تغذیه کودک
-تغذیه کودک در شش ماه اول زندگی
– شیر مادرغذای منحصربه فرد وایده آل برای کودک در شش ماه اول زندگی
از
لحظه تولد تا پایان 6 ماهگی شیر مادر به تنهایی تمام نیازهای غذایی شیر
خوار را تا مین می کند واز 15 روزگی به بعد باید علاوه بر شیر مادر
روزانه قطره مولتی ویتامین (25 قطره) یا ویتامین A+D (20 قطره ) به کودک
داد .
در این مدت کودک به آب ،آب قند و هیچ چیز
دیگری بجز شیر مادر احتیاج ندارد . آغوز ( شیری که چند روز اول بعد از
زایمان ترشح می شود) با وجود اینکه حجم کمی دارد برای تامین نیازهای کودک
کافی است همچنین دارای موادی است که کودک را در مقابل بیماریها وعفونتها
مقاوم می کند . از مزایای دیگر شیر مادر آن است که براحتی قابل هضم می باشد
و ایجاد حساسیت وآلرژی نمی کتد ، پاک وتمیز است وکودکانی که شیر مادر می
خورند کمتر به بیماریهای عفونی واسهال مبتلا می شوند . شیر مادر ضریب هوشی
کودک را افزایش می دهد واز لحاظ اقتصادی نیز به صرفه است . در این مدت هر
زمان وهر چند بار که کودک تقاضا کند باید شیر مادر در اختیارش قرار گیرد .- ماک ، کلستروم یا آغوز ، شیر چند روز اول ، یک غذای استثنایی برای نوزاد
اولین شیری که مادر در چند روز اول بعد از زایمان
تولید می کند آغوز نام دارد که همه نیازهای تغذیه ای نوزاد را تا مین می
کند .آغوز خواص ضد میکروبی وضد ویروسی قوی دارد ومقاومت بدن نوزاد را در
مقابل بیماریها بالا می برد .
– از چه زمانی تغذیه با شیر مادر باید شروع شود ؟
شیر
دادن به کودک باید هر چه زودتر بعد از زایمان شروع شود . ترجیحا” ظرف نیم
ساعت اول بعد از زایمان وحداکثر یک تا دو ساعت اول بعد از زایمان باید
تغذیه کودک با شیر مادر آغاز شود .
– در شش ماه اول زندگی تغذیه کودک با شیر مادر باید انحصاری باشد
تغذیه
انحصاری با شیر مادر در شش ماه اول زندگی برای رشد وتکامل کودک از اهمیت
ویژه ای برخوردار است در این زمان تغذیه شیر خوار منحصرا” با شیر مادر بوده
وکودک نیازی به استفاده از هیچ ماده غذایی دیگر حتی آب ندارد و تنها شیر
مادر ، آغوش مادر ، استفاده از آفتاب ، قطره A+D ومولتی ویتامین و
واکسیناسیون از ضروریات و تامین کننده بخش عمده ای از نیازهای غذایی ، جسمی
، روانی و عاطفی او می باشد .
– شیر مادر از ابتلاء به بسیاری از بیماریها جلو گیری می کند
در
ماههای اول تولد که شیر خوار بیش از سایر مواقع در معرض خطر است ،شیر مادر
او را از ابتلاء به بسیاری از بیماریها حقظ می کند . تغذیه با شیر مادر
ابتلا به بیماریهای اسهالی وعفونتهای تنفسی و مرگ ناشی از آنها را به شدت
کاهش می دهد . ضمنا” از ابتلاء به عفونتهای گوش میانی مننژیت وعفونت دستگاه
ادرای می کاهد . میزان ابتلا به آسم ، اگزما وانواع شیرخوارانی که از شیر
مادر استغاده می کنند بسیار کمتر است . بویژه در خانواده هایی که پدر یا
مادر ویا یکی از افراد خانواده مبتلا به نوعی بیماری آلرژیک هستند تغذیه
کودک با شیر مادر نجات بخش است .
ارزش غذایی شیر مادر
چربی
وپروتئین شیر مادر بهتر از چربی و پروتئین شیرهای دیگر هضم وجذب می شود .
به همین دلیل دردهای قولنجی ،جمع شدن گاز ، اسنفراغ وحساسیت نسبت به
پروتئین در این شیرخواران کمتر مشاهده می شود . ترکیب شیر مادر همراه با
رشد شیر خوار تغییر پیدا می کند . چربی شیر مادر در شروع هر وعده شیردهی
کمتر است وسپس میزان آن تدریجا” بیشتر می شود . این تغییرات کمک بزرگی به
سیر نگه داشتن وافزایش وزن شیر خوار می کند .
به
سبب ویژگیهای شیرمادر ، شیرخوار پر خوری نمی کند وخوب وزن می گیرد ، در
نتیجه مبتلا به چاقی ناشی از مصرف شیر مصنوعی که زمینه ساز بیماریهای قلبی
وعروقی ، مفصلی ودیابت در بزرگسالی است نمی شود . ضمنا”در شیرخوارانی که از
شیر مادر تغذیه می کنند مشکل افزایش کلسترول در بزرگسالی وخطر ابتلاء به
بةیماریهای قلبی – عروقی کمتر است .
جند نکته مهم در تغذیه کودک با شیر مادر :
– نوزاد در روزهای اول کمی وزن از دست می دهد . این پدیده طبیعی است وجای نگرانی نیست ونباید آنرا به حساب کمبود شیر مادر گذاشت .
–
برای تغذیه کودک با شیر مادر بهتر است از تنظیم هر نوع برنامه زمان بندی
شده خود داری شود به محض اظهار تمایل و احساس گرسنگی شیر خوار تغذیه با شیر
مادر در هر ساعت از شب یا روز وبه هر مدت که او مایل است ، انجام گیرد .
–
بهترین راه برای تشخیص کافی بودن شیر مادر ، افزایش وزن شیر خوار بر اساس
منحنی رشد است که با مراجعه به پزشک یا مراکز بهداشتی درمانی وبا وزن کردن
ماهیانه شیر خوار اینکار میسر است .
– مدفوع
شیرخوارانی که از شیر مادر استفاده می کنند شل تر ودفعات آن نیز بیشتر از
دفعات اجابت مزاج شیرخواری است که با شیر خشک تغذیه می شود .
حق الناس مانع استجابت دعاست
از پیامبر اسلام (ص) نقل شده است که فرمودند:
به من امر
شد كه قوم خود را بترسان و بگو: داخل مشوید در خانه ای از خانه های من
(یعنی مساجد) و حال آنكه برای بنده ای از بندگان من حقی نزد شما باشد كه به
او ظلم نموده اید. به درستی كه تا در محضر من به نماز ایستاده او را لعنت
می كنم تا آن حق را به صاحبش برگرداند.
هر
کسی که این حدیث را بخواند و کمی اعتقاد داشته باشد بسیار نگران خواهد شد.
خیلی از ما هر روز به راحتی حق دیگران را ضایع می کنیم. شاید اگر این حدیث
آویزه گوش ما باشد مشکلات ما و جامعه ای که در آن زندگی می کنیم بسیار
کمتر باشد. رعایت حقوق دیگران که اینقدر در اسلام به آن توجه شده است می
تواند بسیاری از معضلات اجتماعی را حل کند. هر کسی در هر موقعیتی و با هر
مسئولیتی می تواند به اندازه خود در اجتماع تاثیر مثبت بگذارد فقط با این
فکر که حق الناس را رعایت کند. به عنوان مثال کارمند با پاسخ به ارباب رجوع
با درست کار کردن، مدیر با دلگرم کردن پرسنل خود، کارگر با نگهداری صحیح
از ابزاری که به او سپرده شده است، پزشک با ارزش قائل شدن برای سلامت
بیمار، مهندس با طراحی دلسوزانه، مامور نیروی انتظامی که با تمام وجود به
امنیت مردم می اندیشد و نمی گذارد بی گناهی عقوبت گناهکاری را تحمل کند.
اینها حق الناس را رعایت کرده اند ولی کافیست هر کدام از این افراد یکبار
اشتباه کنند زیر دین حق الناس رفته اند. البته نباید نا امید بود حتی اگر
فرصت کافی برای ادای دین نباشد با توبه و احسان در راه خدا می توان از بار
گناه کاست. اما ساده ترین و بهترین راه این است که سعی کنیم حق کسی را ضایع
نکنیم به خصوص به عمد.
از شما می
پرسم تا کنون چقدر حق دیگران را ضایع کرده اید؟ پشته ای که بر دوش شماست
چقدر بزرگ است؟ آیا تا به حال به آن نگاه کرده اید؟ آیا اصلا به یاد دارید
چقدر حق دیگران را ضایع کرده اید؟ به چه قیمتی اینکار را انجام داده اید؟
برای پول؟! برای کمی زودتر رسیدن؟ برای تنبلی؟ چه چیزی باعث شده زیر دین
دیگری یا دیگران قرار گیرید؟
حضرت علی (ع) می فرمایند:
هنگام قیامت که زمان اجرای عدالت است وقتی که حق مظلوم را از ظالم می گیرند بسیار سخت تر از ظلمی است که در دنیا بر مظلوم رفته است.
و آن کس که
مقامی دارد و بیت المال را به نفع خود و دیگران ضایع می کند باید پاسخگوی
میلیون ها نفر در روز قیامت باشد راستی او فکر می کند چقدر اعمال نیکو دارد
چقدر می تواند از آنچه جمع کرده برای انفاق استفاده کند تا حقوق ضایع شده
را جبران کند!
کسی روابط
را به قانون ترجیح می دهد و به اصطلاح پارتی بازی می کند حق الناس را زیر
پا گذاشته است گناهی را به جان خریده که لذت آن گناه هم مال دیگری است!
بعضی ها
فکر می کنند موقتا برای نیازی حقی را ضایع کنند و در آینده آنرا جبران
کنند. اما نمی دانند که جبران آن بسیار سخت است بسیار سخت تر از آن حقی که
ضایع کرده اند. باز هم می گویم از بخشش نباید نا امید بود ولی نباید با طمع
بخشش و جبران در آینده گناه کرد، آنهم گناهی که به واسطه آن حق انسانی زیر
پا گذاشته شود.
پیامبر اكرم صلي الله عليه وآله فرمودند:
در قیامت
بنده ای که کار خوب بسیار دارد، در حالی که خوشحال است وارد محشر می شود،
ناگهان مردی می رسد و می گوید: خداوندا! این شخص[در دنیا] به من ظلم کرده
است، پس از کارهای نیک او گرفته می شود و به آن مظلوم داده می شود تا
جاییکه حسنه ای باقی نمی ماند و چون فرد دیگری می آید و حقش را طلب می کند،
از گناهان او برداشته به بدهکار می دهند تا جایی که جهنم براو واجب می
شود.
شاید
بگویید که شما نفهمیده اید یا متوجه نبوده اید خداوند در این مورد حق خود
را می بخشد اما وقتی ناخواسته حق دیگری را ضایع می کنید هر زمان که متوجه
شدید باید از او دلجویی کنید. باید حقش را ادا کنید و گرنه حق الناس برگردن
شماست.
همچنین امام محمد باقر فرمودند:
ظلم در دنیا تاریکی در آخرت است.
رسول خدا صلي الله عليه وآله فرمودند:
میان بهشت
و انسان هفت گردنه وجود دارد که آسان ترین آنها مرگ است. پرسیدند سخت ترین
آن ها کدام است؟ فرمودند: لحظه ای است که انسان در پیشگاه خداوند بایستد و
کسانی که به آن ها ظلم شده دامن ظالم را بگیرند.
پس باید بسیار مراقب باشیم که از این سخت ترین گردنه به سلامت بگذریم.
