شرایط درخواست و پذیرش پناهندگی در آلمان چیست؟
چگونه موقعیت حقوقی من به طور رسمی مشخص می‌شود؟
اقامت
هرکسی در آلمان به نتیجه رسیدگی به درخواست پناهندگی‌اش بستگی دارد. برای
شروع روند پناهنده شدن، هر پناهجو باید نخست خود را به اداره‌ای که برای
نخستین بار مشخصات پناهجویان در آن ثبت می‌شود، معرفی کند. سپس باید
درخواست پناهندگی داده شود. هر کسی حق دادن چنین درخواستی را دارد. این
درخواست فقط می‌تواند به اداره فدرال برای امور مهاجران و پناهجویان داده
شود.
پناهجو در اداره فدرال برای
امور مهاجران و پناهجویان طی گفتگویی توضیح می‌دهد که به چه دلیل از کشورش
گریخته و نمی‌تواند یا نمی‌خواهد به آن برگردد. این گفتگو به طور کتبی ثبت
می‌شود. کسی که آلمانی نمی‌داند به کمک یک مترجم در گفتگو شرکت می‌کند.
چه مدت طول می‌کشد؟
روند
رسیدگی به درخواست پناهندگی کسانی که از سوریه، عراق یا اریتره به آلمان
گریخته‌اند، سریع‌تر طی می‌شود. پناهجویان این کشورها باید فقط یک فرم
تقاضا را پر کنند. رسیدگی به این درخواست‌ها به طور معمول بین دو تا هشت
ماه طول می‌کشد. رسیدگی به درخواست‌های دیگر پناهجویان، برای مثال
درخواست‌های پناهجویانی که از افغانستان آمده‌اند،می‌تواند گاه تا دو سال
یا بیشتر به طول بینجامد.
پناهندگی و پناهندگان ایرانی در آلمان
هر
پناهجویی با کارمند مسئولی سر و کار دارد که به امور مربوط به او رسیدگی
می‌کند. از همین رو ممکن است که تقاضای پناهندگی اعضای یک خانواده به دست
کارمندان مسئول مختلف برسد و در نتیجه تاریخ پایان رسیدگی به پرونده هر یک
از اعضای خانواده با هم فرق کند.
به‌ندرت
امکانی برای تسریع رسیدگی به درخواست‌های پناهندگی وجود دارد. در مورد
پرونده پناهجویان خردسال می‌توان درخواستی برای تقدم قائل شدن برای رسیدگی
داد. یا می‌توان از عدم پیشرفت روند رسیدگی شکایت کرد که البته هزینه گرفتن
وکیل برای این کار بالاست.
موقعیت حقوقی من چیست؟
کسی
که بتواند ثابت کند که به دلایل سیاسی، مذهبی یا به دلیل ملیتش در کشوری
که از آن گریخته مورد پیگرد است یا جنگ جانش را تهدید می‌کند شانس خوبی
دارد برای اینکه دست کم برای مدتی معین در آلمان بماند.
اینکه
یک پناهجو چه موقعیت حقوقی‌ای پیدا می‌کند، بستگی به این دارد که راه
فرارش چه بوده است. کسی که به آلمان سفر کرده بدون آنکه پیش از آن وارد یک
کشور دیگر اتحادیه اروپا شده باشد، چه با هواپیما و چه با کشتی، امکان
دریافت موقعیت حقوقی کسی را دارد که “دارای حق ماندن” است.
اما
در بیشتر موارد پناهجو باید طبق “قانون دوبلین” به آن کشور عضو اتحادیه
اروپا که در ابتدا وارد آن شده بوده، بازگردانده شود. از میان آنها تنها
کسانی می‌توانند در آلمان بمانند که موانعی برای بازگرداندن آنها وجود
داشته باشد. این موانع اغلب بیماری‌های سخت هستند.
برای
مثال کسی که مبتلا به دیابت (مرض قند) است و در کشور خود از امکان درمان
مناسبی برخوردار نیست و در نتیجه بازگرداندنش موجب مرگش خواهد شد می‌تواند
به عنوان “کسی که دلایل فرارش به عنوان پناهنده مورد قبول واقع شده” در
آلمان بماند. اگر بیماری پناهجو مداوا شود دیگر مانعی برای بازگرداندن او
وجود ندارد و باید به وطنش بازگردد.
از چه حقوقی برخوردار هستم؟
کسی
که به طور رسمی دارای حق اقامت است یا دلایل فرارش به عنوان پناهنده مورد
قبول واقع شده اجازه دارد دست کم برای سه سال در آلمان اقامت داشته باشد.
کسانی که به دلیل مانعی برای بازگردانده شدن اجازه اقامت گرفته‌اند،
می‌توانند برای یک سال در آلمان بمانند.
کسانی
که دلایل فرارشان به عنوان پناهنده مورد قبول واقع شده پس از سه سال اجازه
اقامت دائم می‌گیرند. کسانی که به دلیل وجود مانع به کشورشان بازگردانده
نشده‌اند پس از ۷ سال اجازه اقامت دائم می‌گیرند.
چه کسی نمی‌تواند پناهنده شود؟
کسی
که از کشوری باصطلاح امن آمده چشم‌انداز روشنی برای دریافت اجازه اقامت در
آلمان ندارد. فهرست چنین کشورهایی مدام به روز می‌شود. همچنین تقاضای کسی
که به دلایل اقتصادی خواستار پناهندگی است به طور معمول رد می‌شود.
چگونه خانواده پناهجو می‌تواند به او بپیوندد؟
جواب
رد همواره به طور کتبی داده می‌شود. اغلب به زبان مادری هم پاسخ کتبی برای
پناهجو فرستاده می‌شود. همچنین به پناهجو گفته می‌شود که تا چه تاریخی
باید خاک آلمان را ترک کند.
اگر تقاضای پناهندگی‌ام رد شود، چه اتفاقی میافتد؟
دو
امکان وجود دارد: پناهجو یا در مهلتی که به او داده شده آلمان را ترک
می‌کند یا در برابر این رأی مقاومت می‌کند. کسی که از کشوری باصطلاح امن
آمده و درخواستش به عنوان “دلایل به وضوح غیر قابل بررسی” رد شده، یک هفته
پس از دریافت رأی اداره فدرال برای امور مهاجران و پناهندگان وقت دارد به
دادگاه مربوطه شکایت ببرد.
در همه
موارد دیگر اغلب پناهجو دو هفته وقت دارد تا علیه حکم دریافتی شکایت و
درخواست رسیدگی مجدد کند. بدین منظور پناهجو باید به طور کتبی استدلال کند
که چرا می‌خواهد در آلمان بماند.
این
کار را خود پناهجو می‌تواند انجام دهد یا ممکن است از یک مشاور حقوقی برای
آن کمک بگیرد. مهم این است که شکایت باید در مهلت مقرر ارائه شود. در
نامه‌ای که رد درخواست پناهندگی به پناهجو را اعلام کرده، آمده است که تا
چه مدت به او برای شکایت فرصت داده شده است.
بیشتر بخوانید: وضعیت سرپناه و مسکن پناهجویان در آلمان
اگر
دادگاه اداری مربوطه شکایت را رد کند پناهجو می‌تواند بار دیگر به دادگاه
اداری عالی مراجعه کند. اما این مراحل هزینه زیادی برمی‌دارد. از این رو
بهتر است که پناهجو نخست با یک وکیل در این مورد مشورت کند که آیا ارزش
دارد که چنین هزینه‌ای صرف شود یا نه.
اگر
دادگاه اداری رأی اداره فدرال برای امور مهاجران و پناهندگان را تایید کرد
پناهجو باید آلمان را ترک کند. کسی که داوطلبانه اقدام به ترک آلمان کند
می‌تواند از دفاتر مشاوره برای اشخاصی که
ی‌خواهند
به وطنشان بازگردند کمک بگیرد. برخی کشورها هزینه بلیط هواپیما یا اتوبوس
شهروندان خود را برای بازگشت به وطنشان تقبل می‌کنند.
کسی
که نخواهد داوطلبانه آلمان را ترک کند و باید به این کار مجبورش کنند پس
از بازگشت برای مدتی اجازه سفر به آلمان و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا را
نخواهد داشت.
چه چیزهایی به من تعلق می‌گیرد؟
پناهجویان
در سه ماه نخست پس از ورودشان به آلمان در جایی به سر می‌برند که در ابتدا
آنها را پذیرفته که به طور معمول محوطه‌ای است بزرگ و محصور که توسط پلیس
حفاظت می‌شود و دارای پزشک، غذاخوری و سالن‌های خواب جمعی است. در آنجا
سه وعده غذا در روز و لباس و وسایل بهداشتی لازم به هر پناهجو داده
می‌شود.
پس از آن هر پناهجو به شهری
فرستاده می‌شود. کسی نمی‌تواند محلی که به آن منتقل می‌شود را خود انتخاب
کند. محل جدید می‌تواند آپارتمانی خصوصی باشد یا گاه تختی در یک اردوگاه
یا سربازخانه سابق.
تصویب تغییرات گسترده در قوانین پناهندگی آلمان
سپس
هر پناهجو ماهانه مقداری پول دریافت می‌کند. در حال حاضر به هر پناهجوی
مجرد ماهانه ۱۴۳ یورو داده می‌شود. پناهجو باید با این پول غذا لباس و هر
چیز دیگری را که می‌خواهد بخرد.
مقدار پولی که به کودکان تعلق می‌گیرد بسته به سنشان متفاوت است. هزینه آپارتمان یا محل خواب را آلمان می‌پردازد.
کسی
که به طور رسمی دارای حق ماندن است یا دلایل فرارش به عنوان پناهنده مورد
قبول واقع شده یا به دلیل مانعی به کشورش بازگردانده نشده و اجازه ماندن در
آلمان را دارد می‌تواند هم محل زندگی خود را انتخاب کند و هم از یک سری
خدماتی استفاده کند که شهروندان آلمانی بدون اشتغال هم از آن برخوردار
می‌شوند، از جمله بیمه درمانی، مستمری برای فرزند، مستمری برای والدین
و کمک مالی برای تحصیل دانشگاهی.
کسی از راه‌های غیرقانونی به استرالیا نمی‌رسد
سیل مهاجران غیرقانونی به استرالیا آنقدر زیاد شده که دولت استرالیا مجبور شده سیاست‌های خود را تغییر دهد.
طبق سیاست‌های جدید از نوزدهم جولای 2013 (28 تیر امسال) هر شخصی که به
صورت غیرقانونی و به وسیله قایق بخواهد خود را به استرالیا برساند، دیگر در
این کشور اسکان داده نخواهد شد و پلیس استرالیا این افراد را که غیرقانونی
وارد این کشور می‌شوند، به کشورهای منطقه‌ای مانند گینه نو می‌فرستد،
بنابراین اگر تقاضای پناهندگی این افراد قبول شود آنها باید بقیه عمر خود
را در پاپوآ گینه نو یا کشور دیگری بجز استرالیا سپری کنند. در این مصاحبه
پال فلی، سفیر استرالیا در تهران از سیاست‌های جدید این کشور در قبال
پناهجویان و دلایل تغییر سیاست مهاجرپذیری این کشور می‌گوید.
با توجه به این که استرالیا سه برابر کشورهای مهاجرپذیر دیگر پناهجو می‌پذیرد دلایل تغییر سیاست‌های مهاجرپذیری این کشور چیست؟
می‌خواهیم ثابت کنیم قاچاقچیان انسان
به مردم دروغ می‌گویند، می‌خواهیم مشخص کنیم با این شیوه دیگر شخصی به
استرالیا نخواهد رسید. ما دوست نداریم زندگی و پول مردم به خطر بیفتد.
این سیاست در قبال افرادی که قبلا به شکل غیرقانونی به استرالیا آمده‌اند نیز اجرا می‌شود؟
با توجه به توافقاتی که شده مهاجرانی که قبل از انتشار این اعلامیه به استرالیا آمده‌اند به پاپوآ گینه نو منتقل نمی‌شوند.
این تغییر سیاست تاکنون نتیجه مثبتی داشته است؟
خیلی زود است که بخواهیم بگوییم این قانون کارا بوده است یا نه.
هر سال چه تعدادی پناهنده وارد استرالیا می‌شوند؟
استرالیا تعداد زیادی پناهجو
می‌پذیرد. امسال قرار است 20 هزار نفر پناهجو بگیرد، اما از طریق قانونی و
نه از طریق شبکه‌های تبهکاران.
پناهنده‌ها بیشتر از چه کشورهایی هستند؟
آنها از کشورهای مختلفی مانند افغانستان، ایران و دیگر کشورها هستند.
طبق سیاست های جدید استرالیا
تعدادی از پناهجویان به گینه نو منتقل شده اند بهتر نبود قبل از انتقال
اطلاع‌رسانی می‌کردید؟ یا آنها را به کشور خود برمی‌گرداندید؟
استرالیا با کشورهای دوست مانند
ایران همکاری داشته و دارد، فکر می‌کنم این اقدام یک پیغام رسا و شفاف است
که تائید می‌کند قاچاقچیان دروغگو هستند، من فکر می‌کنم خیلی مهم است که
این تغییر را ایجاد کنیم، علاوه بر این اکنون که دارم با شما صحبت می‌کنم
به همین دلیل است، در واقع خیلی شفاف بیان می‌کنیم که شرایط تغییر کرده
است. درباره بازگشت آنها به ایران هم به نظر من هم بهتر بود آنها به
کشورشان برمی‌گشتند، اما قبل از هر چیز آنها نباید خودشان را به دست
قاچاقچیان سپرده و به روش‌های غیرقانونی اقدام می‌کردند، ولی اگر کسی در
بازداشت باشد و بخواهد برگردد، دولت استرالیا خوشحال می‌شود به او کمک کند و
البته دولت ایران هم مشتاق است کمک کند تا آنها به کشورشان برگردند. این
در حالی است که توافقات انجام شده در صورتی اجرایی می‌شود که مطابق با
تعهدات بین‌المللی باشد.
اما به نظر می‌رسد گینه نو شرایط لازم را برای اسکان پناهجویان ندارد؟
من با این ارزیابی شما موافق نیستم.
استرالیا از قبل مراکزی در منطقه داشته مانند پاپوآ گینه نو و جزیره
مائورا، ما به این دلیل سیاست مهاجری را تغییر داده‌ایم چون می‌خواهیم
تاکید کنیم قاچاقچیان انسان دروغگو هستند، در واقع ما می‌خواهیم این تجارت
شرورانه را متوقف کنیم.
هفته‌های گذشته در یکی از کمپ‌ها
استرالیا پناهجویان اعتراض کرده و تعدادی از آنها بازداشت شدند، دلیل آنها
برای اعتراض چه بود؟ آیا آنها به تغییر سیاست‌های شما برای ارسال پناهجویان
به گینه نو اعتراض کردند؟
این شورش در مرکز بررسی درخواست
پناهجویان در جزیره نائورا رخ داد، در آن شورش مردم مراکز بررسی درخواست‌ها
را ویران کردند، کسی که در این مراکز زندگی می‌کند از شرایط موجود راضی
نیست، چون قاچاقچی‌ها وعده‌های دیگری به او داده‌اند. البته این ماجرا
می‌تواند دلیل دیگری نیز داشته باشد یعنی آنها با این امید شورش کرده‌اند
که به استرالیا برسند.
برنامه دولت استرالیا برای آنها که در بازداشت هستند، چیست؟
باید بگویم آنها همچنان در نائورا خواهند ماند و تصمیم‌های لازم را در این باره دولت نائورا خواهد گرفت.
شرایط کمپ‌های استرالیا یا گینه نو چگونه است؟ آیا پناهجویان از حداقل‌ها بهره‌مند هستند؟
شرایط در این مرکز بسیار انسانی است و
با استانداردهای بین‌المللی همخوانی دارد. پناهجویان به غذا، خدمات
بهداشتی، پزشک و روانپزشک دسترسی دارند، آنها امکاناتی هم برای تفریح و
تماس گرفتن با خانواده خود دارند، البته اگر نیاز باشد این امکانات گسترش
پیدا می‌کند تا جوابگوی همه باشد.
چه تعدادی از پناهجویان در گینه نو اسکان پیدا می‌کنند؟
سقفی برای افرادی که در گینه نو
سامان داده می‌شوند، تعیین نشده است. البته چنین مرکزی در جزیره مانوس هم
وجود دارد. در این کمپ مانند مراکز دیگری که در استرالیا وجود دارد به صورت
انسانی با پناهجو‌ها برخورد می‌شود.
چند نفر از مهاجران ایرانی به گینه نو منتقل شده‌اند و آیا آنها می‌توانند امیدوار باشند که به استرالیا برسند؟
حدود 800 نفر هستند، اما اصلا امکان
ندارد آنها اقامت استرالیا را بگیرند، زیرا از نوزدهم جولای به بعد افرادی
که غیرقانونی و با قایق به استرالیا می‌رسند، حتی اگر پناهنده بودن آنها
ثابت شود در پاپوآ گینه نو یا کشور سومی اسکان پیدا کرده و هیچ وقت به
استرالیا نمی‌رسند.
اگر شخصی به وسیله هواپیما خودش را به استرالیا برساند، چطور، آیا اقامت استرالیا را می‌گیرد؟
این کار خیلی سخت است که شخصی
بخواهید خود را از طریق هواپیما به استرالیا برساند و درخواست اقامت کند،
زیرا این کار نیاز به ویزا دارد. تا آنجا که می‌دانم بیشتر مهاجران
غیرقانونی از طریق اندونزی و با قایق کوچک خود را به استرالیا می‌رسانند.
بهترین و بدترین اتفاقی که ممکن است برای یک پناهجو رخ بدهد، چه می‌تواند باشد؟
بدترین اتفاق این است که آنها به
دلیل سفر با قایق‌های کوچک تبهکاران غرق شده و جانشان را از دست می‌دهند و
به این دلیل غم و اندوه زیادی به خانواده‌هایشان تحمیل می‌شود و بهترین
اتفاق هم این است که در پاپوآ گینه نو به درخواست پناهندگی آنها رسیدگی
خواهد شد و اگر شرایط لازم را داشته باشند در پاپوآ گینه نو اسکان مجدد
خواهند یافت یا در یک کشور سومی بجز استرالیا، اما اگر نتوانند اثبات کنند
که شرایط پناهندگی را دارند دولت گینه نو تلاش می‌کند آنها را به کشور خود
برگرداند. بنابراین نتیجه می‌گیریم این تلاش هیچ پایان خوشی نخواهد داشت.
ما دوست نداریم مردم زندگی و دارایی خود را به خطر انداخته و سبب تاسف
خانواده خود بشوند.
بجز این تغییر سیاست، دولت استرالیا چه راهکارهایی برای جلوگیری از ورود غیرقانونی مهاجر‌ها دارد؟
خیلی چیز‌ها وجود دارد که استرالیا و
کشورهای منطقه‌ای برای پایان دادن به این تجارت شوم در نظر دارند. زیرا
این مشکل باعث نگرانی استرالیا و کشورهای پناهجو فرست مانند ایران شده است،
دولت استرالیا با دولت ایران گفت‌وگو‌هایی داشته تا از تجربیات یکدیگر
استفاده کرده و اطلاعاتشان را به اشتراک بگذارند، علاوه بر این اقدامات
دیگری هم در دست داریم، برای نمونه رئیس‌جمهور اندونزی کنفرانس دیپلماتیکی
را ماه آگوست در نظر گرفته تا روی این موضوع بحث شود. در این کنفرانس
کشورهای منطقه‌ای و کشورهای پناهجوفرست مانند ایران و افغانستان حضور
خواهند داشت.
کشورهایی پناهجو فرست برای کاهش این تقاضا باید چه کار کنند؟ راهکارهای عملی کشور شما چیست؟
کشورهای مبدا و پناهجو فرست نقش مهمی
در گسترش پیام ما دارند، آنها با اشاعه این پیام به مردمی که قصد دارند با
قایق به استرالیا برسند، از اشتباه خود باخبر می‌کنند و آنها می‌فهمند که
این کار خیلی خطرناک است، علاوه بر این ما با دولت ایران در حال بررسی این
موضوع هستیم تا روش‌های مقابله با این تجارت شوم را بررسی کنیم.
درباره آمار کشته‌شده‌ها چه نظری
دارید، آیا تائید می‌کنید 600 نفر از سال 2009 تاکنون جان خود را هنگام
مهاجرت غیرقانونی به استرالیا از دست داده‌اند؟
من عدد دقیقی نمی‌دانم، اما همین آمار خیلی غمبار است و خیلی واضح نشان می‌دهد که این تجارت خطرناکی است.
در شبکه‌های اجتماعی اخباری منتشر
شده که استرالیایی‌ها برای نجات جان پناهجویان تلاش زیادی کرده و می‌کنند.
این موضوع را با توجه به آمار غرق‌شده‌ها تائید می‌کنید؟
نیروی دریایی استرالیا و گارد ساحلی
ما زندگی خود را به خطر انداخته‌اند تا پناهجویانی که قایقشان غرق شده است
نجات پیدا کنند. البته نباید از یاد برد که برخی از این قایق‌ها در آب‌های
اندونزی غرق شده و مسئولیت آنها با کشور اندونزی است.
کشور استرالیا با توجه به چه اهدافی پناهجو می‌پذیرد؟
استرالیا مطابق با تعریف بین‌المللی
پناهجو این افراد را می‌پذیرد. ما کشوری با شرایط مناسب هستیم و می‌خواهیم
به سایر کشورها کمک کنیم مانند ایران که میزبان اتباع افغانستان و سایر
کشورهاست.
شما به عنوان سفیر استرالیا به
شخصی که تصمیم به مهاجرت غیرقانونی گرفته و اکنون مشغول خواندن این گفت‌وگو
است، چه می‌توانید بگویید تا او را از این کار منصرف کنید.
بگذارید خیلی ساده بگویم کسی که فکر
می‌کند با روش‌های غیرقانونی می‌تواند به استرالیا برسد و زندگی و دارایی
خود را به خطر انداخته، هیچ وقت به استرالیا نخواهد رسید.
ایرانیان در استرالیا
طبق آماری که سفیر استرالیا در
اختیار جام جم قرار داده اکنون30 هزار ایرانی در استرالیا زندگی می‌کنند،
ولی اینها همه ایرانیانی که به استرالیا آمده‌اند، نیستند زیرا تعدادی هم
در کمپ‌ها و بازداشتگاه‌های پلیس هستند. براساس اطلاعات سفارت استرالیا
اکنون 3350 ایرانی در بازداشتگاه مهاجران نگهداری می‌شوند، البته این
بازداشتگاه‌ها زندان‌های جنایی نیستند و وضع مطلوبی دارند. علاوه بر این
880 ایرانی نیز تحت بازداشت جامعه‌ای هستند یعنی حق کار نداشته و باید هر
چند وقت یک بار به پلیس گزارش بدهند. علاوه بر این افراد از ابتدای ژانویه
امسال تاکنون 6406 ایرانی نیز به صورت غیرقانونی و با قایق خود را به خاک
استرالیا رسانده‌اند.
سفیر استرالیا در باره اینکه
پناهنده‌های ایرانی با چه هدفی به استرالیا می‌آیند می گوید: آنها برای
زندگی اقتصادی بهتر به استرالیا می‌آیند، اما باید از طریق روش‌های قانونی
اقدام کنند، ما سالانه 2000 ویزا برای ایرانی‌ها صادر می‌کنیم، استرالیا
کشور مهاجران است. اکنون 30 هزار ایرانی در استرالیا زندگی می‌کنند که
کاملا قانونمدار هستند و به سختی نیز کار می‌کنند ما از چنین ایرانی‌هایی
استقبال می‌کنیم.
فلی ادامه می دهد:هر تقاضای پناهندگی
به صورت جدا بررسی می‌شود و ملاحظات محرمانه بودن نیز در نظر گرفته می‌شود
بنابراین حرف‌هایی که پناهنده‌ها به ارزیاب‌ها می‌زنند معمولا هیچ وقت فاش
نمی‌شود، اما بگذارید خاطرنشان کنم که از نظر دولت استرالیا بیشتر
ایرانی‌ها مهاجران اقتصادی توصیف شده‌اند، یعنی آنها تلاش می‌کنند به کشوری
مهاجرت کنند که وضع اقتصادی بهتری داشته باشد.
