کارشناسی ارشد عمران چیست

thumbnail

مهندسی عمران چیست؟

مقدمه

مجموعه مهندسی عمران یا رشته عمران یكی
از رشته های پر اهمیت و جذاب در مجموعه رشته های آزمون سراسری است كه
داوطلب در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی می تواند آن را انتخاب كند.
پیشرفت سریع جوامع و نیازهای روز افزون آنها به انجام طرحهای مختلف عمرانی
از یك طرف و رشد و توسعه علوم مختلف از طرف دیگر، ایجاب می نماید تا با یك
برنامه ریزی صحیح و همه جانبه و پرورش استعدادهای جوان و نیز استفاده بهینه
از ابزار و امكانات موجود در جامعه ، گامی بلند  در جهت ترقی و تعالی
جامعه برداشته شود.

تعریف و شرح

تاریخچه ی مهندسی
عمران به اصطلاح Civil engineering به قرن هجدهم باز می‌گردد. در آن زمان
مهندسی عمران در مقابل مهندسی نظامی  Military engineering قرار داشت.
اصطلاحی که به همه ی امور مهندسی که به مسایل ساخت و ساز بناهای دست ساز
بشر باز می‌گشت. مانند سدها، ساختمان ها، پل‌ها و کانال‌ها گفته می‌شد.
البته طی گذشت سال های متمادی و با پیشرفت علم و تخصصی شدن علوم، به مرور
علوم مختلف، از جمله مکانیک Civil engineering جدا شده اما این اصطلاح هم
چنان نام خود را برای عمران حفظ مهندسی کرد.

این رشته قبلا به مهندسی
راه و ساختمان موسوم بوده و به منظور تربیت مهندسان طراح ، محاسبه و اجرای
پروژه‌های ساختمانی، صنعتی ، راه‌سازی و تاسیسات آبی و نظارت بر حسن اجرای
طرحهای عمرانی در زمینه‌های فوق و همچنین همكاری با مهندسان مشاور یا
محاسبه در زمینه‌های یاد شده ، به وجود آمده است. قسمت عمده دروس این رشته
را مجموعه متنوعی از دروس نظری و پروژه‌های طراحی تشكیل می‌دهد و كنار آنها
تعدادی دروس آزمایشگاهی و كارگاهی و نیز دو دوره كارآموزی در طی دو
تابستان پیش‌بینی شده است. با توجه به سیاستهای عمرانی و سرمایه‌گذاریهای
دولت برای ایجاد ساختمانها، راهها، پلها، سدها، نیروگاههای هسته‌ای و
حرارتی ، رفع نیازهای عمرانی در زمینه مسكن و تاسیسات آبی جهت تامین آب
آشامیدنی شهرها و روستاها همچنین بازسازی مناطق جنگ‌زده اهمیت این رشته
مشخص می‌شود. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارتخانه‌ها (نظیر
وزارتخانه‌های راه‌ و ترابری مسكن و شهرسازی و نیرو) و شركتهای دولتی و
شركتهای خصوصی و مهندسان مشاور به كارهای طراحی ، محاسبه و اجرا بپردازند.
در شرایط حاضر فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در دوره‌های مختلف
كارشناسی ارشد سازه (آنالیز و طرح سازه‌ها) ، خاك و پی (مطالعه مسائل مربوط
به رفتار خاكها و محاسبات پی‌ها) ، راه و ترابری (طرح راهها و شبكه
ترابری) ، سازه‌های آبی (طراحی سازه‌های هیدرولیكی و مسائل آبی دیگر در
ارتباط با سدها) در داخل كشور ادامه تحصیل دهند.

ساختمان

کاربرد و زیر شاخه ها

هدف
از این رشته تربیت نیروهای متخصصی است که بتوانند در پروژه‌های مختلف
عمرانی در زمینه‌های ساختمان‌سازی، راه‌سازی، پل‌سازی، برج‌سازی، سازه‌ها و
بناهای آبی، جمع‌آوری و دفع فاضلاب و غیره مسوولیت طراحی، محاسبه، اجرا و
نظارت بر اجرا را بر عهده گیرند. مهندسی عمران از جمله رشته‌هایی است که
بیانگر کاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران است. یعنی هرچیزی که به آبادی
یک کشور باز می‌گردد، مانند: سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دکل‌ های
مخابراتی، ساختمان‌های مقاوم در برابر زمین‌لرزه، سیل و آتش و نیروگاههای
برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز، در حیطه کار
مهندس عمران قرار می‌گیرد. برای آغاز تمامی پروژه‌های عمرانی به یک مهندس
کارآمد عمران نیاز داریم تا علاوه بر رعایت جنبه‌های فنی و اجرایی، اقتصادی
نیز عمل کند. چون اقتصادی بودن یک اصل در مهندسی عمران است.

در
ایران این رشته در سطح کارشناسی دارای سه گرایش عمران-عمران،
عمران-نقشه‌برداری و عمران-آب ‌و در بعضی دانشگاه ها گرایش های عمران-سازه،
عمران-خاک و عمران-راه در سطح کارشناسی به آن اضافه می شود.

عمران-عمران

این
رشته قبلاً به مهندسی راه و ساختمان موسوم بوده و به منظور تربیت مهندسان
طراح، محاسبه و اجرای پروژه‌های ساختمانی، صنعتی، راه‌سازی و تأسیسات آبی و
نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه‌های فوق و همچنین همکاری با
مهندسان مشاور یا محاسبه در زمینه‌های یاد شده، به وجود آمده‌است. مانند
سایر رشته‌های مهندسی،این رشته دارای 23 واحد عمومی است.همچنین دانشجویان
این رشته باید تعداد 25 واحد را به عنوان واحدهای پایه بگذرانند.علاوه بر
این واحدها،95 واحد اختصاصی که دروسی از جمله کارآموزی و پروژه‌های فولاد و
بتن و راه سازی نیز جزو دروس این دانشجویان می‌باشد. با توجه به سیاستهای
عمرانی و سرمایه‌گذاریهای دولت برای ایجاد ساختمان‌ها، راه‌ها، پل‌ها،
سدها، نیروگاه‌های هسته‌ای و حرارتی، رفع نیازهای عمرانی در زمینه مسکن و
تأسیسات آبی جهت تامین آب آشامیدنی شهرها و روستاها همچنین بازسازی مناطق
جنگ‌زده اهمیت این رشته مشخص می‌شود.فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در
وزارتخانه‌ها(نظیر وزارتخانه‌های راه‌ و ترابری،مسکن و شهرسازی و نیرو)و
شرکتهای دولتی و خصوصی و مهندسان مشاور به کارهای طراحی، محاسبه و اجرا
بپردازند.

مهندسی عمران

عمران-نقشه‌برداری

طراحی
و اجرای برنامه‌های عمرانی و مطالعات مربوط به زمین مستلزم وجود اطلاع
دقیق مهندسی(مسطحاتی، ارتفاعی،چگونگی) به صورت نقشه‌های گوناگون(ترسیمی،
رقمی، تصویری) از منطقه مورد نظر است.مجموعه نقشه‌برداری پاسخگوی این
نیازها به گونه‌ای هماهنگ با دیگر رشته‌های عمران است و هدفش تربیت افرادی
است که آگاهی علمی کافی و مهارت فنی لازم را در زمینه نقشه‌برداری داشته
باشند. داوطلبان ورود به این رشته باید در ریاضیات و فیزیک قوی بوده(جالب
است که بدانید این رشته بیشترین ریاضی را در تمام رشته های مهندسی دارا می
باشد با داشتن 21 واحد در دانشگاه) علاقه‌مندی و آمادگی جسمی(برای کارهای
صحرایی و غیره) لازم را دارا باشند.

نقشه بردار

عمران-آب

این
دوره(کارشناسی) به منظور تربیت متخصصانی تدوین شده‌است که بتوانند در
زمینه‌های شناخت منابع آب و کنترل و بهسازی کیفیت منابع آب اطلاعات لازم را
به دست آورند تا بتوانند در مراحل مختلف طراحی ، نظارت و مدیریت پروژه‌های
آب کار کنند.با توجه به اینکه توسعه کشور در زمینه‌های کشاورزی، صنعتی ،
عمران و غیره بستگی به میزان آب قابل استفاده دارد می‌توان صنعت آب را در
ایران در زمره صنایع مادر به حساب آورد.داوطلبان ورود به این دوره‌ها باید
در دروس ریاضی، فیزیک و شیمی دبیرستان قوی بوده، علاقه‌مندی و استعداد
لازم(خصوصا در زمینه طراحی) را داشته باشند. دروس این دوره‌ها به صورت
عمومی، پایه، اصلی، تخصصی،انتخابی و کارآموزی (کارآموزی صحرایی پروژه تخصصی
و کارآموزی تخصصی) است.

عمران-زلزله

این
رشته که اکثراً با عمران-سازه یکسان پنداشته می‌شود، در حقیقت کاربردی
جداگونه دارد. در رشته سازه هدف بیشتر تحلیل رفتارهای درونی و تحلیل اعضا و
مدل نمودن سازه برای بارهای استاتیکی می‌باشد در حالیکه در رشته
عمران-زلزله هدف آنالیز و بررسی نیروهای خارجی و دینامیکی وجانبی،بررسی
نحوه عملکرد، راهکارهای مقابله و بررسی رفتار لرزه‌ای سازه می‌باشد.

این
رشته نسبت به گرایشهای دیگر عمران در کشور ما نوپا بوده و در سالهای اخیر و
خصوصاً بعد از زلزله‌های مهمی چون رودبار و بم آئین نامه‌هایی برای تخصیص
ضرایب محاسباتی برای آن در نظر گرفته شده‌است که آخرین آئین نامه مورد
استفاده در این بخش آئین نامه 2800 ویرایش سوم می‌باشد. با توجه به کاربرد
زیاد نانوتکنولوژی احتمال استفاده ازمصالح نوین که پاسخ مناسبی به زلزله
بدهد وحتی ازانرژی زلزله برای رفع نیازهای انرژی ساختمان استفاده کند بعید
نیست. احتمالا نانو کامپوزیتهای سازه‌ای جایگزین مصالح سنتی خواهد شد که
صرفه جوئی قابل ملاحظه در مصرف مصالح وانرژی در راستای بهینه سازی ساختمان
درپی خواهد داشت.

کارشناسی ارشد

فارغ
التحصیلان مقطع كارشناسی عمران- عمران، می توانند در مقطع كارشناسی ارشد در
گرایشهای مختلف : سازه، سازه های هیدرولیكی ،مهندسی زلزله ، راه وترابری،
مكانیك خاك وپی ، مهندسی آب، سازه های دریایی ،مهندسی مدیریت ساخت، مهندسی
برنامه ریزی حمل و نقل ،مهندسی نقشه برداری ( ژئودزی)، فتوگرامتری و مهندسی
محیط زیست به تحصیل ادامه دهد و  در هر یك از گرایشهای یاد شده زیر شاخه
های تخصصی تری وجود دارد كه در مقطع دكترای تخصصی و به خصوص در ضمن انجام
رساله دكتری به آن پرداخته می شود.

دکتری

در
مقطع دكتری دانشجو ضمن افزایش مراتب علمی خود، در یك زمینه تخصصی تر ، قدرت
و توان خود را برای انجام كارهای تحقیقاتی و توسعه مرزهای دانش و رفع
معضلات علمی و اجرایی از طریق پژوهش بالا برده، تحقیقاتی را در یك مورد
خاص، انجام می دهد.

 توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه

یك
مهندس عمران باید بسیار اجتماعی و دارای توان ایجاد ارتباط با جمله سایرین
باشد چون رشته مهندسی عمران یك رشته گروهی است. یعنی متخصص عمران در محیط
كار خود با اقشار مختلف جامعه از جامعه كارگران، تكنسین‌ها و مهندسان
رشته‌های دیگر سروكار دارد و باید با همه این افراد ارتباط خوبی برقرار كند
تا بتواند شاهد پیشرفت و موفقیت كارش باشد.

با توجه به كمیت و
كیفیت درسهایی كه در این رشته ارایه می‌گردد، داوطلب باید از توان و دانش
برتر در زمینه‌های ریاضی و فیزیك برخوردار باشد. همچنین توان جسمی ، قدرت
تجزیه و تحلیل ، قدرت تجسم و دقت كافی در بسیاری از مسایل را داشته باشد.

مهندسی عمران در ایران

برج میلاد

ریشه
یابی این فن در ایران به قرن ها پیش باز میگردد جائیکه ایرانیان قدیم با
ساختن راهها شهرهای مهم ایران را به یکدیگر پیوند می دادند تا شاهان به
راحتی بتوانند به کاخ های خود در مناطق مختلف ایران سفر کنند. همانطور که
می دانیم  قدیمی ترین سدها نیز در ایران وجود داشته و باعث رونق کشاورزی در
ایران باستان شده است.

اما مهندسی عمران نوین همزمان با گسترش و
توسعه شهرها در ایران در اوایل دهه 20 شمسی در دانشگاه تهران پایه گذاری شد
و تا کنون نیز افراد بسیاری در دوره های مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و
دکتری از آن فارق التحصیل شده اند.



معرفي رشته عمران از نگاه کارشناس ارشد دانشگاه تهران

قبل از هر گونه تصميم در
مورد انتخاب رشته­ تحصيلي، بايد جايگاه رشته هاي تحصيلي مورد نظر را در ذهن خود
مشخص کنيد. يعني در درجه­ي اول با توانايي­ها ، استعدادها و روحيه­ي خود
آشنايي پيدا کرده و با توجه به اين موارد انتظارات خود از يک رشته­ي تحصيلي را مد
نظر قرار دهيد. و در نهايت با بررسي دقيق ويژگي هاي هر رشته و نيز مشاوره با افراد
با تجربه، رشته تحصيلي متناسب با شخصيت خود را انتخاب کنيد.

با توجه به داشتن 6 سال
سابقه­ي داشجويي در رشته­ي مهندسي عمران (4 سال در دوره­ي کارشناسي و 2 سال در
دوره­ي کارشناسي ارشد)، در اين ارايه برخي از تجربيات خود در ارتباط با رشته­ي
تحصيلي عمران و ويژگي­هاي مهم آن را در اختيار شما قرار دهم. در اين بين برخي از
ويژگي ها عمومي و رايج و برخي تخصصي مي­باشند.

 

محبوبيت رشته: بدون شک در 10 سال اخير
رشته­ي مهندسي عمران همواره جزء 4 رشته­ي اول مورد علاقه­ي داوطلبين کنکور رياضي
بوده و حتي در چند سال اخير پس از رشته­ي تحصيلي برق، جزء پرطرفدارترين رشته­هاي
دانشگاهي مد نظرداوطلبين محسوب مي­شود. بدون شک اين محبوبيت از ويژگي هاي منحصر به
فرد اين رشته­ي تحصيلي حکايت مي­کند. از جمله مهم ترين اين ويژگي­ها مي­توان به
موارد زير اشاره نمود:

o       وجود بازار
کار مناسب در شرايط فعلي و نياز به عمران و آباداني در بخش­هاي مختلف
کشور

o       جذب
مناسب و سريع به بازار کار (حتي با مدرک کارشناسي)

o       تنوع
بسيار زياد کارهاي مرتبط به رشته تحصيلي عمران و در نتيجه جذب افراد با
سلايق متفاوت

o       تجربي بودن
بسياري از مشاغل مرتبط با اين رشته تحصيلي

o       عيني
بودن بسياري از مطالب درسي و وجود واحدهاي عملي متنوع

o       سطح
دشواري متوسط درس هاي ارايه شده در هر مقطع

o       فراهم
بودن امکان تحصيل در مقاطع بالاتر به صورت تخصصي در داخل و خارج
از کشور در صورت علاقه

o       تنوع
رشته­هاي تحصيلي موجود در مقطع کارشناسي ارشد

در بالا تنها برخي از
ويژگي­هاي عمومي رشته­ي تحصيلي مهندسي عمران را برشمارديم. مجددا ياد آور مي­شوم
تمامي موارد فوق تنها در صورتي تحقق خواهند يافت که ورود به اين رشته از روي علاقه­مندي
با پشتوانه­ي وجود توانايي­هاي لازم
 صورت گيرد. 

تنوع دروس دانشگاهي: کليات واحد­هاي درسي در
مقطع کارشناسي به اين صورت است که در طور معمول بايد در هشت الي نه ترم تحصيلي
تعداد 142 واحد درسي را گذراند. تنوع درسي اين واحد ها به شرح زير است:

ü   22 واحد
دروس عمومي (از جمله ادبيات فارسي، زبان عمومي، زبان تخصصي، انديشه­ي اسلامي،
انقلاب اسلامي و ….) که اين دروس تقريبا بين تمام رشته­هاي تحصيلي مشترک بوده و
از اين نظر تفاوت خاصي ميان رشته­ها وجود ندارد.

ü   27 واحد
دروس پايه (از جمله رياضي 1 ، رياضي 2، آمار و احتمالات، معادلات ديفرانسيل،
فيزيک1 و آزمايشگاه و …) اين دروس نيز بين بسياري از رشته هاي مهندسي مشترک مي­باشند
ولي به طور مثال رياضيات مهندسي که جزء واحد­هاي درسي ساير رشته­ها مي­باشد در
واحدهاي تحصيلي رشته عمران قرار ندارد.

ü   86 واحد
دروس اصلي و تخصصي الزامي که انتخاب اين واحدها در طي دوره­ي تحصيلي اجباري مي­باشد
و اين دروس هستند که تمايز اصلي را ميان رشته­ي تحصيلي عمران و ساير گرايش ها
ايجاد مي­کنند. اين واحدها از تنوع بسيار زيادي برخوردارد بوده به طوري که برخي
آزاميشگاهي و برخي نيز تئوري مي­باشند. اين دروس از طيف هاي زير برخوردارند.

o    واحدهايي
که مربوط سازه و ساختمان مي­باشند
: اين طيف بسياري از دروس تخصصي را در بر مي­گيرد
و عموم مردم با توجه به همين مورد رشته­ي تحصيلي عمران را تنها محدود به ساختمان
سازي و سازه تصور مي­کنند. از جمله­ي اين دروس مي­توان به استاتيک، مقاومت
مصالح،تحليل سازه ها، فولاد1و2، بتن1و2، مصالح ساختماني، تکنولوژي بتن، متره و
برآورد، پي و زلزله و … برخي از مهمترين اين موارد مي­باشند که مبناي اصلي گرايش
سازه
 و زلزله در مقطع کارشناسي ارشد را
شکل مي­دهند.

  • واحدهايي که مربوط به مهندسي خاک
    مي­شوند
    :
    واحدهاي درسي از جمله زمين شناسي، مکانيک خاک، مهندسي پي و فنداسيون،
    آزمايشگاه مکانيک خاک و … که مبناي اصلي گرايش خاک در
    مقطع کارشناسي ارشد را شکل مي­دهند.
  • واحدهاي درسي مربوط به مهندسي آب: واحدهاي درسي از جمله مکانيک
    سيالات، هيدروليک، هيدرولوژي، بناهاي آبي و سد، مهندسي آب و فاضلاب و … که
    مبناي اصلي گرايش مهندسي آب و محيط زيست و هيدروليک در
    مقطع کارشناسي ارشد را شکل مي­دهند.
  • واحدهاي درسي مربوط به مهندسي
    راه: 
    واحدهاي
    درسي از جمله نقشه برداري، راه سازي، روسازي، مهندسي ترافيک و … که مبناي
    اصلي گرايش مهندسي ترافيک و حمل و نقل در مقطع کارشناسي
    ارشد
     را شکل مي­دهند.
  • واحدهاي درسي مربوط به معماري: در ميان واحدهاي درسي
    عمران واحدهايي از جمله نقشه کشي ساختمان و ترسيم فني و اصول و مباني معماري
    قرار داده شده اند تا مهندسين عمران ديد کلي در ارتباط با اصول طراحي ساختمان
    و نحوه­ي معماري فضاها پيدا کنند.

ü   7
واحد مربوط به دروس تخصصي ولي به صورت اختياري: منظور از اختياري بودن دروس اين
است که دانشجو آزاد است از ميان دروس اختياري مختلف ارايه شده با توجه به علاقه
مندي خود دروس تخصصي منطبق با علايق خود را انتخاب نمايد. به طوري مثال اگر
دانشجويي به دروس مهندسي خاک علاقه مند است مي­تواند درس پي پيشرفته را انتخاب کند
و دانشجويي که به مسايل سازه علاقه مند است مي­تواند درس پل سازي، مصالح بنايي و
… را انتخاب نمايد.

بازار کار و چشم انداز
تحصيل در مقاطع تحصيلي بالاتر:  
يکي از جذاب ترين موارد
در ارتباط با رشته­ي تحصيلي عمران وجود بازار کار مناسب براي افراد با سليقه­هاي
متفاوت مي­باشد. با توجه به تنوع بسيار بالاي دروس ارايه شده در دوره­ي کارشناسي
که برخي از مهم­ترين آنها را برشمارديم، مشاغل بسيار متفاوتي در زمينه­ي هاي مختلف
وجود دارد.

يکي از نکات قابل توجه در
ارتباط با اين مشاغل اين است که در کنار داشتن اطلاعات علمي مناسب، وجود تجربه­هاي
کاري
 يکي از کليدهاي اصلي موفقيت ورود به بازار کارهاي مربوط به اين رشته
مي­باشد. به طوري که استخدام در بسياري از اين مشاغل، با داشتن تجربه و مهارت لازم
به سهولت صورت مي­گيرد. بنابراين پيشنهاد مي­شود در کنار آموزش مطالب علمي، با
حضور در پروژه­هاي عمراني به صورت کارآموز و کسب مهارت­هاي لازم قبل از اتمام دوره­ي
تحصيلي، تجربيات عملي خود را افزايش دهيد.

کار در شرکت­هاي مشاوره،
شرکت­هاي پيمان کاري، پروژه­هاي تحقيقاتي به عنوان  مهندس اجراي، نقشه­بردار،
سرپرست کارگاه، مهندس ناظر، طراح سازه از جمله کارهاي عمده­ي مربوط به بخش
ساختماني مي­باشد که با داشتن مدرک کارشناسي مي­توان به آنها دست يافت. کار در
برخي از سازمان ها نياز اطلاعات تخصص دارد که با تحصيل در مقاطع بالاتر (کارشناسي
ارشد و دکتري) مي­توان به آنها دست يافت. کار در شرکت­هاي مديريت منابع آب، شرکت
آب و فاضلاب ، تصفيه خانه، سواحل، راه­سازي و ترافيک شهري، ساخت پل و سد و
…  از جمله اين موارد مي­باشد.

با توجه به وجود دانشگاه­هاي
متعدد در سرتاسر کشور، امکان ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر در رشته­ي مهندسي عمران
وجود داشته به طوري که امکان ادامه­ي تحصيل در مقاطع کارشناسي ارشد و دکتري هم
اکنون در اکثر دانشگاه­هاي تراز اول کشور فراهم شده است. با توجه به وجود سطح علمي
بسيار مناسب در رشته­ي تحصيلي عمران در دانشگاه­هاي کشور و به روز بودن مطالب
علمي، هر ساله تعدادي زيادي از دانشجوهاي ايران در مقطع کارشناسي و کارشناسي ارشد
به تيم­هاي علمي محقيق در سرتاسر دنيا مي­پيوندند و در نتيجه امکان ادامه تحصيل
در خارج از کشور
 نيز براي دانشجويان اين رشته فراهم است.

گرايش­هاي مختلف عمران در
مقطع کارشناسي ارشد: 
با توجه به مطالب عنوان شده، رشته­ي مهندسي عمران
از گرايش­هاي مختلفي در مقطع کارشناسي ارشد برخوردار است که مهم­ترين آنها عبارتند
از:

  • مهندسي سازه
  • مهنسد زلزله
  • مهندسي خاک و پي
  • مهندسي حمل و نقل و ترافيک
  • سازه­هاي دريايي
  • مهندسي هيدروليک
  • مهندسي آب (مديريت منابع آب، آب
    و فاضلاب و مهندسي رودخانه)
  • مهندسي محيط زيست
  • مديريت ساخت



ویدیو : کارشناسی ارشد عمران چیست

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

Back To Top
free html hit counter