متالورژي چيست؟
هر كالايي را
كه در زندگي روزمره خود به كار مي‌بريم يا حاوي فلز است و يا براي ساخت و توليد آن
نياز به فلز مي‌باشد. براي مثال كليه وسايل حمل و نقل از خودرو گرفته تا كشتي،
هواپيما و قطار براي حركت به فلزات يا اجزاي فلزي نياز دارند. همچنين در تمامي
ساختمان‌ها از خانه‌هاي كوچك گرفته تا آسمان‌خراشها فلز به كار رفته است. به عبارت
ديگر امروزه متالوژي در كليه صنايع نقش مهمي را ايفا مي‌كند و در نتيجه موقعيت
شغلي فارغ‌التحصيلان اين رشته نيز بسيار گسترده است. چرا كه فارغ‌التحصيلان اين
رشته در گرايش متالوژي استخراجي با شناخت روشهاي استخراج فلزات و بهره‌برداري از
واحدهاي متالوژي استخراجي و بخشهاي وابسته مي‌توانند روشهاي مقرون به صرفه استخراج
فلزات و تصفيه و بازاريابي عناصر فلزي را ارائه دهند و همچنين فارغ‌التحصيلان
گرايش متالوژي صنعتي به دليل آشنايي با ساختمان، خواص فيزيكي و شيميايي، فرآيند
ساخت فلزات و درك ارتباط بين ساختار فلزات و آلياژها با خواص آنها مي‌توانند امور
مربوط به انتخاب، شناسايي و تهيه مواد فلزي را انجام دهند و به طراحي و ساخت قطعات
فلزي نظارت داشته باشند و روشهاي توليد اين قطعات را گسترش داده و بهبود بخشند.
در كل مي‌توان گفت كه فارغ‌التحصيلان
اين رشته در هر دو گرايش مي‌توانند مديريت كارخانه‌هاي استخراجي و توليد فلزات و
سرپرستي بخشهاي مختلف اين كارخانه‌ها را برعهده داشته و يا به عنوان محقق و
پژوهشگر به رفع مشكلات متالوژيكي اين بخشها بپردازند.
دكتر وقار استاد متالوژي دانشگاه
تهران در همين زمينه مي‌گويد:
فارغ‌التحصيلان متالوژي استخراجي مي‌توانند
جذب مراكزي شوند كه به فرآيند استخراج و توليد مواد اوليه فلزي (آهني و غيرآهني)
از كانه‌هاي مربوط مي‌پردازند و فارغ‌التحصيلان متالوژي صنعتي نيز مي‌توانند در
مراكزي كه با توليد قطعات فلزي سروكار دارند مانند صنايع ريخته‌گري، صنايع متالوژي
پودر، صنايع خودروسازي و ابزارسازي مشغول به كار شوند.
مهندس متالوژي استخراجي مي‌تواند در
صنايع نفت و پالايش و همچنين صنايع آهني و غيرآهني مانند ذوب آهن اصفهان ، مجتمع
مس سرچشمه و آلومينيم اراك فعاليت بكند. مهندس متالوژي صنعتي نيز مي‌تواند در
صنايع فولادسازي، صنايع دفاع، هواپيماسازي، كشتي‌سازي، تراكتورسازي، خودروسازي و
ساخت قطعات مختلف وسايل خانگي از جمله يخچال ، كولر، ماشين لباسشويي، تلويزيون و
ضبط صوت فعاليت نمايد.
وضعيت نياز
کشور به اين رشته در حال حاضر
بعلت اينکه امروزه متالوژي در کليه
صنايع نقش مهمي را ايفا مي کند نياز کشور به اين رشته و فارغ التحصيلان اين رشته
نسبتاً زياد و فراوان است.
پيش بيني
وضعيت آينده رشته در ايران
فارغ التحصيلان گرايش متالوژي
استخراجي با شناخت روشهاي استخراج فلزات و بهره برداري از واحدهاي متالوژي
استخراجي و بخشهاي وابسته مي توانند روشهاي مقرون به صرفه در اين زمينه را ارائه
دهند و در گرايش متالوژي صنعتي مي توانند به دليل آشنايي با ساختمان . خواص فيزيکي
و شيميائي ، فرآيند ساخت فلزات و درک ارتباط بين ساختار فلزات و آلياژها با خواص
آنها، مي توانند امور مربوط به انتخاب، شناسايي و تهيه مواد فلزي را انجام دهند و
به طراحي و ساخت قطعات فلزي نظارت داشته باشند و روشهاي توليد اين قطعات را گسترش
داده و بهبود ببخشند .
معرفي رشته متالوژي
مقدمه:
متالورژي
يا همان ريخته گري مهمترين روش ساخت و توليد قطعات صنعتي است و نقش مهم در
صنعتي شدن و خود كفايي كشور دارد .ويژگي هاي صنعت ريخته گري كه يكي از روش
هاي ساخت و توليد قطعات صنعتي است وجه تمايزات بسياري دارد كه عبارتند از
امكان ساخت قطعات با اشكال بسيار پيچيده ، سهولت توليد ، سرعت بالا ، توليد قطعات بسيار بزرگ و كوچك ، ايجاد خواص مكانيكي ويژه، قيمت مناسب قطعه توليدي محدوديت شكل پذيري برخي از فلزات .
هنر جويان اين رشته در طي دوران تحصيل با
محاسبات فني ، رسم فني ، اصول متالورژيكي ريخته گري در قالب هاي دائم و
موقت قطعات ريختگي ، كنترل كيفي قطعات ريختگي ، كار در كارگاه مدلسازي و آزمايشگاه متالورژي آشنا ميشوند .
درسهاي رشته :
| سال دوم | |||
| رديف | نام درس | نظري | عملي |
|---|---|---|---|
| 1 | آمادگي دفاعي | 2 | 0 |
| 2 | ادبيات فارسي (2) | 2 | 0 |
| 3 | ادبيات فارسي (2) | 2 | 0 |
| 4 | اصول تكنولوژي ريخته گري | 2 | 0 |
| 5 | تربيت بدني (2) | 0 | 1 |
| 6 | تعليمات ديني و قرآن (2) | 3 | 0 |
| 7 | جغرافياي عمومي و استان | 3 | 0 |
| 8 | رسم فني عمومي | 1 | 1 |
| 9 | رياضي (2) | 4 | 0 |
| 10 | زبان خارجه (2) | 2 | 0 |
| 11 | زبان فارسي (2) | 2 | 0 |
| 12 | شناخت فلزات | 3 | 0 |
| 13 | عربي (1/2) | 1 | 0 |
| 14 | مباني تكنولوژي برق صنعتي | 1 | 1 |
| 15 | محاسبات فني عمومي | 2 | 0 |
| 16 | كارگاه ريخته گري (1) | 2 | 0 |
| 17 | كارگاه مقدماتي مكانيك | 0 | 1 |
| سال سوم | |||
| رديف | نام درس | نظري | عملي |
|---|---|---|---|
| 1 | آزمايشگاه متالورژي | 1 | 1 |
| 2 | اصول متالورژي ريخته گري | 3 | 0 |
| 3 | تاريخ معاصر ايران | 2 | 0 |
| 4 | تربيت بدني (3) | 0 | 1 |
| 5 | تعليمات ديني و قرآن (3) | 3 | 0 |
| 6 | تكنولوژي و كارگاه مدلسازي | 2 | 2 |
| 7 | رسم مدل و قالب | 1 | 1 |
| 8 | رياضي (3) | 1 | 1 |
| 9 | شيمي (2) | 2 | 0 |
| 10 | عربي (2/2) | 1 | 0 |
| 11 | فيزيك (2) | 2 | 0 |
| 12 | مباني و كاربرد رايانه | 1 | 1 |
| 13 | محاسبات فني تخصصي | 2 | 0 |
| 14 | كارآموزي | 0 | 2 |
| 15 | كارگاه ريخته گري (2) | 0 | 2 |
| 16 | كارگاه گرافيك | 0 |
بازار كار :
زمينه هاي شغلي رشته مذكور عبارت است از :
كارخانجات توليد فولاد
كارخانجات توليد قطعات صنعتي
كارخانجات توليد خودرو
كارگاه ريخته گري فلزات رنگين
كارگاه ريخته گري قطعات آلياژي
كارخانجات توليد ماشين آلات صنعتي
كارخانجات توليد قطعات فولادي و چدني
كارخانجات ذوب آهن
