپی مورد
ارزیابی قرار می‌گیرد.»
به گفته «الچیان» برای تمام رده‌های پزشکی شرکت کننده در این کنگره ۱۷ امتیاز بازآموزی در نظر گرفته شده است.
