به بچه‌های بدغذا اشتهاآور بدهیم یا ندهیم؟
ی‌اشتهایی بچه‌ها یا کم غذا خوردن آنها همیشه یکی از دغدغه‌های اصلی مادران
است. بسیاری از بچه‌ها بدغذا هستند و از همه انواع غذاها نمی‌خورند تا
ریزمغذی‌های مورد نیاز بدنشان تامین شود. به همین دلیل همیشه مادران دنبال
راهی هستند که بچه‌شان بیشتر غذا بخورد و وقتی راهی پیدا می‌کنند که اشتهای
بچه بیشتر می‌شود کلی از نگرانی‌های آنها برطرف می‌شود. یکی از آن راه‌ها
استفاده از داروهای اشتهاآور است که این روزها هم انواع شیمیایی و هم
گیاهی و طبیعی آن در بازار وجود دارد. گاهی بیقراری مادر از بی‌اشتهایی بچه
به اینجا ختم می‌شود که او را نزد پزشکان متعدد می‌برد وآنها نیز برایش
شربت اشتها تجویز می‌کنند ولی ممکن است برخی مادران با توصیه اطرافیان
خودسرانه داروهای افزایش اشتها برای کودک تهیه کنند، اما موضوع مهم این است
که آیا واقعا استفاده از داروهای اشتهاآور می‌تواند معجزه کند؟در «سفره
سالم» این هفته عملکرد داروهای اشتهاآور را بررسی می‌کنیم و اینکه مصرف
این دارو برای چه بچه‌هایی لازم و برای چه بچه‌هایی خطرناک است؟ دکتر نوشین
محمدحسینی به این پرسش پاسخ می‌دهد که بی‌اشتهایی کودک ناشی از چه
مشکل‌هایی می‌تواند باشد؟
سلامت: داروهای اشتهاآور چگونه باعث افزایش اشتها می‌شوند؟
داروهای
اشتهاآور معمولا یک آنتی‌هیستامین هستند که یکی از عوارض آن تاثیر بر
اشتهاست. یکی از معروف‌ترین و مهم‌ترین داروهای اشتهاآور سیپروهپتادین است
که به عنوان یک داروی آنتی‌هیستامین و ضدآلرژی امروزه در درمان برخی
آلرژی‌های غذایی، آلرژی‌های مداوم فصلی، آلرژی‌های مرتبط با خون و پلاسما،
آلرژی‌های خفیف پوستی و برخی درمان‌های پوست تجویز می‌شود. از عوارض این
دارو در برخی موارد افزایش اشتهاست.
سلامت: این داروها چه عوارضی برای بچه‌ها ایجاد می‌کنند؟
از
عوارض آنها می‌توان به گیجی، خواب‌آلودگی، نداشتن تمرکز، نخوابیدن کودک به
علت هیجان زیاد، بیقراری، تپش قلب، کاهش فشار خون، اثر بر عملکرد کبد،
اسهال، یبوست و استفراغ اشاره کرد. این دارو می‌تواند در کودکان عارضه کاهش
هشدار‌های مغزی و اختلال دفع ادراری (به‌خصوص در موارد مسمومیت و مصرف
مفرط) ایجاد کند. بیشتر عوارض این دارو به علت اثر سیپروهپتادین بر دستگاه
اعصاب مرکزی است.
سلامت: در چه سنینی نباید از این دارو برای بچه‌ها استفاده کرد؟
مصرف زیاد این دارو در کودکان می‌تواند منجر به توهم، مشکل‌های قلبی و
ریوی و حتی مرگ شود. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مصرف این دارو را در
کودکان زیر 2 سال مطلقا ممنوع اعلام کرده است. در کودکان بین 2 تا 4 سال هم
به دلیل احتمال ایجاد مسمومیت مصرف دارو پیشنهاد نشده و در کودکان بالای 4
سال مصرف این دارو تحت نظر پزشک و برای مدت کوتاه بلامانع است.
سلامت: داروهای اشتهاآور گیاهی چه عملکردی دارند؟
داروهای
گیاهی اشتهاآور که عمدتا در کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرند، معمولا
عصاره‌ای از گیاهان یا میوه‌هاست؛ مانند عصاره انار که تاثیر سوئی روی کودک
ندارد و عملکردش مثل این است که شما یک ماده ترش به کودکتان بدهید که قطعا
بعد از آن بچه احساس گرسنگی می‌کند. تصور کنید شما یک لیوان آب انار
بخورید یا رب انار را خالی مصرف کنید، مسلما بعد از آن ضعف می‌کنید و نیاز
دارید یک ماده خوراکی بخورید تا ضعفتان برطرف شود. عملکرد این داروها نیز
به همین صورت است.
سلامت: آیا داروهای گیاهی افزایش اشتها کم‌عارضه‌تر هستند؟
ساده‌ترین
و بی‌خطر‌ترین خوراکی سودمند همان آب است، اما اگر آب را هم زیاد و
بی‌رویه مصرف کنیم، باعث می‌شود تمام املاح و مواد ضروری بدن رقیق و از بدن
دفع شوند، بنابراین مصرف هر دارو و حتی ماده غذایی باید به اندازه باشد.
مصرف خودسرانه و طولانی‌مدت این داروها اصلا توصیه نمی‌شود و باید حتما
برای مصرفشان با پزشک مشورت کنید.
سلامت: آیا مصرف داروهای اشتهاآور در مدت زمان کوتاه هم می‌تواند عوارض داشته باشد؟
مدت
زمان مصرف داروها اهمیت زیادی دارد و قطعا این داروها چون بر دیگر
ارگان‌های بدن نیز تاثیر می‌گذارند، مصرف طولانی‌مدت آنها اصلا توصیه
نمی‌شود، اما نکته مهمتر این است که بی‌اشتهایی می‌تواند علت‌های مختلفی
داشته باشد از جمله بیماری‌های عفونی مثل یک عفونت ادراری ساده. والدین با
خوراندن شربت اشتهای حتی گیاهی به کودکشان در واقع علامت یک بیماری را
پنهان می‌کنند. ممکن است بی‌اشتهایی ناشی از بیماری هورمونی باشد و در این
صورت رشد بچه دچار مشکل شود. حتی بیماری تیروئید، دیابت و کم‌خونی نیز
همگی روی اشتها تاثیر می‌گذارند. اگر والدین خودسرانه این داروها را به
کودکشان بدهند بدون آنکه علت بی‌اشتهایی بچه بررسی شده باشد، ممکن است روند
درمان بیماری کودکشان را به تعویق بیندازند و زمانی متوجه شوند که خیلی
دیر شده باشد.
رژیم غذایی کودکان را رعایت کنید
دستورالعمل های رژیمی جدید خطرات بهداشتی ناشی از شیوه تغذیه ای که اغلب
کودکان دارند را نشان می‌دهد. در اینجا نشان می‌دهیم که چطور می‌توانید با
چاقی مفرط در کودکان مبارزه کنید.
سیب زمینی سرخ کرده و چیپس تنها سبزیجات موجود در لیست 25 منبع کالری هستند. آب میوه نیز مانند رهبر گروه میوه جات می‌باشد.
گسترش
این مواد غذایی نقش بزرگی در چاقی های مفرط در دوران کودکی دارد، که بر
روی خیلی از مسائل، فراتر از افزایش سایز دور کمر کودکان تأثیر می‌گذارد.
بسیاری از بیماری های مزمن مانند آسم، آلرژی، دیبات و اختلال بیش فعالی
کمبود توجه در میان کودکان رو به افزایش می‌باشد. و تمام این شرایط با مواد
غذایی که کودکان مصرف می‌کنند در ارتباط است. بهبود شیوه تغذیه کودک در 3
زمینه زیر به داشتن کودکانی هرچه سالم تر کمک خواهد کرد.
مصرف نمک را کاهش دهید
اغلب
بچه های بالای 2 سال بیش از حد سدیم مصرف می‌کنند که می‌تواند منجر به
فشار خون بالا در آنها شود. نان سفید بزرگترین منبع تأمین نمک کودکان
می‌باشد، به این دلیل که به میزان زیادی از آن مصرف می‌کنند. مقادیر زیادی
از سدیم در بسیاری از غذاهای فرآوری شده، غذاهای یخ زده و غذاهای رستورانی
مخفی و پنهان است.
راه‌حل: هنگام خرید، نان غلاتی که نمک کمتری دارد
را انتخاب کنید. بیشتر در خانه غذا بخورید، و همیشه غذاهای تازه را به جای
غذاهای یخ زده و فرآوری شده انتخاب کنید.
از مصرف چربی زیاد دست بکشید
این
اصطلاح می تواند هشدار بعدی برای چاقی کودک شما باشد. چربی های جامد و قند
های اشباع شده تا 35 درصد کالری بیشتری را وارد بدن کودک می‌کنند که هیچ
ارزش غذایی نیز ندارند. این چربی های ناسالم که در دمای اتاق جامد هستند،
بیشتر در کره، مارگارین و گوشت قرمز یافت می‌شوند. این به این معنی است که
بسیاری از مواد غذایی که در لیست کودکان قرار دارد، مانند پیتزا، هات داگ،
سیب زمینی سرخ شده و دسر شامل این چربی ها می باشد.
راه‌حل: در صورت امکان، از مصرف این غذاهای اجتناب کنید و هنگام پخت و پز از روغن های مایع به جای چربی های جامد استفاده کنید.
به میزان شکر افزوده توجه کنید
قند
سالم در بسیاری از مواد غذایی مانند میوه‌ها و شیر وجود دارد، به این دلیل
که این مواد غذایی علاوه بر قند ارزش های غذایی دیگری نیز دارند که سیگنال
هایی را برای استفاده درست قند به بدن می فرستد. اما زمانی که به مواد
غذایی که هیچ ارزش غذایی دیگری ندارند، مانند دسر، اضافه می‌شود این فرایند
طبیعی از بین می‌رود.
راه‌حل: درست کردن شیرینی در خانه می تواند
یک درمان مقطعی برای این کار باشد. اما از همه مهمتر، از این دستاوردها به
عنوان نقشه راهی برای جهت دهی به تغییرات استفاده کنید به این دلیل که
سلامتی کودکان شما به آن وابسته است
